REKLAMA

document.pdf

man - potrzebna pomóc ustawić pompe wtryskową man DO824 LFL09

Jak nic nie ma Dodano po 1 : Przepraszam nie ten plik musiał się dodać zaraz poprawię Dodano po 6 : Teraz powinno być dobrze


Pobierz plik - link do postu

Silniki rzêdowe
D 02../D 08..

2001

| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12

Nr druku:

81.99593-4253
MAN Nutzfahrzeuge Aktiengesellschaft
Dachauer Str. 667
oder
Postfach 50 06 20
80995 MÜNCHEN
80976 MÜNCHEN

Instrukcja napraw
2. suplement A 13 (3.)
Reparaturanleitung A 13 (3. Ausgabe)
2. Nachtrag
Reihenmotoren
D 02../D 08..
– polnisch –
Printed in Germany

2. Suplement
do
instrukcji napraw A 13, 3. wydanie
Wskazówki odnoœnie wpiêcia niniejszego suplementu do istniej¹cej instrukcji.
Wymieniæ wszystkie strony niniejszego suplementu na odpowiednie strony 3. wydania
instrukcji napraw A 13, wzgl. do³¹czyæ nowe strony.
Aby wymienione strony móc równie¿ po dokonaniu wymiany rozpoznaæ jako wymienione,
numery stron oznaczone zosta³y indeksem " b " .
Przyk³ad: dotychczasowy numer strony: 1.20 - 1, numer wymienionej strony: 1.20 - 1b
Wymieniæ nale¿y nastêpuj¹ce strony
Stronê tytu³ow¹ i
1.15 - 1a do
1.30 - 1a do
1.31 - 1
do
1.40 - 1
do
1.70
1.71
1.90
2.12
2.13
2.21
2.31
2.41
3.11
5.54
5.56
6.32
6.33
7.11
7.12
7.15
7.21
7.22
7.23
7.31
7.32
7.34
7.51
7.52

-

1
1
1
1
1a
1
1
1
1
1
1
1
1a
1
1
1a
1
1
1a
1
1
1
1
1

do
do
do
do
do
do
do
do

8.13 - 1a
9.00 - 1a
9.71 - 1a

do
do
do

do
do
do
do
do
do
do
do
do

do

1.10 - 2a......................................na ................................................. Stronê tytu³ow¹ i
1.15 - 3a......................................nie wystêpuje *
1.30 - 3a......................................na ....................................................... 1.30 - 1b do
1.31 - 3 ........................................na ....................................................... 1.31 - 1b do
1.40 - 3 ........................................na ....................................................... 1.40 - 1b do
do³¹czyæ............................................ 1.60 - 1b do
1.70 - 16......................................na ....................................................... 1.70 - 1b do
1.71 - 7 ........................................na ....................................................... 1.71 - 1b do
1.90 - 6 ........................................na ....................................................... 1.90 - 1b do
2.12 - 3 ........................................na ....................................................... 2.12 - 1b do
2.13 - 10a....................................na ....................................................... 2.13 - 1b do
2.21 - 2 ........................................na ....................................................... 2.21 - 1b do
2.31 - 2 ........................................na ....................................................... 2.31 - 1b do
2.41 - 2 ........................................na ....................................................... 2.41 - 1b do
......................................................na ....................................................... 3.11 - 1b
5.54 - 5 ........................................na ....................................................... 5.54 - 1b do
5.56 - 6 ........................................na ....................................................... 5.56 - 1b do
......................................................na ....................................................... 6.32 - 1b
6.33 - 2a......................................na ....................................................... 6.33 - 1b do
7.11 - 2 ........................................na ....................................................... 7.11 - 1b do
7.12 - 2 ........................................na ....................................................... 7.12 - 1b do
7.15 - 2a......................................na ....................................................... 7.15 - 1b do
7.21 - 4 ........................................na ....................................................... 7.21 - 1b do
......................................................na ....................................................... 7.22 - 1b do
7.23 - 7a......................................na ....................................................... 7.23 - 1b do
7.31 - 4 ........................................na ....................................................... 7.31 - 1b do
......................................................na ....................................................... 7.32 - 1b
......................................................na ....................................................... 7.34 - 1b
7.51 - 4 ........................................na ....................................................... 7.51 - 1b do
......................................................na ....................................................... 7.52 - 1b do
do³¹czyæ............................................ 7.55 - 1b do
8.13 - 7a......................................na ....................................................... 8.13 - 1b do
9.61 - 1a = niebieskie strony ...na ................niebieskie strony = 9.00 - 1b do
9.72 - 2a = strony ró¿owe ........na ................strony ró¿owe
= 9.71 - 1b do

1.10 - 2b
1.30 - 3b
1.31 - 3b
1.40 - 4b
1.60 - 7b
1.70 - 12b
1.71 - 9b
1.90 - 7b
2.12 - 3b
2.13 - 13b
2.21 - 2b
2.31 - 3b
2.41 - 7b
5.54 - 15b
5.56 - 7b
6.33
7.11
7.12
7.15
7.21
7.22
7.23
7.31

-

3b
4b
5b
2b
4b
2b
7b
8b

7.51 - 7b
7.52 - 2b
7.55 - 7b
8.13 - 9b
9.61 - 1b
9.72 - 2b

Wskazówka *
Dotychczasowa strona 1.15 " Przyporz¹dkowanie agregatów do typów pojazdów " nie wystêpuje. W
razie potrzeby przynale¿ne agregaty wzgl. typy pojazdów mo¿na pobraæ drog¹ elektroniczn¹ z
systemu informacyjnego czêœci MAN " MANTIS " .

RA - A 13

1.00 - 1b

1.00 - 2b

RA - A 13

Instrukcja napraw A 13 (3.)
³¹cznie z 2. suplementem

Silniki rzêdowe
D
D
D
D

0224
0824
0824
0834

MF, D 0226 MF
GF, D 0826 GF/TF/OH/TOH
LF/LFL/LOH, D 0826 LF/LOH
LFL, D 0836 LF/LFL/LOH

81.99598-4333

WSTÊP / METRYKA
Niniejsza instrukcja ma za zadanie pomóc w przeprowadzeniu fachowej naprawy wymienionych tu silników.
Przy opracowywaniu niniejszej instrukcji za³o¿ono posiadanie niezbêdnej wiedzy fachowej przy obchodzeniu siê z
silnikami wysokoprê¿nymi.
Ilustracje graficzne i odnoœne opisy s¹ typowymi zdjêciami migawkowymi, które nie zawsze odpowiadaj¹
omawianemu silnikowi, ale nie s¹ przy tym b³êdne.
W takich wypadkach nale¿y odpowiednio zaplanowaæ i wykonywaæ naprawy.
Naprawy agregatów takich, jak pompy wtryskowe, pr¹dnica trójfazowa itd., nale¿y pozostawiæ naszemu serwisowi
lub serwisowi producenta.
Przegl¹d silników ujêtych w niniejszej instrukcji znajduje siê na stronach 9.13.
Podkreœliæ nale¿y szczególnie wa¿ne instrukcje, dotycz¹ce bezpieczeñstwa technicznego i ochrony ludzi.
OSTRO¯NIE
Odnosi siê do metod pracy i eksploatacji, których nale¿y przestrzegaæ, celem wykluczenia
zagro¿enia ludzi.
UWAGA
Odnosi siê do metod pracy i eksploatacji, których nale¿y przestrzegaæ dla unikniêcia uszkodzeñ lub
zniszczenia materia³u.
Wskazówka
Opis wyjaœniaj¹cy potrzebny dla zrozumienia wykonywanych prac wzgl. eksploatacji.
Podczas prac naprawczych przestrzegaæ nale¿y przepisów bezpieczeñstwa z rozdzia³u 1.20.
Niniejsza instrukcja napraw zawiera nastêpuj¹ce informacje serwisowe:
Nr SI (informacji serwisowej): Dotyczy:
97 01 27 grupa 0......................Aktualne podsumowanie: przykrêcanie i dokrêcanie œrub g³owicy cylindra
97 04 16 grupa 0......................Powstawanie spalin bia³ych/niebieskich w przypadku silników z EVB
(hamulec z dŸwigienk¹ zaworow¹)
97 08 23 grupa 0......................Œruby ko³nierza oporowego Torx dla kolektora wydechowego
97 11 07 grupa 0......................Alternatywna metoda regulacji luzu zaworowego
97 11 12 grupa 0......................Zmienione si³y napiêcia pasków klinowych w przypadku pasków MAN 316 C
24700 grupa 0 ......................Zmieniony monta¿ sprê¿arki w przypadku silników D 0826 zabudowanych
na stoj¹co
27000a grupa 0 ......................Rozdzielaczowa pompa wtryskowa: Zmienione uszczelnienie wa³u regulacyjnego
31200 grupa 0 ......................Turbosprê¿arka do³adowuj¹ca Holset: Sprawdziæ/naprawiæ Waste gate
(zawór obejœciowy spalin)
37500 grupa 0 ......................Demonta¿ i monta¿ rozdzielaczowej pompy wtryskowej -VP4452600 grupa 0 ......................Rozwi¹zywanie problemów przy mechanicznie regulowanej pompie wtryskowej
Te informacje serwisowe przesta³y byæ tym samym aktualne i nie mo¿na siê ju¿ o nie zwracaæ.
Z powa¿aniem
MAN Nutzfahrzeuge Aktiengesellschaft
Zak³ad Monachium
Zastrzega siê prawo wprowadzania zmian technicznych wynikaj¹cych z postêpu technicznego.
© 2001 MAN Nutzfahrzeuge Aktiengesellschaft
Przedruk, powielanie lub t³umaczenie, równie¿ we fragmentach, bez pisemnego zezwolenia firmy MAN nie jest
dozwolone.
MAN zastrzega sobie wyraŸnie wszelkie prawa wynikaj¹ce z ustawy o prawie autorskim.
VSWD 1 / RL / BF: 01.2001

1.10 - 2b

Übersetzung + Satz: emes GmbH
Friedrichshafen
RA - A 13

Druck: MAN-Werksdruckerei

SPIS TREŒCI
Spis treœci

Rozdzia³/strona

Instrukcja napraw (nazwa) .................................................................................................................................Strona tytu³owa
Wstêp/metryka........................................................................................................................................................... 1.10 - 2b
Wskazówki bezpieczeñstwa .................................................................................................................................... 1.20 - 1
Spis treœci ................................................................................................................................................................... 1.30 - 1b
Skorowidz.................................................................................................................................................................... 1.31 - 1b
Opis i cechy odró¿niaj¹ce ....................................................................................................................................... 1.40 - 1b
Ilustracje silników....................................................................................................................................................... 1.60 - 1b
Przekroje silnika......................................................................................................................................................... 1.70 - 1b
Schemat smarowania silnika................................................................................................................................... 1.71 - 1b
Schemat uk³adu paliwowego z rozdzielaczow¹ pomp¹ wtryskow¹ ................................................................. 1.71 - 2b
Schemat p³omieniowego uk³adu rozruchowego z rozdzielaczow¹ pomp¹ wtryskow¹ ................................ 1.71 - 3b
Schemat uk³adu paliwowego z wielosekcyjn¹ pomp¹ wtryskow¹ ................................................................... 1.71 - 4b
Schemat p³omieniowego uk³adu rozruchowego z wielosekcyjn¹ pomp¹ wtryskow¹................................... 1.71 - 5b
Schemat uk³adu paliwowego z rozdzielaczow¹ pomp¹ wtryskow¹ VP44...................................................... 1.71 - 6b
Schemat sterowania silnika D 02../D 0824/26................................................................................................... 1.71 - 7b
Schemat sterowania silnika D 0834/36................................................................................................................ 1.71 - 8b
Schemat do³adowania z ch³odzeniem powietrza do³adowuj¹cego.................................................................. 1.71 - 9b
Tabela usterek pracy i mo¿liwych przyczyn.......................................................................................................... 1.90 - 1b
Pompa wtryskowa
Rozdzielaczowa pompa wtryskowa: Kontrola/nastawianie pocz¹tku t³oczenia .............................................
Demonta¿ i monta¿ rozdzielaczowej pompy wtryskowej....................................................................................
Zmiany/unowoczeœnienia... .....................................................................................................................................
Demonta¿ i monta¿ pompy wtryskowej -VP44-....................................................................................................
Kontrola/nastawianie pocz¹tku t³oczenia -VP44- ................................................................................................
Wielosekcyjna pompa wtryskowa: Kontrola/nastawianie pocz¹tku t³oczenia ................................................
Demonta¿ i monta¿ wielosekcyjnej pompy wtryskowej ......................................................................................

2.11 - 1a
2.12 - 1b
2.13 - 1b
2.15 - 1a
2.16 - 1a
2.21 - 1b
2.22 - 1

Wtryskiwacze
Demonta¿ i monta¿ wtryskiwaczy...........................................................................................................................
Kontrola/naprawa wtryskiwaczy..............................................................................................................................

2.31 - 1
2.32 - 1

Pompa paliwowej
Demonta¿, monta¿, kontrola/naprawa pompy paliwowej ..................................................................................

2.41 - 1b

P³omieniowy uk³ad rozruchowy
Demonta¿ i monta¿/naprawa p³omieniowego uk³adu rozruchowego..............................................................

2.51 - 1

Ch³odzenie
Wlewanie ch³odziwa ............ .....................................................................................................................................
Przyporz¹dkowanie pokryw nape³niaj¹cych i zamykaj¹cych.............................................................................

3.11 - 1b
3.12 - 1

Pompa wodna/termostat
Demonta¿ i monta¿ pompy wodnej........................................................................................................................
Naprawa pompy wodnej .... .....................................................................................................................................
Demonta¿ i monta¿ termostatu ...............................................................................................................................
Demontowanie i montowanie rury wody ch³odz¹cej...........................................................................................

3.21 - 1
3.22 - 1
3.23 - 1
3.24 - 1

Wentylator
Rodzaje wentylatorów i urz¹dzenia blokuj¹ce......................................................................................................
Wentylator, demonta¿ i monta¿ piasty wentylatora .............................................................................................

RA - A 13

3.31 - 1
3.31 - 4

1.30 - 1 b

SPIS TREŒCI
Spis treœci

Rozdzia³/strona

Smarowanie
Wymiana filtrów olejowych . .....................................................................................................................................
Demonta¿ i monta¿ wymienników ciep³a ..............................................................................................................

4.10 - 1
4.20 - 1

Miska olejowa/pompa olejowa
Demonta¿ i monta¿ miski olejowej .........................................................................................................................
Demonta¿ i monta¿ pompy olejowej, rozbieranie/sk³adanie .............................................................................
Demonta¿ i monta¿ zaworu oddzielania oleju (odpowietrzanie skrzyni korbowej)........................................

4.31 - 1
4.32 - 1
4.34 - 1

Skrzynia korbowa
Wymiana pokrywy zamykaj¹cej w skrzyni korbowej ...........................................................................................

5.11 - 1a

Ko³o zamachowe
Demonta¿ i monta¿ ³o¿yska prowadz¹cego wa³ sprzêg³a .................................................................................
Demonta¿ i monta¿/naprawa ko³a zamachowego ..............................................................................................
Wymiana wieñca zêbatego rozrusznika.................................................................................................................

5.21 - 1
5.22 - 1
5.23 - 1

Wa³ korbowy
Wymiana uszczelnienia wa³u korbowego z przodu.............................................................................................
Wymiana uszczelnienia wa³u korbowego z ty³u (od strony ko³a zamachowego) ..........................................
Demonta¿ i monta¿ obudowy ko³a zamachowego..............................................................................................
Demonta¿ i monta¿ napêdu rozrz¹du, kontrola luzu osiowego wa³ka rozrz¹du............................................
Demonta¿ i monta¿ przek³adni wyrównuj¹cej si³y masowe, rozbieranie/sk³adanie ......................................
Demonta¿ i monta¿ wa³u korbowego.....................................................................................................................

5.51 5.52 5.53 5.54 5.55 5.56 -

1
1a
1
1b
1
1b

5.61 5.62 5.63 5.64 5.65 5.66 -

1
1
1
1
1
1

T³ok/korbowód
Demonta¿ i monta¿ t³oka z korbowodem..............................................................................................................
Pomiar wysuniêcia t³oka..... .....................................................................................................................................
Wymiana pierœcieni t³okowych ................................................................................................................................
Demontowanie i montowanie t³oku z korbowodu................................................................................................
Wymiana ³o¿yska korbowodu..................................................................................................................................
Demonta¿ i monta¿ wtryskiwaczy oleju .................................................................................................................
Tuleje cylindrowe
Demonta¿ i monta¿ tulei cylindrowych/pomiar wysuniêcia................................................................................

5.71 - 1

Kolektor ss¹cy/wydechowy
Demonta¿ i monta¿ kolektora ss¹cego .................................................................................................................
Demonta¿ i monta¿ kolektora wydechowego.......................................................................................................
Klapa hamulca silnikowego dla EVB, kontrola i nastawianie ............................................................................

6.11 - 1
6.21 - 1a
6.25 - 1a

Turbosprê¿arka do³adowuj¹ca
Turbosprê¿arka do³adowuj¹ca, wyszukiwanie b³êdów, kontrole przed wymian¹ ..........................................
Kontrola ciœnienia do³adowywania .........................................................................................................................
Demonta¿ i monta¿ turbosprê¿arki do³adowuj¹cej .............................................................................................
Wskazówki odnoœnie zaworu regulacyjnego ciœnienia do³adowywania (Waste gate) ..................................
Pomiar luzu osiowego/promieniowego wa³u turbiny/wirnika ............................................................................
Kontrola jednostki uruchamiaj¹cej dla Waste gate, demonta¿ i monta¿.........................................................

1.30 - 2 b

RA - A 13

6.31 - 1
6.32 - 1b
6.33 - 1b
6.33 - 2b
6.34 - 1
6.35 - 1a

SPIS TREŒCI
Spis treœci

Rozdzia³/strona

Mechanizm dŸwigienek zaworowych
Demonta¿ i monta¿ mechanizmu dŸwigienek zaworowych...............................................................................
Rozk³adanie/sk³adanie mechanizmu dŸwigienek zaworowych.........................................................................
Nastawianie luzu zaworowego ................................................................................................................................
EVB – Kontrola luzu zaworowego/nastawianie ...................................................................................................
Alternatywna metoda regulacji luzu zaworowego................................................................................................

7.11 7.12 7.13 7.14 7.15 -

1b
1b
1a
1a
1b

7.21
7.22
7.23
7.24

1b
1b
1a
1

G³owica cylindra/sterowanie
Demonta¿ i monta¿ g³owicy cylindra .....................................................................................................................
Kontrola g³owicy cylindra pod k¹tem pêkniêæ .....................................................................................................
Przykrêcanie i dokrêcanie œrub g³owicy cylindra.................................................................................................
Kontrola ciœnienia sprê¿ania....................................................................................................................................

-

Zawory
Demonta¿ i monta¿ zaworów ..................................................................................................................................
Demonta¿ i monta¿ prowadnicy zaworu ...............................................................................................................
Dokrêcanie gniazda zaworu ....................................................................................................................................
Docieranie zaworów............ .....................................................................................................................................
Wymiana pierœcienia gniazda zaworu....................................................................................................................

7.31 - 1
7.32 - 1b
7.33 - 1
7.34 - 1b
7.35 - 1

Sterowanie/wa³ek rozrz¹du
Demonta¿ i monta¿ wa³ka rozrz¹du, wymiana ³o¿yska wa³ka rozrz¹du ..........................................................
Kontrola czasów rozrz¹du zaworów.......................................................................................................................
Demonta¿ i monta¿ tulei ³o¿yskowych wa³ka rozrz¹du.......................................................................................

7.51 - 1b
7.52 - 1b
7.55 - 1b

Agregaty dobudowywane
Sprê¿arka przy silniku D 02.., napêdzana paskami klinowymi, demonta¿ i monta¿.....................................
Rozk³adanie i naprawa (sk³adanie) sprê¿arki.......................................................................................................
Sprê¿arka przy silniku D 08.., demonta¿ i monta¿, wymiana ............................................................................
Demonta¿ i monta¿ g³owicy cylindra sprê¿arki, naprawa ..................................................................................
Demonta¿ i monta¿ rozrusznika..............................................................................................................................
Demonta¿ i monta¿ pr¹dnicy trójfazowej ..............................................................................................................
Demonta¿ i monta¿ kr¹¿ka napinaj¹cego, rozk³adanie i sk³adanie .................................................................
Kontrola napiêcia pasków klinowych.....................................................................................................................

8.11 8.12 8.13 8.14 8.21 8.31 8.41 8.51 -

1
1
1b
1
1
1
1
1a

Wskazówki dot. monta¿u .....................................................................................................................................

8.99 - 1a

Dane techniczne .....................................................................................................................................................

9.00 - 1b

Oznaczenia typów, objaœnienia...............................................................................................................................
Parametry....................................................................................................................................................................
Tabela wartoœci nastawczych silnika .....................................................................................................................
Wartoœci kontrolne/nastawcze ................................................................................................................................
Najczêstsze momenty obrotowe.............................................................................................................................
Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych z rozdzia³u 2.11 do 8.99.......................................................
Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych wed³ug normy MAN................................................................

9.11 - 1b
9.12 - 1b
9.13 - 1b
9.21 - 1b
9.50 - 1b
9.51 - 1b
9.53 - 1b

Docieranie silnika ......................................................................................................................................................

9.61 - 1b

Narzêdzia specjalne
Narzêdzia specjalne z rozdzia³u 2.11 do 8.99 ....................................................................................................
Narzêdzia specjalne do wykonania we w³asnym zakresie.................................................................................

RA - A 13

9.71 - 1b
9.72 - 1b

1.30 - 3 b

1.30 - 4 b

RA - A 13

SKOROWIDZ
Has³o

Rozdzia³/strona

Cechy odró¿niaj¹ce ...................................................................................................................................
1.40 - 1
Ch³odzenie ................................................................................................................................................... 3.11 - 1; 3.31 - 1
Ciœnienie do³adowywania (turbosprê¿arka do³adowuj¹ca).................................................................
6.32 - 1
Ciœnienie sprê¿ania .................................................................................................................................... 7.24 - 1; 9.21 - 13
Ciœnienie wtrysku........................................................................................................................................ 2.32 - 1; 9.13 - 3
Czêœci EDC..................................................................................................................................................
1.40 - 3
Czujnik sygna³ów œwietlnych ....................................................................................................................
2.21 - 1
Dane techniczne .........................................................................................................................................
9.00 - 1
Demonta¿ i monta¿ turbosprê¿arki do³adowuj¹cej ..............................................................................
6.33 - 1
Do³adowanie................................................................................................................................................ 6.31 - 1; 9.21 - 17
Docieranie zaworów...................................................................................................................................
7.34 - 1
DŸwigienka zaworowa ...............................................................................................................................
7.11 - 1
Elektromagnetyczny zawór odcinaj¹cy...................................................................................................

2.51 - 1

Filtr prêtowy .................................................................................................................................................

2.32 - 3

G³owica cylindra ......................................................................................................................................... 7.21 - 1; 9.51 - 2
G³owica cylindra sprê¿arki........................................................................................................................
8.14 - 1
Gazy spalinowe...........................................................................................................................................
1.80 - 1
Ilustracje silników .......................................................................................................................................

1.70 - 1

Ko³a sterownicze ........................................................................................................................................
Ko³o zamachowe ........................................................................................................................................
Ko³o zêbate pompy olejowej ....................................................................................................................
Kolektor ss¹cy.............................................................................................................................................
Kolektor wydechowy ..................................................................................................................................
Kontrola czasów rozrz¹du zaworów........................................................................................................
Korbowód wymienny..................................................................................................................................
Korbowody...................................................................................................................................................
Korpus, iglica wtryskiwacza......................................................................................................................
Kr¹¿ek napinaj¹cy ......................................................................................................................................

5.54 - 1
5.22 - 1; 9.21 - 10
5.54 - 1
6.11 - 1
6.21 - 1
7.52 - 1; 9.21 - 11
5.64 - 1; 5.65 - 2
5.61 - 1; 9.61 - 7
2.32 - 1
8.41 - 1

Luz osiowy turbin/wa³ków wentylatora ...................................................................................................
Luz osiowy wa³ka rozrz¹du .......................................................................................................................
Luz osiowy wa³u korbowego ....................................................................................................................
Luz t³oka.......................................................................................................................................................
Luz zaworowy ..............................................................................................................................................

6.34 - 1; 9.21 - 17
5.54 - 2; 9.21 - 14
5.56 - 1; 9.21 - 8
5.61 - 2; 9.21 - 4
7.13 - 1; 9.21 - 12

£o¿ysko g³ówne..........................................................................................................................................
£o¿ysko korbowodu ...................................................................................................................................
£o¿ysko korbowodu N I.............................................................................................................................
£o¿ysko prowadz¹ce wa³u sprzêg³a .......................................................................................................
£o¿ysko wa³ka rozrz¹du ............................................................................................................................
£o¿ysko wa³u korbowego .........................................................................................................................

5.56 - 1; 9.21
5.65 - 1; 9.21
5.56 - 1; 9.21
5.21
7.51 - 2; 7.55
5.56 - 2; 9.21

-

8
9
7
1
1
8

Metoda spalania ......................................................................................................................................... 1.40 - 1; 9.12 - 1
Minimalne ciœnienia olejów .......................................................................................................................
9.21 - 15
Miska olejowa..............................................................................................................................................
4.31 - 1
Mniejsze wymiary N I ................................................................................................................................. 5.56 - 4; 9.21 - 8
Nabój filtra olejowego................................................................................................................................
4.10 - 3
Napêd rozrz¹du ..........................................................................................................................................
5.54 - 1
Narzêdzia specjalne...................................................................................................................................
9.71 - 1
Nastawianie kó³ sterowniczych ................................................................................................................ 5.54 - 3; 9.21 - 13

RA - A 13

1.31 - 1b

SKOROWIDZ
Has³o

Rozdzia³/strona

Obsada wtryskiwacza ................................................................................................................................
2.31 - 1
Obudowa ko³a zamachowego..................................................................................................................
5.53 - 1
Odpowietrzanie skrzyni korbowej ............................................................................................................
4.34 - 1
Opis...............................................................................................................................................................
1.40 - 1
Otwór popychacza N I ............................................................................................................................... 7.51 - 2; 9.21 - 14
Otwór w ³bie korbowodu ...........................................................................................................................
5.56 - 2
Oznaczenie typu .........................................................................................................................................
9.11 - 1
P³omieniowy uk³ad rozruchowy................................................................................................................
Paski klinowe...............................................................................................................................................
Pierœcieñ gniazda zaworu .........................................................................................................................
Pierœcienie t³okowe.....................................................................................................................................
Pocz¹tek t³oczenia......................................................................................................................................
Pompa olejowa ...........................................................................................................................................
Pompa paliwowa.........................................................................................................................................
Pompa wodna .............................................................................................................................................
Pompa wtryskowa ......................................................................................................................................
Powierzchnia cierna sprzêg³a...................................................................................................................
Pr¹dnica trójfazowa ....................................................................................................................................
Prowadnice zaworów .................................................................................................................................
Przek³adnia wyrównuj¹ca si³y masowe...................................................................................................
Przekroje silnika ..........................................................................................................................................
Przepisy odnoœnie docierania (silniki po remoncie).............................................................................
Przyspieszacz rozruchu na zimno ...........................................................................................................

2.51 - 1
8.51 - 1
7.33 - 1; 9.21 - 10
5.63 - 1; 9.21 - 6
2.11 - 1; 9.13 - 1
4.32 - 1; 9.21 - 15
2.41 - 1
3.21 - 2
2.11 - 1; 9.13 - 2
5.22 - 2; 9.21 - 10
8.31 - 1; 9.21 - 17
7.32 - 1; 9.21 - 11
5.55 - 1
1.70 - 6
9.61 - 1
2.13 - 3

Rozdzielaczowa pompa wtryskowa......................................................................................................... 1.40 - 4; 2.12 - 1
Rozrusznik.................................................................................................................................................... 8.21 - 1; 9.21 - 17
Rura wody ch³odz¹cej ...............................................................................................................................
3.24 - 1
Schemat dokrêcania œrub g³owicy cylindra ........................................................................................... 7.21 - 4; 9.51 - 2
Schemat kó³ sterowniczych ......................................................................................................................
Skrzynia korbowa .......................................................................................................................................
Skrzynia korbowa, pokrywa zamykaj¹ca................................................................................................
Sposób liczenia cylindrów.........................................................................................................................
Sprê¿arka .....................................................................................................................................................
Sterowanie silnika (schemat)....................................................................................................................
Stopnie pomiarowe N, NI, NII, itd. ...........................................................................................................
Sworzeñ blokuj¹cy......................................................................................................................................
Sworzeñ t³okowy .........................................................................................................................................

