Instrukcja noktowizora saperskiego NS-71
NOKTOWIZOR
SAPERSKI
TYPU
NS-71
I
Instrukcja obsługi i ekaploataojl
noktowizora saperskiego typu
NS-71
I . ± & gt; RZBZNACZENI3
Noktowizor saperski NS-71 służy do obserwacji terenu
i przedmiotów, przy wykonywaniu prao inżynieryjnych
4 warunkach nocnych bez użyoia Światła widzialnego.
I I . ZASADA DZIAŁANIA
Noktowizor jest przyrządem elektronowo-optycznym umo
żliwiającym obserwacje w warunkach nocnych bez użycia
światła widzialnego. Przedmiot lub teren obserwowany
przy użyciu noktowizora musi byó oświetlony promienia
mi podczerwonymi. Odbite od przedmiotu promienie pada
jąc na obiektyw przyrządu tworzą obraz na fotokatodzie
przetwornika•
Fotokatoda pod wpływem padających promieni podczerwo
nych emituje elektrony, które są przyspieszane i ogni
skowane na ekranie przez pole elektrostatyczne wytwo
rzone w przetworniku. Elektrony padając na ekran tworzą
obraz widzialny oglądany przez okular.
Źródłem promieni podczerwonych jest reflektor z żarów
ką posiadającą włókno wolframowe. Reflektor przesłonię
ty jest f i l t r e m podczerwieni nie przepuszczającym pro
mieniowania widzialnego.
1
I I I . DANS TECHNICZNE
i
A. Binokular
х
- 1,2
1. Powiększenie
I
2. Kąt pola widzenia
f
3
8
9
ЗР
С
3. Zasięg widzenia
2
70 m
х
4. Minimalna odległość obserwowanego
przedmiotu
0,3 m
5. Maksymalna zdolność rozdzielcza
35 l/mm
6. Zakres regulacji okularów
i 5 dptr«
7. Ciężar
0,55 kG
Rys. 2 Lunetka binokulara
1 - obiektyw
2 - przetwornik obrazu
- soczewka sklejana okulara
4 - korpus
5 - zespół pokrywy
6 - osłona oczna
7 - okular
8 - zapadka przycisku
9 - pokrętka regulacji okulara
10 - kabel wysokiego napieoia
11 - zakrywka
3
Rys. 1 Binokular, Widok ogólny.
1 - pokrętka centralnej regulacji obiektywów
2 - pokrętki regulacji okularów
3 - przewpd wysokiego napięcia
6
В. Zasilacz wysokiego napięcia
1 - Typ
MTZW-l-6
2 - Napięcie wejściowe
6V
3 - Napięcie wyjściowe
13,5-18 kV
4 - Ciężar
max 0,390 kG
Rys. 4
Reflektor
1 - f i l t r promieni podczerwonych
I
|_o$
Rys. 3 Zasilaoz wysokiego napięcia
2 - zaciek
3 - przegub
D. Zasilacz wysokiego i niskiego napięcia
1 - Napięcie zasilania reflektora
С Źródło światła podczerwonego
6V
2 - Napięcie zasilania zasilacza wysokie
1 - Reflektor z elementem optycznym typu
00.21
2 - Moc żarówki
15/15»
3 - Napięcie
6V
3 - Rodzaj akumulatorów srebrowo-cynkowe
typ C20
4 - Cokół żarówki
B i 15 d
4 - Pojemność
20 *b
5 - F i l t r promieni podczerwonych
jednorodny ze
szkła Ш 12
0,3 kC
5 - Ilość akumulatorów
4
6 - Czas ciągłego zasilania noktowizora
8 b
7 - Ciężar
2,2 kG
6 - Ciężar
4
go napięcia
6?
Ciężar noktowizora NS-71 w futerale drewnianym
z wyposażeniem
12
Ciężar elementów noktowizora noszonych na
max 1 kG
głowie
I V . B D W NOKTOWIZORA
UOA
noktowizor saperski typu NS-71 składa się z następu
jących zespołów:
1. Binokulara
Bys. 5 Zasilacz
1 - uchwyt do podłączenia reflektora
2 - wyłącznik zasilacza wysokiego napięcia
2. Reflektora
3. Zasilacza
4. Futerału drewnianego do przechowywania noktowizora
3 ~ wyprowadzenie przewodu wysokiego napięcia
4 - pas naramienny
Rys. 7 Noktowizor NS-71
Rys. 6 Zasilacz, ^idok po otwarciu wieka
1 - akumulatory C20
2 - pokrywa uszczelniająca zasilacz
3 - ocieplacz ze styropianu
1.
