Próbowałem ale nigdzie nie mogłem znaleźć po polsku.
INSTRUKCJA OBSŁUGI
APARATU FOTOGRAFICZNEGO
„ZENIT-TTL”
(Tłumaczenie z instrukcji oryginalnej w języku rosyjskim)
PRZEZNACZENIE I ZALETY APARATU
Aparat fotograficzny „ZENIT-TTL” jest przeznaczony do wykonywania zdjęć na błonie
czarno-białej i barwnej. Aparat posiada półautomatyczny pomiar światła, obiektyw podstawowy typu TTL, mechanizm synchronizacji do pracy z lampami błyskowymi, samowyzwalacz. Pozwala stosować wymienne obiektywy z gwintem przyłączeniowym M42×1
i długością ogniskową 45,5 mm.
„ZENIT-TTL” może być używany do wykonywania zdjęć specjalnych: prac reprodukcyjnych z zastosowaniem pierścieni pośrednich, zdjęć przedmiotów w zbliżeniu z małej
odległości, zdjęć mikroskopowych itd.
Aparat fotograficzny „ZENIT-TTL” posiada następujące zalety:
– światłomierz systemu TTL, który zabezpiecza nastawienie prawidłowego naświetlenia zarówno przy zdjęciach z obiektywem podstawowym jak i przy stosowaniu
wymiennych obiektywów, filtrów świetlnych, soczewek nasadkowych, pierścieni
pośrednich,
– lusterko stałego celowania umożliwia nieprzerwaną obserwację fotografowanego
obiektu oprócz momentu ekspozycji,
– obiektyw o dużej jasności wyposażony w przysłonę automatyczną zamykającą się
w momencie wyzwolenia migawki (system A), Przewidziana jest także możliwość
ręcznego sterowania przysłoną (system M),
– całkowicie otwarta przysłona zabezpiecza maksymalną jasność obrazu obserwowanego w celowniku, co jest ważne w momencie celowania i nastawiania ostrości,
– nastawienie ostrości można wykonywać zarówno przy mikrorastrze jak i powierzchni
matowej,
– ustawienie naświetlania, systemem uproszczonego zakładania błony, przewijanie
naświetlonej błony zachodzi przy ustalonym położeniu przycisku wyzwalacza migawki, co skraca czas przygotowania do wykonywania zdjęć.
CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNA
Wymiary klatki — 24×36 mm
Długość błony w kasecie — 1,65 m. Liczba klatek — 36
Szerokość błony perforowanej — 35 mm
Czas otwarcia migawki — od 1/30 do 1/500 sek, „B” (od ręki) i długotrwały
Obiektyw podstawowy — „Helios 44M”
Ogniskowa — 58 mm
Maksymalny otwór przysłony — 1:2
Skala przysłon — od 2 do 16
Skala odległości — od 0,55 m do nieskończoności
Elektryczne zasilanie światłomierza — bateria typu „PC-53” (LR-9 1,5V)
Zakres czułości stosowanych błon — od 16 do 500 jedn. GOST-a (13 — 28 DIN)
Gwint mocowania obiektywu — M 42×1
Gwint na filtr — M 52×0,75
Gwint gniazda do statywu — 1/4”
Pole liniowe obrazu celownika — 20×28 mm
Wymiary gabarytowe aparatu bez futerału — 138×100×93 mm
Ciężar — 1,01 kg
Instrukcja ta zawiera krótką charakterystykę oraz podstawowe zasady obchodzenia się
z aparatem fotograficznym „ZENIT-TTL” i nie może być traktowana jako podręcznik do
fotografii.
Przed rozpoczęciem użytkowania aparatu należy dokładnie przestudiować kolejność
poszczególnych czynności, które są zawarte w niniejszym opisie. Drobne rozbieżności,
jakie mogą ewentualnie wystąpić między treścią niniejszej instrukcji, a zakupionym aparatem fotograficznym, są wynikiem postępu technicznego.
Dla utrzymania sprawnego funkcjonowania aparatu i przedłużenia okresu jego użytkowania, nie należy wystawiać aparatu na działanie bezpośrednio padających promieni
słonecznych. Nie należy obracać tarczą czasu naświetlania w przedziale między sąsiednimi
oznaczeniami „500” i „B” i tarczą naświetlania czułości w przedziale niecyfrowym.