1.71 7.21 - 2; 9.21 5.11 - 1; 8.99 7.13 8.11 - 1; 8.13 1.71 5.56 2.21 - 1; 2.22 5.64 - 1; 9.21 -

Œruby dokrêcane k¹towo .......................................................................................................................... 5.22 - 2; 7.23
Œruby g³owicy cylindra ............................................................................................................................... 7.23 - 1; 9.51
Œruby g³owicy cylindra Torx ...................................................................................................................... 7.23 - 1; 9.51
Œwieca ¿arowa p³omieniowa.....................................................................................................................
2.51
T³ok o zmniejszonych wymiarach ............................................................................................................
T³oki...............................................................................................................................................................
T³umik drgañ................................................................................................................................................
Tabela usterek.............................................................................................................................................
Termostat .....................................................................................................................................................
Tuleje cylindrowe ........................................................................................................................................
Tuleje korbowodu .......................................................................................................................................
Turbosprê¿arka do³adowuj¹ca, wyszukiwanie b³êdów ........................................................................

1.31 - 2b

RA - A 13

-

6
1
1
1
1
6
6
1
4
1
2
2
1

5.62 - 2; 9.21 - 4
5.61 - 1; 9.21 - 4
5.51 - 1
1.90 - 1
3.23 - 1
5.71 - 1; 9.21 - 1
5.64 - 1; 9.21 - 7
6.31 - 1

SKOROWIDZ
Has³o

Rozdzia³/strona

Uk³ad paliwowy (schemat)........................................................................................................................
1.71
Urz¹dzenie do obracania silnika..............................................................................................................
5.62
Usterki podczas pracy...............................................................................................................................
1.90
Uszczelnienia p³askie (wskazówki monta¿owe)....................................................................................
8.99
Uszczelnienie wa³u korbowego................................................................................................................ 5.51 - 1; 5.53
Wa³ korbowy................................................................................................................................................
Wa³ek rozrz¹du ...........................................................................................................................................
Wartoœci kontrolne/nastawcze .................................................................................................................
Wartoœci nastawcze ...................................................................................................................................
Wartoœci nastawcze silnika (tabela) ........................................................................................................
Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych .....................................................................................
Wê¿e sprê¿yste...........................................................................................................................................
Wentylator ....................................................................................................................................................
Wentylator ze sprzêg³em lepkoœciowym ................................................................................................
Wielop³ytkowe pierœcienie uszczelniaj¹ce..............................................................................................
Wieniec zêbaty rozrusznika ......................................................................................................................
Wk³ad filtra olejowego ...............................................................................................................................
Wskazówki bezpieczeñstwa .....................................................................................................................
Wskazówki dot. monta¿u ..........................................................................................................................
Wsuniêcie zaworu.......................................................................................................................................
Wtryskiwacz .................................................................................................................................................
Wtryskiwacz oleju .......................................................................................................................................
Wymiar szczeliny (pompa olejowa).........................................................................................................
Wymiennik ciep³a........................................................................................................................................
Wysuniêcie dyszy .......................................................................................................................................
Wysuniêcie t³oka.........................................................................................................................................
Wysuniêcie tulei cylindrowej .....................................................................................................................

-

4
1
1
1
1

5.56 - 1; 9.21 - 8
7.51 - 1; 9.21 - 14
9.21 - 1
9.13 - 5
9.13 - 3
9.50 - 1; 9.51 - 1
6.11 - 1
3.31 - 1
3.31 - 1
6.21 - 1
5.22 - 1; 9.21 - 9
4.10 - 1
1.20 - 1
8.99 - 1
7.31 - 4; 9.21 - 10
2.31 - 1; 9.13 - 1
5.66 - 1
4.32 - 3
4.20 - 1
9.13 - 1; 9.16 - 1
5.62 - 1; 9.21 - 4
5.71 - 2; 9.21 - 1

Zawór obejœciowy (filtr olejowy)...............................................................................................................
4.10 - 2
Zawór oddzielacza oleju............................................................................................................................
4.34 - 1
Zawór regulacji ciœnienia (ciœn. oleju).....................................................................................................
4.32 - 4
Zawór reguluj¹cy ciœnienie do³adowywania (Waste gate) ..................................................................
6.33 - 2
Zawory .......................................................................................................................................................... 7.31 - 1; 9.21 - 10
Zestaw uszczelniaj¹cy (pompa wodna)..................................................................................................
3.22 - 3
Zmiany/unowoczeœnienia..........................................................................................................................
2.13 - 1

RA - A 13

1.31 - 3b

1.31 - 4b

RA - A 13

OPIS I CECHY ODRÓ¯NIAJ¥CE
Instrukcja napraw A 13 opisuje silniki typoszeregu D 02../D 08.. .
Typoszereg zbudowany jest wed³ug zasady konstrukcji zespo³owych, tzn. wiêksze lub mniejsze silniki o ró¿nych
mocach zbudowane s¹ wed³ug tej samej zasady konstrukcyjnej i posiadaj¹ w miarê mo¿liwoœci te same
elementy konstrukcyjne.
Silniki D 08.. od roku produkcji 2000 oraz elementy podwozia s¹ seryjnie przystosowane do RME.
RME = ester metylowy oleju rzepakowego (biologiczny olej napêdowy).
Dotychczasowe silniki mo¿na doposa¿yæ w pakiet RME.
Wyj¹tek: D 0824 LFL 07 – 142 KM i D 0826 LFL 07 – 256 KM (stra¿ po¿arna).
Najwa¿niejszymi cechami wspólnymi s¹ podwójne g³owice cylindrów i ró¿ne czêœci monta¿owe.
W pojazdach stosuje siê obecnie silniki 4- i 6-cylindrowe, silniki bezsprê¿arkowe i z do³adowaniem, ka¿dorazowo
o ró¿nych œrednicach cylindrów przy D 02.. i D 08.. oraz ró¿nych metodach spalania.
1. Metoda spalania
Istniej¹ 3 metody spalania.
1. Sprawdzona metoda M w silnikach D 02.. z wtryskiem bezpoœrednim przez dyszê jednootworow¹ do
œrodkowej kulistej komory spalania w t³oku, (przyk³ad: D 0226 MF).
2. Nowa metoda (bez oznaczenia literowego M) w silnikach D 08.. z wtryskiem bezpoœrednim przez dyszê
czterootworow¹ do nieckowej komory spalania w t³oku, (przyk³ad: D 0824 GF, D 0826 LF 01).
− W przypadku silników Euro 1 wtrysk bezpoœredni odbywa siê przez dysze piêciootworowe ze zwiêkszonym
ciœnieniem wtrysku do 295 bar do nieckowej komory spalania w t³oku, (przyk³ad: D 0824 GF 03, D 0826 LF 04).
3. Elektronicznie regulowany wtrysk oleju napêdowego (EDC) dla silników Euro 2 i Euro 3.
− W przypadku silników Euro 2 wtrysk bezpoœredni odbywa siê przez dysze wielostrumieniowe ze zwiêkszonym
ciœnieniem wtrysku do 320 bar do nieckowej komory spalania w t³oku, (przyk³ad: D 0824 LFL 04, D 0826 LFL 3).
Do tego celu wtryskiwacz 1. cylindra wyposa¿ony jest w czujnik ruchów ig³y.
− Silniki Euro 3 (D 0836 ..) maj¹ elektronicznie sterowan¹ rozdzielaczow¹ pompê wtryskow¹ i wewnêtrzne
odprowadzenie spalin (AGR).
Wtrysk bezpoœredni odbywa siê przez dysze wielostrumieniowe ze zwiêkszonym ciœnieniem wtrysku do
nieckowej komory spalania w t³oku, (przyk³ad: D 0834 LFL 01, D 0836 LFL 03).
EDC = Elecronic Diesel Control. Elektroniczny system zap³onowo-wtryskowy porównuje i kontroluje
bezpoœrednio wartoœci rzeczywiste z zachowanymi wartoœciami zadanymi. Odbywa siê sta³e dostosowywanie
do optymalnych zadanych wartoœci. Stosowane jest wykonanie dostosowane zawsze do typu silnika.
Istotn¹ ró¿nic¹ w stosunku do silników M jest metoda spalania. W pozosta³ych konstrukcjach silniki s¹ w
znacznym stopniu identyczne i tym samym identyczne pod wzglêdem naprawy. Powy¿sze obowi¹zuje, jeœli w
przebiegu napraw wzgl. przy danych technicznych nie bêdzie wskazówki odnoœnie ró¿nic.
2. Do³adowanie
Istniej¹ 4 ró¿ne metody do³adowania:
W silnikach D 08..
1. Turbodo³adowanie (T):
Potrzebne do spalania zasysane powietrze jest sprê¿ane wstêpnie przez turbosprê¿arkê zasilan¹ gazami
spalinowymi i doprowadzane do cylindrów przez kolektor ss¹cy. Przyk³ad: D 0826 TF.
2. Turbodo³adowanie z ch³odzeniem powietrza do³adowuj¹cego (L):
Potrzebne do spalania zasysane powietrze jest sch³adzane po wstêpnym sprê¿eniu w ch³odnicy powietrza
do³adowuj¹cego do ok. 50 °C i doprowadzane do cylindrów. Przyk³ad: D 0824 LFL.
W silnikach D 02..
3. Turbodo³adowanie z do³adowaniem rezonansowym bez ch³odzenia powietrza do³adowuj¹cego (C):
Potrzebne do spalania zasysane powietrze jest ponownie sprê¿ane po wstêpnym sprê¿eniu w systemie
rezonansowym (rury/komory). Przyk³ad: D 0226 MC.
4. Kombinowane do³adowanie z systemem rezonansowym i ch³odzeniem powietrza do³adowuj¹cego (K):
Po³¹czone cechy L i C. Przyk³ad: D 0226 MKF.

RA - A 13

1.40 - 1b

OPIS I CECHY ODRÓ¯NIAJ¥CE
3. Skrzynia korbowa/zespó³ korbowy
W skrzyniach korbowych istnieje te¿ kilka ró¿nic
− Starsze silniki D 02.. maj¹ ³o¿ysko g³ówne i ³o¿ysko pasowane o normalnej gruboœci.
− Nowsze silniki D 02.., nr silnika patrz 5.56, maj¹ skrzyniê korbow¹ podobn¹ do silników D 08.. . Dla
wyrównania ró¿nic wymiarowych silniki D 02.. s¹ wyposa¿one w ³o¿yska gruboœcienne, patrz 5.56 - 6.
− Silniki bezsprê¿arkowe D 02.. i D 08.. s¹ budowane w seriach bez wymiennych tulei cylindrowych.
W silnikach 4- i 6-cylindrowych z do³adowaniem D 08 o mocy do 230 KM od po³owy 1996 r. nie ma tulei
cylindrowych. Ich brak nie oznacza pogorszenia jakoœci, bo chodzi tu o sprawdzon¹ technologiê, stosowan¹
od d³u¿szego czasu w silnikach konkurencyjnych i w silnikach bezsprê¿arkowych D 02.. i D 08.. .
Naprawy z powodu " zacierania t³oka " mo¿na przeprowadziæ zwiêkszaj¹c otwór podstawowy w skrzyni
korbowej o 0,5 mm i u¿ywaj¹c t³oków o zwiêkszonych wymiarach.
Je¿eli ten stopieñ naprawy oka¿e siê niewystarczaj¹cy, otwór podstawowy mo¿na dalej powiêkszaæ i
ponownie zastosowaæ tuleje cylindrowe z t³okami seryjnymi.
Œrednica cylindra wzgl. wewnêtrzna œrednica tulei wynosi w:
silnikach D 02.. ....................102 mm,
silnikach D 08.. ....................108 mm.
Skok t³oka wynosi w: ....................................................................................silnikach D 02.. ....................116 mm,
silnikach
bezsprê¿arkowych D 08.....125 mm,
− przy dotychczasowych silnikach z do³adowaniem .............................D 08.. TF, LF, LOH...............120 mm
− przy nowszych silnikach z do³adowaniem ............................................D 0824/26 LF 01 do ....
D 0834/36 LFL 01 .............125 mm,
patrz " Dane techniczne " , 9.21.
Œrub ³o¿yska korbowodu silników D 02.. nie nale¿y wymieniaæ z zasady, ale dopiero po stwierdzeniu
okreœlonego wyd³u¿enia, patrz 5.61.
− Œruby silników D 08.. podlegaj¹ obecnie wymianie po poluzowaniu.
Œruby g³owicy cylindra silników D 08.. maj¹ niesymetryczny gwint, patrz od 7.21.
Ró¿nice miêdzy silnikami D 0824/26 i silnikami D 0834/36
− Œrednica i skok pozostaj¹ takie same
− Zmieniona skrzynia korbowa i wa³ korbowy
− Zmieniony napêd rozrz¹du - zespó³ kó³ sterowniczych w uzêbieniu prostym
− Wewnêtrznie odprowadzenie spalin przez zmienione czasy rozrz¹du wa³ka rozrz¹du
− Nowa sprê¿arka, alternator i rozrusznik
− Elektronicznie regulowana rozdzielaczowa pompa wtryskowa (VP44 z EDC MS6.4)
Cecha szczególna: wyrównanie si³ masowych w D 0824 LFL 01 do ...
Wystêpuj¹ce w 4-cylindrowych silnikach rzêdowych si³y masowe s¹ wyrównywane przez parê przeciwwag,
wiruj¹cych z podwójn¹ prêdkoœci¹ wa³u korbowego. Dziêki temu osi¹ga siê wyrównan¹, cich¹ pracê silnika.
Rysunek, strona 1.70 - 14 i 15.
4.





Pompa wtryskowa/sprê¿arka
Silniki D 02.. s¹ z zasady wyposa¿one w rozdzielaczowe pompy wtryskowe.
Silniki D 08.. s¹ wyposa¿one w zale¿noœci od wariantu w wielosekcyjn¹ lub rozdzielaczow¹ pompê wtryskow¹.
Silniki D 02.. maj¹ sprê¿arki napêdzane paskami klinowymi, patrz 8.11.
Silniki D 08.. maj¹ sprê¿arki napêdzane ko³ami zêbatymi, patrz 8.13.

5. Silniki dla pojazdów typoszeregu G90/M90, moc DIN/ISO
Silniki D 08.. dla typoszeregu G i M ró¿ni¹ siê uk³adem agregatów dobudowywanych.
Silniki dla typoszeregu G maj¹ w oznaczeniu typu literê G, np.: D 0826 GF.
Na pocz¹tku 1990 roku zosta³y zmienione oznaczenia typów dla silników.
− Pozostawiono oznaczenie zasadnicze i monta¿ silnika, np.: D 0826 LF
− Odpadaj¹ warianty mocy, takie jak np. X, Y, Z.
− Dodano symbol: 01, 02 jako numeracja porz¹dkowa (wariant mocy). W tej numeracji s¹ zakodowane moc,
prêdkoœæ obrotowa i przepisy dot. odbioru (TÜV, ECE, 88/77 EWG itd.). Bie¿¹ce numery s¹ prowadzone
przez TDA-N.
Dotychczas moc silnika by³a ustalana wed³ug normy DIN, to znaczy z zamontowanym wentylatorem. PóŸniej
wartoœci KM i kW by³y ustalane wed³ug normy ISO.
Poniewa¿ moc silnika nadal jest mierzona bez zamontowanego wentylatora, odpowiednio zwiêkszaj¹ siê wartoœci
mocy w porównaniu z wartoœciami DIN.

1.40 - 2b

RA - A 13

OPIS I CECHY ODRÓ¯NIAJ¥CE
Od 01.10.1988 roku dla tych danych obowi¹zuje nastêpuj¹ca regulacja:
− Pojêæ DIN i ISO w przysz³oœci nie bêdzie siê ju¿ u¿ywaæ.
− Pomiary bêd¹ dokonywane zgodnie z wytycznymi UE:
− • 80/1269 EWG (odpowiada mniej wiêcej DIN)
− • 88/195 EWG (odpowiada mniej wiêcej ISO, w przysz³oœci wszystkie wartoœci trzeba bêdzie ustaliæ wg tej
wytycznej).
− W " Danych technicznych " pozostawimy dla starszych silników wartoœci DIN, przy nowszych silnikach podamy
dane, jeœli takie bêd¹, zgodnie z obiema wytycznymi UE.
− Zró¿nicowane zawsze w zale¿noœci od silnika dane dotycz¹ce mocy i momentu obrotowego s¹ nastêpstwem
ró¿nych metod pomiarowych, nie ma przelicznika.
Czêœci EDC dla D 0824 LFL 04
D 0826 LFL 03
1
2
3

4
5

Urz¹dzenie steruj¹ce
Pompa wtryskowa
Czujniki dla prêdkoœci obrotowej
i pocz¹tku t³oczenia
Wtryskiwacz z czujnikiem ruchów ig³y
Czujnik ciœnienia do³adowywania,
osadzony w kolektorze ss¹cym

2

1
3

4

5

Urz¹dzenie steruj¹ce EDC zapamiêtuje dane charakterystyczne dla silnika.
Z tych aktualnych wartoœci k¹towych jest wybierany optymalny moment wtrysku i prawid³owe dozowanie.
Regulacja wtrysku zachodzi – jak dotychczas – przez mechaniczny regulator si³y odœrodkowej.
Zatrzymanie pompy zachodzi w dotychczasowych silnikach EDC dziêki hydraulicznemu urz¹dzeniu
zatrzymuj¹cemu (EHAB) a w nowszych poprzez przekaŸnik redundantny.
Specjalna instrukcja napraw dla pompy to RA - T 17 A, 1. i 2. wydanie.
Po³o¿enie peda³u gazu

1
2

Ciœnienie do³adowywania

3
4

Temperatura powietrza
do³adowuj¹cego

Urz¹dzenie steruj¹ce
Mechanizm nastawczy
Pompa wtryskowa
Optymalny moment wtrysku
i optymalna wtryskiwana iloϾ

Temperatura wody
Temperatura paliwa
1
Prêdkoœæ jazdy
Prêdkoœæ obrotowa silnika

4

Uruchomienie hamulca
Uruchomienie sprzêg³a
Uruchomienie zwalniacza

2

3

Prze³¹cznik FGB/FGR

RA - A 13

1.40 - 3b

OPIS I CECHY ODRÓ¯NIAJ¥CE
Rozdzielaczowa pompa wtryskowa VP44
Po wprowadzeniu silnika D 0836 zastosowany zostaje po raz pierwszy elektronicznie regulowany wtrysk oleju
napêdowego pompy wielot³oczkowej promieniowej rozdzielaczowej wtryskowej VP44.
Ta instalacja wtryskiwania oleju napêdowego potrzebuje dwóch urz¹dzeñ steruj¹cych do elektronicznej regulacji
silnika wysokoprê¿nego:
− Urz¹dzenie steruj¹ce pompy (miejsce zamontowania: czêœæ sk³adowa pompy wtryskowej)
− Urz¹dzenie steruj¹ce silnika (miejsce zamontowania: podzespo³y wsuwane urz¹dzeñ steruj¹cych blisko ZE)
Urz¹dzenie steruj¹ce pompy rejestruje sygna³y czujnika wewn¹trz pompy dla k¹ta obrotu i temperatury paliwa
oraz dane dostarczane z urz¹dzenia steruj¹cego silnika i wykorzystuje je do dok³adnego sterowania wtryskiwanej
iloœci i momentu wtrysku.
Wymiana danych miêdzy urz¹dzeniem steruj¹cym silnika i pompy odbywa siê przez magistralê danych CAN.

Urz¹dzenie steruj¹ce silnika 1 przetwarza informacje, docieraj¹ce za poœrednictwem takich komponentów jak
2 Magistrala danych CAN z urz¹dzenia steruj¹cego pompy 3
11 £¹cznik zbli¿eniowy na pedale sprzêg³a
12 Prze³¹cznik FGB/FGR
4 Czujnik prêdkoœci obrotowej
5 Czujnik po³o¿enia peda³u
13 Lampka ostrzegawcza
6 Czujnik ruchów ig³y
14 Diagnoza-wywo³anie
7 Czujnik ciœnienia do³adowywania
15 Diagnoza ISO
8 Czujnik temperatury ch³odziwa
16 CAN
9 Element obs³ugi prze³¹cznika w kolumnie kierownicy
17 Zacisk 15
18 Zacisk 30
dla regulacji prêdkoœci jazdy i regulacji poœredniej
19 Sygna³ hamulca silnikowego
prêdkoœci obrotowej
20 Sygna³ prêdkoœci jazdy
10 £¹cznik zbli¿eniowy na pedale hamulca
Dziêki interfejsowi ISO istnieje mo¿liwoœæ komunikacji z komputerem kontrolnym i diagnostycznym MAN-cats.
Magistrala danych CAN umo¿liwia po³¹czenie z innymi systemami.
Zasilanie w napiêcie nastêpuje za poœrednictwem zacisku 30 i zacisku 15. Przycisk wywo³uj¹cy diagnozê i
lampka kontrolna EDC s³u¿¹ do wyœwietlania b³êdów i wskazywania usterek kodem migowym.
W uk³adzie EDC zamontowano regulacjê i ograniczanie prêdkoœci jazdy.
Kierowca mo¿e wybraæ ¿¹dan¹ prêdkoœæ jazdy. W przypadku uruchomienia hamulca silnikowego, zwalniacza,
hamulca g³ównego, peda³u sprzêg³a lub dŸwigni wahad³owej " WY£. " na elemencie obs³ugi wzgl. w razie
nieosi¹gniêcia okreœlonej prêdkoœci minimalnej regulacja wy³¹czy siê.
Specjalna instrukcja napraw dla pompy to RA - T 17 – A2.
1.40 - 4b

RA - A 13

ILUSTRACJE SILNIKÓW

D 0224 MF
z lewej z przodu

D 0224 MF
z prawej z przodu

RA - A 13

1.60 - 1b

ILUSTRACJE SILNIKÓW

D 0226 MF
z lewej z przodu

D 0226 MF
z prawej z przodu

1.60 - 2b

RA - A 13

ILUSTRACJE SILNIKÓW

D 0824 GF

D 0826 GF

RA - A 13

1.60 - 3b

ILUSTRACJE SILNIKÓW

D 0826 LF

D 0826 LF

1.60 - 4b

RA - A 13

ILUSTRACJE SILNIKÓW

D 0824 LFL

D 0824 LFL

RA - A 13

1.60 - 5b

ILUSTRACJE SILNIKÓW

D 0834 LOH ..

D 0834 LOH ..

1.60 - 6b

RA - A 13

ILUSTRACJE SILNIKÓW

D 0836 LFL ..

D 0836 LFL ..

RA - A 13

1.60 - 7b

1.60 - 8b

RA - A 13

PRZEKROJE SILNIKA
Przekrój perspektywiczny D 0226 MF

RA - A 13

1.70 - 1b

PRZEKROJE SILNIKA
Przekrój pod³u¿ny silnika D 0226 MF

1.70 - 2b

RA - A 13

PRZEKROJE SILNIKA
Przekrój poprzeczny silnika D 0224 MF

Legenda
1

2
3

RA - A 13

T³ok ze œrodkow¹ kulist¹ komor¹
spalania
Otwór cylindra bez tulei
Filtr olejowy z wk³adem filtra

1.70 - 3b

PRZEKROJE SILNIKA
Przekrój perspektywiczny D 0826 GF ..

1.70 - 4b

RA - A 13

PRZEKROJE SILNIKA
Przekrój pod³u¿ny silnika D 0826 GF ..

RA - A 13

1.70 - 5b

PRZEKROJE SILNIKA
Przekrój poprzeczny silnika D 0826 GF ..

Legenda
1
2

Sprê¿arka, napêdzana ko³em zêbatym
Nabój filtra olejowego

1.70 - 6b

RA - A 13

PRZEKROJE SILNIKA
Przekrój pod³u¿ny silnika D 0826 LF ..

RA - A 13

1.70 - 7b

PRZEKROJE SILNIKA
Przekrój poprzeczny silnika D 0826 TF

Legenda
1

Turbosprê¿arka do³adowuj¹ca

1.70 - 8b

RA - A 13

PRZEKROJE SILNIKA
Przekrój perspektywiczny D 0824 LFL ..

2

1

3

Legenda
1
2
3

Wa³ korbowy
Napêdowe ko³o zêbate dla przeciwwag
Przeciwbie¿ne ciê¿arki dla zrównowa¿enia si³y masowej

RA - A 13

1.70 - 9b

PRZEKROJE SILNIKA
Schemat zrównowa¿enia si³y masowej

Legenda
1
2
3
4

Linia œrodkowa ³o¿yska obudowy wa³u korbowego
Obwód korbowy
Ko³o napêdowe osadzone na wale korbowym
Przeciwbie¿ne ciê¿arki wiruj¹ce z prêdkoœci¹ obrotow¹ dwa razy wiêksz¹ ni¿ wa³ korbowy

1.70 - 10b

RA - A 13

PRZEKROJE SILNIKA
Przekrój poprzeczny silnika D 0824 LFL ..

Legenda
1
2
3
4
5

Turbosprê¿arka do³adowuj¹ca
T³oki z nieckow¹ komor¹ spalania
Otwór cylindra z tulej¹
Wa³ korbowy
Przeciwbie¿ne ciê¿arki dla zrównowa¿enia si³y masowej

RA - A 13

1.70 - 11b

PRZEKROJE SILNIKA
Przekrój poprzeczny silnika D 0834../36..

5

4

3

1

2

7

6

Legenda
1
2
3
4

Filtr paliwowy
Kolektor ss¹cy
P³omieniowy uk³ad rozruchowy
DŸwigienka zaworowa – EVB

1.70 - 12b

5
6
7

Kolektor wydechowy
Sprê¿arka
Pompa wtryskowa (VP44)

RA - A 13

SCHEMATY SILNIKÓW
Schemat smarowania silnika

7

8

6
Przyk³ad:
Silnik 4-cylindrowy .................................... à
z rozdzielaczow¹ pomp¹ wtryskow¹
ch³odzon¹ i smarowan¹ przez paliwo.
9
5
1
Legenda
1
2
3
4

5
6

7
8

9
10

11

Zêbata pompa olejowa
Zawór przelewowy
Wymiennik ciep³a
Filtr olejowy pe³nego przep³ywu
w silnikach D 02..: Wk³ad filtra
w silnikach D 08..: Nabój filtra
Zawór obejœciowy
Prze³¹cznik dla lampki ostrzegawczej
ciœnienia oleju
G³ówny przewód olejowy
Wtryskiwacz oleju do ch³odzenia
denka t³oka
Ko³a sterownicze – ko³o poœrednie
Turbosprê¿arka zasilana gazami
spalinowymi
Wielosekcyjna pompa wtryskowa

2

3

8

9

4

7

6
10

Silnik 6-cylindrowy .................................... à
z wielosekcyjn¹ pomp¹ wtryskow¹,
smarowanie przez obwód oleju
silnikowego

11

1

2

3

4

5

Smarowanie silnika
Smarowanie obiegowe pod ciœnieniem zasila przez przewody t³oczne i kana³y olejowe punkty smarowania wa³u
korbowego, wa³ka rozrz¹du, u³o¿yskowania dŸwigienki zaworowej, pompy wtryskowej, turbosprê¿arki
do³adowuj¹cej i sprê¿arki.
Zawór regulacji ciœnienia na pompie oleju pod ciœnieniem i zawór obejœciowy na filtrze olejowym zapobiegaj¹
przeci¹¿eniu obiegu oleju.
T³oki ch³odzone s¹ dodatkowo strumieniem oleju z wtryskiwaczy t³oka.
Filtrowanie oleju odbywa siê w filtrze g³ównego przep³ywu w silnikach D 02.. przez wk³ad filtra lub w silnikach
D 08.. przez nabój filtra. Tu zawór obejœciowy jest czêœci¹ naboju filtra.
RA - A 13

1.71 - 1b

SCHEMATY SILNIKÓW
Schemat uk³adu paliwowego z rozdzielaczow¹ pomp¹ wtryskow¹

4

5

6

7

3

1

2

Legenda
1
2
3
4
5
6
7

Zbiornik paliwa
Filtr wstêpny
Pompa paliwowa z dŸwigni¹ rêczn¹
Filtr paliwowy
Rozdzielaczowa pompa wtryskowa
D³awik przelewowy
Wtryskiwacz

Dzia³anie
Paliwo jest zasysane przez pompê paliwow¹ ze zbiornika paliwa i t³oczone przez filtr wstêpny do ³opatkowej
pompy t³ocz¹cej.
Pompa paliwowa jest zamontowana na silniku i napêdzana przez wa³ek rozrz¹du.
Z pompy paliwo dociera przez ogrzewany podwójny filtr paliwa do pompy wtryskowej.
Paliwo potrzebne do instalacji rozruchu na zimno odprowadzane jest na wejœciu zaworu redukcyjnego i przez
zawór elektromagnetyczny kierowane do œwiecy ¿arowej p³omieniowej.
Rozdzielaczowa pompa wtryskowa jest ch³odzona i smarowana przez przep³ywaj¹ce paliwo. Rozdziela ona
paliwo w regulowanych iloœciach pod wysokim ciœnieniem do wtryskiwaczy poszczególnych cylindrów.
Nadmiar t³oczonego paliwa z pompy wtryskowej i wtryskiwaczy dociera przez zawór redukcyjny i przewód
powrotny z powrotem do zbiornika paliwa.