2.
3.
4.
binokular
reflektor
zasilacz
przegub
5.
6.
7.
8.
zacisk
pokrętło
uchwyt
odciągacz
7
/$/-71
należy korzysta- z żarówki 6V/5W. Pozwala to również
na przedłużenie czasu pracy baterii akumulatorów.
Po włożeniu żarówki w oprawę /znajdującą się w skomple
towaniu noktowizora/ i rozkręceniu reflektora nalefiy
wyjąć żarówkę 15/15W i w to miejsce włożyć żarówkę 5 *
*.
zasilacz noktowizora składa się z metalowego pojemnika
mieszczącego zasilacz wysokiego napięcia i baterię,
4-ch akumulatorów C20.
Lunetki
Reflektor
7 "
" 1
h
•-zasilacz
1^
Uwaga:
Ч'1'H
.
fi ?_
Я
:
Ze względu na konieczność określenia stopnia rozładowa
/«0
J
Schemat połączeń zasilacza i noktowizora
Binokular wraz z przetwornikami elektronowo-optycznymi
jest przyrządem optycznym przetwarzającym niewidzialny
obraz utworzony w podczerwieni.
Wyposażony jest w mechanizmy służące do ustawienia
optymalnych warunków obserwacji. Przegub łącząoy bino
kular utrzymuje go w dogodnym dla obserwatora położe
niu. Zacisk służy do mocowania całości na hełmie
bojowym. Reflektor może być ustawiony odpowiednio do
warunków obserwacji.
Reflektor z filtrem jest źródłem promieniowania podczer
wonego, służy do oświetlania obserwowanych obiektów.
Źródłem światła w reflektorze jest żarówka 6V 15/15
Przy wykonywaniu prac na bliskich odległościaob oraz
w przypadku, gdy można stosować słabsze oświetlenie
8
nia akumulatorów należy prowadzić ewidencję czasu pracy
noktowizora przy włączonym reflektorze.
Podczas pracy baterii nie należy dopuszczać do rozłado
wania poszczególnych akumulatorów poniżej napięcia 1,35?»
Szczegółowe warunki eksploatacji akumulatorów srebrowocynkowych podaje instrukcja zakładu produkującego
akumulatory / " Instrukcja obsługi akumulatorów srebrowocynkowych - Poznańskie Zakłady Elektroniczne " /.
V. ZASADNICZE PRZEPISY EKSPLOATACJI
Zasady ogólne
Okres pracy, stała gotowość i sprawność noktowizora
zależą w dużym stopniu od umiejętnego użytkowania
oraz konserwowania*
9
Włączenie icb może nastąpić dopiero po upływie pewn^g0
W czasie użytkowania oraz konserwowania należy zatem
czasu gdy osiągną temperaturę otoczenia i po dokładam
przestrzegać ogólnych przepisów z zakresu użytkowania,
wytarciu icb do sucha.
przechowywania i konserwowania sprzętu optycznego, a
5. Zauważone na noktowizorze ślady korozji należy щ в _
poza tym przestrzegać następujących wskazówek odnoszą
zwłocznie usunąć. Powierzchnie nie lakierowane należy
cych się do użytkowania noktowizorów*
pokryć cienką warstwą smaru.
1. Nie włączać noktowizora w dzień,,jeżeli nie są
6. Po wykonaniu pracy lub w czasie przerw w pracy Hele-
nałożone zasłonki na obiektywach ponieważ światło dzien
•' j odłączyC reflektor od źródła energii.
ne wpływa ujemnie na fotokatodę przetwornika obrazu*
7. Zabronione jest odłączanie przewodu wysokiego nąp^ę^
2. Zespoły noktowizora wymagają ostrożnego obchodzenia
cia w czasie pracy noktowizora zarówno od zasilacza
się z nimi i stałej obserwacji', nieostrożne obchodzenie
i binokulara. W przypadku konieczności odłączenia lc a D ia
się z noktowizorem powoduje uszkodzenia /szczególnie
wysokiego napięcia do demontażu można przystąpić dopi e r o
w układzie optycznym/ i obniża jego sprawność,
po całkowitym zaniku obrazu w lunetkach binokulara.
3. Czę & ci optyczne noktowizora powinny być zawsze czyste,
Przed zmontowaniem styki kabla należy dokładnie pr$ e m y 0
dlatego w czasie przerw w pracy należy na obiektywy nakła
alkoholem i wysuszyć w strumieniu ciepłego powietrza.
dać osłonki zabezpieczające. Wilgoć lub kurz z powiel**chni części optycznych należy usuwać tylko czystą i suchą
ściereczką flanelową.