Nie należy obracać przycisku spustowego w czasie zwalniania migawki dla uniknięcia
wyłączenia mechanizmu naciągu migawki. Naciągnąć migawkę zawsze do oporu. Dzięki
temu nie będzie możliwości przepuszczenia klatki na błonie w czasie naświetlania.
Nie należy pozostawiać aparatu z napiętą migawką przez dłuższy okres czasu, ponieważ
powoduje to pogorszenie pracy aparatu. Przy wykonywaniu zdjęć w mroźną pogodę
(poniżej –10°C) nie pozostawiać aparatu na powietrzu, na powietrze można go wyjmować
tylko na czas robienia zdjęć.
1. — dźwignia samowyzwalacza
2. — przycisk samowyzwalacza
3. — przycisk spustowy
z gwintem do wężyka spustowego
4. — gniazdo wtykowe dla
lampy błyskowej
5. — ucho do paska
6. — korbka powrotnego
przewijania błony
7. — tarcza ze skalą czułości błony
8. — tarcza ze skalą czasów
naświetlania
9. — gałka przewijania
10. — licznik zdjęć
11. — dźwignia naciągowa
12 — nasuwka zabezpieczająca
13 — gniazdo do kasety
14 — wodzik do szpulki kasety
15 — nakrywka komory bateryjnej
16 — okular celownika
17 — obejma do umocowania lampy błyskowej lub innego oprzyrządowania
18 — zamek
19 — odchyłka pokrywy kamery
20 — szpulka odbiorcza
21 — zębatka transportu błony fotograficznej
22 — pierścień mocujący obiektyw
23 — skala przysłony
24 — skala głębi ostrości
25 — skala odległości
26 — pierścień nastawiania ostrości
27 — pierścień nastawiania przysłony
28 — wyłącznik automatyki przysłony
29 — bolec mechanizmu przysłony.
HELIOS-44M
PRZYGOTOWANIE APARATU DO ROBIENIA ZDJĘĆ
ŁADOWANIE APARATU
Włożyć baterię typu „PX-13” do komory bateryjnej jak to jest przedstawione w rozdziale
pt.: „Zmiana źródła zasilania układu elektrycznego”.
Ładowanie aparatu należy dokonywać przy słabym świetle w sposób następujący:
a) odciągnąć w górę zapadkę zamka 18 i otworzyć pokrywę kamery 19;
b) podnieść w górę gałkę obrotową przewijania, odciągnąć korbkę 6;
c) włożyć kasetę z błoną w gniazdo 13;
d) opuścić gałkę obrotową przewijania powrotnego w dół do oporu i ustawić korbkę 6;
e) wyciągnąć koniec błony z kasety mniej więcej do końca kamery, włożyć do szpuli odbiorczej
20, przy czym należy uważać, by ząbki wałka
transportującego dokładnie weszły w perforację
błony;
f) zamknąć pokrywę;
g) naciągnąć migawkę obrotem dźwigni naciągu (11) do oporu, a następnie nacisnąć przycisk
spustowy. Przy naciągnięciu migawki błona przesuwa się o jedną klatkę. Dla doprowadzenia naświetlonej części błony do okienka kadrowego
należy dwukrotnie naciągnąć migawkę, naciskając
każdorazowo, po naciągnięciu, na przycisk spustowy 3. Jeśli błona w kasecie będzie źle nawinięta (zbyt luźno) to przy naciąganiu migawki, gałka
powrotnego przewijania nie będzie się obracać.
Przy prawidłowym nawinięciu błony przy pierwszych klatkach gałka będzie się obracać;
h) obrotem tarczki licznika połączyć cyfrę „0”
na tarczce ze wskaźnikiem ustawczym. Nastawienie
licznika zdjęć wykonuje się przy naciągniętej migawce;
i) obrotem tarczki ze skalą czułości błony ustawić
wybraną wartość czułości błony naprzeciw wskaźnika ustawczego. Kreski położone między cyframi na
tarczy czułości błony pozwalają ustawić pośrednie
wartości czułości według poniższej tablicy.
Tablica porównawcza jednostek czułości błon wg różnych norm
GOST
16
22
32
45
65
90
130
ASA
16 20
25
32
40
50
64
80
100 125 160 200 250 320 400 500
DIN
13 14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
180
24
250
25
26
350 500
27
28
NASTAWIANIE CZASU NAŚWIETLANIA
Obrócić dookoła osi tarczę czasów naświetlania, tak by wybraną wartość czasu naświetlania
ustawić naprzeciw wskaźnika. Cyfry na skali czasów naświetlania oznaczają odpowiednie części
sekundy, natomiast „B” — czas dowolny (od ręki).