1.71 - 2b

RA - A 13

SCHEMATY SILNIKÓW
Schemat p³omieniowego uk³adu rozruchowego z rozdzielaczow¹ pomp¹ wtryskow¹

4

5

6

7

8

9

10

3

2

1

Legenda
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Zbiornik paliwa
Filtr wstêpny
Pompa paliwowa z dŸwigni¹ rêczn¹
Filtr paliwowy
Rozdzielaczowa pompa wtryskowa
Zawór redukcyjny
Elektromagnetyczny zawór odcinaj¹cy
Przy³¹cze elektryczne
Œwieca ¿arowa p³omieniowa
Kolektor ss¹cy

Dzia³anie
Œwieca ¿arowa p³omieniowa znajduje siê w rurze ss¹cej. Przy temperaturach oleju silnikowego poni¿ej +20 °C
œwieca ¿arowa p³omieniowa jest wstêpnie roz¿arzana do rozruchu na zimno.
Podczas procesu uruchamiania zawór elektromagnetyczny otwiera i kieruje paliwo do œwiecy ¿arowej
p³omieniowej. W wytworzonym przez œwiecê ¿arow¹ p³omieniow¹ otwartym p³omieniu podgrzewane jest wstêpnie
przep³ywaj¹ce obok powietrze zasysane.
Przez dopalanie, tzn. utrzymywanie p³omienia po uruchomieniu, powstaj¹ korzystne warunki dla podgrzewania i
unika siê zimnych spalin.

RA - A 13

1.71 - 3b

SCHEMATY SILNIKÓW
Schemat uk³adu paliwowego z wielosekcyjn¹ pomp¹ wtryskow¹

9

10

8

7

6

11

4
5

3
2
1

Legenda
1
2
3
4
5
6

Zbiornik paliwa
Filtr wstêpny z wziernikiem
Rêczna pompa zasilaj¹ca
Pompa zasilaj¹ca zamontowana w pompie wtryskowej
Pompa wtryskowa
Zawór redukcyjny (zamontowany na pompie wtrysk.)

7
8
9

10
11

Przewód nadmiarowy
Wtryskiwacz
Przewód wysokociœnieniowy
(pompa – wtryskiwacz)
Filtr paliwowy
Przewód powrotny

Dzia³anie
Paliwo zasysane jest przez pompê paliwow¹ przez filtr wstêpny ze zbiornika paliwa.
Pompa paliwowa zamontowana jest na pompie wtryskowej i napêdzana przez jej wa³ek rozrz¹du.
Z pompy paliwowej paliwo z nadciœnieniem ok. 1 bar dociera przez podwójny filtr paliwowy do pompy
wtryskowej.
Paliwo potrzebne do instalacji rozruchu na zimno odprowadzane jest na wejœciu zaworu redukcyjnego i przez
zawór elektromagnetyczny kierowane do œwiecy ¿arowej p³omieniowej.
Pompa wtryskowa rozdziela paliwo w regulowanych iloœciach pod wysokim ciœnieniem do wtryskiwaczy
poszczególnych cylindrów.
Nadmiar t³oczonego paliwa z pompy wtryskowej i wtryskiwaczy dociera przez zawór redukcyjny i przewód
powrotny z powrotem do zbiornika paliwa.
W celu ch³odzenia i smarowania do obiegu oleju silnikowego pod³¹czono wielosekcyjn¹ pompê wtryskow¹.

1.71 - 4b

RA - A 13

SCHEMATY SILNIKÓW
Schemat p³omieniowego uk³adu rozruchowego z wielosekcyjn¹ pomp¹ wtryskow¹

9
8
10

11
7
6

12
4
5

3
2
1

Legenda
1
2
3
4
5
6

Zbiornik paliwa
Filtr wstêpny z wziernikiem
Rêczna pompa zasilaj¹ca
Pompa zasilaj¹ca zamontowana w pompie wtryskowej
Pompa wtryskowa
Zawór redukcyjny (zamontowany na pompie wtrysk.)

7
8
9
10
11

12

Elektromagnetyczny zawór odcinaj¹cy
Przy³¹cze elektryczne
Œwieca ¿arowa p³omieniowa
Kolektor zasysaj¹cy powietrze
Filtr paliwowy
Przewód powrotny

Dzia³anie
Œwieca ¿arowa p³omieniowa znajduje siê w rurze ss¹cej. Przy temperaturach oleju silnikowego poni¿ej +20 °C
œwieca ¿arowa p³omieniowa jest wstêpnie roz¿arzana do rozruchu na zimno.
Podczas procesu uruchamiania zawór elektromagnetyczny otwiera i kieruje paliwo do œwiecy ¿arowej
p³omieniowej. W wytworzonym przez œwiecê ¿arow¹ p³omieniow¹ otwartym p³omieniu podgrzewane jest wstêpnie
przep³ywaj¹ce obok powietrze zasysane.
Przez dopalanie, tzn. utrzymywanie p³omienia po uruchomieniu, powstaj¹ korzystne warunki dla podgrzewania i
unika siê zimnych spalin.

RA - A 13

1.71 - 5b

SCHEMATY SILNIKÓW
Schemat uk³adu paliwowego z rozdzielaczow¹ pomp¹ wtryskow¹ VP44

14
13

12

11
9
10

5

15

6

3
8
2

7

4
1

Legenda
1
2

3
4
5
6
7
8

Przewód paliwowy ze zbiornika
Mo¿liwe po³o¿enie urz¹dzenia steruj¹cego MS6.4
z p³yt¹ ch³odz¹c¹, od NFG
Oczyszczacz wstêpny z wziernikiem
Opcja, elektryczna pompa paliwowa
Mechaniczna pompa zasilaj¹ca
Rozdzielaczowa pompa wtryskowa VP44
Schemat – elektron. jednostka regulacyjna
Przewody t³oczne do wtryskiwaczy

9
10
11

12
13
14
15

Filtr paliwowy
Zawór elektromagnetyczny
Œwieca ¿arowa p³omieniowa
Przewód nadmiarowy
Wtryskiwacze
Przewód t³oczny 8 od pompy wtryskowej
Przewód paliwowy do zbiornika (bieg powrotny)

Opis dzia³ania i diagnoza à Instrukcja napraw T 17-A2

Przy³¹cza przewodów do schematu elektron. jednostki regulacyjnej
16
17
18
19

Bieg powrotny (do zbiornika)
Olej wyp³ywaj¹cy z wtryskiwaczy
Do zaworu elektromagnetycznego œwiecy ¿arowej p³omieniowej
Dop³yw (od filtra)

1.71 - 6b

RA - A 13

7

SCHEMATY SILNIKÓW
Schemat sterowania silnika

4

2

3
D 02.. ..................................................................... à

Legenda
1

2
3

4
5

6
7
8

9
10

Ko³o wa³u korbowego
(z ko³em poœrednim zaznaczonym razem
symbolem " 1-1-1 " )
Ko³o poœrednie
Ko³o wa³ka rozrz¹du
(z ko³em poœrednim zaznaczonym razem
symbolem " 2-2-2 " )
Ko³o napêdowe pompy wtryskowej
Ko³o napêdowe pompy olejowej
(pompa g³ówna)
Ko³a t³ocz¹ce pompy olejowej
Ko³o poœrednie
Ko³o napêdowe pompy olejowej
(pompa dodatkowa, tylko dla D 0826 GFA)
Ko³a t³ocz¹ce pompy olejowej
Przystawka odbioru mocy
(sprê¿arka lub pompa hydrauliczna)

5

6

1

4
10

2

3

5
6

D 0824/26............................................................. à

1
7
8
9

Dzia³anie
Ruch obrotowy wa³u korbowego jest przenoszony przez osadzone na nim ko³o czo³owe na ko³o poœrednie i z
niego na ko³o zêbate pompy olejowej, ko³a napêdowe pompy wtryskowej i wa³ka rozrz¹du oraz przystawkê
odbioru mocy.
Ko³o napêdowe dodatkowej pompy olejowej jest napêdzane bezpoœrednio z ko³a czo³owego wa³u korbowego.
Wa³ek rozrz¹du za poœrednictwem popychaczy, dr¹¿ków popychaczy i dŸwigienek zaworowych uruchamia
zawory.

RA - A 13

1.71 - 7b

SCHEMATY SILNIKÓW
Schemat kó³ steruj¹cych

2
D 0834../36............................................... à

3

Legenda
1

Ko³o wa³u korbowego
(z ko³em wa³ka rozrz¹du 2 zaznaczone
razem symbolem " •-• - • " )

4

7

5
2
3
4
5
6
7

Ko³o poœrednie 1
Ko³o wa³ka rozrz¹du
Ko³o napêdowe pompy wtryskowej
Ko³o poœrednie 2
Ko³o napêdowe pompy olejowej
Przystawka odbioru mocy dla sprê¿arki

1

6

Dzia³anie
Ko³a sterownicze to ko³a zêbate z uzêbieniem prostym i 17° uzêbieniem ukoœnym.
Ruch obrotowy wa³u korbowego jest przenoszony przez osadzone na nim ko³o czo³owe na ko³o zêbate wa³ka
rozrz¹du i ko³o poœrednie 1.
W przeciwieñstwie do D 0824/26 ko³o wa³u korbowego i ko³o wa³ka rozrz¹du s¹ oznaczone razem.
Ko³o zêbate wa³ka rozrz¹du napêdza przystawkê odbioru mocy sprê¿arki.
Ko³o poœrednie 1 napêdza ko³o napêdowe pompy wtryskowej i ko³o poœrednie 2.
Ko³o napêdowe pompy olejowej jest napêdzane przez ko³o poœrednie 2.

1.71 - 8b

RA - A 13

SCHEMATY SILNIKÓW
Schemat do³adowania z ch³odzeniem powietrza do³adowuj¹cego D 0826 LFL

10
9
11

8
1

7
6

12

5

4

2

3

Legenda
1
2
3
4
5
6

Powietrze zasysane z filtra powietrza
Turbosprê¿arka zasilana gazami spalinowymi
Powietrze do³adowuj¹ce ok. 120 °C
Ch³odnica powietrza do³adowuj¹cego
Ch³odnica wody
Powietrze ch³odz¹ce

7
8
9
10
11

12

Wentylator
Obieg wody ch³odz¹cej
Powietrze do³adowuj¹ce ok. 50 °C
Kolektor ss¹cy
Kolektor wydechowy
Spaliny do wydmuchu

Opis
W przypadku silników z turbodo³adowaniem (T) powietrze zasysane, konieczne do spalania, sprê¿ane jest
wstêpnie przez turbosprê¿arkê do³adowuj¹c¹ napêdzan¹ gazami spalinowymi i doprowadzane bezpoœrednio do
cylindrów.
W przypadku silników z turbodo³adowaniem i ch³odzeniem powietrza do³adowuj¹cego (L) dla dalszego
zwiêkszenia nape³nienia cylindrów i termicznego odci¹¿enia do ch³odnicy wody do³¹czono ch³odnicê powietrza
do³adowuj¹cego.
Powietrze zasysane, konieczne do spalania, sch³adzane jest po wstêpnym sprê¿eniu w ch³odnicy powietrza
do³adowuj¹cego do ok. 50 °C i doprowadzane do cylindrów.

RA - A 13

1.71 - 9b

1.71 - 10b

RA - A 13

TABELA USTEREK
Usterki dzia³ania i mo¿liwe przyczyny
Zalecamy
Naprawa jest tylko wtedy kompletna, gdy usuniêta zosta³a zarówno zaistnia³a szkoda jak i mo¿liwe przyczyny.
Znalezienie przyczyny uszkodzenia jest czêsto trudniejsze ni¿ usuniêcie samego uszkodzenia Dlatego te¿ przed
" wymontowaniem i roz³o¿eniem " zalecamy najpierw dok³adne opisanie powsta³ej usterki. Nastêpnie zalecamy –
przez ukierunkowane pytania – zawê¿enie mo¿liwych przyczyn i sprawdzenie ich nastêpnie po kolei wed³ug tabeli
i w³asnego doœwiadczenia oraz usuniêcie. Pomaga to zredukowaæ naprawy do niezbêdnych rozmiarów i
zapobiec skargom odnoœnie " przedwczesnej " wymiany czêœci, kosztownych czasów pracy i przestojów.
Uwaga:
Poni¿szy wykaz pomyœlany jest jako pomoc dla specjalisty, tak by przy usuwaniu usterek nie pomin¹æ ¿adnej
przyczyny uszkodzenia. Od fachowca oczekuje siê przy tym, ¿e bêdzie on dobrze zna³ " Instrukcjê napraw " silnika
ale te¿ i nale¿¹c¹ do silnika " Instrukcjê obs³ugi oraz przegl¹dów i konserwacji " jak te¿ " Zalecenia odnoœnie
przegl¹dów i konserwacji " .

Usterka

Prawdopodobna przyczyna

Pomoc
(Kolumna ta wype³niana jest tylko wtedy, gdy
na podstawie " prawdopodobnej przyczyny " nie
mo¿na wywnioskowaæ, co nale¿y zrobiæ)

Silnik nie zaczyna
pracowaæ






Pusty zbiornik paliwa
Zamkniêty kurek paliwa
Powietrze w uk³adzie paliwowym
Nieszczelne, pêkniête, zatkane
przewody paliwowe
Woda kondensacyjna w paliwie

• Zatkany filtr powietrza
• Zatkany wydech
(za wysokie przeciwciœnienie spalin)
• Przerwany obwód pr¹dowy







Puste akumulatory
Uszkodzony rozrusznik/przekaŸnik
Niezgodny pocz¹tek t³oczenia
Zatkane wtryskiwacze
Zawory nie zamykaj¹ lub s¹ mocno
osadzone
• Zablokowany od zewn¹trz zespó³
korbowy

• Usun¹æ wodê z filtra paliwowego i
zbiornika

• W³¹czyæ wy³¹cznik g³ówny akumulatora
• DŸwigniê prze³¹czaj¹c¹ przek³adni
ustawiæ na " N "
• Wymieniæ uszkodzone bezpieczniki
• Doprowadziæ do porz¹dku luŸne,
skorodowane i pêkniête kable i zestyki
• Patrz ni¿ej pod " Rozrusznik

• Usun¹æ przedmioty utrudniaj¹ce pracê
wentylatora, odbiór mocy, pracê
alternatora itd.

• Wewnêtrzne uszkodzenie silnika
(zatarcie siê t³oka, spowodowane ew.
przez paliwo zawieraj¹ce wodê)

RA - A 13

1.90 - 1b

TABELA USTEREK
Usterka

Prawdopodobna przyczyna

Pomoc
(Kolumna ta wype³niana jest tylko wtedy, gdy
na podstawie " prawdopodobnej przyczyny " nie
mo¿na wywnioskowaæ, co nale¿y zrobiæ)

Silnik zaczyna
pracowaæ, " nie osi¹ga
jednak odpowiednich
obrotów " lub gaœnie

• W³¹czony napêd dodatkowy
• Zatkany filtr paliwowy
• Jakoœæ paliwa nie odpowiada przepisom
lub paliwo jest silnie zanieczyszczone
• Zatkany filtr powietrza

• Wy³¹czyæ pompy hydrauliczne itd.
Silnik uruchamiaæ dopiero w stanie
ciep³ym, potem obci¹¿yæ w pe³ni
• Patrz œrodki robocze w " Zaleceniach
odnoœnie przegl¹dów i konserwacji "

Silnik nie zaczyna
• Uszkodzone wy³¹czanie silnika
pracowaæ w stanie
• Nieprawid³owo ustaw. pocz¹tek t³oczenia
ciep³ym lub zaczyna
• Pomoc serwisu producenta
• Nieprawid³owo ustawiona lub
pracowaæ nieprawid³owo
uszkodzona pompa wtryskowa
• Niewystarczaj¹ce sprê¿anie lub wiêcej
ni¿ 3-4 bar ró¿nicy ciœnieñ miêdzy
poszczególnymi cylindrami
Silnik nie zaczyna
• W filtrze paliwowym znajduje siê
pracowaæ w stanie
parafina
zimnym lub zaczyna
pracowaæ nieprawid³owo • Uszkodzony p³omieniowy uk³ad
rozruchowy

• Wymieniæ pojemniki filtrów
U¿yæ paliwa zimowego/ogrzewanego
filtra paliwowego
• Sprawdziæ/wymieniæ zawór
elektromagnetyczny i œwiecê ¿arow¹
p³omieniow¹

Nierównomierne obroty
na biegu ja³owym przy
ciep³ym silniku, przerwa
w pracy silnika

• Powietrze w uk³adzie paliwowym
• Nieszczelne, pêkniête, zatkane
przewody paliwowe
• Dolna prêdkoœæ obrotowa biegu
ja³owego ustawiona za nisko
• Nieodpowiedni luz zaworowy
• Nieszczelne wtryskiwacze lub
przewody wtryskowe
• Nieprawid³owo ustaw. pocz¹tek t³oczenia
• Pomoc serwisu producenta
• Uszkodzona turbosprê¿arka zasilana
gazami spalinowymi
• Pomoc serwisu producenta
• Nieprawid³owo ustawiona lub
uszkodzona pompa wtryskowa
• Niewystarczaj¹ce sprê¿anie lub wiêcej
ni¿ 3-4 bar ró¿nicy ciœnieñ miêdzy
poszczególnymi cylindrami

Wahania prêdkoœci
obrotowej podczas
pracy






Silnik nie daje siê
wy³¹czyæ

• Wygiête, zablokowane sztywne ciêgno
dŸwigni wy³¹czaj¹cej
• Nieprawid³owo ustawiona lub
uszkodzona pompa wtryskowa

Niewystarczaj¹ca moc

• Od silnika wymaga siê wiêcej, ni¿
mo¿e on daæ
• Powietrze w uk³adzie paliwowym
• Zatkany filtr paliwowy/filtr powietrza
• Jakoœæ paliwa nie odpowiada
przepisom

1.90 - 2b

Za ma³o paliwa w zbiorniku
Powietrze w uk³adzie paliwowym
Uszkodzony tachometr
Uszkodzone wtryskiwacze

RA - A 13

• Pomoc serwisu producenta

• Patrz œrodki robocze w " Zaleceniach
odnoœnie przegl¹dów i konserwacji "

TABELA USTEREK
Usterka

Prawdopodobna przyczyna

Pomoc
(Kolumna ta wype³niana jest tylko wtedy, gdy
na podstawie " prawdopodobnej przyczyny " nie
mo¿na wywnioskowaæ, co nale¿y zrobiæ)

(ci¹g dalszy)
Niewystarczaj¹ca moc

• Nieprawid³owy dop³yw paliwa
• Za wysoki poziom oleju w misce
olejowej

• Zatkana rura wydechowa
• Nieszczelna rura zasysania powietrza
• Nieszczelna lub uszkodzona
turbosprê¿arka do³adowuj¹ca
• Niewystarczaj¹ce sprê¿anie lub wiêcej
ni¿ 3-4 bar ró¿nicy ciœnieñ miêdzy
poszczególnymi cylindrami
• Nieprawid³owo ustawiona nominalna
prêdkoœæ obrotowa
• Nieprawid³owo ustawiona lub
uszkodzona pompa wtryskowa
Za wysoka temperatura
ch³odziwa, straty
ch³odziwa







• Pomoc serwisu producenta

• Poziom ch³odziwa za niski
• Powietrze w obiegu ch³odziwa
• Silnie zabrudzona ch³odnica, zatkane
plastry
• Nieprawid³owo naprê¿one paski klinowe
napêdu pompy wodnej (poœlizg)
• Uszkodzona, nieszczelna pokrywa z
zaworami roboczymi na zbiorniku
wyrównawczym/ch³odnicy
• Uszkodzony wskaŸnik temperatury
• Nieszczelna, uszkodzona pompa
wodna (uszkodzenie ³o¿yska)
• Uszkodzony termostat, nie otwiera
• Nieszczelne, zatkane lub skrêcone
przewody ch³odziwa

Za niskie ciœnienie oleju
smarowego

• Zu¿yta, uszkodzona pompa paliwowa
• Sprawdziæ, czy rura prowadz¹ca jest
prawid³owo w³o¿ona i czy prêt wskaŸnika
poziomu oleju jest odpowiedni
• Jeœli w oleju stwierdzi siê ch³odziwo lub
paliwo, sprawdziæ uszczelnienie
g³owicy cylindra, tulei cylindrowej i
pierœcienie t³okowe






Za niski poziom oleju w misce olejowej
Za wysoka temperatura silnika
Zatkany filtr olejowy
Uszkodzony wskaŸnik ciœnienia oleju
Wybrana lepkoœæ oleju nieodpowiednia • Patrz œrodki robocze w " Zaleceniach
odnoœnie przegl¹dów i konserwacji "
dla temperatury otoczenia
(olej zbyt rzadki)
Olej w misce olejowej zbyt rzadki
(zmieszany z wod¹ kondensacyjn¹ lub
paliwem)
Znaczne zu¿ycie ³o¿ysk
Znaczne zu¿ycie ³opatek pompy olejowej
Uszkodzony zawór bezpieczeñstwa w
obiegu oleju (nie zamyka, zmêczenie
lub pêkniêcie sprê¿yny)

RA - A 13

1.90 - 3b

TABELA USTEREK
Usterka

Prawdopodobna przyczyna

Pomoc
(Kolumna ta wype³niana jest tylko wtedy, gdy
na podstawie " prawdopodobnej przyczyny " nie
mo¿na wywnioskowaæ, co nale¿y zrobiæ)

Za wysokie ciœnienie
oleju smarowego

• Silnik za zimny
• Wybrana lepkoœæ oleju nieodpowiednia • Patrz œrodki robocze w " Zaleceniach
odnoœnie przegl¹dów i konserwacji "
dla temperatury otoczenia
(Olej zbyt gêsty)
• Uszkodzony wskaŸnik ciœnienia oleju
• Uszkodzony zawór bezpieczeñstwa w
obiegu oleju (nie otwiera)
• Zatkane przewody/kana³y olejowe

Za wysokie zu¿ycie oleju • Jakoœæ oleju smarowego nie
smarowego
odpowiada przepisom
• Za wysoki poziom oleju w misce
olejowej

• Przecieki w obiegu oleju smarowego,
przede wszystkim na turbosprê¿arce
do³adowuj¹cej i ch³odnicy oleju
• Znacznie zu¿yte pierœcienie t³okowe
• Znacznie zu¿yte, wygiête trzony zaworów

• Patrz œrodki robocze w " Zaleceniach
odnoœnie przegl¹dów i konserwacji "
• Sprawdziæ, czy rura prowadz¹ca jest
prawid³owo w³o¿ona i czy prêt wskaŸnika
poziomu oleju jest odpowiedni
• Jeœli w oleju stwierdzi siê ch³odziwo lub
paliwo, sprawdziæ uszczelnienie
g³owicy cylindra, tulei cylindrowej i
pierœcienie t³okowe

Za wysokie zu¿ycie
paliwa

• Energiczny sposób jazdy
(np. przy rozruchu i hamowaniu)
• Jakoœæ paliwa nie odpowiada przepisom • Patrz œrodki robocze w " Zaleceniach
odnoœnie przegl¹dów i konserwacji "
• Straty paliwa wskutek przecieków w
uk³adzie
• Zwiêkszony pobór mocy wskutek
uszkodzenia odbiorników dodatkowych
takich jak pompy hydrauliczne,
wentylator itd.
• Nieprawid³owo ustawiony pocz¹tek
t³oczenia
• Pomoc serwisu producenta
• Nieprawid³owo ustawiona lub
uszkodzona pompa wtryskowa
• Nieszczelne gniazda zaworów

Czarny dym z
towarzysz¹cym mu
spadkiem mocy

• Zatkany filtr powietrza
• Przewody zasysania powietrza
nieszczelne a¿ do turbosprê¿arki
do³adowuj¹cej
• Zatkany wydech
(za wysokie przeciwciœnienie spalin)
• Uszkodzona turbosprê¿arka
do³adowuj¹ca
• Nieszczelna, uszkodzona ch³odnica
powietrza do³adowuj¹cego
• Nieprawid³owo ustawiony pocz¹tek
t³oczenia
• Wtryskiwacze uszkodzone,
zanieczyszczone nagarem
• Nieprawid³owo ustawiona lub
uszkodzona pompa wtryskowa

1.90 - 4b

RA - A 13

• Pomoc serwisu producenta

• Pomoc serwisu producenta

TABELA USTEREK
Usterka

Prawdopodobna przyczyna

Pomoc
(Kolumna ta wype³niana jest tylko wtedy, gdy
na podstawie " prawdopodobnej przyczyny " nie
mo¿na wywnioskowaæ, co nale¿y zrobiæ)

Niebieski dym

• Silnik/ch³odziwo/powietrze zasysane
jeszcze za zimne
• Olej smarowy dociera do komory
spalania (zu¿yty t³ok/pierœcienie
t³okowe, pêkniête pierœcienie t³okowe)
• Zu¿yty trzonek zaworu/prowadnica
trzonka zaworu
• Nadciœnienie w skrzyni korbowej
(zatkane odpowietrzanie skrzyni
korbowej)

Bia³y dym

• Silnik/ch³odziwo/powietrze zasysane
jeszcze za zimne
• Pusty zbiornik paliwa
• Powietrze w uk³adzie paliwowym
• Nieszczelne, pêkniête, zatkane
przewody paliwowe
• Ch³odziwo dociera do komory spalania
(nieszczelna g³owica cylindra/
uszczelnienie g³owicy cylindra)
• Zatkany filtr paliwowy
• Patrz œrodki robocze w " Zaleceniach
• Jakoœæ paliwa nie odpowiada
odnoœnie przegl¹dów i konserwacji "
przepisom
• Uszkodzone wtryskiwacze
• Pomoc serwisu producenta
• Nieprawid³owo ustawiona lub
uszkodzona pompa wtryskowa

Stukanie w silniku

• Silnik nie ma prawid³owej temperatury
roboczej
• Nieprawid³owo ustawiony pocz¹tek
t³oczenia
• Nieodpowiedni luz zaworowy
• Zawory zakleszczaj¹
• LuŸno osadzony sworzeñ t³okowy lub
³o¿ysko wa³u korbowego
• Pêkniête pierœcienie t³okowe

Silnik za " g³oœny "

• Silnik uruchamiaæ dopiero w stanie
ciep³ym, potem obci¹¿yæ
• Sprawdziæ termostat