VI. PRZYGOTOWANIE N K O I O A D PRACY
OTWZR O
1. Przed wyjęciem noktowizora z futerału należy zapoznać
wie należy dotykać części optycznych gołymi rękami,
się ze sposobem ułożenia, umocowania jego zespołó Wj
ponieważ pozostają na nich tłuste plamy, które pogarszają
aby po zakończonej pracy ułożyć je identycznie.
jakość obrazu. Tłuste plamy można usuwać tylko watą
2. Nyjąi zespoły noktowizora z futerału.
bigroskopijną umaczaną w mieszance alkohoIowo-eterowej
3. Założyć zasilacz na ramię /jest przystosowany do no
lub w alkoholu.
4. Noktowizory przeniesione z ośrodka o wyższej tempera
szenia na lewym boku/.
4. Mocować noktowizor na hełmie za pomocą wkrętów do
turze pokrywają się rosą, dlatego nie należy ich włączać
ciskających dźwignię zacisku do hełmu. Hełm m a
u^
bezpośrednio po zmianie warunków klimatycznyoh.
być przystosowany do rozmiaru głowy użytkownika^
10
11
N
5. a tylną cz§ść hełmu założyć uchwyt i za pomocą odoią
gacza wyregulować położenie hełmu z noktowizorem na
głowie tak aby nie przesuwał się w czasie posługiwa
nia nim.
6. Zdjąć kapturek ochronny gniazda wtykowego na zasila
czu i za pomocą wtyczki podłączyć reflektor do zasila
cza wysokiego napięcia.
7. Wyregulować położenie reflektora używając pokrętła.
8. Zdjąć osłonki g m w z obiektywów - ustawić binokuuoe
lar w położeniu dogodnym dla obserwacji. Za pomocą
przełącznika umieszczonego na zasilaczu włączyć
reflektor i binokular do pracy.
Uwaga*
- przed przystąpieniem do dalszych czynności sprawdzić
czy nie nastąpiło zaparowanie okularów noktowizora
od oddechu użytkownika,
- przed każdymi zajęciami z użyciem noktowizorów sa
perskich przeprowadzić instruktaż dotyczący zasad
wykorzystania noktowizorów, organizacji pracy, przes
trzegania zasad bhp zgodnie z " Instrukcją tymczasową
wykorzystania noktowizji w Wojskach Inżynieryjnych "
0BSInż./1964 r .
9. Przeprowadzić regulację przyrządu. Kolejność czyn
ności:
a/ przy pomocy nekrętek okularów wyregulować ostre
widzenie przetwornika,
b/ pokrętka centralnej regulacji nastawić ostre
widzenie obserwowanych przedmiotów.
10. Do przenoszenia i przechowywania sprzętu podczas
marszu służy torba brezentowa. W torbie mieści się
zasilacz z binokularem i reflektorem natomiast w
dodatkowej kieszeni mieszczą się części zapasowe.
12
Rys. 8 Sposób regulacji sprzętu
1 - pokrętka okulara
2 - pokrętka centralnej regulacji
Po zakończonej pracy należy:
1. Wyłączyć reflektor
2. Wyjąć wtyczkę z gniazda w zasilaozu.
3. Oczyścić noktowizor z brudu, kurzu, wilgoci,
wytrzeć optykę czystą sciereczką flanelową.
4. Zasłonić gniazdo wtykowe zasilacza kapturkiem ochron
nym oraz zasłonić obiektywy sprzętu gumowymi zakrywkami.
5. -Prawidłowo ułożyć cały sprzęt w futerale.
Rys. 10 Futerał. *Vidok ułożenia wyposażenia.
VII. PRZEGLĄDY TECHNICZNE
Przeglądy techniczne należy wykonywać zgodnie z instruiscją Uzbr. 496/65 " Noktowizja w wojskach lądowych " .
Przeglądy techniczne przeprowadza się w celu:
- określenia stanu technicznego przyrządów oraz ich
Kys. 9 Sposób ułożenia noktowizora flS-pi w futerale
14
przydatności w warunkach bojowych
15
- sprawdzenie sposobu użytkowania, przechowywania
i konserwacji
Odpowiedzialni za właściwe prowadzenie książki ewiden
cyjnej są:
- wykrycia wad lub uszkodzeń
- przedstawiciel wojskowy
- określenia kategorii sprzętu i rodzaju naprawy.
- kierownik magazynu
Noktowizory będące w ciągłym użytkowaniu poddawać
- dowódca jednostki wojskowej /pododdziału/
należy przeglądom profilaktycznym.