Ustawienie czasu naświetlania jest możliwe
zarówno przy naciągniętej, jak i zwolnionej migawce. Przy zdjęciach na „B” migawka będzie
otwarta dopóki przycisk spustu migawki pozostaje
wciśnięty. Dla otrzymania długotrwałego czasu
naświetlania należy naciągnąć migawkę, ustawić
tarczkę czasów naświetlania na „B”, nacisnąć przycisk spustowy i obrócić w lewo — do
oporu. Po naświetleniu należy przycisk spustowy ustawić w położenie wyjściowe. Dla dowolnych czasów naświetlania (od ręki) i długotrwałych celowe jest stosować wężyk spustowy, który umocowuje się w gwincie przycisku spustowego. Długotrwały czas naświetlania
i czas naświetlania „B” należy stosować przy korzystaniu ze statywu.
NASTAWIANIE PRZYSŁONY
Wybraną wartość przysłony obiektywu
należy ustawić naprzeciw wskaźnika poprzez
pokręcenie pierścieniem przysłony 27. Obiektyw może pracować:
— w stanie automatycznym (położenie „A”)
— obrotem pierścienia przysłony przysłanianie
obiektywu nie zachodzi — ustala się tylko wartość do której przymknie się przysłona w czasie
naciśnięcia przycisku spustowego,
— w stanie czasu dowolnego (od ręki) — (położenie ,,M”) — przez obrót pierścienia
(27) zachodzi przysłanianie obiektywu.
REGULACJA OSTROŚCI
Celownik aparatu fotograficznego „ZENIT-TTL” posiada soczewkę Frassnela, w środku
której znajdują się dwa mechanizmy ustawiania na ostrość: mikroraster 31 — położony
w środku pola i Pierścieniowe pole matowe 32. Obserwując fotografowany przedmiot,
należy obrotem pierścienia ostrości 26 dobrać konieczną wartość, która ukaże się w mikro-
rastrze lub pierścieniowym polu matowym. Dla osiągnięcia pełnej ostrości regulację ostrości należy przeprowadzać przy zupełnie otwartej przysłonie. Najlepszą ostrość otrzymuje
się, gdy obserwowany obiekt widać wyraźnie bez rozmazania konturów w polu mikrorastra.
Z pola powierzchni matowej korzysta się przeważnie przy mikro, i makro- zdjęciach lub
przy małych otwarciach przysłony gdy mikroraster traci swoją czułość.
Nastawianie ostrości można przeprowadzać nie patrząc w celownik. W tym celu należy obracać pierścień
ostrości 26, skalą odległości 25 ustawić naprzeciw dużego wskaźnika będącego na skali 24, ustalić wartość
odległości od fotografowanego obiektu od błony. (Mały
wskaźnik wykorzystuje się przy wykonywaniu zdjęć na
materiale infraczerwonym, jest on oznaczony literą „R”).
Po uregulowaniu ostrości korzystając ze skali 24 i 25
można określić odległość od błony do przedniej i tylnej granicy ostro przedstawionej przestrzeni.
Np. obiektyw nastawiony na ostrość na odległość 3 m, wartość przysłony, przy której
będzie wykonywane zdjęcie wynosi „8”. W tym przypadku na skali 25 naprzeciw dwóch
cyfr ,,8” skali 24 można odczytać, że obraz będzie ostry od 2,3 do 4,5 m.
Przyjęte granice głębi ostrości przy danej określonej wartości przysłony i ostrości obrazu
można określić w następujący sposób:
— przy automatycznym stanie pracy przysłony — naciśnięcie przycisku spustowego 3
do oporu i ocena ostrości zdjęcia w okolicy matowego pierścienia w celowniku,
— przy nieautomatycznym stanie pracy — ocena ostrości obiektywu następuje w strefie
matowego pierścienia bez naciśnięcia przycisku spustowego.
USTAWIENIE NAŚWIETLANIA PRZY
POMOCY ŚWIATŁOMIERZA
Półautomatyczny światłomierz aparatu fotograficznego „ZENIT-TTL” mierzy światło
wchodzące do kamery przez obiektyw (system
TTL). W rezultacie można operować wartościami czasu naświetlania w zależności od jaskrawości obiektywu i czułości materiału fotograficznego. Ta własność w pełni objawia się przy
pracy ze zmiennymi obiektywami, filtrami świetlnymi, soczewkami nasadkowymi i pierścieniami wydłużonymi.