• Nieszczelna rura ss¹ca lub wydechowa
• Zu¿yte ko³a sterownicze, za du¿y luz
miêdzy bokami zêbów
• Za du¿y luz zaworowy
• Zabrudzony wirnik turbiny i sprê¿arki w • Pomoc serwisu producenta
turbosprê¿arce do³adowuj¹cej
(nierówny bieg, niewywa¿enie)
• Œlizganie siê pasków klinowych

RA - A 13

1.90 - 5b

TABELA USTEREK
Usterka

Prawdopodobna przyczyna

Pomoc
(Kolumna ta wype³niana jest tylko wtedy, gdy
na podstawie " prawdopodobnej przyczyny " nie
mo¿na wywnioskowaæ, co nale¿y zrobiæ)

Olej silnikowy w
ch³odziwie

• Nieszczelna ch³odnica oleju
• Nieszczelna uszczelka miêdzy
ch³odnic¹ oleju a g³owic¹ filtra
olejowego
• Wewnêtrzna nieszczelnoœæ w g³owicy
cylindra sprê¿arki (z ch³odzeniem
ciecz¹)

Ch³odziwo w oleju
silnikowym

• Wewnêtrzna nieszczelnoœæ w g³owicy
cylindra sprê¿arki (z ch³odzeniem
ciecz¹)
• Nieszczelne uszczelnienie g³owicy
cylindra

Olej silnikowy w paliwie

• Nieszczelne elementy pompy
wtryskowej, niewielkie iloœci s¹
normalne
• Nieszczelna pompa paliwowa

Paliwo w oleju
silnikowym

• Nieszczelne elementy pompy
wtryskowej; nieszczelny wa³
odci¹¿aj¹cy
• Nieszczelna pompa paliwowa
• Przeciekaj¹ca dysza, paliwo
przedostaje siê przez komorê spalania
do oleju silnikowego
• Nieszczelny p³omieniowy uk³ad
rozruchowy, paliwo przedostaje siê
przez komorê spalania do oleju
silnikowego

Straty ch³odziwa

• Pêkniêcie w g³owicy cylindra,
zw³aszcza przy pêkniêciach w œciance
miêdzy komor¹ wodn¹ a kana³em
wylotowym bia³e pozosta³oœci
ch³odziwa znajduj¹ siê w kanale
wylotowym, w kolektorze wydechowym
i w korpusie turbiny
• Nieszczelne uszczelnienie g³owicy
cylindra
• Nieszczelna g³owica cylindra sprê¿arki
(z ch³odzeniem ciecz¹) miêdzy komor¹
ch³odziwa a komor¹ ss¹c¹ wzgl.
t³oczn¹
• Silnik pracuje: Sprê¿one powietrze
przedostaje siê do uk³adu ch³odzenia,
wyp³yw ch³odziwa przy zbiorniku
wyrównawczym
• Silnik nie pracuje: Ch³odziwo mo¿e
siê przedostaæ do oleju silnikowego

1.90 - 6b

RA - A 13

TABELA USTEREK
Usterka

Prawdopodobna przyczyna

Pomoc
(Kolumna ta wype³niana jest tylko wtedy, gdy
na podstawie " prawdopodobnej przyczyny " nie
mo¿na wywnioskowaæ, co nale¿y zrobiæ)

Rozrusznik

Pomocy udzieliæ mo¿e tylko elektryk
samochodowy lub serwis producenta
Zêbnik nie obraca siê
lub obraca siê wolno

• Akumulator niewystarczaj¹co
na³adowany
• Zaciski przy³¹czowe luŸne, pokryte
warstw¹ tlenku, nieprawid³owe
po³¹czenie do masy
• Zaciski rozrusznika lub szczotki
wêglowe maj¹ zwarcie do masy
• Szczotki wêglowe zakleszczaj¹ lub
maj¹ z³y kontakt

Zêbnik nie w³¹cza

• Zêbnik lub wieniec zêbaty rozrusznika
silnie zabrudzony lub uszkodzony

Zêbnik w³¹cza ale
zatrzymuje siê

• Uszkodzony przekaŸnik
• Sprzêg³o jednokierunkowe œlizga siê

Zêbnik pracuje dalej po
zwolnieniu w³¹cznika
rozrusznika

• Uszkodzony w³¹cznik rozrusznika
• Uszkodzony przekaŸnik

Zêbnik nie wy³¹cza po
udanym uruchomieniu

• Uszkodzony rozrusznik

RA - A 13

1.90 - 7b

1.90 - 8b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ ROZDZIELACZOWEJ POMPY WTRYSKOWEJ
Demonta¿ rozdzielaczowej pompy wtryskowej
Wskazówka
W silnikach MKF rozdzielaczowa pompa
wtryskowa zabudowana jest na le¿¹co.
Silniki D 0826 LF wyposa¿one s¹ w
wielosekcyjn¹ pompê wtryskow¹.
Od pompy wtryskowej odkrêciæ przewody t³oczne.

Od wtryskiwaczy odkrêciæ przewody t³oczne.
UWAGA
Podczas tych prac mo¿e wyp³ywaæ paliwo
– zebraæ –.
Nie dopuszczaæ do przedostania siê paliwa
do kanalizacji!

Poluzowaæ przewód nadmiarowy (powrót paliwa) na
uchwycie 1 , na pierwszym wtryskiwaczu i na pompie
wtryskowej,
przy silnikach MKF tylko na pompie wtryskowej.
Zdj¹æ przewody.
2
(z
d³awika
Odkrêciæ
przewód
powrotny
nadmiarowego do zbiornika paliwa) i przewód do
zaworu elektromagnetycznego p³omieniowego uk³adu
rozruchowego.

1

2

Odkrêciæ przewód doprowadzaj¹cy paliwa 1 .
Odwiesiæ linkê sterownicz¹ peda³u gazu na dŸwigni 2 .
Odkrêciæ elektryczne przy³¹cze 3 dla wy³¹czenia
silnika.

1

2

3

RA - A 13

2.12 - 1b

DEMONTA¯ I MONTA¯ ROZDZIELACZOWEJ POMPY WTRYSKOWEJ
Odkrêciæ wspornik pompy wtryskowej 2 .
Odkrêciæ nakrêtki 1 z ko³nierza mocuj¹cego i zdj¹æ
pompê wtryskow¹.

1

Monta¿ pompy wtryskowej
UWAGA
Przy pompie wtryskowej z przyspieszaczem
rozruchu na zimno (KSB), przestrzegaæ
przepisu dot. monta¿u na stronie 2.13 - 5.

2

• Pierwszy cylinder obróciæ na ZPO zap³onu, tzn.
zawory czwartego wzgl. szóstego cylindra przecinaj¹
siê.
• Silnik obróciæ z powrotem o 40°, w kierunku
przeciwnym do kierunku biegu,
• Potem ponownie obróciæ do przodu w kierunku
biegu na 28° przed ZPO
– Przestrzegaæ oznakowañ na kole zamachowym!
Ró¿ne wartoœci FB, à 9.13
Wskazówka
Dolny wziernik na obudowie sprzêg³a
przeznaczony jest do ustawiania silników
zamontowanych ju¿ w pojazdach wzgl. w
montowanych w przysz³oœci, boczny
wziernik
do
silników
stacjonarnych
(zmienione
oznakowania
ko³a
zamachowego).
• Obróciæ wirnik pompy, tak by oszlifowany z¹b (ukos)
na kole pompy wtryskowej zgadza³ siê z naciêciem
na ko³nierzu pompy.
Na naciêciach ko³nierza znajduj¹ siê nastêpuj¹ce
oznaczenia:
Silnik 6-cylindrowy:
pionowy monta¿
poziomy monta¿

" 6 - 6 "
" 6 - H "

Silnik 4-cylindrowy
pionowy monta¿
poziomy monta¿

" 4 - 4 "
" 4 - H "

• Poluzowaæ nakrêtki wzgl. œruby regulacyjne 1 i
ko³nierz ustawiæ ca³kowicie na " póŸno " . Ponownie
lekko dokrêciæ nakrêtki.
• Zamontowaæ czujnik zegarowy z naprê¿eniem
wstêpnym 1 – 2 mm i ustawiæ na " 0 " .
• Osadziæ pompê, tak by ko³o zêbate ustawi³o siê w
wyczuwalny sposób w kierunku obrotu na
" wczeœnie " .
• Przy wsuwaniu pompy pamiêtaæ o wskazówkach
czujnika zegarowego!
– Poruszanie siê wskazówki w górê nastêpuje dziêki
uzêbieniu skoœnemu. Wznoszenie to nie mo¿e
wynosiæ wiêcej ni¿ 1 mm.
• Zamocowaæ pompê z ko³nierzem.

2.12 - 2b

RA - A 13

1

DEMONTA¯ I MONTA¯ ROZDZIELACZOWEJ POMPY WTRYSKOWEJ
• Poluzowaæ nakrêtki regulacyjne na otworach
pod³u¿nych pompy.
• Pompê obróciæ w kierunku " wczeœnie " , dopóki
czujnik zegarowy nie poka¿e 1,0 mm.
• Dokrêciæ ko³nierz.

Przykrêciæ nakrêtki mocuj¹ce i wspornik pompy
wtryskowej
i
dokrêciæ
zalecanym
momentem
obrotowym.
Pod³¹czyæ wszystkie przewody paliwowe z nowymi
uszczelkami i dokrêciæ zalecanym momentem
obrotowym za pomoc¹ klucza do przewodów [3].
Przykrêciæ przewód elektryczny. Zawiesiæ linkê
sterownicz¹ do peda³u gazu.
Sprawdziæ pocz¹tek t³oczenia, w razie potrzeby
nastawiæ, à 2.11
Odpowietrzyæ uk³ad paliwowy, à Instrukcja przegl¹dów
i konserwacji.
Wskazówka odnoœnie naprawy:
Prawid³owo dokrêciæ przewody wtryskowe
– nie wyginaæ –.
Przypadek szczególny: Przewody
wtryskowe do silników D 08.. – Euro 2 –.
Przestrzegaæ wskazówek dot. monta¿u,
2.13 - 6.

RA - A 13

2.12 - 3b

2.12 - 4b

RA - A 13

ZMIANY / UNOWOCZEŒNIENIA
Œruby dr¹¿one
Pamiêtaæ o ró¿nych œrubach dr¹¿onych dla
rozdzielaczowej pompy wtryskowej.
Przy pod³¹czaniu przewodów paliwowych
zwracaæ uwagê na rodzaj œrub dr¹¿onych.
Œruby dr¹¿one zastosowaæ w miejscach do
tego przewidzianych.

1
2
3

1

2

3

Œruba dr¹¿ona
Przy³¹cze dop³ywu paliwa z filtra paliwowego.
Cecha: W trzonku znajduj¹ siê 3 otwory.
Œruba dr¹¿ona z zaworem up³ywowym i filtrem sitowym
Przy³¹cze ruchu powrotnego paliwa do zbiornika.
Cecha: Na powierzchni czo³owej wybite jest s³owo " OUT " .
W trzonku znajduje siê tylko 1 otwór ok. 0,5 mm Ø.
Zawór redukcyjny
Zapewnia on potrzebne ciœnienie w wysokoœci 0,25 bar dla funkcjonowania p³omieniowego uk³adu
rozruchowego.
Cecha: W œrodek powierzchni czo³owej wciœniêta jest kulka a obok wybita liczba " 25 " .

Urz¹dzenie wy³¹czaj¹ce
Nastawiæ cylinder sprê¿onego powietrza urz¹dzenia
wy³¹czaj¹cego przy pracy hamulca silnikowego.

1

2
4

Cylinder sprê¿onego powietrza 1 za pomoc¹ obydwóch
nakrêtek zabezpieczaj¹cych 2 przestawiæ na tyle, by
dŸwignia STOP 3 na ograniczniku i cylinder sprê¿onego
powietrza mia³y przy pe³nym wysuniêciu 4 luz 1 mm.
3

RA - A 13

2.13 - 1 b

ZMIANY / UNOWOCZEŒNIENIA
Rozdzielaczowa pompa wtryskowa do silników D 02:
Uwa¿aæ na zmiany w dŸwigni regulacyjnej i sprê¿ynie ramieniowej!
Aby polepszyæ mo¿liwoœæ zawieszania sprê¿yny ramieniowej na dŸwigni regulacyjnej rozdzielaczowej pompy
wtryskowej, zarówno sprê¿yna ramieniowa, jak i dŸwignia regulacyjna zosta³y zmienione.
Podczas napraw dotychczasowa sprê¿yna ramieniowa mo¿e zostaæ wymieniona razem z dŸwigni¹ regulacyjn¹ na
sprê¿ynê stosowan¹ obecnie. W obecnej wersji sprê¿yna ramieniowa 2 jest – zamiast jak dotychczas na œrubie
3 – zawieszona na podk³adce dŸwigni regulacyjnej 1 .
Dotychczas

Obecnie

3

1

2

Rozdzielaczowa pompa wtryskowa do silników D 02:
Przy zamawianiu pompy wtryskowej uwa¿aæ na rurê ss¹c¹!
W przypadku w/w silników wprowadzono przed³u¿one u³o¿yskowanie dŸwigni regulacyjnej. W przysz³oœci jako
czêœæ zamienna bêd¹ dostarczane wy³¹cznie takie pompy wtryskowe.
Je¿eli pompa wtryskowa z krótkim ³o¿yskiem dŸwigni regulacyjnej (wymiar miêdzy górn¹ stron¹ dŸwigni
regulacyjnej a pokryw¹ pompy wtryskowej ok. 18 mm) zostanie wymieniona na pompê wtryskow¹ z
przed³u¿onym ³o¿yskiem dŸwigni regulacyjnej (wymiar miêdzy górn¹ stron¹ dŸwigni a pokryw¹ pompy ok.
30 mm), nale¿y przestrzegaæ:
− Z zasady zamówiæ tak¿e now¹ dŸwigniê uruchamiaj¹c¹ (51.11605.0133).
− Pamiêtaæ o rurze ss¹cej:
− Od pocz¹tku 1980 r. s¹ zamontowane
w silnikach 4-cylindrowych rura ss¹ca 51.08201.0115, numer odlewu 51.08201.3330,
w silnikach 6-cylindrowych rura ss¹ca 51.08201.0106, numer odlewu 51.08201.3311.
Je¿eli jest zamontowana taka rura ss¹ca, monta¿ pompy wtryskowej z przed³u¿onym ³o¿yskiem dŸwigni
regulacyjnej jest mo¿liwy bez dodatkowych dzia³añ. Je¿eli jest zamontowana jakaœ inna rura ss¹ca, nale¿y j¹
wymieniæ na rurê ss¹c¹ 51.08201.0115 wzgl. .0106.

2.13 - 2 b

RA - A 13

ZMIANY / UNOWOCZEŒNIENIA
LDA = Ogranicznik
do³adowywania

zale¿ny

od

ciœnienia

Wskazówka: Silniki D 02 z do³adowaniem, ko³pak
chroni¹cy przed kurzem na LDA.
Na otworze na- i odpowietrzaj¹cym LDA
(ogranicznika
zale¿nego
od
ciœnienia
do³adowania) znajduje siê ko³pak chroni¹cy przed
kurzem.
Poniewa¿ podczas transportu i sk³adowania nie
mo¿e wnikn¹æ ¿aden brud, nale¿y we wszystkich
pompach i silnikach, które sprowadzacie przez
magazyn czêœci zamiennych, zamkn¹æ chrapy
tego ko³paka chroni¹cego przed kurzem.
Po zamontowaniu pompy wzgl. silnika proszê
obci¹æ chrapy tak, jak pokazano na rysunku.
Je¿eli chrapy nie zostan¹ odciête, to na- i
odpowietrzenie LDA nie dzia³a. Zale¿nie od stanu
obci¹¿enia silnika bêdzie wtedy wtryskiwane za
du¿o lub za ma³o paliwa Dlatego przy k³opotach z
moc¹ lub silniejszym dymieniu prosimy najpierw o
sprawdzenie, czy odpowietrzanie LDA jest wolne.

Sterowany temperatur¹ przyspieszacz rozruchu na
zimno w rozdzielaczowych pompach wtryskowych
W przypadku niektórych silników ze stosunkowo
póŸnym pocz¹tkiem wtrysku, np.
D 0824 LOH 01/02
D 0824 LFL 01/ LF 01
D 0824 LUE 521/522/523,
(3° przed ZPO) w stanie zimnym mo¿e dojœæ do
trudnoœci w rozruchu. Poza tym w stanie zimnym silniki
te maj¹ sk³onnoœæ do ciê¿kiego biegu i dymienia.
Dla przeciwdzia³ania temu zjawisku pompy wtryskowe
wyposa¿ono w przyspieszacz rozruchu na zimno (KSB).
Przez elektrycznie podgrzewany element z tworzywa
rozci¹gliwego pocz¹tek t³oczenia w fazie rozruchu i
pracy na zimno zostaje przesuniêty w kierunku
" wczeœnie "
(maksymalne
przesuniêcie
pocz¹tku
t³oczenia 5°).
Wp³yw na pompê wtryskow¹ odbywa siê przez dŸwigniê
regulacyjn¹ KSB, która obraca pierœcieñ rolkowy
pompy.

Budowa i zasada dzia³ania
Zale¿ne od temperatury wzgl. sterowane ni¹
komponenty s¹ uruchamiane przez element z tworzywa
rozci¹gliwego 1 . Jest on zamontowany w urz¹dzeniu
steruj¹cym 2 i podgrzewany elektrycznie.

5

4

3

2

1

Element z tworzywa rozci¹gliwego jest wype³niony mas¹
podobn¹ do wosku. Podczas ogrzewania rozci¹ga siê
ona i uruchamia sworzeñ naciskowy 3 u³o¿yskowany w
elemencie z tworzywa rozci¹gliwego.
Sworzeñ naciskowy zale¿nie od temperatury elementu
grzejnego zmienia swoje po³o¿enie i przenosi ten ruch
przez linkê sterownicz¹ 4 na dŸwigniê regulacyjn¹ 5
KSB.

RA - A 13

2.13 - 3 b

ZMIANY / UNOWOCZEŒNIENIA
Je¿eli temperatura elementu grzejnego opadnie, to
sworzeñ naciskowy elementu z tworzywa rozci¹gliwego
przesunie siê w kierunku A.
Sprê¿yny naciskowe 6 wspieraj¹ siê na dolnej czêœci
obudowy i talerzu sprê¿ynowym 7 tak, ¿e sworzeñ
naciskowy powoduje ruch talerza sprê¿ynowego z link¹
sterownicz¹.

9

8

4

6

7

A

5

Na lince 4 za dŸwigni¹ regulacyjn¹ 5 jest
przymocowany element poœredni 8 i zaciskowy 9 tak,
¿e dŸwignia regulacyjna równie¿ porusza siê w kierunku
A.

DŸwignia regulacyjna jest po³¹czona z wa³em
regulacyjnym, na którego powierzchni czo³owej po
wewnêtrznej
stronie
pompy
jest
osadzony
mimoœrodowo czop kulowy.
Ten czop kulowy wchodzi w wy¿³obienie pierœcienia
rolkowego 10 .
Je¿eli dŸwignia regulacyjna jest regulowana za pomoc¹
urz¹dzenia steruj¹cego wzgl. elementu z tworzywa
rozci¹gliwego, to tym samym nastêpuje regulacja
pierœcienia rolkowego.
Je¿eli dŸwignia regulacyjna porusza siê w kierunku A to
pierœcieñ rolkowy jest obracany przez wa³ regulacyjny w
kierunku B.
Punkt wtrysku w ten sposób ulegnie przesuniêciu w
kierunku " wczeœniejszy wtrysk " .
Przy nagrzewaj¹cym siê elemencie grzejnym sworzeñ
naciskowy elementu z tworzywa rozci¹gliwego dociska
sprê¿yny naciskowe.
DŸwignia regulacyjna przechodzi w ten sposób z
powrotem w po³o¿enie wyjœciowe i pierœcieñ rolkowy 10
ulega ponownie przesuniêciu w kierunku " póŸniejszy
wtrysk.
UWAGA
Przy naprawie!
Przyspieszacz rozruchu na zimno ze
zmienion¹ link¹ sterownicz¹ i zmienionym
elementem zaciskowym.
Mo¿e siê zdarzyæ, ¿e linka sterownicza przyspieszacza
rozruchu na zimno (KSB) na elemencie zaciskowym
dŸwigni KSB trze i w ten sposób urywa siê.
W przypadku takich uszkodzeñ montowaæ wy³¹cznie
zmienion¹ linkê i zmieniony element zaciskowy.

2.13 - 4 b

RA - A 13

5
B

10

ZMIANY / UNOWOCZEŒNIENIA
Przepis dot. monta¿u
W przypadku pomp wtryskowych z przyspieszaczem
rozruchu na zimno (KSB) przed zamontowaniem pompy
wtryskowej nale¿y wy³¹czyæ funkcjê KSB, poniewa¿
pocz¹tek t³oczenia przy w³¹czonej funkcji KSB jest
przesuniêty o maks. 5° w kierunku " wczeœnie " .

1
2
3

Regulacja funkcji KSB przy wysy³ce pompy
− Za pomoc¹ odpowiedniego klucza (rozwartoœæ 8)
przytrzymaæ element zaciskowy 2 i poluzowaæ
nakrêtkê szeœciok¹tn¹ 3 .
1 DŸwignia regulacyjna
− Element zaciskowy 2 przez obrót o 90° przesun¹æ
do rowka elementu prowadz¹cego 4 .
– Odci¹¿enie KSB –
• Zamontowaæ mo¿na pompê wtryskow¹.

4
2

− Po udanej regulacji silnika przez przesuwanie i
obracanie elementu zaciskowego 2 ponownie
przywróciæ wstêpnie wyregulowane po³o¿enie
wczesne.
− Element zaciskowy przytrzymaæ odpowiednim
kluczem (rozwartoœæ 8) i dokrêciæ nakrêtkê
szeœciok¹tn¹ 3 si³¹ 3,5 ± 1 Nm.
2
3

RA - A 13

2.13 - 5 b

ZMIANY / UNOWOCZEŒNIENIA
Rozdzielaczowa pompa wtryskowa
Pojazdy z mechanicznie regulowan¹ rozdzielaczow¹ pomp¹ wtryskow¹
Problem:

1. Trudnoœci podczas ruchu peda³u gazu w ostatniej jednej trzeciej drogi peda³u.
2. Mimo wciœniêtego do koñca peda³u gazu pojazd jedzie coraz wolniej.

Przyczyna: 1. Za du¿e naprê¿enie wstêpne sprê¿yny ramieniowej poni¿ej dŸwigni regulacyjnej pompy.
2. W pojazdach z ograniczaniem prêdkoœci maksymalnej dolna dŸwignia " HGB " (po³¹czona na
sta³e z wa³em regulacyjnym) nie jest przyci¹gana do ogranicznika prêdkoœci obrotowej, ze
wzglêdu na zbyt ma³e naprê¿enie wstêpne sprê¿yny ramieniowej, przez górn¹ dŸwigniê " HGB "
(do której zamocowana jest linka gazu).
Pomoc w razie
potrzeby: 1. Œrubê zamontowan¹ do tej pory miêdzy górn¹ i doln¹ dŸwigni¹ regulacyjn¹ pompy wymieniæ na
œrubê d³u¿sz¹.
Sprê¿ynê ramieniow¹ odwiesiæ z noska na górnej dŸwigni regulacyjnej pompy i zawiesiæ w
d³u¿szej teraz œrubie (à 2.13 - 7).
2. W dolnej dŸwigni " HGB " wywierciæ otwór, w którym zawiesiæ mo¿na sprê¿ynê ramieniow¹ w taki
sposób, by zwiêkszy³o siê naprê¿enie wstêpne sprê¿yny (à 2.13 - 8).
Czêœci:

Œruba z ³bem walcowym M 6 x 16 -8.8- MAN183-B1 DIN 912 ...................................06.02093-4305
Wskazówka
Przy dozbrajaniu ograniczania prêdkoœci maksymalnej (HGB) powsta³a zmiana à 2.13 - 9.

Zmniejszyæ naprê¿enie wstêpne sprê¿yny poni¿ej dŸwigni regulacyjnej pompy.
Zmiany te mog¹ byæ przeprowadzane
zamontowanej pompie wtryskowej.
Wymontowaæ sprê¿ynê z noska
regulacyjnej pompy.

1

przy

na górnej dŸwigni

1

Wyj¹æ œrubê 2 , za pomoc¹ której górna dŸwignia
regulacyjna pompy przymocowana jest do dolnej.
Górn¹ dŸwigniê regulacyjn¹ pompy przymocowaæ do
dolnej za pomoc¹ d³u¿szej œruby.
Tzn.: istniej¹c¹ œrubê wymieniæ na œrubê M 6 x 16 -8.8MAN182-B1.

2.13 - 6 b

RA - A 13

2

ZMIANY / UNOWOCZEŒNIENIA
Sprê¿ynê

3

zawiesiæ na trzpieniu d³u¿szej œruby.

3

Zwiêkszyæ naprê¿enie
" uk³adzie dŸwigni HGB "

wstêpne

sprê¿yny

Zmiany te mog¹ byæ przeprowadzane
zamontowanej pompie wtryskowej.

w
przy
1

Z dŸwigni regulacyjnej pompy wymontowaæ uk³ad
dŸwigni HGB, w tym celu poluzowaæ i wykrêciæ œruby
1 .

Rozebraæ uk³ad dŸwigni HGB
2
3
4
5
6
7
8

2

Pierœcieñ osadczy sprê¿ynuj¹cy ...... 06.29010-0109
Podk³adka............................................ 06.15037-0115
Górna dŸwignia regulacyjna HGB ... 81.48240-6056
Tuleja .................................................... 81.93001-0336
Podk³adka............................................ 06.15037-0115
Sprê¿yna ramieniowa......................... 81.97630-0155
Dolna dŸwignia regulacyjna HGB.... 81.48240-5197

4
3
5
6
7
8

W dolnej dŸwigni regulacyjnej HGB wywierciæ pod³u¿ny
otwór dla dolnego haka sprê¿yny.
9

10

Pod³u¿ny otwór, w którym musi byæ teraz
zawieszona sprê¿yna.
Pod³u¿ny otwór, w którym sprê¿yna by³ dotychczas
zawieszona.

9

RA - A 13

10

2.13 - 7 b

ZMIANY / UNOWOCZEŒNIENIA
Monta¿ dŸwigni regulacyjnej HGB
Sprê¿ynê zawiesiæ w nowym wywierconym otworze
pod³u¿nym 9 , aby zwiêkszyæ naprê¿enie wstêpne
sprê¿yny.

5

Zamontowaæ tulejê 5 z ko³nierzem oporowym w górê,
tak by sprê¿yna by³a wciœniêta w dó³ i nie wyœliznê³a siê
z nowego wywierconego otworu pod³u¿nego.
Na dŸwigni regulacyjnej pompy ponownie zamontowaæ
uk³ad dŸwigni HGB.
Dokrêciæ œruby mocuj¹ce 1 .................................... 22 Nm

9

1

Zmiana przy dozbrojeniu HGB
Dotychczas przy monta¿u ograniczania prêdkoœci maksymalnej (HGB) sprê¿yna pod dŸwigni¹ regulacyjn¹
pompy by³a odwieszana a uchwyt demontowany.
Reszta sprê¿yny -która pozostaje zamontowana- mo¿e siê wskutek ruchu obrotowego zapêtliæ lub zakleszczyæ,
co mo¿e spowodowaæ nieprawid³owe dzia³anie HGB.
Dlatego te¿ przy monta¿u HGB nale¿y wymontowaæ ca³¹ sprê¿ynê pod dŸwigni¹ regulacyjn¹ pompy.
UWAGA
Przy demonta¿u dŸwigni regulacyjnej
pompy, pamiêtaæ o oznakowaniu na wale
regulacyjnym i dŸwigni regulacyjnej 1 !
DŸwigniê nale¿y potem zamontowaæ w tym
samym po³o¿eniu, gdy¿ w przeciwnym
wypadku przestawione zostanie ustawienie
pompy wtryskowej i trzeba bêdzie
wyregulowaæ j¹ na nowo.