- kierownik warsztatu naprawczego.
Przeglądy profilaktyczne dzielimy nas
Zasadniczym celem prowadzenia książki ewidencyjnej jest
- codzienne
ujęcie podczas użytkowania danych umożliwiających okre
- półroczne
ślenie stanu jakościowego przyrządu oraz kontrolę konse
Podczas codziennych przeglądów sprawdza się przede
wszystkim czystość elementów optycznych oraz pozosta
łych zespołów. Poza tym sprawdza się napięcie źródeł
zasilania oraz położenie wyłącznika.
Jeżeli w czasie przeglądu zostanie stwierdzone, że
napięcie źródła zasilania jest niższe od dopuszczał-*
nego należy baterię akumulatorów wymienić na nałado
waną, a rozładowaną baterię przekazać do naładowania.
Podczas przeglądów półrocznych wykonuje się wszystkie
czynności objęte przeglądami codziennymi oraz czyn
ności przewidziane przy obsłudze akumulatorów
srebrowo—cynkowych •
rwacji w czasie przechowywania.
W książce prowadzi się dokładną ewidencję czasu pracy,
przeglądów technicznych, wykrytych niesprawności i prze
prowadzonych napraw. Przy przekazywaniu przyrządu do
jednostki z zakładu produkcyjnego, ze składnicy lub
z innej jednostki, która przyjęła przyrząd, określa się
datę. przekaz8nia i dokument na podstawie którego przyrząd
został przekazany.
Wszystkie adnotacje w książce muszą być wykonane atramen
tem /szczególnie dotyczy to uwag o użytkowaniu/ ścieranie
napisów jest niedopuszczalne.
Ewentualne poprawki mogą być dokonywane tylko wg zasad
prowadzenia dokumentacji.
VIII. D K M N A J TECHNICZNA N K O V Z R *
OUETCA
OT.IOO
Każdy noktowizor posiada książkę ewidencyjną w której s
podane* numer przyrządu, wykaz skompletowania i termin
gwarancyjny•
16
17
IZ. NAPRAWA I NAJCZĘŚCIEJ SPOTYKANE
USZKODZENIA NOKTOWIZORÓW
L.
P.
i
1
Charakterystyka
uszkodzenia
Przyczyna
uszkodzenia
Brak obrazu
w binokularze
- wyładowana
bateria akumulatorów
- uszkodzony
kabel n i s k i e
go napięcia
- uszkodzony
kabel wyso
kiego napię
cia
- uszkodzony
zasilacz
wysokiego
napięcia
- uszkodzone
przetworni
k i obrazu
Przez naprawi noktowizorów w oddziałach należy rozumieó
usuwanie uszkodzeń /wad/ nie wymagających naprawy w
okręgowych warsztatach uzbrojenia. Uszkodzenia, których
naprawa jest połączona z " rozładowaniem lub justowaniem
podstawowych zespołów noktowizora, można usuwać tylko w
okręgowych warsztatach uzbrojenia, mających odpowiednio
przeszkoloną obsługę do naprawiania przyrządów elektronowo-optyс znyсb•
2
Brak obrazu w
jednej lunetce
3
Ciemny obraz
błyski w prze
twornikach
Przed upływem okresu gwarancyjnego w noktowizorach wymie
nia się tylko te części, które znajdują się w komplecie
przyrządu. Wskazane jest jednak, aby we wszystkich
wypadkaoh uszkodzeń noktowizory były naprawiane w miarę
możliwości w okręgowych warsztatach uzbrojenia.
Jeżeli uszkodzenie noktowizora nastąpiło przed upływem
okresu gwarancyjnego i nie może być usunięte przez wy
mianę części zapasowych znajdujących się w komplecie
sporządza się protokół reklamacyjny zgodnie z obowiązują
cymi w tym zakresie przepisami.