Pokręcając tarczę ze skalą czułości błony należy ustawić wartość czułości założonej
błony naprzeciw wskaźnika na tarczy aparatu. Przełącznik przysłony obiektywu ustawić
w położeniu „A”. Obserwować przez okular tak, by była dobrze widziana cała jego ramka,
nacisnąć przycisk spustowy 3 do wyczuwalnego oporu, ale nie zwalniać migawki jeśli jest
ona napięta. Jeśli przy naciśniętym przycisku spustowym strzałka jest odchylona do wskaźnika w stronę znaku „+” — naświetlenie jest nadmierne, natomiast jeśli w stronę znaku
„—” — niedostateczne. Naciskając przycisk spustowy należy obracać pierścień przysłony
27 lub tarczę skali czasów naświetlania tak długo, aż nie zrówna się strzałka ze wskaźnikiem. Jeśli przy wszystkich możliwych wartościach przysłony i czasu naświetlania strzałka
nie pokrywa się ze wskaźnikiem należy zmienić warunki oświetlenia fotografowanego
obiektu lub założyć błonę o innej czułości.
FOTOGRAFOWANIE
Po przygotowaniu wszystkich opisanych czynności w celu przygotowania aparatu do
robienia zdjęć należy naciągnąć migawkę, upewnić się o prawidłowej ostrości obrazu
i dobrym nastawieniu warunków naświetlania, płynnym ruchem nacisnąć przycisk spustowy
3 wykonując tym samym zdjęcie. Zapamiętać należy, że gwałtowny nacisk na przycisk
spustowy powoduje poruszenie aparatu w momencie naświetlania klatki, co może spowodować zamazanie wykonywanego zdjęcia.
ROZŁADOWYWANIE APARATU
FOTOGRAFICZNEGO
Gdy licznik zdjęć pokaże cyfrę 36, należy przewinąć
naświetloną błonę do kasety. W tym celu należy wykonać
następujące czynności:
a) włączyć mechanizm migawki, obrócić do oporu gałkę
przewijania powrotnego 9 w kierunku strzałki na korpusie
aparatu,
b) odchylić korbkę 6, obracając gałkę przewijania powrotnego w kierunku strzałki, tak długo aż na podstawie
zmniejszenia wysiłku stwierdzi się, że koniec błony wysunął
się ze szpulki odbiorczej,
c) wyciągnąć gałkę przewijania powrotnego do oporu, otworzyć pokrywę tylną kamery,
d) wprowadzić gałkę przewijania powrotnego w położenie pierwotne pokręcając w kierunku ruchu wskazówek zegara.
FOTOGRAFOWANIE
Z SAMOWYZWALACZEM
Przy fotografowaniu z samowyzwalaczem
należy aparat ustawić na statywie i wykonać następujące czynności:
a) nastawić ostrość,
b) ustawić naświetlenie,
c) naciągnąć migawkę,
d) naciągnąć mechanizm samowyzwalacza,
obracając dźwignię samowyzwalacza 1 w dół do
oporu,
e) przestawić przełącznik przysłony 28 ze
stanu pracy automatycznej „A” na ręczny, (nieautomatyczny) „M”,
f) nacisnąć przycisk samowyzwalacza do
oporu i zająć uprzednio zaplanowane miejsce. Spust migawki nastąpi nie wcześniej, jak po
upływie 7 sek. od chwili naciśnięcia przycisku.
WYKONYWANIE ZDJĘĆ Z LAMPAMI
BŁYSKOWYMI
W aparacie fotograficznym „ZENIT-TTL”
migawka jest zsynchronizowana z pracą lampy
(z błyskiem lampy) błyskowej. Przy robieniu
zdjęć tym aparatem można stosować różnego
rodzaju lampy błyskowe np. elektronowe (X-synchronizacja).
Dla połączenia lampy błyskowej z aparatem
fotograficznym istnieje gniazdo 4, znajdujące się
na przedniej ścianie aparatu. Wykonywanie zdjęć
z lampami błyskowymi możliwe jest wyłącznie
przy czasie naświetlania wynoszącym 1/30 sek.
WYKONYWANIE ZDJĘĆ ZE
ZMIENNYM OBIEKTYWEM
I Z BLISKIEJ ODLEGŁOŚCI
Aparat fotograficzny „ZENITTTL” pozwala stosować zmienne
obiektywy z gwintem mocującym
M 42x1 i roboczą odległością 45,5
mm.