2

Odkrêciæ nakrêtkê 2 , za pomoc¹ której dŸwignia
przymocowana jest do wa³u regulacyjnego.

1

Zdj¹æ dŸwigniê regulacyjn¹ pompy, talerz sprê¿ynowy i
sprê¿ynê.
Zamontowaæ now¹ sprê¿ynê,
talerz sprê¿ynowy i dŸwigniê regulacyjn¹ osadziæ na
wale regulacyjnym, pamiêtaæ przy tym o oznakowaniu
1 .
Przykrêciæ nakrêtkê mocuj¹c¹
2
3
4
5

2

3

............................ 22 Nm
4

Nakrêtka mocuj¹ca
DŸwignia regulacyjna pompy
Sprê¿yna talerzowa
Sprê¿yna

2.13 - 8 b

2

5

RA - A 13

ZMIANY / UNOWOCZEŒNIENIA
Przewody wtryskowe dla wszystkich silników
Przy naprawie prawid³owo dokrêcaæ przewody wtryskowe – nie zginaæ –.
W ca³ym szeregu silników zamontowano wstêpnie zamocowane przewody wtryskowe.
W przysz³oœci wszystkie silniki bêd¹ wyposa¿ane w tego rodzaju przewody.
Przewody nie ró¿ni¹ siê zewnêtrznie od tradycyjnych przewodów, tak ¿e poni¿sze wskazówki obowi¹zuj¹ z
zasady dla wszystkich przewodów wtryskowych.
Przewodów wtryskowych nie wolno w ¿adnym wypadku wyginaæ.
Przewody nale¿y – nawet jeœli jest to uci¹¿liwe np. przy silnikach podpod³ogowych – montowaæ w stanie
dostawy. Dopuszczalne jest co najwy¿ej nieznaczne, ostro¿ne wygiêcie wokó³ okr¹g³ych przedmiotów w celu
unikniêcia naprê¿eñ monta¿owych.
Przewody uk³adaæ nale¿y bez naprê¿eñ, wykluczyæ
nale¿y wzajemne ich stykanie siê.
Moment dokrêcaj¹cy dla nakrêtki z³¹czkowej.... 25 Nm
W przypadku nieszczelnoœci przewodów nie wolno
dokrêcaæ.
W takich wypadkach:
Poluzowaæ przewody i ponownie dokrêciæ zalecanym
momentem dokrêcaj¹cym.

Jeœli dziêki temu nie da siê usun¹æ ewentualnej nieszczelnoœci, przewód nale¿y wymieniæ. Zbyt mocne
dokrêcenie powoduje zmniejszenie mocy, poniewa¿ zwê¿ony zostaje przekrój przewodu.
Cecha szczególna typoszeregu D 08..
W silnikach typoszeregu D 08.. z RP 43/VP44, nakrêtki z³¹czkowe przewodów wtryskowych
przy pierwszym monta¿u z.....................................................10 Nm + 60° (œruba szeœciok¹tna),
przy kolejnym monta¿u z........................................................10 Nm + 30° (½ úruba szeúciokàtna).
Poza tym dla silników Euro 2 typoszeregu D 08.. obowi¹zuj¹ powy¿sze wskazówki.
Regulacja silnika przy M 90 z wielosekcyjn¹ pomp¹ wtryskow¹
W przypadku ciê¿ko poruszaj¹cego siê
peda³u gazu mo¿na przestawiæ dŸwigniê
regulacyjn¹ zgodnie z rysunkiem obok.

Otwór dla regulatora RQ

Otwór dla regulatora RQV

Przy pojazdach z regulatorem RQ nie ma
œruby z ³bem soczewkowym – u¿yæ tu
poni¿szych czêœci zamiennych.
1 œruba szeœciok¹tna M 6x35-8.8... 06.01013-2912
1 podk³adka A 6,4-200HV................ 06.15013-6109

RA - A 13

2.13 - 9 b

ZMIANY / UNOWOCZEŒNIENIA
Silniki z rozdzielaczow¹ pomp¹ wtryskow¹
Nieszczelne uszczelnienie wa³u regulacyjnego
Przy naprawach montowaæ wa³ regulacyjny ze zmienionym u³o¿yskowaniem (tuleja stalowa) i podwójnym
uszczelnieniem pierœcieniem samouszczelniaj¹cym o przekroju okr¹g³ym.
Poni¿ej podano tylko najczêœciej stosowane pompy wtryskowe.
Zmienione u³o¿yskowanie pasuje te¿ do innych pomp wtryskowych. Poniewa¿ istniej¹ tylko 3 ró¿ne wa³y
regulacyjne, proste jest równie¿ w takich wypadkach przyporz¹dkowanie prawid³owej tulei prowadz¹cej.
Wymontowany wa³ regulacyjny zmierzyæ zgodnie z poni¿szym rysunkiem.
Dotychczasowe wa³y regulacyjne ze zwyk³ym uszczelnieniem i zmienione z uszczelnieniem podwójnym maj¹ te
same wymiary.
Przy monta¿u pierœcieni samouszczelniaj¹cych o przekroju okr¹g³ym potrzebny jest smar Molykote PG54, nr
czêœci Bosch.: 5 994 420 005 (tubka 50 gramów). (Do nabycia u handlowca Bosch lub w handlu.)
Czêœci zamienne
do pompy wtryskowej

Wa³ regulacyjny

Tuleja prowadz¹ca

51.11103-7158 i -7199 (RV)
51.11102-7515 i -7874 (RV)
51.11103-7242 (RTV)

51.11116-0001
51.11116-0002
51.11116-0003

81.11159-0040
81.11159-0040
81.11159-0070

Wymieniæ pierœcieñ
samouszczelniaj¹cy o przekroju
okr¹g³ym (2 sztuki)
81.96502-0285
81.96502-0285
81.96502-0285

Przyporz¹dkowanie:
Wa³ regulacyjny/tuleja prowadz¹ca

Tulejê prowadz¹c¹
zastosowaæ przy
wale regulacyjnym
wale regulacyjnym

1

2
3

.........-0040

39 mm

24 mm

35 mm

.........-0001
........-0002
2

39 mm
1

20 mm
3

30 mm
Tulejê prowadz¹c¹
zastosowaæ przy
wale regulacyjnym

4

........-0070

5

.......-0003

Pierœcienie samouszczelniaj¹ce o
przekroju okr¹g³ym s¹ takie same
dla wszystkich wa³ów regulacyjnych.
Przed monta¿em przesmarowaæ
smarem Molykote PG 54.

2.13 - 10 b

35 mm

13 mm

4

RA - A 13

5

ZMIANY / UNOWOCZEŒNIENIA
Pierœcienie uszczelniaj¹ce BS
W przypadku nieszczelnoœci na po³¹czeniach œrubowych uk³adu paliwowego uszczelnianych dotychczas
miedzianymi pierœcieniami uszczelniaj¹cymi, mo¿na montowaæ tam, gdzie jest to mo¿liwe, pierœcienie
uszczelniaj¹ce BS zamiast miedzianych pierœcieni uszczelniaj¹cych.
W tym celu przestrzegaæ aktualnych wykazów czêœci i informacji serwisowych.
1

Uwagi ogólne
Pierœcienie uszczelniaj¹ce BS (BS = bonded seal = " uszczelka zespolona " )
sk³adaj¹ siê z pierœcienia stalowego 1 z przywulkanizowanym elastomerowym
pierœcieniem uszczelniaj¹cym 2 .
Przy ³¹czeniu œrubami po³¹czenia elastomerowy pierœcieñ uszczelniaj¹cy uszczelnia
po³¹czenie. Pierœcieñ stalowy powoduje, ¿e po³¹czenie nie osiada i tym samym pozostaje
trwa³e.

2

UWAGA
Pierœcienie uszczelniaj¹ce BS potrzebuj¹ wê¿szych tolerancji monta¿owych ni¿ miedziane pierœcienie
uszczelniaj¹ce. Odpowiednie czêœci ³¹cz¹ce uk³adu paliwowego dostosowywane s¹ stopniowo. Tam,
gdzie zamontowano ju¿ fabrycznie pierœcienie uszczelniaj¹ce BS, ju¿ to zrobiono i przy naprawach
stosowaæ nale¿y zasadniczo równie¿ ponownie pierœcienie uszczelniaj¹ce BS.* Tam, gdzie
zamontowane s¹ jeszcze fabrycznie pierœcienie CU, nie ma gwarancji, ¿e czêœci ³¹cz¹ce s¹ ju¿
sprawdzone i dostosowane. Z regu³y jest jednak mo¿liwe zastosowanie pierœcieni uszczelniaj¹cych
BS. W takich wypadkach sprawdziæ wed³ug nastêpuj¹cych stron tolerancje po³¹czeñ i u¿yæ, jeœli jest
to mo¿liwe, pierœcieni uszczelniaj¹cych BS (równie¿ w starszych pojazdach).
Pierœcienie uszczelniaj¹ce BS mog¹ byæ u¿yte tylko raz! Podczas naprawy wymieniaæ!
*Wyj¹tek: Na po³¹czeniu œrubowym przewodu nadmiarowego na wtryskiwaczu stosowane byæ mog¹
w dalszym ci¹gu podwójne pierœcienie uszczelniaj¹ce CU 51.96501-0348.

3

Obraz funkcji
(nie wed³ug skali)
1
2
3

2

Stalowy pierœcieñ oporowy
Uszczelnienie elastomerowe
Metalowy mostek centruj¹cy
osiuje pierœcieñ i zapobiega jego zeœlizniêciu siê ze
œruby (pomoc monta¿owa)

1

2
1

RA - A 13

2.13 - 11 b

ZMIANY / UNOWOCZEŒNIENIA
Wskazówki dot. monta¿u dla pierœcieni uszczelniaj¹cych BS
Pierœcienie uszczelniaj¹ce BS nie mog¹ byæ stosowane w po³¹czeniu z elementami pierœcieniowymi z otworem
stopniowanym lub ukoœnymi bokami. W razie potrzeby wymieniæ elementy pierœcieniowe.

Tylko tego rodzaju elementy
pierœcieniowe s¹ dopuszczone do
stosowania z pierœcieniami
uszczelniaj¹cymi BS.

Zastosowanie z pierœcieniami
uszczelniaj¹cymi BS
niedopuszczalne.

Zastosowanie z pierœcieniami
uszczelniaj¹cymi BS
niedopuszczalne.

Po³¹czenie œrubowe z pierœcieniem uszczelniaj¹cym BS, wszystkie wielkoœci oprócz M14
(przestrzegaæ dla M14 strona 14)
Obraz w stanie poluzowanym
• Pierœcieni uszczelniaj¹cych BS
(jak równie¿ pierœcieni
uszczelniaj¹cych CU) u¿ywaæ
tylko do przewidzianej œrednicy
œruby.
• Stalowy pierœcieñ oporowy
musi opieraæ siê co najmniej na
szerokoœci pierœcienia 0,7 mm.
• Wymiar a mo¿e byæ wprawdzie
trochê wiêkszy ni¿ wymiar d1,
jednak nie wolno przekraczaæ
amax (patrz tabela).
• Jeœli pierœcieñ uszczelniaj¹cy
BS stosowany jest na
zag³êbionych powierzchniach,
b musi byæ wiêksze ni¿ d3 i x
mniejsze ni¿ h.

min. 0,7

h

x

1

a
3

b

Po³¹czenie
œrubowe
M6
M8
M10
M12
M16
M18
M22
M24
M26

2.13 - 12 b

Pierœcieñ uszczelniaj¹cy BS
Numer czêœci MAN
06.56631-0101
06.56631-0125
06.56631-0104
06.56631-0105
06.56631-0107
06.56631-0109
06.56631-0110
06.56631-0111
06.56631-0112

d1
mm
6,7
8,7
10,7
12,7
16,7
18,7
22,7
24,7
26,7

RA - A 13

d2
mm
8,2
10,4
12,4
14,3
18,4
20,4
24,4
26,4
28,4

d3
mm
11,0
14,0
16,0
18,0
24,0
26,0
30,0
32,0
34,9

amax
mm
7,2
9,1
11,1
13,1
17,1
19,1
23,1
25,1
27,1

h
mm
1,0
1,0
1,5
1,5
1,5
1,5
2,0
2,0
2,0

ZMIANY / UNOWOCZEŒNIENIA
Po³¹czenie œrubowe M14 z pierœcieniem uszczelniaj¹cym BS
Obraz w stanie poluzowanym
• Pierœcieñ uszczelniaj¹cy BS do
po³¹czenia œrubowego M14
ró¿ni siê od innych pierœcieni
uszczelniaj¹cych BS kszta³tem
wargi uszczelniaj¹cej. Jest ona
potrzebna do uzyskania przy
wiêkszych obni¿eniach wk³adek
gwintowanych niezawodnego
uszczelnienia.
• Pierœcieni uszczelniaj¹cych BS
(jak równie¿ pierœcieni
uszczelniaj¹cych CU) u¿ywaæ
tylko do przewidzianych
œrednic œrub.
• Stalowy pierœcieñ oporowy
musi opieraæ siê co najmniej
na szerokoœci pierœcienia
0,7 mm.
• Wymiar a nie mo¿e byæ
wiêkszy ni¿ wymiar d1!
• Jeœli pierœcieñ uszczelniaj¹cy
BS stosowany jest na
zag³êbionych powierzchniach,
b musi byæ wiêksze ni¿ d3 i x
mniejsze ni¿ h.

Po³¹czenie
œrubowe
M14

Pierœcieñ uszczelniaj¹cy BS
Numer czêœci MAN
06.56639-0017

1

a

h

x

3

b

d1
mm
17,0

d2
mm
18,0

d3
mm
22,0

amax
mm
17,0

h
mm
1,5

Zwyk³a kontrola:
(dotyczy wszystkich wariantów
pierœcieni uszczelniaj¹cych BS)
Jeœli po³¹czenie œrubowe dokrêcane
jest rêcznie tylko na tyle, by pierœcienie
uszczelniaj¹ce
przylega³y
p³asko,
miêdzy ³¹czonymi czêœciami musi
pozostaæ jeszcze ma³a szczelina
(= ugiêcie sprê¿yny wargi
uszczelniaj¹cej).

RA - A 13

2.13 - 13 b

2.13 - 14 b

RA - A 13

WIELOSEKCYJNA POMPA WTRYSKOWA: KONTROLA / NASTAWIANIE POCZ¥TKU T£OCZENIA
Pocz¹tek t³oczenia z czujnikiem sygna³ów œwietlnych
Wskazówka
Wielosekcyjne pompy wtryskowe dostarczane s¹ teraz z czujnikiem pocz¹tku pompowania,
umo¿liwiaj¹cym ³atwe i dok³adne ustawienie wzgl. kontrolê pocz¹tku t³oczenia.
W silnikach D 08 z wielosekcyjn¹ pomp¹ wtryskow¹ pocz¹tek t³oczenia mo¿na sprawdzaæ wzgl.
ustawiaæ tylko z czujnikiem sygna³ów œwietlnych [4].
Kontrola/nastawianie wed³ug " wysokociœnieniowej metody przelewowej " nie jest
dopuszczalna.
Pod³¹czanie czujnika sygna³ów œwietlnych
Odkrêciæ œrubê zamykaj¹c¹ 1 .
Wyj¹æ, jeœli jest, sworzeñ blokuj¹cy 2 .
Sworzeñ blokuj¹cy 2 jako narzêdzie specjalne [5].

1

Czujnik sygna³ów œwietlnych [4] osadziæ w otworze
mocuj¹cym pompy wtryskowej, zwracaæ przy tym
uwagê na to, by nosek prowadz¹cy 3 i wszed³ w rowek
4 .
Œrubê rade³kowan¹ 5 dokrêciæ rêcznie.

2

4
3

6

5

Wskazówka
W przypadku niektórych pomp wtryskowych zamontowany jest element przesuwny 6 obrócony o
180°. Rowek 4 jest wtedy osadzony u do³u, tak ¿e czujnik sygna³ów œwietlnych trzeba zamontowaæ
" odwrotnie " . Nie ma to znaczenia dla okreœlania pocz¹tku t³oczenia, jedynie lampki (A) i (B) œwiec¹
siê w odwrotnej kolejnoœci. Przy pocz¹tku t³oczenia œwiec¹ siê zawsze obydwie lampki.
KDEP 1600 – Kabel z czerwonym zaciskiem
pod³¹czyæ do akumulatora plus,

2

3

KDEP 1601 – Kabel z czarnym zaciskiem
pod³¹czyæ do masy.
4
1
2
3
4

Czujnik sygna³ów œwietlnych
Zacisk przy³¹czowy, czujnik sygna³ów œwietlnych
Pompa wtryskowa
Przy³¹cze czujnika sygna³ów œwietlnych do pompy
wtryskowej

RA - A 13

1

2.21 - 1b

WIELOSEKCYJNA POMPA WTRYSKOWA: KONTROLA / NASTAWIANIE POCZ¥TKU T£OCZENIA
Kontrola pocz¹tku t³oczenia
− Silnik tak d³ugo przekrêcaæ rêk¹, dopóki cylinder
silnika 1 w suwie sprê¿ania nie znajdzie siê blisko
pocz¹tku t³oczenia, obserwowaæ przy tym lampki
czujnika sygna³ów.
• Na krótko przed pocz¹tkiem t³oczenia zaczyna siê
œwieciæ lampka (A).
− Silnik dalej powoli przekrêcaæ, dopóki nie zaœwiec¹
siê lampki (A) i (B) i odczytaæ oznaczenie pocz¹tku
t³oczenia na kole zamachowym.
• Jeœli œwieci siê lampka (B), pocz¹tek t³oczenia zosta³
miniêty. W takim wypadku cofn¹æ siê z powrotem
przed pocz¹tek t³oczenia i powtórzyæ postêpowanie.
UWAGA
Przy odczytywaniu pocz¹tku t³oczenia
zwracaæ uwagê na to, by skala stopniowa
na tarczy zamachowej by³a widoczna przez
nosek wziernika zawsze pionowo do œrodka
tarczy.
Najlepsza
metoda
ustawiania
jest
bezu¿yteczna, jeœli wskutek " skoœnego "
odczytania do pomiaru wkradnie siê
paralaksa.

Nastawianie pocz¹tku t³oczenia









Ko³o zamachowe obróciæ (rêcznie) na oznakowanie pocz¹tku t³oczenia 1. cylindra w suwie sprê¿ania.
Poluzowaæ œruby mocuj¹ce napêdowego ko³a zêbatego pompy wtryskowej.
Zamontowaæ czujnik sygna³ów œwietlnych [4].
Wa³ek rozrz¹du pompy wtryskowej obróciæ w kierunku " wczeœnie " przed pocz¹tek t³oczenia (patrz¹c na
napêd, w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara).
Wa³ek rozrz¹du pompy wtryskowej obracaæ w kierunku " póŸno " (patrz¹c na napêd, zgodnie z ruchem
wskazówek zegara), dopóki nie zaœwieci siê lampka (A). Dalej powoli przekrêcaæ, dopóki nie zaœwiec¹ siê
lampki (A) i (B).
Jeœli œwieci siê lampka (B), pocz¹tek t³oczenia zosta³ miniêty. W takim wypadku cofn¹æ siê z powrotem przed
pocz¹tek t³oczenia i powtórzyæ postêpowanie.
Przykrêciæ wstêpnie œruby mocuj¹ce ko³a zêbatego pompy wtryskowej momentem 10 Nm i dokrêciæ
momentem 30 Nm.
Jeszcze raz sprawdziæ pocz¹tek t³oczenia.

2.21 - 2b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ WTRYSKIWACZY
Demonta¿ wtryskiwaczy
Za pomoc¹ klucza specjalnego 1 [3] odkrêciæ
przewody t³oczne na wtryskiwaczach i pompie
wtryskowej.
1

UWAGA
Podczas tych prac mo¿e wyp³ywaæ paliwo
– zebraæ –.
Nie dopuszczaæ do przedostania siê paliwa
do kanalizacji!

Odkrêciæ przewody nadmiarowe (powrót paliwa) na
wtryskiwaczach.
Zdj¹æ przewody.

Otworzyæ pakiet przewodów i zdj¹æ przewody.
UWAGA
Przewodów
wysokociœnieniowych
wolno wyginaæ, à 2.13 - 9

nie

Wykrêciæ œrubê dociskow¹ 2 obsady wtryskiwacza:
Klucz nasadowy [6] przy silnikach D 02..
Klucz nasadowy [7] przy silnikach D 08..
W silnikach z czujnikiem ruchów ig³y, kabel
przeprowadziæ mo¿na te¿ przez nowy klucz [7].

3

3

2

RA - A 13

2.31 - 1b

DEMONTA¯ I MONTA¯ WTRYSKIWACZY
Adapter [8.1] 4 przykrêciæ do obsady wtryskiwacza.
5
i wybiæ obsadê
Przykrêciæ œci¹gacz [8]
wtryskiwacza.
Zdj¹æ pierœcieñ uszczelniaj¹cy wtryskiwacza.
à Kontrola i naprawa wtryskiwacza, 2.32

5

4

Przed monta¿em wtryskiwaczy:
Spray monta¿owy " Never Seeze " nanieœæ na
wewnêtrzn¹ stronê, gwint œruby dociskowej i obsadê
wtryskiwacza (patrz kreskowana powierzchnia).

Monta¿ wtryskiwaczy
1
2
3
4
5
6

Wtryskiwacz
Œruba dociskowa
Przewód t³oczny
Pierœcieñ uszczelniaj¹cy
Œruba dr¹¿ona
Pierœcieñ uszczelniaj¹cy

3

2

1

Za³o¿yæ nowy pierœcieñ uszczelniaj¹cy 6 ,
wtryskiwacz 1 wprowadziæ w g³owicê cylindra,
wkrêciæ œrubê dociskow¹ 2 i dokrêciæ kluczem
nasadowym wzgl. kluczem do nakrêtek okr¹g³ych
rowkowych [6]/[7] zalecanym momentem obrotowym.

4

Przewód t³oczny 3 przykrêciæ do obsady wtryskiwacza
i pompy wtryskowej i przykrêciæ zalecanym momentem
obrotowym.
Przewód nadmiarowy (przewód powrotny paliwa)
przykrêciæ z nowymi pierœcieniami uszczelniaj¹cymi 4
do obsady wtryskiwacza i œrubê dr¹¿on¹ 5 dokrêciæ
zalecanym momentem obrotowym.

2.31 - 2b

RA - A 13

6

5

DEMONTA¯ I MONTA¯ WTRYSKIWACZY
Dotychczasowy klucz do nakrêtek okr¹g³ych
rowkowych.
Nakrêtka ustalaj¹ca 2 zapobiega odchyleniu siê od
œruby dociskowej 3 przy luzowaniu.
1

2

1

3

Dotychczasowy klucz do nakrêtek okr¹g³ych rowkowych
zast¹piony zosta³ ulepszon¹ wersj¹ [7].
W silnikach z czujnikiem ruchów ig³y, kabel
przeprowadziæ mo¿na te¿ przez nowy klucz [7].

3

3

RA - A 13

2.31 - 3b

2.31 - 4b

RA - A 13

DEMONTA¯, MONTA¯, KONTROLA, NAPRAWA POMPY PALIWOWEJ
D 02../D 0824/26
Demonta¿ pompy paliwowej
Odkrêciæ przewód doprowadzaj¹cy i odprowadzaj¹cy.
Odkrêciæ œruby mocuj¹ce.
W silnikach MK odkrêciæ blaszan¹ os³onê ciepln¹.
UWAGA
Podczas tych prac mo¿e wyp³ywaæ paliwo
– zebraæ –.
Nie dopuszczaæ do przedostania siê paliwa
do kanalizacji!

Wyj¹æ pompê paliwow¹.

Kontrola pompy paliwowej
Zaznaczyæ po³o¿enie górnej czêœci pompy paliwowej w
stosunku do dolnej.
Wykrêciæ œruby i zdj¹æ górn¹ czêœæ pompy.
Membranê sprawdziæ pod k¹tem rys i spêcznienia.
Zawór ssawny 1 i ciœnieniowy 2 sprawdziæ pod k¹tem
dzia³ania i szczelnoœci przez odessanie wzgl.
przedmuchanie.
W przypadku zu¿ycia naprawiæ pompê, 2.41 - 2.

1

2

Sk³adanie pompy
Membranê przysun¹æ do czêœci dolnej przez
uruchomienie dŸwigni pompy do chwili pokrycia siê
otworów ko³nierza. Za³o¿yæ górn¹ czêœæ, pamiêtaæ o
oznakowaniu, wkrêciæ i dokrêciæ œruby.
Monta¿ pompy paliwowej
Pierœcieñ samouszczelniaj¹cy o przekroju okr¹g³ym na
ko³nierzu pompy sprawdziæ pod k¹tem prawid³owego
osadzenia. W razie potrzeby wymieniæ pierœcieñ
samouszczelniaj¹cy o przekroju okr¹g³ym na ko³nierzu
pompy.
Zamontowaæ pompê paliwow¹, wkrêciæ i przykrêciæ
œruby mocuj¹ce.
Zamocowaæ zawór ssawny i ciœnieniowy, przy
pod³¹czaniu za pomoc¹ œrub dr¹¿onych wymieniæ
uszczelki.
W silnikach MK przykrêciæ blaszan¹ os³onê ciepln¹.
à Odpowietrzanie uk³adu paliwowego, patrz
Instrukcja przegl¹dów i konserwacji WA 1
RA - A 13

2.41 - 1b

DEMONTA¯, MONTA¯, KONTROLA, NAPRAWA POMPY PALIWOWEJ
Naprawa pompy paliwowej
1

Rozk³adanie pompy
Górn¹ czêœæ pompy 1 odkrêciæ od czêœci dolnej 2 i
roz³o¿yæ, w tym celu wyj¹æ filtr 3 .
Wycisn¹æ oœ 4 po wyjêciu œruby 5 .
Wyj¹æ dŸwigniê napêdow¹ 6 i sprê¿ynê dociskow¹.
Wyj¹æ œrubê z ³bem soczewkowym 7 i dŸwigniê pompy
rêcznej 8 z pierœcieniem oraz sprê¿yn¹.
Kontrola pojedynczych czêœci

3

9

5

Czyszczenie i kontrola czêœci:
Przepona pompy pod k¹tem stwardnienia i pêkniêæ w
obszarze strefy elastycznej.
Zawór resoru piórowego (wlot) musi przylegaæ do
gniazda zaworu z lekkim naprê¿eniem wstêpnym. P³ytka
zaworu wylotowego nie mo¿e mieæ odcisków.
Wskazówka
W przypadku uszkodzenia zaworów
wymieniæ górn¹ czêœæ pompy.
Oœ i dŸwigniê napêdow¹ sprawdziæ pod
k¹tem pod k¹tem œladów pracy, pierœcieñ
uszczelniaj¹cy wa³u pompy rêcznej pod
k¹tem
uszkodzeñ.
W
przypadku
uszkodzenia pierœcienia uszczelniaj¹cego
wymieniæ doln¹ czêœæ.

4

2

7

6

8

Sk³adanie pompy
Zamontowaæ now¹ membranê 9 i wcisn¹æ na tyle (kilkakrotnie), by pierœcieñ samouszczelniaj¹cy by³ dociœniêty
do ko³nierza. Nieprawid³owo zamontowany pierœcieñ samouszczelniaj¹cy prowadzi do wy¿szego ciœnienia
pompowania.
Zamontowaæ naoliwion¹ dŸwigniê pompy rêcznej 8 z pierœcieniem i sprê¿yn¹.
Pamiêtaæ o tym, by sprê¿yna by³a prawid³owo zamontowana. Zabezpieczyæ za pomoc¹ œrub z ³bem
soczewkowym 7 i Loctite typu 601.
Zamontowaæ naoliwion¹ dŸwigniê napêdow¹
pierœcieniem uszczelniaj¹cym.