18
4
Nie ś w ieci re
flektor
- uszkodzony
jeden prze
twornik
obrazu
- brak odpo
wiedniego
kontaktu ka
bla wysokie
go napięcia
z binokularem lub za
silaczem
- niesprawne
przetworniki
- przebicie
kabla wysokie
go napięcia
- wyładowana
bateria aku
mulatorów
- uszkodzone
przewody
niskiego na
pięcia
- przepalona
żarówka
- uszkodzony
wyłącznik
reflektora
Sposób
usunięcia
4
Sprawdzenie
napięcie ba
t e r i i . Wymie
nić ogniwa,
oddać sprzęt
do naprawy
jak wyżej
jak wyżej
jak wyżej
jak wyżej
sprawdzać
połączenia
kabla
oddać sprzęt do
naprawy
jak wyżej
sprawdzić napię
c i e , wymienić
ogniwa
oddać sprzęt do
naprawy
wymienić żarówkę
oddać sprzęt do
naprawy
19
1
5
6
7
8
9
2
Ekrany jaskrawe
obraz bez kotrastu
3
- zapocone lub
brudne zew
nętrzne popowierzcbnie
części op
tycznych
Jaskrawe błyski
- przebicia
jednego ekranu,
elektryczne
drugi ekran miga
wewnątrz
przetwornika
obrazu
F i l t r podczerwieni - pęknięcie
przepuszcza świat
filtru
ło białe
W b a t e r i i akumula - pęknięcie na
torów występują
czynia akumu
duże ilości s o l i
latora
- elektrolit
przecieka
przez korki
akumulato
rów
Niesprawny prze - obluzowanie
gub
się nakrętek
4
przetrzeć obie
ktywy i okulary
ściereczką
Silne uderzenia i wstrząsy mogą spowodować zarówno
uszkodzenie układu optycznego jak i części mechanicznych.
Zewnętrzne powierzchnie soczewek obiektywu, okulara jak
również powierzchnię f i l t r u reflektora należy przecierać
oddać sprzęt do
naprawy
czystą ściereczką flanelową.
Nie
wolno czyścić elementów optycznych za pomocą szmat
przeznaczonych do czyszczenia innych części noktowizora.
wymienić f i l t r
Wymienić uszko
dzony akumula
tor
dokręcić korki
Sciereczkę flanelową służącą do ozyszczenia optyki
należy zawijać w papier i przechowywać w futerale. Przed
przystąpieniem do czyszczenia elementów optycznych
ściereczką flanelową należy usunąć z nich większe zanie
czyszczenia gruszką gumową lub pędzelkiem w celu uniknię
cia możliwości porysowania. Usuwając ze szkieł krople
zdjąć cokrywkę
dokręcić nakręwac
wody należy użyć waty odtłuszczonej, a następnie
przetrzeć je czystą flanelką.
Kategorycznie zabrania się dotykania części optycznych
Jeżeli po usunięciu omawianych wad noktowizor jest
w dalszym ciągu niesprawny oddać go do warsztatu
palcami i zaoliwionymi szmatami. Nieznaozne nawet tłuste
plamki pogarszają jakość obrazu. Konserwować można
tylko te powierzohnie, na których został uszkodzony l a
naprawczego.
kier*
Z futerałów służącyob do przechowywania noktowizorów
X. PRZECHOWYWANIE, KONSERWACJA I TRANSPORT
NOKTOWIZORA
Długotrwałą żywotność noktowizora w oddziałach i na
składnicach zapewnia: właściwa eksploatacja, przecho
wywanie, transport oraz konserwacja.
usunąć piasek, kurz, brud, wewnętrzne ściany futerałów
przetrzeć wilgotną szmatką, a następnie wysuszyć.
W celu zabezpieczenia noktowizorów przed uszkodzeniem
podczas przewożenia, przechowywania, należy sprawdzić
czy futerały i ich zamki są sprawne* W okresie jesień
lub zimy noktowizory w futerałach należy przechowywać
20
21
w przewiewnych pomieszczeniach /magazynach/. Temperatura
winna wahać się w granicach od +3 - + 30°C wilgotność
powietrza do 75%.
UWAGA !
Podozas przechowywania w magazynach nie należy szczelnie
zamykać futerałów, gdyż ułatwia to przewietrzanie
sprzętu*
Należy przeprowadzać okresowe przeglądy i konserwacje
sprzętu.
Transport sprzętu powinien odbywać się tylko w futerałaoh* ^rsed zapakowaniem noktowizorów do futerałów
należy upewnić się czy prawidłowo zostały przygotowane
do przewozu i czy same futerały nie zostały uszkodzone.
Oprócz tego należy sprawdzić ozy prawidłowo zostały
ułożone: binokular, reflektor, zasilacz oraz pozostałe
elementy wyposażenia*
Zbędnych przedmiotów do futerale, wkładać nie wolno*
Noktowizor i części zapasowe powinny być w futerale
prawidłowo zamocowane. Przy transporcie większej
ilości sprzętów futerały z noktowizorami należy
przewozić w skrzyniach transportowych*
Wolną przestrzeń między futerałami i między ścianami
skrzyni wypełnić warstwą suchych wiórów /woliny/•
Na górnej pokrywie skrzyni należy umieścić napisy:
" Góra " , " Ostrożnie " , " S B kło " , " Nie przewrscać " .
22