Przy braku w zmiennym obiektywie mechanizmu ze skokową
przysłoną automatyczną, sterowanie
przysłoną odbywa się ręcznie. Przy
pracy z obiektywami o dużej ogniskowej można nieznacznie ściąć
lewy i prawy kraniec negatywu.
Za pomocą specjalnego urządzenia
do aparatu fotograficznego „ZENIT-TTL” można wykonać reprodukcje rysunków technicznych, rękopisów, fotografii. Przy reprodukcjach stosuje się pierścienie pośrednie, które
umocowuje się między korpusem kamery i obiektywem. Dla otrzymania odpowiedniej
podziałki zdjęcia, zakładać należy jeden lub kilka pierścieni. Przy stosowaniu pierścieni
pośrednich bez popychacza przysłony obiektywu, należy ustawić przysłonę ręcznie i przestawić przełącznik na „M”.
WYMIANA ŹRÓDŁA ZASILANIA
UKŁADU ELEKTRYCZNEGO DANEGO
APARATU
W celu wymiany baterii należy nakrywkę komory bateryjnej 15 przekręcić (najlepiej monetą)
w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek
zegara, nie stosując żadnego wysiłku. Wkładając
nową baterię w miejsce zużytej należy zwrócić
uwagę by jej znak „+” był skierowany ku górze
i kontaktował z nakrywką komory bateryjnej.
UWAGI SZCZEGÓLNE
Z aparatem fotograficznym należy obchodzić się ostrożnie, utrzymywać go w czystości,
chronić przed gwałtownymi wstrząsami, uderzeniami i gwałtownymi wahaniami temperatury.
Aparat fotograficzny przechowywać należy w zamkniętym futerale. Obiektyw powinien
być zakryty nakrywką, a migawka i samowyzwalacz w położeniu zwolnionym.
Nie należy dotykać palcami powierzchni elementów optycznych, albowiem może to
spowodować uszkodzenie powłok przeciwodblaskowych. Elementy optyczne pokryte
warstwą przeciwodblaskową można przecierać tylko z zewnątrz miękkim materiałem lub
watką lekko zwilżoną spirytusem rektyfikowanym lub eterem.
Lustro i soczewkę czyścić tylko w przypadkach koniecznych suchą, miękką szmatką.
Naprawy i odpowiednia regulacja winna być wykonywana wyłącznie przez specjalistów
w zakładach naprawczych.
Uzupełnienie do instrukcji obsługi aparatu „ZENIT-TTL”
W związku ze zmianami konstrukcyjnymi zastosowanymi w aparatach „ZENIT TTL”
wystąpiły różnice między treścią niniejszej instrukcji a zakupionym aparatem fotograficznym a mianowicie:
— Zmieniono zamek pokrywy tylnej, otwarcie pokrywy tylnej następuje po wyciągnięciu korbki powrotnego przewijania filmu,
— znacznie wygodniejszy jest obecnie przycisk cofania filmu umieszczony pod spustem
migawki,
— spust migawki ustawiony w pozycji „T” pozwala na fotografowanie długimi czasami
(pierścień nastawczy migawki musi znajdować się na czasie „B”)
— blokada spustu migawki następuje przy ustawieniu przycisku w pozycji „V”
— fotografowanie przy użyciu samowyzwalacza wymaga dodatkowo przełączenia
przycisku spustu migawki w pozycję „V” (celem przysłonięcia obiektywu do wybranej
wartości),
— zmieniono konstrukcję mechanizmu włączenia przysłony w obiektyw o symbolu
„Helios 44 M-4”.
W odróżnieniu od obiektywu „Helios 44 M” nowy obiektyw nie posiada przełącznika
przysłony.
Przysłanianie obiektywu dokonuje się wyłącznie poprzez naciśnięcie przycisku spustu
migawki do oporu.
— Do reprodukcji makro i mikrofotografii należy stosować tylko pierścienie pośrednie
z przedłużaczem spustu.
— Na tylnej pokrywie znajduje się „kieszonka” na metryczkę filmu oraz tabelka przeliczenia czułości filmu.
— Zastosowano dodatkowe gniazdo statywowe (1/4) umieszczone w środkowej części
kamery i obiektywu unowocześniając wygląd aparatu.
Niniejsze zmiany są wynikiem postępu technicznego.