6

z now¹ sprê¿yn¹ dociskow¹ i oœ

4

zabezpieczyæ œrub¹

5

i

Zamontowaæ sprê¿ynê dociskow¹.
Zamontowaæ luŸno górn¹ czêœæ pompy 1 (nie u¿ywaæ œruby) i membranê pompy wsun¹æ za pomoc¹ dŸwigni
napêdowej na tyle w czêœæ doln¹, dopóki otwory ko³nierza membrany nie pokryj¹ siê z otworami kad³uba pompy.
W tym po³o¿eniu membrany dokrêciæ równomiernie górn¹ czêœæ pompy do dolnej.
Zamontowaæ filtr paliwowy

3

z pierœcieniem uszczelniaj¹cym.

Wskazówka
Silniki z wielosekcyjn¹ pomp¹ wtryskow¹ (D 0826 LF) maj¹ pompê rêczn¹ zamontowan¹ na pompie
wtryskowej.

2.41 - 2b

RA - A 13

DEMONTA¯, MONTA¯, KONTROLA, NAPRAWA POMPY PALIWOWEJ
D 0834/36
1

Demonta¿ pompy paliwowej
Odkrêciæ przewód ssawny
Poluzowaæ œruby dr¹¿one

1
3

.

i przewód t³oczny

2

.

2

UWAGA
Podczas tych prac mo¿e wyp³ywaæ paliwo
– zebraæ –.
Nie dopuszczaæ do przedostania siê paliwa
do kanalizacji!
3

Wykrêciæ œruby mocuj¹ce z szeœciok¹tem wewnêtrznym
4 (œruby inbusowe, rozwartoœæ 5).
UWAGA
Wykrêciæ tylko 2 œruby inbusowe!
Œruby Torx s³u¿¹ do demonta¿u pompy
zasilaj¹cej.

4

Ostro¿nie zdj¹æ pompê zasilaj¹c¹.
UWAGA
Pierwsze wykonania wyposa¿one by³y w
tarcze krzy¿owe. Mog¹ one wpaœæ do
napêdu rozrz¹du.
Z kad³uba pompy zasilaj¹cej zdj¹æ i wymieniæ pierœcieñ
samouszczelniaj¹cy o przekroju okr¹g³ym.

Rozk³adanie pompy paliwowej
Wykrêciæ obydwie œruby dr¹¿one,
zdj¹æ przy³¹cza pierœcieniowe i miedziane pierœcienie
uszczelniaj¹ce.

RA - A 13

2.41 - 3b

DEMONTA¯, MONTA¯, KONTROLA, NAPRAWA POMPY PALIWOWEJ
Wykrêciæ obydwie œruby Torx 3 (rozwartoœæ Torx 30).
Zdj¹æ pokrywê zaworu.
Z kad³uba pompy wyj¹æ pierœcieñ samouszczelniaj¹cy o
przekroju okr¹g³ym.

3

Z kad³uba pompy wyj¹æ kó³ka t³oczne i wa³ napêdowy.

Obróciæ kad³ub pompy i wyj¹æ po kolei
− Zewnêtrzny pierœcieñ z tworzywa sztucznego
− Zabierak 10
− Wewnêtrzny pierœcieñ uszczelniaj¹cy wa³ 9

11

9
10
11

Kontrola pojedynczych czêœci
Czêœci oczyœciæ, sprawdziæ pod k¹tem zu¿ycia, w razie
potrzeby wymieniæ.
1
2
3
4

5
6
7

2 œruby Torx M6 x 30 rozwartoœæ – T 30
2 œruby inbusowe M6 x 35 rozwartoœæ – 5
Pokrywa zaworu
Pierœcieñ samouszczelniaj¹cy o przekroju okr¹g³ym
miêdzy pokryw¹ zaworu i kad³ubem pompy
Kó³ka t³oczne paliwa
Wa³ napêdowy
Kad³ub pompy (od strony kó³ek)

2.41 - 4b

RA - A 13

1
2

3

4

5

6

7

DEMONTA¯, MONTA¯, KONTROLA, NAPRAWA POMPY PALIWOWEJ
6
7
8

9
10
11

Wa³ napêdowy
Kad³ub pompy (od strony pompy wtryskowej)
Wymieniæ pierœcieñ samouszczelniaj¹cy o przekroju
okr¹g³ym
Podk³adka z tworzywa sztucznego (wewn¹trz)
Zabierak
Pierœcieñ z tworzywa sztucznego (na zewn¹trz)

6

7

8
10

11

9

Monta¿ pompy paliwowej
Nowy pierœcieñ uszczelniaj¹cy wa³
pomoc¹ odpowiedniego stempla.

9

wcisn¹æ za

9

Zamontowaæ zabierak 10 .
Zewnêtrzny pierœcieñ z tworzywa sztucznego
w rowku (strza³ka).

11

osadziæ
11

10

Pierœcieñ z tworzywa sztucznego 11 musi prawid³owo
zatrzasn¹æ w rowku, tak by zabierak nie wypad³.

11

RA - A 13

2.41 - 5b

DEMONTA¯, MONTA¯, KONTROLA, NAPRAWA POMPY PALIWOWEJ
Obróciæ kad³ub pompy i
wa³ napêdowy osadziæ w kad³ubie pompy.
– Nie uszkodziæ pierœcienia uszczelniaj¹cego wa³ –

Zamontowaæ kó³ka t³oczne.

Nowy pierœcieñ samouszczelniaj¹cy o przekroju
okr¹g³ym 8 zamontowaæ w rowku kad³uba pompy.
Za³o¿yæ pokrywê zaworu z obydwiema œrubami Torx

1

.
8

1
Dokrêciæ œruby Torx ................................................... 9 Nm

2.41 - 6b

RA - A 13

DEMONTA¯, MONTA¯, KONTROLA, NAPRAWA POMPY PALIWOWEJ
Monta¿ pompy paliwowej
W napêd rozrz¹du w³o¿yæ pompê zasilaj¹c¹ z nowym
pierœcieniem
samouszczelniaj¹cym
o
przekroju
okr¹g³ym.

Wkrêciæ i dokrêciæ obydwie œruby inbusowe 2
rozwartoϾ 5................................................................ 9 Nm

2

2
W³o¿yæ œruby dr¹¿one z przy³¹czami pierœcieniowymi i
nowymi miedzianymi pierœcieniami uszczelniaj¹cymi.
Wyrównaæ przy³¹cza pierœcieniowe w stosunku do
przewodów,
pod³¹czyæ bez naprê¿eñ przewód ssawny 1
i t³oczny 2 ................................................................ 35 Nm
Dokrêciæ œruby dr¹¿one ............................... 20 ... 30 Nm

RA - A 13

1

2

2.41 - 7b

2.41 - 8b

RA - A 13

WLEWANIE CH£ODZIWA
Wlewanie ch³odziwa
Wskazówka
Dziêki prawid³owemu nape³nianiu uk³adu ch³odzenia unikn¹æ mo¿na uszkodzeñ, powstaj¹cych
przewa¿nie na pompach wodnych i tulejach cylindrowych wskutek kawitacji. Pamiêtaæ o tym, by
powietrze mog³o ca³kowicie uchodziæ z uk³adu. Wymaga to przede wszystkim wolnego nape³niania
ch³odziwem.
Uk³ad króæców nape³niaj¹cych i œrub spustowych znajduje siê w odpowiednich instrukcjach obs³ugi.
− Ponownie wkrêciæ wszystkie œruby spustowe wzgl. zamkn¹æ kurki zamykaj¹ce lub ponownie zamocowaæ
poluzowane zaciski.
− Zapewniæ minimalne stê¿enie œrodka ochrony przed korozj¹ i œrodka ochrony przed zamarzaniem 40% objêt.
(-27 °C)
∗ W razie potrzeby zwracaæ uwagê na to, by iloœæ œrodka ochrony przed korozj¹ i œrodka ochrony przed
zamarzaniem wynosi³a 50% objêt. (-37 °C). Wskutek tego istnieje pewna " rezerwa " , jeœli dolana zosta³a raz
woda.
∗ Dopuszczalne jest wy³¹cznie stosowanie œrodków ochrony przed zamarzaniem i korozj¹ wed³ug normy
zak³adowej MAN 324; à broszura " Zalecenia odnoœnie przegl¹dów i konserwacji " .
− ! Przy nape³nianiu nie otwieraæ pokrywy z zaworem roboczym 2 !
− Przez króciec nape³niaj¹cy 1 nape³niaæ powoli ch³odziwem.
− Silnik pozostawiæ na ok. 5 minut na zwiêkszonej prêdkoœci obrotowej biegu ja³owego, przy tym stale
uzupe³niaæ.
− Wy³¹czyæ silnik, sprawdziæ poziom ch³odziwa, w razie potrzeby uzupe³niæ.
− Zamkn¹æ króciec nape³niaj¹cy.
− Po 1 do 5 godzinach jazdy sprawdziæ ponownie poziom ch³odziwa, w razie potrzeby uzupe³niæ.
Poziom ch³odziwa musi byæ widoczny powy¿ej sita blaszanego. W przypadku zbiorników wyrównawczych bez sita
blaszanego poziom p³ynu musi równie¿ siêgaæ do dolnej krawêdzi króæca nape³niaj¹cego. Tylko w ten sposób
zapewniæ mo¿na prawid³owe ch³odzenie silnika.

1

2

3

4

5

1
2

3
4
5
6
7

7
6

Pokrywa do króæca nape³niaj¹cego z zaworem przelewowym
Pokrywa z zaworem roboczym
(ciœnienia otwarcia wybite s¹ na pokrywach)
Powietrze
Woda
Przewód odpowietrzaj¹cy
Do ch³odnicy
Do strony ssania, pompa wodna

RA - A 13

3.11 - 1b

Kapitelnummer - 2

RA - ?

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
D 02../D 0824/26..
Demonta¿ pokrywy napêdu rozrz¹du
à Demonta¿ i monta¿ pompy wodnej, 3.21
à Demonta¿ i monta¿ wentylatora i piasty, 3.31
à Demonta¿ i monta¿ t³umika drgañ, 5.51
Zdemontowaæ odpowietrzanie skrzyni korbowej a przy
silnikach MK rolkê prowadz¹c¹ do paska klinowego
alternatora z urz¹dzeniem mocuj¹cym.
Wykrêciæ œruby mocuj¹ce pokrywy napêdu rozrz¹du,
zdj¹æ pokrywê.

Kó³ka steruj¹ce
1
2
3
4
5

3

2

Ko³o zêbate wa³u korbowego
Ko³o zêbate wa³ka rozrz¹du
Ko³o poœrednie
Ko³o zêbate pompy wtryskowej
Ko³o zêbate pompy olejowej

4

à Demonta¿ pompy wtryskowej 2.12, 2.15, 2.22
5

1
Demonta¿ ko³a zêbatego pompy olejowej
Odkrêciæ nakrêtkê mocuj¹c¹ ko³a zêbatego pompy
olejowej, zdj¹æ podk³adkê.
Za pomoc¹ elementu œci¹gaj¹cego lub œruby (M 8)
ko³o zêbate pompy olejowej wycisn¹æ ze sto¿ka.
Wskazówka
U¿ywaj¹c œruby ko³o zêbate tak obróciæ,
otwór znajdowa³ siê na usztywnieniu
kad³uba.

Demonta¿ ko³a poœredniego
Rozprê¿yæ pierœcieñ osadczy sprê¿ynuj¹cy.
Zdj¹æ tarczê rozruchow¹ i ko³o poœrednie œci¹gn¹æ
rêcznie.

RA - A 13

5.54 - 1b

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
Kontrola luzu osiowego wa³ka rozrz¹du
Za pomoc¹ czujnika zegarowego sprawdziæ luz osiowy.
W przypadku zu¿ycia wymieniæ ograniczenie osiowe
wa³ka rozrz¹du.
à Luz osiowy, patrz Dane techniczne, 9.21 - 18

Demonta¿ ko³a zêbatego wa³ka rozrz¹du
Za pomoc¹ du¿ego œrubokrêta zablokowaæ ko³o zêbate
– Nie uszkodziæ boków zêbów –
i odkrêciæ œruby mocuj¹ce.
Zdj¹æ ko³o zêbate wa³ka rozrz¹du, w razie potrzeby
pomóc sobie ostro¿nie dŸwigni¹ monta¿ow¹.

Wymiana ograniczenie osiowe wa³ka rozrz¹du
Odkrêciæ œruby mocuj¹ce,
wyj¹æ ograniczenie osiowe,
wymieniæ tarczê rozruchow¹.
à Gruboœæ tarczy rozruchowej,
techniczne, 9.21 - 18

patrz

Dane

Demonta¿ napêdu rozrz¹du
Wykrêciæ œruby mocuj¹ce (strza³ki).
Wyj¹æ prosto napêd rozrz¹du, tak by nie uszkodziæ
pierœcienia samouszczelniaj¹cego o przekroju okr¹g³ym
na rurze pompy olejowej.
Zalecenie: wymieniæ pierœcieñ samouszczelniaj¹cy o
przekroju okr¹g³ym.
Oczyœciæ powierzchnie uszczelniaj¹ce.

5.54 - 2b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
Monta¿ napêdu rozrz¹du
Za pomoc¹ odrobiny smaru wielozakresowego now¹
uszczelkê przykleiæ do skrzyni korbowej.
Osadziæ prosto napêd rozrz¹du, tak by nie uszkodziæ
pierœcienia samouszczelniaj¹cego o przekroju okr¹g³ym
na rurze (strza³ka) pompy olejowej.
! ! ! Nie uszkodziæ uszczelnienia miski olejowej.
Wskazówka
Jeœli trzeba wymieniæ œruby dwustronne
zamocowania pompy wtryskowej, wkrêcaæ
je u¿ywaj¹c " Loctite 648 " .
W³o¿yæ œruby mocuj¹ce, przestrzegaæ przy tym ró¿nych
d³ugoœci œrub.
1

2
3
4
5
6

Œruba zamykaj¹ca M 22 x 1,5 z miedzianym
pierœcieniem uszczelniaj¹cym
Œruba szeœciok¹tna M 8 x 25 -8.8Œruba szeœciok¹tna M 10 x 50 -8.8Ko³ek spiralny 8 x 25 do centrowania
Œruba szeœciok¹tna M 8 x 50 -8.8Œruba dwustronna M 8 do zamocowania pompy
wtryskowej
D³ugoœæ jest ró¿na dla ró¿nych pomp wtryskowych.

Œruby mocuj¹ce
obrotowym.

dokrêciæ

zalecanym

momentem

! ! ! Pamiêtaæ o prawid³owym osadzeniu uszczelki.

Kó³ka steruj¹ce – pojedyncze czêœci
1
2
3
4
5

6
7

A

B

C

Ko³o wa³ka rozrz¹du
Tarcza rozruchowa
Wa³ek rozrz¹du
Ko³o poœrednie
Tarcza rozruchowa z zabezpieczeniem przed
przekrêceniem
Tarcza rozruchowa i zabezpieczaj¹ca, wersja starsza
Tuleja ³o¿yskowa do ko³a poœredniego
Œruba ko³nierza oporowego dla 1
M 10 x 1,25 -10.9- ......................................... 65 Nm
Œruba z ³bem okr¹g³ym o gnieŸdzie szeœciok¹tnym
do 7
M 12 - 10.9- ..................................................110 Nm
M 12 -11.9-....................................................120 Nm
M 14 x 1,75........................................ 100 Nm +90°
Œruba szeœciok¹tna dla 7 , starsza wersja
M 8 -10.9- ........................................................ 30 Nm

RA - A 13

5.54 - 3b

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
Monta¿ ko³a zêbatego wa³ka rozrz¹du
Zamontowaæ ko³o zêbate wa³ka rozrz¹du na ko³ku
centruj¹cym,
wkrêciæ mocno œruby mocuj¹ce.
Dokrêcenie ostateczne po zamontowaniu ko³a
poœredniego.

Monta¿ ko³a poœredniego
Za³o¿yæ ko³o poœrednie,
wa³ek rozrz¹du i wa³ korbowy wyrównaæ w kierunku
oznakowania i wsun¹æ ko³o poœrednie.
• Ko³o zêbate wa³u korbowego do ko³a poœredniego
zaznaczone jako 1-1-1.
• Ko³o zêbate wa³ka rozrz¹du do ko³a poœredniego
zaznaczone jako 2-2-2.
Za³o¿yæ tarczê rozruchow¹ i za³o¿yæ pierœcieñ osadczy
sprê¿ynuj¹cy.

Zablokowaæ ko³o zamachowe i ko³o zêbate wa³ka
rozrz¹du przykrêciæ zalecanym momentem obrotowym.
à Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych,
9.51

Monta¿ ko³a zêbatego pompy olejowej
Ko³o zêbate pompy olejowej (sto¿ek wewnêtrzny bez
smaru) zamontowaæ na sto¿ku bez smaru wa³u
napêdowego,
zamontowaæ podk³adkê, przykrêciæ nakrêtkê mocuj¹c¹ i
dokrêciæ zalecanym momentem obrotowym.

5.54 - 4b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
Monta¿ pokrywy napêdu rozrz¹du
Przy wymianie ko³ków centruj¹cych w pokrywie napêdu
rozrz¹du:
Nowe ko³ki wbiæ do oporu,
tzn. mog¹ one wystawaæ tylko na maksimum 24 mm, w
razie potrzeby skróciæ.
à Monta¿ pompy wtryskowej, 2.12, 2.15, 2.22

Przestrzegaæ ró¿nych d³ugoœci œrub dla pokrywy
napêdu rozrz¹du:
1
2
3

Œruba szeœciok¹tna M 8 x 25 -8.8Œruba szeœciok¹tna M 8 x 35 -8.8Pierœcieñ uszczelniaj¹cy wa³

Zamontowaæ pokrywê napêdu rozrz¹du
uszczelk¹, wkrêciæ œruby mocuj¹ce i
zalecanym momentem obrotowym.

z now¹
dokrêciæ

Monta¿ odpowietrzania skrzyni korbowej.
à Monta¿ t³umika drgañ, 5.51
à Monta¿ wentylatora i piasty, 3.31
à Monta¿ rolki prowadz¹cej paska klinowego
alternatora oraz urz¹dzenia mocuj¹cego, 8.41
à Monta¿ pompy wodnej, 3.21
Ko³a pasowe rowkowe ustawiæ na jednej linii i napi¹æ
paski klinowe.

RA - A 13

5.54 - 5b

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
D 0834/36
Demonta¿ i monta¿ napêdu rozrz¹du
à
à
à
à
à

Demonta¿ i monta¿ pr¹dnicy trójfazowej, 8.31
Demonta¿ i monta¿ pompy wodnej, 3.21
Demonta¿ i monta¿ wentylatora i piasty, 3.31
Demonta¿ i monta¿ t³umika drgañ, 5.51
Demonta¿ i monta¿ pompy paliwowej, 2.41

Demonta¿ pokrywy napêdu rozrz¹du
Wykrêciæ œruby mocuj¹ce pokrywy napêdu rozrz¹du,
zdj¹æ pokrywê napêdu rozrz¹du.

Kó³ka steruj¹ce
1
2
3
4
5
6
7

Ko³o zêbate wa³u korbowego
Ko³o zêbate wa³ka rozrz¹du
Ko³o poœrednie 1
Ko³o zêbate pompy wtryskowej
Ko³o poœrednie 2
Ko³o zêbate pompy olejowej
Ko³o zêbate sprê¿arki

3

7

à Demonta¿ pompy wtryskowej, 2.12, 2.15, 2.22
à Demonta¿ i monta¿ sprê¿arki, 8.15

4

5

2

6
1
Demonta¿ ko³a zêbatego pompy olejowej
Odkrêciæ nakrêtkê mocuj¹c¹ ko³a zêbatego pompy
olejowej, zdj¹æ podk³adkê.
Ko³o zêbate pompy olejowej wycisn¹æ ze sto¿ka,
w razie potrzeby œci¹gn¹æ za pomoc¹ œci¹gacza
dwuramiennego.

5.54 - 6b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
Demonta¿ ko³a poœredniego 2
1

Wykrêciæ œruby z ³bem 6-k¹tnym 1 ,
zdj¹æ sworzeñ ko³a poœredniego i ko³o poœrednie
œci¹gn¹æ rêcznie.
Czêœci oczyœciæ, sprawdziæ pod k¹tem zu¿ycia, w razie
potrzeby wymieniæ.

Demonta¿ ko³a poœredniego 1

1

Wykrêciæ œruby z ³bem 6-k¹tnym 1 + 2 .
Zdj¹æ tarczê os³onow¹ i tarczê rozruchow¹.

3
2
Zdj¹æ ko³o poœrednie.

Wykrêciæ œruby z ³bem okr¹g³ym o gnieŸdzie
szeœciok¹tnym 3 ,
zdj¹æ sworzeñ ko³a poœredniego i tyln¹ tarczê
rozruchow¹.
Czêœci oczyœciæ, sprawdziæ pod k¹tem zu¿ycia, w razie
potrzeby wymieniæ.

RA - A 13

3

5.54 - 7b

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
Kontrola luzu osiowego wa³ka rozrz¹du
Za pomoc¹ czujnika zegarowego sprawdziæ luz osiowy.
W przypadku zu¿ycia wymieniæ ograniczenie osiowe
wa³ka rozrz¹du.
à Luz osiowy, patrz Dane techniczne, 9.21 - 18

Demonta¿ ko³a zêbatego wa³ka rozrz¹du
Za pomoc¹ du¿ego œrubokrêta zablokowaæ ko³o
zêbate.
– Nie uszkodziæ boków zêbów –
Odkrêciæ œruby mocuj¹ce SW 15.
Zdj¹æ ko³o zêbate wa³ka rozrz¹du, w razie potrzeby
pomóc sobie ostro¿nie dŸwigni¹ monta¿ow¹.

Wymieniæ ograniczenie osiowe wa³ka rozrz¹du
Odkrêciæ œruby mocuj¹ce SW 15,
ograniczenie osiowe = zdj¹æ tarczê
zmierzyæ, w razie potrzeby wymieniæ.
à Gruboœæ tarczy rozruchowej,
techniczne, 9.21 - 18

rozruchow¹,
patrz

Dane

Demonta¿ napêdu rozrz¹du
Z napêdu rozrz¹du wykrêciæ œruby mocuj¹ce.
UWAGA
2 œruby Torx wykrêciæ z jarzma obudowy.
à Demonta¿ miski olejowej, 4.31

5.54 - 8b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
Zdj¹æ napêd rozrz¹du i uszczelkê.
Oczyœciæ powierzchnie uszczelniaj¹ce.
à Demonta¿ i monta¿ pompy olejowej, 4.32 - 2/
4.32 - 4
à Rozk³adanie i sk³adanie pompy olejowej, 4.32 - 4
à Demonta¿ i monta¿ zaworu regulacji ciœnienia
oleju, 4.32 - 4

Pompa olejowa – pojedyncze czêœci
1

2
3
4
5

6
7

Nakrêtka mocuj¹ca i podk³adka
sprê¿ysta do ko³a zêbatego pompy
olejowej
Œruby mocuj¹ce do pompy olejowej
Ko³o t³ocz¹ce pompy olejowej
Obudowa pompy olejowej
Pierœcienie
samouszczelniaj¹ce
o
przekroju okr¹g³ym do rury t³ocznej
pompy olejowej
Rura t³oczna pompy olejowej
Zawór regulacji ciœnienia oleju

Monta¿ napêdu rozrz¹du
Pojedyncze czêœci
1
2
3

4
5
6

7
8
9
10

11

Uszczelka
Œruba szeœciok¹tna M 8 x 20 -8.8Sprê¿ysty ko³ek spiralny 8 x 16 do
centrowania
Œruba szeœciok¹tna M 8 x 45 -8.8Ko³ek centruj¹cy
Œruby mocuj¹ce z ³bem okr¹g³ym o
gnieŸdzie szeœciok¹tnym do pompy
olejowej M 8 x 25 -10.9Œruba szeœciok¹tna M 10 x 50 -8.8Œruba szeœciok¹tna M 8 x 20 -8.8Zewnêtrzna œruba Torx M 8 x 27 -11.9Œruby mocuj¹ce do sworznia ko³a
poœredniego M 8 x 50 -10.9Œruby mocuj¹ce do pompy olejowej
M 8 x 16 -10.9Wskazówka
Œruba dwustronna M 8 do zamocowania pompy wtryskowej: D³ugoœæ jest ró¿na dla ró¿nych pomp
wtryskowych.
Jeœli trzeba wymieniæ œruby dwustronne zamocowania pompy wtryskowej,
wkrêcaæ je z " Loctite 648 " .
Œruby dwustronne do monta¿u Wapu M 8 x 70/x 90 DIN 939.

RA - A 13

5.54 - 9b

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
Przy wymianie ko³ków centruj¹cych 5 w napêdzie
rozrz¹du:
Nowe ko³ki wbiæ do oporu,
tzn. mog¹ one wystawaæ tylko na maksimum 24 mm, w
razie potrzeby skróciæ.

Wymieniæ pierœcienie samouszczelniaj¹ce o przekroju
okr¹g³ym rury t³ocznej pompy olejowej i zamontowaæ
rurê olejow¹ (strza³ka).

Zamontowaæ now¹ uszczelkê na skrzyni korbowej.
Do powierzchni uszczelniaj¹cej na jarzmie skrzyni
korbowej u¿yæ kleju do ³¹czenia spoin.

Osadziæ prosto napêd rozrz¹du, tak by nie uszkodziæ
pierœcienia samouszczelniaj¹cego o przekroju okr¹g³ym
na rurze pompy olejowej.
W³o¿yæ œruby mocuj¹ce, przestrzegaæ przy tym ró¿nych
d³ugoœci œrub.

5.54 - 10b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
Schemat dokrêcania dla napêdu rozrz¹du

Œruby mocuj¹ce dokrêciæ zgodnie ze schematem 1 do 19 zalecanym momentem obrotowym.
Nastêpnie dokrêciæ równie¿ zalecanym momentem obrotowym wszystkie œruby, które nie s¹ wyposa¿one w
ustawianie.
UWAGA
Monta¿, poz. Z tylko sworzeñ ko³a poœredniego – 22 Nm
Monta¿, poz. 1 i 2 ze sworzniem ko³a poœredniego
Monta¿, poz. 17 , 18 , 19 , zewnêtrzna œruba Torx (œruba Torx) M8x27 -11.9- rozwartoœæ E10
Wartoœci monta¿owe: M 8 x ... -8.8- .................................................................................. 22 Nm
M 8 x ... -10.9-................................................................................ 30 Nm
M 8 x ... -11.9- (¿ebrowana powierzchnia przylegania).......... 45 Nm

UWAGA
Wkrêciæ 2 œruby Torx jarzma obudowy
(strza³ki).
à Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych,
9.51 - 5
à Monta¿ miski olejowej, 4.31

RA - A 13

5.54 - 11b

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
Monta¿ ko³a zêbatego wa³ka rozrz¹du
3

Pojedyncze czêœci
1
2
3

4x œruba szeœciok¹tna M10 x 1,25 x 38 -10.92x œruba szeœciok¹tna M8 x 16 -8.8- z podk³adk¹
Ko³ek pasowany

2
1

Zamontowaæ ograniczenie osiowe wa³ka rozrz¹du,
œruby mocuj¹ce dokrêciæ zalecanym momentem
obrotowym.
à Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych,
9.51 - 5

Ko³o zêbate wa³ka rozrz¹du osadziæ na
centruj¹cym,
ustawiaæ przy tym w kierunku oznakowania.
Ko³o zêbate wa³ka rozrz¹du i wa³u korbowego,
jest oznaczone ³¹cznie symbolem •-• – •.

W³o¿yæ œruby mocuj¹ce
momentem obrotowym.

1

ko³ku

i dokrêciæ zalecanym

à Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych,
9.51 - 5

5.54 - 12b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
Monta¿ ko³a poœredniego 1
Pojedyncze czêœci
1
2
3

4
5
6
7
8

1x œruba szeœciok¹tna M 8 x 45 -8.83x œruba szeœciok¹tna M 8 x 55 -8.82x œruba z ³bem okr¹g³ym o gnieŸdzie szeœciok¹tnym
M14 x 1,75 x 45 -8.8Tarcza os³onowa
Tarcza rozruchowa
Sworzeñ ko³a poœredniego
Ko³o poœrednie
Tarcza rozruchowa

Tarczê rozruchow¹ 8 i sworzeñ ko³a poœredniego 6
wyrównaæ analogicznie do otworów po³¹czenia
œrubowego i przykrêciæ dwiema œrubami z ³bem
okr¹g³ym o gnieŸdzie szeœciok¹tnym wewnêtrznym 3
zalecanym momentem obrotowym.

6

8

à Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych,
9.51 - 5

3

Naoliwiæ panewkê ³o¿yska ko³a poœredniego.
Ko³o poœrednie 7 bez oznakowania zamontowaæ na
sworzniu ko³a poœredniego.

Tarczê rozruchow¹ 5 i tarczê os³onow¹ 4 wyrównaæ
analogicznie do otworów po³¹czenia œrubowego.
W³o¿yæ œruby mocuj¹ce, przestrzegaæ przy tym ró¿nych
d³ugoœci œrub!
1
2

1x œruba szeœciok¹tna M 8 x 45 -8.83x œruba szeœciok¹tna M 8 x 55 -8.8-

Œruby mocuj¹ce
obrotowym.

dokrêciæ

zalecanym

momentem

7

5

4

1
2

à Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych,
9.51 - 5

RA - A 13

5.54 - 13b

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
Monta¿ ko³a poœredniego 2
Pojedyncze czêœci
1
2
3

2x œruba szeœciok¹tna M 8 x 50 -10.9Sworzeñ ko³a poœredniego
Ko³o poœrednie

Naoliwiæ panewkê ³o¿yska ko³a poœredniego.
Ko³o poœrednie zamontowaæ na sworzniu,
w³o¿yæ œruby mocuj¹ce i umieœciæ razem na obudowie.
– Ko³o poœrednie bez oznaczenia –
Œruby mocuj¹ce
obrotowym.

dokrêciæ

zalecanym

momentem

à Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych,
9.51 - 5

Monta¿ ko³a zêbatego pompy olejowej
Wa³ napêdowy pompy olejowej i ko³o zêbate pompy
olejowej maj¹ po³¹czenie sto¿kowe!
Ko³o zêbate pompy olejowej (bez oznakowania), sto¿ek
wewnêtrzny bez smaru, zamontowaæ na sto¿ku bez
smaru wa³u napêdowego pompy olejowej,
zamontowaæ podk³adkê, przykrêciæ nakrêtkê mocuj¹c¹ i
dokrêciæ zalecanym momentem obrotowym.
à Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych,
9.51 - 6

5.54 - 14b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ NAPÊDU ROZRZ¥DU
Monta¿ pokrywy napêdu rozrz¹du
Pojedyncze czêœci
Przestrzegaæ ró¿nych d³ugoœci œrub dla pokrywy napêdu
rozrz¹du:
1
2
3
4
5
6
7

Uszczelka
Œruba szeœciok¹tna M 8 x 35 -8.8Pierœcieñ uszczelniaj¹cy wa³
Pokrywa wziernika
Œruba szeœciok¹tna M 8 x 25 -8.8- do
Uszczelka do 4
Œruba szeœciok¹tna M 8 x 25 -8.8-

4

Now¹ uszczelkê zamontowaæ do napêdu lub pokrywy
rozrz¹du, w razie potrzeby " przykleiæ " smarem.
Pokrywê przez ko³ki centruj¹ce ustawiæ prosto do
napêdu rozrz¹du.

W³o¿yæ œruby mocuj¹ce
momentem obrotowym.

i

dokrêciæ

zalecanym

à Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych,
9.51 - 6

Z³o¿yæ silnik.
à
à
à
à
à

Demonta¿ i monta¿ pompy paliwowej, 2.41
Demonta¿ i monta¿ pompy wodnej, 3.21
Demonta¿ i monta¿ wentylatora i piasty, 3.31
Demonta¿ i monta¿ t³umika drgañ, 5.51
Demonta¿ i monta¿ pr¹dnicy trójfazowej, 8.31

RA - A 13

5.54 - 15b

5.54 - 16b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ WA£U KORBOWEGO
Demonta¿ wa³u korbowego
à Demonta¿ i monta¿ miski olejowej, 4.31
à Demonta¿ i monta¿ rury ss¹cej oleju, w
silnikach LFG dodatkowa pompa olejowa, 4.32
à Demonta¿ i monta¿ przek³adni wyrównuj¹cej
si³y masowe, 5.55
à Demonta¿ i monta¿ wentylatora, piasty, t³umika
drgañ, 3.31
à Demonta¿ i monta¿ napêdu rozrz¹du, 5.54
à Demonta¿ i monta¿ ko³a zamachowego, 5.22
à Demonta¿ i monta¿ obudowy ko³a zamachowego,
5.53
à Demonta¿ i monta¿ t³oka z korbowodem, 5.61
Wykrêciæ œruby mocuj¹ce pokrywy ³o¿yska wa³u
korbowego.
Zdj¹æ pokrywê ³o¿yskow¹ i od³o¿yæ w kolejnoœci
monta¿u.
Numeracja ³o¿yska wa³u korbowego: 1 = strona
wentylatora.
Oznaczyæ panewki ³o¿ysk do pokryw, je¿eli nie s¹
oznaczone.

Wa³ korbowy z lin¹ konopn¹ lub pasem skórzanym
wyj¹æ ze skrzyni korbowej.
UWAGA
Przy
zastosowaniu
liny
stalowej
uszkodzeniu mog¹ ulec powierzchnie
bie¿ne
czopów
³o¿yskowych
wa³u
korbowego.
Panewki ³o¿yska wyj¹æ ze skrzyni korbowej, jeœli nie s¹
jeszcze oznaczone, oznakowaæ odpowiednio do
numeracji pokrywy ³o¿yska.
Czêœci oczyœciæ, sprawdziæ pod k¹tem zu¿ycia, w razie
potrzeby wymieniæ.
Ostro¿nie – niebezpieczeñstwo
wypadku!
Nie wchodziæ pod wisz¹cy ciê¿ar.
Utrzymywaæ podnoœnik w dobrym stanie.
Czyszczenie i kontrola czêœci
Oczyœciæ kana³y olejowe w skrzyni korbowej i wale
korbowym sprê¿onym powietrzem.

RA - A 13

5.56 - 1b

DEMONTA¯ I MONTA¯ WA£U KORBOWEGO
Wyczyœciæ panewki ³o¿ysk i sprawdziæ ich rozwarcie.
W tym celu po³o¿yæ panewki ³o¿ysk na równej
powierzchni.
Zmierzyæ i zapisaæ wymiar rozwarcia " A " .
Zmierzyæ i zapisaæ wymiar rozwarcia " B " .
Wymiar rozwarcia = A – B.

W³o¿yæ panewki ³o¿ysk do skrzyni korbowej i pokrywy
³o¿yska zgodnie z numeracj¹.
Zamontowaæ pokrywê ³o¿yska bez wa³u korbowego.
Zmierzyæ œrednice wewnêtrzne g³ównych ³o¿ysk.
D 0824/26 maj¹ ³o¿ysko pasowane
³o¿yskowym

1

1

w 4. koŸle

Luz osiowy wa³u korbowego okreœlany jest tu przez
³o¿ysko pasowane w 4. ³o¿ysku wa³u korbowego.

3

Podczas napraw uwa¿aæ na odpowiedni stopieñ
naprawy dla œrednicy 2 i d³ugoœci 3 czopa ³o¿yska.

2

D 0834/36 maj¹ " normalne " ³o¿ysko g³ówne 4 i
osiowe tarcze rozruchowe 5 z obydwóch stron w 4.
koŸle ³o¿yskowym.
5

4

5.56 - 2b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ WA£U KORBOWEGO
Luz osiowy wa³u korbowego okreœlany jest tu przez
osiowe tarcze rozruchowe 5 w 4. ³o¿ysku wa³u
korbowego.
4 " Normalne " panewki ³o¿yska g³ównego

5

W przypadku napraw zwracaæ uwagê na gruboœæ tarcz
rozruchowych. Mo¿liwy jest jeden stopieñ naprawy.

4

Œrednice wewnêtrzne g³ównych ³o¿ysk zmierzyæ w
stanie zamontowanym miark¹ milimetrow¹ w kierunkach
1, 2 i 3
oraz w p³aszczyznach pomiarowych a i b.
Przy u¿yciu nowych panewek ³o¿yska uwa¿aæ na
odpowiedni stopieñ naprawy dla œrednicy i d³ugoœci
czopa ³o¿yska wa³u korbowego.
à Dane techniczne, 9.21

Wa³y korbowe
Sprawdziæ zu¿ycie czopów ³o¿yska wa³u korbowego i
zmierzyæ œrub¹ mikrometryczn¹.

1

3

D 0824/26
Wa³ korbowy 1 , tu do silnika 6-cylindrowego, z
³o¿yskiem g³ównym 2 i ³o¿yskiem pasowanym 3

2

D 0834/36
Wa³ korbowy 4 , tu do silnika 6-cylindrowego, z
³o¿yskiem g³ównym 2 i obustronnymi osiowymi
tarczami rozruchowymi 5

4

5

5
2

RA - A 13

5.56 - 3b

DEMONTA¯ I MONTA¯ WA£U KORBOWEGO
Wieniec zêbaty do przek³adni wyrównuj¹cej si³y
masowe
W silnikach 4-cylindrowych z przek³adni¹ wyrównuj¹c¹
si³y masowe, wieniec zêbaty sprawdziæ pod k¹tem
zu¿ycia.
Zu¿yty wieniec zêbaty wybiæ.
Do celów zamiany ten wa³ korbowy jest zawsze
dostarczany z wieñcem zêbatym.

1
Nowy wieniec zêbaty podgrzaæ i nasadziæ na gniazdo
1 do oporu
– Wewnêtrznym skosem do lica oporowego –.
Ogrzewanie obkurczaj¹ce ok. 130 do max. 200 °C
Ostro¿nie – Niebezpieczeñstwo
poparzenia!
Czêœci s¹ gor¹ce,
nosiæ rêkawice ochronne.

! ! ! Wieniec zêbaty musi mieæ przy tym nastêpuj¹ce po³o¿enie:
Mierzony jest 27. z¹b wzgl. 59. z¹b. Licz¹c 5 od zêba oznaczonego jako " : " .
Wieniec zêbaty ma 86 zêbów.
Rys. pokazuje widok od strony ko³a
zamachowego!
Œrodek czopa cylindra 1 do
Œrodek zêba 27 3 = 2° 26' 2 "

1
3

1
2
3
4

Œrodek czopa cylindra 1 i 4
Œrodek czopa cylindra 2 i 3
Œrodek zêba 27
Kierunek obrotu wa³u korbowego
(kierunek biegu silnika)

5

4

2

5.56 - 4b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ WA£U KORBOWEGO
Monta¿ wa³u korbowego
Oczyœciæ dok³adnie panewki i czopy ³o¿yska, panewki
³o¿yska w³o¿yæ w skrzyniê korbow¹.
Numeracja ³o¿yska wa³u korbowego: 1 = strona
wentylatora.
D 0824/26
Panewki ³o¿yska z ³o¿yskiem pasowanym....................à
Wskazówka
Przy zastosowaniu nowych panewek
³o¿ysk, uwa¿aæ na stopnie napraw.
D 0834/36
Takie same panewki ³o¿yska,
4. kozio³ ³o¿yskowy do osiowych tarcz rozruchowych z
obu stron.............................................................................à

Naoliwiæ powierzchnie bie¿ne panewek ³o¿yska,
przy D 0834/36, w³o¿yæ z obu stron osiowe tarcze
rozruchowe 1 , kieszenie olejowe wskazuj¹ce na
zewn¹trz w kierunku œcianki wa³u korbowego,
i w³o¿yæ wa³ korbowy.

1

Ostro¿nie – niebezpieczeñstwo
wypadku!
Nie wchodziæ pod wisz¹cy ciê¿ar.
Utrzymywaæ podnoœnik w dobrym stanie.
Ostro¿nie – niebezpieczeñstwo
zmia¿d¿enia!
Czêœci wa³u korbowego, np. ko³o zêbate,
mog¹ mieæ ostre krawêdzie.
W razie potrzeby za³o¿yæ rêkawice
ochronne.

D 0824/26
W³o¿yæ pokrywê ³o¿yska wa³u korbowego z
przynale¿nymi do niej panewkami.
4. ³o¿ysko g³ówne zamontowaæ z ³o¿yskiem
pasowanym
– Uwa¿aæ na numeracjê –

RA - A 13

5.56 - 5b

DEMONTA¯ I MONTA¯ WA£U KORBOWEGO
D 0834/36
W³o¿yæ pokrywê ³o¿yska wa³u korbowego z
przynale¿nymi do niej panewkami.
Zamontowaæ z obu stron 4. ³o¿ysko g³ówne z osiowymi
tarczami rozruchowymi, kieszenie olejowe wskazuj¹ce
na zewn¹trz do œcianki wa³u korbowego.
– Uwa¿aæ na numeracjê –
Wskazówka
Wymieniæ œruby mocuj¹ce pokrywy ³o¿yska
wa³u korbowego.

Wkrêciæ nowe œruby pokrywy ³o¿yska i dokrêcaæ
stopniowo do zalecanej wartoœci.
Wskazówka
Uszkodzonych pokryw ³o¿yskowych nie
mo¿na wymieniaæ pojedynczo; iw tym
wypadku wymieniæ ca³¹ skrzyniê korbow¹.
Ostateczne dokrêcenie za pomoc¹ urz¹dzenia do
dokrêcania kluczem k¹towym [25].
Sprawdziæ czy wa³ korbowy lekko siê obraca.
à Dane techniczne, 9.21

Kontrola luzu osiowego wa³u korbowego
Przy³o¿yæ uchwyt czujnika zegarowego z czujnikiem do
skrzyni korbowej, lekko dociskaj¹c czujnik do wa³u
korbowego.
Przesun¹æ osiowo wa³ korbowy i odczytaæ luz na
czujniku.
! ! ! W przypadku przekroczenia dopuszczalnego luzu
osiowego wymieniæ kompletne panewki ³o¿yska.
Po zamontowaniu sprawdziæ, czy wa³ korbowy lekko siê
obraca.

Z³o¿yæ silnik.
à Monta¿ t³oka z korbowodem, 5.61 - 3
à Monta¿ przek³adni wyrównuj¹cej si³y masowe,
5.55 - 5

5.56 - 6b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ WA£U KORBOWEGO
Wskazówka dot. rozmiarów N, N I, N II itd.

1

W wa³ach korbowych, korbowodach, popychaczach,
gniazdach i prowadnicach zaworów przewidziane s¹
prace dodatkowe, znajduj¹ce czêœciowo zastosowanie
podczas produkcji seryjnej, czêœciowo podczas napraw.
Czopy ³o¿ysk wa³u korbowego i korbowodu maj¹ 6
stopni obróbki, z czego pierwsze 3 stopnie
N = wymiar normalny,
N I = wymiar normalny I,
N II = wymiar normalny II, dla których wykonanie
seryjne i pozosta³e 3 stopnie obróbki s¹ przewidziane
dla naprawy.
Dla ka¿dego stopnia obróbki przewidziane jest
oznaczenie barwne na wale korbowym 1 ,
patrz Dane techniczne, 9.21 - 8.
Aby te ró¿nice by³y bezwzglêdnie przestrzegane
podczas napraw, stosowane s¹ tabliczki znamionowe z
polem N I/N II – 1 .
Je¿eli w silniku zamontowane s¹ czêœci N I, na
przewidzianym miejscu znajduj¹ siê nastêpuj¹ce litery:
P = £o¿ysko korbowodu wa³u korbowego N I
H = £o¿ysko g³ówne wa³u korbowego N I
S = Otwór popychacza N I

MAN - Werk Nürnberg
Typ
Motor-Nr. / Engine-no

Dla nastêpnego stopnia monta¿u stosuje siê N II i
nale¿y to zaznaczyæ na tabliczce znamionowej i
oznaczyæ wa³ korbowy odpowiednim kolorowym
znaczkiem.

N I / N II

1

Tabliczka znamionowa umieszczona jest na kad³ubie
silnika, z przodu po prawej.

Wprowadzenie ³o¿ysk gruboœciennych
1
2

1

Dotychczasowe ³o¿yska
£o¿ysko gruboœcienne

2

W silnikach D 02.. od nr silnika
– 5595514 dla silników bezsprê¿arkowych
– 5601523 dla silników z do³adowaniem
wprowadzono tak zwane ³o¿yska gruboœcienne w
g³ównych ³o¿yskach pasowanych.
Przy takim samym otworze skrzyni dla mniejszej
œrednicy wa³u korbowego.
! ! ! Pamiêtaæ o ró¿nych momentach dokrêcaj¹cych
œrub ³o¿yska g³ównego.
à Dane techniczne, 9.51

RA - A 13

5.56 - 7b

5.56 - 8b

RA - A 13

TURBOSPRʯARKA DO£ADOWUJ¥CA, KONTROLA CIŒNIENIA DO£ADOWANIA
Kontrola ciœnienia do³adowania
Ciœnienie do³adowywania mo¿e byæ zmierzone za
pomoc¹ ciœnieniomierza [33] pod³¹czonego do
regulatora LDA 1 pompy wtryskowej.

1

Warunkiem kontroli ciœnienia do³adowywania jest ciep³y silnik. Ciœnienie do³adowywania podawane dla
okreœlonych prêdkoœci obrotowych pojawia siê przy pe³nym obci¹¿eniu po ok. 3 minutach sta³ej prêdkoœci
obrotowej.
Jeœli nie mo¿na zachowaæ prêdkoœci obrotowej przy pe³nym obci¹¿eniu, np. poniewa¿ pojazd jest nieza³adowany
lub nie ma odpowiedniego wzniesienia, wartoœci orientacyjne stosuje siê warunkowo.
Mog¹ byæ one osi¹gniête przy przyspieszaniu wskutek " dobiegu " turbosprê¿arki do³adowuj¹cej dopiero przy
wy¿szych prêdkoœciach obrotowych. Dla otrzymania rzeczywistych wartoœci kontrolnych pojazd musi byæ
ca³kowicie za³adowany przy kontroli ciœnienia do³adowywania.
Jeœli podane wartoœci orientacyjne ciœnienia do³adowywania nie zostan¹ osi¹gniête, nale¿y – jeœli nie ustali siê
uprzednio bezpoœredniej przyczyny – ze wzglêdu na koszty, sprawdziæ co nastêpuje w podanej kolejnoœci:
− Czy ch³odnica wody lub ch³odnica powietrza do³adowuj¹cego nie s¹ zabrudzone?
− Czy zosta³ osi¹gniêty ogranicznik pe³nego obci¹¿enia?
− Czy przepustnica hamulca silnikowego otwiera siê ca³kowicie?
− Czy filtr powietrza nie jest zbyt silnie zanieczyszczony?
− Czy rury lub wê¿e po stronie powietrza do³adowuj¹cego lub ch³odnica powietrza do³adowuj¹cego nie s¹
nieszczelne?
− Nieszczelnoœci przed turbosprê¿ark¹ do³adowuj¹c¹ na kolektorze wydechowym?
− Czy pocz¹tek t³oczenia jest zgodny?
− Czy zgodne s¹ ustawienie luzu zaworowego i czasy rozrz¹du?
− Czy za ma³e sprê¿anie?
− Uszkodzone wtryskiwacze?
− Czy uk³ad spalinowy ma zbyt wysoki opór przep³ywu (zatkany wydech)?
− Uszkodzona turbosprê¿arka do³adowuj¹ca (³o¿ysko, u³opatkowanie)?
− Prawid³owa wtryskiwana iloœæ?
Minimalne ciœnienia do³adowywania
W tabeli 9.17 podane s¹ ciœnienia do³adowywania, jako uzupe³niaj¹ca informacja do listy kontroli " reklamacja
mocy/zu¿ycia " SD 087.

RA - A 13

6.32

- 1b

Kapitelnummer - 2

RA - ?

DEMONTA¯ I MONTA¯ TURBOSPRʯARKI DO£ADOWUJ¥CEJ
Demonta¿ turbosprê¿arki do³adowuj¹cej
3

Poluzowaæ opaski zaciskowe





Wê¿a wlotu powietrza 1
Wê¿a wylotu powietrza 2
Przewodu do sprê¿arki 3
Przewodu do odpowietrzania skrzyni korbowej

4

4

1
2

Odkrêciæ przewód ciœnieniowy oleju
powrotny oleju 6 .

5

i przewód

UWAGA
Mo¿e wytrysn¹æ pozosta³y olej.
Zu¿yty olej jest odpadem specjalnym!
Przestrzegaæ przepisów bezpieczeñstwa dla
unikniêcia szkód œrodowiska.

5

6

Odkrêciæ rurê wydechow¹ 7 .
Z kolektora wydechowego 8 odkrêciæ nakrêtki
mocuj¹ce, wyj¹æ turbosprê¿arkê do³adowuj¹c¹.
Wskazówka
Aby uchroniæ turbosprê¿arkê do³adowuj¹c¹
przed zabrudzeniem, zamkn¹æ wszystkie
otwory doprowadzaj¹ce i wylotowe.

8
7

Monta¿ turbosprê¿arki do³adowuj¹cej
Przewody zasysaj¹ce i kolektor wydechowy sprawdziæ
pod k¹tem obcych przedmiotów.
Przewód ciœnieniowy i przewód powrotny oleju
sprawdziæ pod k¹tem uszkodzeñ, zatkania i szczelnoœci.
Ca³kowicie usun¹æ stare uszczelnienia i pozosta³oœci
uszczelnieñ.
Za³o¿yæ w¹¿ wylotu i wlotu powietrza z opaskami
zaciskowymi.
Za³o¿yæ opaski zaciskowe dla przewodów do sprê¿arki i
odpowietrzania skrzyni korbowej.

RA - A 13

6.33 - 1b

DEMONTA¯ I MONTA¯ TURBOSPRʯARKI DO£ADOWUJ¥CEJ
8
przymocowaæ
Do kolektora wydechowego
turbosprê¿arkê do³adowuj¹c¹ wraz z now¹ uszczelk¹,
przykrêciæ i dokrêciæ nakrêtki mocuj¹ce u¿ywaj¹c smaru
wysokotemperaturowego.
Nasadziæ rurê wydechow¹ 7 z now¹ uszczelk¹,
przykrêciæ i dokrêciæ nakrêtki mocuj¹ce u¿ywaj¹c smaru
wysokotemperaturowego.

Zamontowaæ przewody powietrza, dokrêciæ opaski
zaciskowe.
Wszystkie po³¹czenia sprawdziæ pod k¹tem braku
naprê¿eñ i szczelnoœci.

8
5

7

Os³onê ³o¿yska nape³niæ czystym olejem silnikowym.
Pod³¹czyæ przewód ciœnieniowy oleju 5 .

6

! ! ! Przed zamocowaniem przewodu powrotnego oleju
w³¹czaæ silnik a¿ z turbosprê¿arki zacznie
wyp³ywaæ ci¹g³y strumieñ oleju.
– Zebraæ wyp³ywaj¹cy olej! –
Dokrêciæ przewód powrotny oleju

6

.

2

1

Wskazówka: Zwracaæ uwagê na to, by obszar
zaciskania wê¿a znajdowa³ siê zawsze za rowkiem na
rurze!
! ! ! Do monta¿u jako œrodka antyadhezyjnego u¿ywaæ
wy³¹cznie wody!
1
2
3

Rura
W¹¿
Rowek na rurze

4
5

Opaska zaciskowa
Odleg³oœæ

5
4

3

Zawór reguluj¹cy ciœnienie do³adowywania (Waste gate)
Istniej¹ silniki, których turbosprê¿arki do³adowuj¹ce s¹ wyposa¿one w zawór reguluj¹cy ciœnienie do³adowywania.
Zawór regulacyjny ciœnienia do³adowywania ma za zadanie ci¹g³e ograniczanie ciœnienia do³adowywania
wytworzonego przez turbosprê¿arkê do³adowuj¹c¹ w obrêbie przedzia³u tolerancji.
Je¿eli zdefiniowane ciœnienie do³adowywania ulegnie przekroczeniu, zawór otworzy siê i przeka¿e czêœæ
przep³ywu masowego gazów spalinowych do turbiny.
Ta z powodu nieznacznego przep³ywu masowego odda mniejsz¹ moc.
Moc sprê¿arki zmniejszy siê w takim samym stopniu, ciœnienie do³adowywania spadnie do zdefiniowanej
wartoœci.
Ten proces regulacji powtarza siê podczas ka¿dej zmiany mocy silnika.
Zawór reguluj¹cy ciœnienie do³adowywania jest nastawiony przez producenta i nie mo¿na zmieniaæ tej nastawy.
à Kontrola jednostki uruchamiaj¹cej dla Waste gate, demonta¿ i monta¿, 6.35
1
2
3
4

Mechanizm steruj¹cy
Talerz zaworu
Korpus sprê¿arki
Korpus turbiny

1

3

6.33 - 2b

RA - A 13

2

4

DEMONTA¯ I MONTA¯ TURBOSPRʯARKI DO£ADOWUJ¥CEJ
UWAGA
Zmiana opasek zaciskowych
Opaski metalowe z wk³adk¹ gumow¹ (tzw. " znormalizowane opaski zaciskowe " )
Przewody w opaskach nie mog¹ byæ luŸne ani ocieraæ siê.
Elastycznoœæ elastomeru mo¿e siê zmniejszyæ z up³ywem czasu wskutek wnikania ciep³a.
Wskutek tego przewód nie jest ju¿ niezawodnie zamocowany w opasce.
Przy naprawie w obrêbie komory silnika:
Zamiast dotychczasowych opasek zaciskowych ∅ 10 mm i ∅ 12 mm u¿ywaæ tylko opasek z
elastomerem EPDM.
Opaska zaciskowa DIN 3016-D1 – 10x15 W1-2-EPDM.................................................. 06.67300-1026
Opaska zaciskowa DIN 3016-D1 – 12x15 W1-2-EPDM.................................................. 06.67300-1526
Po zu¿yciu dotychczasowe opaski zaciskowe zastêpowane s¹ opaskami z elastomeru EPDM.
Poza obszarem silnika stosowane mog¹ byæ dotychczasowe opaski zaciskowe.
Opaski zaciskowe do wê¿y powietrza do³adowuj¹cego
Przy wê¿ach powietrza do³adowuj¹cego nie u¿ywaæ
ju¿, dotychczasowych opasek zaciskowych bez
sprê¿yn talerzowych
06.67128-0335

U¿ywaæ jeszcze tylko przy wê¿ach powietrza
do³adowuj¹cego.
Opaski zaciskowe ze sprê¿ynami talerzowymi
06.67124-1035

RA - A 13

6.33 - 3b

6.33 - 4b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ MECHANIZMU DWIGIENEK ZAWOROWYCH
Silniki bez EVB
Wymontowaæ dŸwigienkê zaworow¹
Zdj¹æ os³onê g³owicy cylindra.
UWAGA
Mo¿e wytrysn¹æ pozosta³y olej.
Zu¿yty olej jest odpadem specjalnym!
Przestrzegaæ przepisów bezpieczeñstwa
dla unikniêcia szkód œrodowiska.

Obróciæ œruby nastawcze zaworu.
Odkrêciæ wspornik dŸwigienki zaworowej.

Wyj¹æ dr¹¿ki popychacza, sprawdziæ pod k¹tem
skrzywienia i zu¿ycia w podk³adkach sto¿kowych.
à Rozk³adanie/sk³adanie mechanizmu dŸwigienek
zaworowych, 7.12

RA - A 13

7.11

- 1b

DEMONTA¯ I MONTA¯ MECHANIZMU DWIGIENEK ZAWOROWYCH
Monta¿ dŸwigienki zaworowej
W³o¿yæ dr¹¿ki popychacza, pamiêtaj¹c przy tym, by
ka¿dy dr¹¿ek pasowa³ do panewki popychacza zaworu.
Nasadziæ wspornik dŸwigienki.

Dokrêciæ lekko œruby mocuj¹ce i dŸwigienkê zaworow¹
wyregulowaæ wzglêdem zaworów.
Œruby mocuj¹ce dokrêciæ zalecanym momentem
obrotowym.
à Nastawianie luzu zaworowego, 7.13

Pokrywê g³owicy z nowym uszczelnieniem nasadziæ w
stanie suchym.
Œruby mocuj¹ce dokrêciæ zalecanym momentem
obrotowym.

7.11 - 2b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ MECHANIZMU DWIGIENEK ZAWOROWYCH
Silniki z EVB
2

Demonta¿ dŸwigienki zaworowej
Odkrêciæ pod³¹czenie przewodu 1 do odpowietrzania
silnika.
Z os³on g³owic cylindrów odkrêciæ obudowê
odpowietrzaj¹c¹ 2 i zdj¹æ.

1

Zdj¹æ os³onê g³owicy cylindra.
UWAGA
Mo¿e wytrysn¹æ pozosta³y olej.
Zu¿yty olej jest odpadem specjalnym!
Przestrzegaæ przepisów bezpieczeñstwa
dla unikniêcia szkód œrodowiska.

Obróciæ œruby nastawcze zaworu.
Odkrêciæ wspornik dŸwigienki zaworowej.

Wyj¹æ dr¹¿ki popychacza, sprawdziæ pod k¹tem
skrzywienia i zu¿ycia w podk³adkach sto¿kowych.
à Rozk³adanie/sk³adanie mechanizmu dŸwigienek
zaworowych, 7.12

RA - A 13

7.11

- 3b

DEMONTA¯ I MONTA¯ MECHANIZMU DWIGIENEK ZAWOROWYCH
Monta¿ dŸwigienki zaworowej
W³o¿yæ dr¹¿ki popychacza, pamiêtaj¹c przy tym, by
ka¿dy dr¹¿ek pasowa³ do panewki popychacza zaworu.
! ! ! Przestrzegaæ ró¿nych d³ugoœci œrub

1

.

Nasadziæ wspornik dŸwigienki.
1
1

Dokrêciæ lekko œruby mocuj¹ce i dŸwigienkê zaworow¹
wyregulowaæ wzglêdem zaworów.
Œruby mocuj¹ce dokrêciæ zalecanym momentem
obrotowym.
à Nastawianie luzu zaworu wlotowego, 7.13 lub
7.15
à Nastawianie luzu zaworu wylotowego z EVB,
7.14

Os³onê g³owicy cylindra z nowym oznaczeniem
uszczelki TOP w górê – osadziæ na sucho.
Œruby mocuj¹ce dokrêciæ zalecanym momentem
obrotowym.
UWAGA
Na przedniej os³onie g³owicy cylindra
zamocowany jest uchwyt czujnika ruchów
ig³y. Ta œruba jest d³u¿sza o 5 mm.

Wymieniæ pierœcienie samouszczelniaj¹ce o przekroju
okr¹g³ym do obudowy odpowietrzaj¹cej 2 w os³onach
g³owicy cylindra.
2

Zamontowaæ obudowê odpowietrzaj¹c¹ i dokrêciæ
zalecanym momentem obrotowym.
Przykrêciæ przy³¹cze przewodu 1 do odpowietrzania
silnika.

7.11 - 4b

RA - A 13

1

ROZK£ADANIE / SK£ADANIE MECHANIZMU DWIGIENEK ZAWOROWYCH
Rozk³adanie/sk³adanie
zaworowych

mechanizmu

dŸwigienek

Silniki bez EVB
à Demonta¿ i monta¿ mechanizmu dŸwigienek
zaworowych, 7.11
Rozk³adanie mechanizmu dŸwigienek zaworowych
Wspornik ³o¿yskowy dŸwigienki zaworowej zamocowaæ
w imadle.
– U¿yæ szczêk ochronnych. –

! ! ! Ostro¿nie, napiêcie sprê¿yny.
Rozprê¿yæ i wyj¹æ pierœcieñ osadczy sprê¿ynuj¹cy.
Zdj¹æ tarczê rozruchow¹.
Wyj¹æ dŸwigienkê zaworow¹.

Czêœci zdejmowaæ pojedynczo z osi dŸwigienki i
sprawdziæ pod k¹tem zu¿ycia.
1
2
3
4
5
6
7

Pierœcieñ osadczy sprê¿ynuj¹cy
Tarcza rozruchowa
Sprê¿yna zewnêtrzna
DŸwigienka zaworowa
Wspornik ³o¿yskowy dŸwigienki zaworowej
Sprê¿yna œrodkowa
Oœ dŸwigienki zaworowej

6

2

4

2

5

1

3

7

Jeœli trzeba wymieniæ tuleje ³o¿yskowe dŸwigienek
zaworowych, u¿yæ nowych, gotowych do zamontowania
wymiennych dŸwigienek zaworowych.

RA - A 13

7.12 - 1b

ROZK£ADANIE / SK£ADANIE MECHANIZMU DWIGIENEK ZAWOROWYCH
Sk³adanie mechanizmu dŸwigienek zaworowych

1

1
2
Tuleje
i osie
dŸwigienek zaworowych
przesmarowaæ past¹ monta¿ow¹ " Optimol WHITE T " .

Na osi dŸwigienki zaworowej zamontowaæ pierœcieñ
osadczy sprê¿ynuj¹cy.
Na osi dŸwigienki zaworowej zamontowaæ tarczê
rozruchow¹, sprê¿ynê zewnêtrzn¹, tarczê rozruchow¹,
dŸwigienkê zaworow¹ i kozio³ ³o¿yskowy.

2

Oœ dŸwigienki zaworowej zamocowaæ w imadle na
koŸle ³o¿yskowym, koniec osi musi przy tym przylegaæ.
– U¿yæ szczêk ochronnych. –
Czêœci zamontowaæ wed³ug kolejnoœci (z rysunku u
góry) na osi dŸwigienki zaworowej, œcisn¹æ sprê¿yny i
za³o¿yæ pierœcieñ osadczy sprê¿ynuj¹cy.
à Monta¿ mechanizmu dŸwigienek zaworowych,
7.11

Wskazówka
Kroki w przypadku zu¿ycia w miejscach styku trzonka zaworu/dŸwigienki zaworowej
W typach silników D 0826 LUH .. wprowadzono w serii os³ony zu¿ywalne na koñcówce trzonka
zaworu.
Os³ony zu¿ywalne, numer czêœci 51.04120.0007, mog¹ byæ stosowane w przypadku napraw we
wszystkich silnikach typoszeregu D 02../D 08...
Montowane s¹ one u góry na trzonku zaworu, tak ¿e dŸwigienka zaworowa nie dociska ju¿
bezpoœrednio do zaworu, lecz do os³ony.
Przed zamontowaniem os³ony zu¿ywalnej naoliwiæ trzonek zaworu. Naprawa za pomoc¹ os³ony
zu¿ywalnej jest mo¿liwa jeszcze nawet wtedy, gdy zu¿ycie (powstanie rowków) na powierzchni
czo³owej trzonka zaworu jest ju¿ tak du¿e, ¿e os³ony nie przylegaj¹ ju¿ ca³kowicie.
DŸwigienkê zaworow¹ nale¿y z regu³y wymieniaæ wtedy, gdy na jej zaczepie pojawi¹ siê oznaki
zu¿ycia (sp³aszczenie).

7.12 - 2b

RA - A 13

ROZK£ADANIE / SK£ADANIE MECHANIZMU DWIGIENEK ZAWOROWYCH
Silniki z EVB
à Demonta¿ i monta¿ mechanizmu dŸwigienek
zaworowych, 7.11
Rozk³adanie mechanizmu dŸwigienek zaworowych
Wspornik ³o¿yskowy dŸwigienki zaworowej zamocowaæ
w imadle, koniec osi musi przy tym przylegaæ.
– U¿yæ szczêk ochronnych –
lub tak jak tu, koniec osi zamocowaæ na stole
warsztatowym.

! ! ! Ostro¿nie, napiêcie sprê¿yny.
Rozprê¿yæ i wyj¹æ pierœcieñ osadczy sprê¿ynuj¹cy.
Zdj¹æ ma³¹ tarczê rozruchow¹, krótk¹ sprê¿ynê, du¿¹
tarczê rozruchow¹.

Zdj¹æ dŸwigienkê zaworow¹ i poni¿sze czêœci.

Oczyœciæ czêœci i sprawdziæ pod k¹tem zu¿ycia.
Jeœli trzeba wymieniæ tuleje ³o¿yskowe dŸwigienek
zaworowych, u¿yæ nowych, gotowych do zamontowania
wymiennych dŸwigienek zaworowych.

RA - A 13

7.12 - 3b

ROZK£ADANIE / SK£ADANIE MECHANIZMU DWIGIENEK ZAWOROWYCH
Sk³adanie mechanizmu dŸwigienek zaworowych
Tuleje i osie dŸwigienek zaworowych przesmarowaæ
past¹ monta¿ow¹ " Optimol WHITE T " .
W rowku osi dŸwigienki zaworowej zamocowaæ
pierœcieñ osadczy sprê¿ynuj¹cy 1 ,
ma³¹ tarczê rozruchow¹ 2 , sprê¿ynê zewnêtrzn¹ 3 i
du¿¹ tarczê rozruchow¹ 4 osadziæ na osi dŸwigienki
zaworowej.

4

Zamontowaæ
wylotowego.

dŸwigienkê

zaworow¹

Zamontowaæ kozio³ ³o¿yskowy.
– Dociskacz wskazuj¹cy w
dŸwigienki zaworowej –

dla

kierunku

3

2

1

zaworu

wylotowej

Nastêpnie zamontowaæ po kolei nastêpuj¹ce czêœci
1
2
3
4
5
6

DŸwigienkê zaworow¹ dla zaworu wlotowego
Du¿¹ tarczê rozruchow¹
D³ug¹ sprê¿ynê
Du¿¹ tarczê rozruchow¹
DŸwigienkê zaworow¹ dla zaworu wylotowego
Kozio³ ³o¿yskowy
– Dociskacz wskazuj¹cy w kierunku wylotowej
dŸwigienki zaworowej –

Frezowanie osi dŸwigienki zaworowej
kierunku otworu pod œrubê 7 .

ustawiæ

w

6
5
4
2
1

7.12 - 4b

RA - A 13

3

ROZK£ADANIE / SK£ADANIE MECHANIZMU DWIGIENEK ZAWOROWYCH
Wskazówka
Przy
monta¿u
skompletowanego
mechanizmu
dŸwigienek
zaworowych
pamiêtaæ o ró¿nych d³ugoœciach œrub.

Zamontowaæ
wlotowego.

dŸwigienkê

zaworow¹

dla

zaworu

nastêpnie montowaæ w dalszym ci¹gu:
8
9
10
11

Du¿¹ tarczê rozruchow¹
Krótk¹ sprê¿ynê
Zamontowaæ ma³¹ tarczê rozruchow¹
Pierœcieñ osadczy sprê¿ynuj¹cy zamocowaæ w
rowku osi dŸwigienki zaworowej.

Mechanizm dŸwigienek
zamontowania.

zaworowych

gotowy

11
9
8

10

do

RA - A 13

7.12 - 5b

7.12 - 6b

RA - A 13

NASTAWIANIE LUZU ZAWOROWEGO
Alternatywna metoda regulacji luzu zaworowego dla silników 4- i 6-cylindrowych
Zgodnie z t¹ dodatkow¹ mo¿liw¹ metod¹ sprawdziæ wzgl. nastawiæ mo¿na wszystkie zawory w tylko 2
po³o¿eniach wa³u korbowego.
Opisana tu metoda mo¿e byæ zastosowana dodatkowo oprócz metody opisanej w 7.13 i 7.14.
UWAGA
Metody tej nie wolno stosowaæ w silnikach 5- i 10-cylindrowych!
W przypadku tych silników w obydwóch po³o¿eniach wa³u korbowego poszczególne krzywki siêgaj¹
poza okrêg podstawowy, tzn. popychacz jest ju¿ lekko podniesiony co powoduje tym samym
ustawienie zbyt du¿ego luzu zaworowego.

Nastawianie
Wa³ korbowy obróciæ w najbli¿sze po³o¿enie ZPO, tak
by cylinder 1 lub cylinder 4 wzgl. cylinder 6 znalaz³y siê
w ZPO zap³onu.
W tym po³o¿eniu nastawiæ mo¿na 4 wzgl. 6 zaworów.
Nastêpnie silnik obróciæ o 1 obrót
– ponownie na ZPO.
Nastawiæ daje siê pozosta³ych 4 wzgl. 6 zaworów.
! ! ! Cylinder 1 lub cylinder 4 wzgl. cylinder 6 musz¹
siê dok³adnie znajdowaæ na oznakowaniu ZPO.

Silnik 4-cylindrowy
Jeœli cylinder 4 znajduje siê na ZPO zap³onu = cylinder 1
na przekryciu, wtedy
nastawiæ zawór wylotowy i

wlotowy

1

1

• Silnik obróciæ dalej dok³adnie o 1 obrót

Jeœli cylinder 1 znajduje siê na ZPO zap³onu = cylinder 4
na przekryciu, wtedy
2
nastawiæ zawór wylotowy i
wlotowy

RA - A 13

2

7.15 - 1b

NASTAWIANIE LUZU ZAWOROWEGO
Silnik 6-cylindrowy
Jeœli cylinder 6 znajduje siê na ZPO zap³onu = cylinder 1
na przekryciu, wtedy
nastawiæ zawór wylotowy i

wlotowy

1

1

• Silnik obróciæ dalej dok³adnie o 1 obrót

Jeœli cylinder 1 znajduje siê na ZPO zap³onu = cylinder 6
na przekryciu, wtedy
2
nastawiæ zawór wylotowy i
wlotowy

7.15 - 2b

RA - A 13

2

DEMONTA¯ I MONTA¯ G£OWICY CYLINDRA
Demonta¿ i monta¿ g³owicy cylindra
Spuœciæ ch³odziwo i zebraæ do czystego zbiornika o
wystarczaj¹cej wielkoœci.
à Monta¿ i demonta¿ przewodów t³ocznych
wtryskiwacza i pompy wtryskowej, przewodu
nadmiarowego paliwa, 2.31
à Demontowanie i montowanie rury wody
ch³odz¹cej, 3.24
à Demonta¿ i monta¿ kolektora ss¹cego, 6.11
à Demonta¿ i monta¿ kolektora wydechowego,
6.21
Demonta¿ g³owicy cylindra
Zdj¹æ os³onê g³owicy cylindra.
Wskazówka
W silnikach z do³adowaniem olej mo¿e
przez zawór oddzielania oleju dotrzeæ do
kolektora ss¹cego i sp³yn¹æ po g³owicach
cylindrów.
Nie jest to w zasadzie powód do wymiany
uszczelnienia g³owicy cylindra.
W takich wypadkach dokrêciæ œruby
kolektora, w razie potrzeby wymieniæ
uszczelnienia kolektora ss¹cego.
Obróciæ œruby nastawcze zaworu.
Odkrêciæ wspornik dŸwigienki zaworowej.
Wyj¹æ dr¹¿ki popychacza i sprawdziæ pod k¹tem
skrzywienia i zu¿ycia w podk³adkach sto¿kowych.
à Rozk³adanie/sk³adanie mechanizmu dŸwigienek
zaworowych, 7.12
Œruby g³owicy cylindra poluzowaæ
odwrotnej do dokrêcania i wykrêciæ.

w

kolejnoœci

à Schemat dokrêcania, strona 4 i 7.23 - 3

Zdj¹æ g³owicê cylindra i tak od³o¿yæ, by wystaj¹cy
koniec wtryskiwacza nie zosta³ uszkodzony.
Zdj¹æ uszczelnienie g³owicy cylindra.
à Kontrola g³owicy cylindra pod k¹tem pêkniêæ,
7.22

RA - A 13

7.21 - 1b

DEMONTA¯ I MONTA¯ G£OWICY CYLINDRA
Przed zamontowaniem g³owicy cylindra:
Wskazówka
Oczyœciæ wymontowane czêœci.
Oczyœciæ powierzchnie uszczelnienia g³owicy cylindra i skrzyniê korbow¹.
Pamiêtaæ o tym, by pracowaæ tylko za pomoc¹ skrobaka i rêcznie za pomoc¹ klocka szlifierskiego i
drobnego papieru œciernego.
Przedmuchaæ otwory gwintowane w skrzyni korbowej.
W przypadku stwierdzenia powtarzaj¹cych siê nieszczelnoœci, powierzchnie uszczelnienia skrzyni
korbowej i g³owic cylindrów sprawdziæ linia³em krawêdziowym pod k¹tem równoœci wzgl.
skrzywienia.
Oszlifowaæ czo³owo powierzchniê uszczelnienia g³owicy cylindra, max. 1 mm.
Powierzchnia uszczelnienia skrzyni korbowej (tylko D 02.. MF, D 08.. F) mo¿e byæ poddana obróbce
dodatkowej zgodnie z danymi technicznymi, 9.21 - 3. Zwracaæ przy tym uwagê na zmniejszone
wymiary t³oka.
Obrobiona dodatkowo powierzchnia uszczelnienia skrzyni korbowej mierzona jest w kierunku œrodka
otworu ³o¿yska wa³u korbowego.
Do mocowania g³owic cylindrów w skrzyni korbowej
znajduj¹ siê po 2 ko³ki walcowe na g³owicê (strza³ki).
! ! ! Przestrzegaæ obecnoœci.

Przy wymianie ko³ków walcowych 8 x 10 -6h- DIN 7,
nale¿y koniecznie zachowaæ wysuniêcie max. 4,5 mm.

Zamkn¹æ otwory w skrzyni korbowej
i g³owicy cylindra
W silnikach D 08.. sprawdziæ:
Otwory 1 w skrzyni korbowej i otwory
2
w g³owicy cylindra musz¹ byæ
zamkniête.
Jeœli s¹ otwory, musz¹ zostaæ
zamkniête w sposób opisany poni¿ej.

7.21 - 2b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ G£OWICY CYLINDRA
W silnikach D 08.. sprawdziæ:
Otwory w g³owicy cylindra 2 i otwory
korbowej musz¹ byæ zamkniête.

1

w skrzyni

Jeœli s¹ otwory, mog¹ mieæ one wielkoœæ, w zale¿noœci
od stanu konstrukcyjnego silnika, 5 mm lub 6 mm,
musz¹ byæ one zamkniête w sposób opisany w
poni¿szym kroku.
Do tego celu potrzebne bêd¹ nastêpuj¹ce narzêdzia.
Numery czêœci MAN, 9.71 - 8.

Narzêdzia








Pistolet do nitowania jednostronnego
Nasadka do pistoletu do nitowania
Adapter, pistolet do nitowania
Nity – 5 mm
Nity – 6 mm
Wiert³o – 5 mm
Wiert³o – 6 mm
Wiert³o z zasuw¹ poprzeczn¹ do wykonania we w³asnym
zakresie
• Podk³adka do zabezpieczenia powierzchni przylegania,
do wykonania we w³asnym zakresie

Wykonanie we w³asnym zakresie narzêdzi
Do wierte³ przyspawaæ po jednym elemencie stalowym o
d³ugoœci ok. 40 mm jako zasuwê poprzeczn¹, tak by ka¿de
wiert³o utworzy³o literê " T " .
Ta litera " T " zapobiega wpadniêciu wiert³a do bloku silnika.
Z aluminium, tworzywa lub gumy wykonaæ podk³adkê do
pistoletu do nitowania jako zabezpieczenie przed uderzeniem.
Masa: 200 mm x 200 mm, z otworem Ø 15 mm w œrodku.

Krok
• Odpowiednie wiert³o wkrêciæ rêcznie (nie przy pomocy wiertarki) w otwór i ponownie wyj¹æ. Postêpowanie to
powtarzaæ do chwili, gdy otwór bêdzie czysty.
• W pistolet do nitowania wkrêciæ nasadkê.
• Pistoletu do nitowania u¿ywaæ tylko z reduktorem ciœnienia, ciœnienie robocze 3 do 5 bar.
• W pistolet do nitowania w³o¿yæ zatyczkê AVDEL.
• Podk³adkê po³o¿yæ na g³owicy cylindra wzgl. bloku silnika i nasadkê pistoletu z zatyczk¹ AVDEL wprowadziæ
przez otwór 15 mm podk³adki w otwór 1 – blok silnika lub otwór 2 – g³owica cylindra.
• Uruchomiæ pistolet do nitowania i wcisn¹æ nit.
Uwaga ! Przy uruchamianiu pistoletu do nitowania z ty³u pistoletu wypada uciêty ko³ek poprzedniego nitu. Ko³ek
ten wypada poza tym z ty³u pistoletu, jeœli pistolet bêdzie trzymany z ty³u w dó³. U¿ywaæ zasobnika pistoletu do
nitowania. Jeœli ze wzglêdu na brak miejsca nie bêdzie mo¿liwe korzystanie z zasobnika, w takim wypadku nit
wk³adaæ poza obszarem silnika od góry w nasadkê pistoletu i zwracaæ uwagê na to, by uciêty ko³ek
poprzedniego nitu wypada³ z pistoletu z ty³u, zanim pistolet nie znajdzie siê ponownie w obszarze silnika.

RA - A 13

7.21 - 3b

DEMONTA¯ I MONTA¯ G£OWICY CYLINDRA
Monta¿ g³owicy cylindra
UWAGA
Uszczelnienia g³owicy cylindra, które by³y ju¿ raz mocowane razem,
nale¿y w zasadzie wymieniæ.
Œruby montowane przy naprawie!
Jeœli zamontowane by³y œruby dynamometryczne, przy naprawach zamontowaæ nale¿y, œruby
dokrêcane k¹towo jednak tylko wtedy, gdy wszystkie œruby s¹ wymieniane.
Zabrania siê mieszania w jednym silniku œrub dynamometrycznych ze œrubami dokrêcanymi k¹towo!
Jeœli zamontowane by³y œruby dokrêcane k¹towo,
przy naprawach zastosowaæ nale¿y w zasadzie ponownie œruby dokrêcane k¹towo.
Dla unikniêcia mo¿liwego skrzywienia miêdzy g³owicami cylindrów
i kolektorami, zalecamy nastêpuj¹cy sposób postêpowania:

− Zamontowaæ
na
sucho
nowe
uszczelnienie g³owicy cylindra 3 z
uwzglêdnieniem uk³adu otworów.

1

2

3

2 ,
− Zamontowaæ g³owicê cylindra
zatrzasn¹æ przy tym w ko³kach 4 do
wycentrowania.

− Naoliwiæ œruby g³owicy cylindra 1 na
gwincie za pomoc¹ oleju silnikowego.
− Przy D 02.., styk ³ba œruby naoliwiæ
olejem silnikowym.
− Przy
D
08..,
styk
przesmarowaæ
past¹
" Optimoly White T " .

³ba
œruby
monta¿ow¹

− Œruby z ³bem dokrêciæ lekko rêk¹.
− Zamontowaæ linia³ [37] powierzchni¹
oszlifowan¹ od strony spalin.
– Moment dokrêcaj¹cy 20 Nm –

4

− Dokrêciæ œruby g³owicy cylindra jak
opisano uprzednio, 7.23.
− Odkrêciæ linia³,
kolektor ss¹cy i wydechowy przykrêciæ
zalecanym momentem dokrêcaj¹cym,
6.11, 6.21.

7

1

4

6

5

3

2

8

Zamontowaæ dr¹¿ki popychacza,
monta¿
mechanizmu
dŸwigienek
zaworowych, 7.11.
Nastawianie luzu zaworowego, 7.13.
Zamontowaæ os³onê g³owicy cylindra z
now¹ uszczelk¹.
Z³o¿yæ silnik.

à Œruby g³owicy cylindra, przykrêcanie/dokrêcanie, schemat dokrêcania, 7.23

7.21 - 4b

RA - A 13

KONTROLA G£OWIC CYLINDRÓW POD K¥TEM PÊKNIÊÆ
Kontrola g³owic cylindrów pod k¹tem pêkniêæ

1

W odpowiednich warunkach zastosowania w ró¿nych
czasach biegu mog¹ wyst¹piæ pêkniêcia podstawy
zaworu 1 .
Pêkniêcia te nie maj¹ najczêœciej ¿adnego znaczenia.
Prowadz¹ one przewa¿nie tylko do po³owy podciêcia
dla pierœcieni gniazda zaworu i w zwi¹zku z tym nie
powoduj¹ wyciekania wody.
Przy decydowaniu o dalszym stosowaniu g³owicy
cylindra z pêkniêtymi podstawami zaworów dokonaæ
kontroli stosuj¹c nastêpuj¹ce kryteria:

1. Je¿eli w podstawie pojawi siê pêkniêcie w³oskowate, to g³owicê mo¿na dalej u¿ywaæ bez dok³adniejszych
kontroli, tak¿e wtedy gdy rozci¹ga siê ono od pierœcienia gniazda zaworu wlotowego do zaworu wylotowego.
2. Jeœli pojawi siê pêkniêcie rozwieraj¹ce siê z nieznacznym wybrzuszeniem podstawy w kierunku cylindra, to
wymontowaæ zawór wylotowy i pierœcieñ gniazda zaworu sprawdziæ pod k¹tem pêkniêæ.
Pêkniêcia w pierœcieniu gniazda pojawi¹ siê tak¿e w podstawie.
Jeœli nie ma pêkniêcia pierœcienia gniazda zaworu lub jest tylko jedno, g³owicy cylindra mo¿na dalej u¿ywaæ.
Jeœli s¹ dwa pêkniêcia lub wiêcej pierœcienia gniazda zaworu, g³owicê cylindra wymieniæ.
3. Jeœli podstawa zaworu ma kilka znajduj¹cych siê ko³o siebie lub czêœciowo zbiegaj¹cych siê pêkniêæ, tak ¿e
istnieje niebezpieczeñstwo wy³amania, wymieniæ g³owicê cylindra bez wzglêdu na to, czy s¹ pêkniêcia
pierœcienia gniazda zaworu lub nie.
4. Je¿eli pêkniêcie podstawy zaworu widaæ pod pierœcieniami gniazda, a wiêc w kanale wlotowym lub
wylotowym, to nale¿y wymieniæ g³owicê cylindra.
5. Je¿eli podstawa g³owicy cylindra wykazuje pêkniêcia, biegn¹ce miêdzy otworem wtryskiwacza a gniazdem
zaworu wlotowego lub wylotowego, g³owicê cylindra równie¿ wymieniæ.

RA - A 13

7.22

- 1b

PRZYKRÊCANIE I DOKRÊCANIE G£OWICY CYLINDRA
Przykrêcanie
k¹towo

i

dokrêcanie

œrub

dokrêcanych

1

2

Nowe urz¹dzenie do przykrêcania i dokrêcania œrub
dokrêcanych k¹towo ..................................................... [47]
1

2
3

4

5

6
7

Klucz dynamometryczny
(nie ujêty w ca³ym urz¹dzeniu)
Podtrzymka
Klucz nasadowy Torx E18 z przy³¹czem
szeœciok¹tnym SW22
Adapter do zamocowania dotychczasowej
podtrzymki nr 290
Spec. klucz nasadowy SW22 z ko³kiem ustalaj¹cym
i pierœcieniem samouszczelniaj¹cym o przekroju
okr¹g³ym
Nasadka do klucza dynamometrycznego i = 3,3
Tarcza k¹tomierzowa

6
4

3
7

3

5

5

Monta¿ urz¹dzenia
• Zamontowaæ
nasadkê
do
klucza
dynamometrycznego
w
dociskaczu,
w
dotychczasowym dociskaczu nr 290, u¿yæ adaptera
4 i zabezpieczyæ ko³kiem
• Zamontowaæ tarczê k¹tomierzow¹
• Na tarczy k¹tomierzowej zamontowaæ spec. klucz
nasadowy 5 i za pomoc¹ ko³ka ustalaj¹cego i
pierœcienia samouszczelniaj¹cego o przekroju
okr¹g³ym zabezpieczyæ przed upadkiem
• Klucz nasadowy Torx 3 w³o¿yæ w dociskacz i klucz
nasadowy.
Tak z³o¿one urz¹dzenie, jak na rys., zamontowaæ na
œrubach g³owicy cylindra i dokrêcaæ w zalecanej
kolejnoœci o zalecany k¹t.
UWAGA
Przy przykrêcaniu g³owicy cylindra za
pomoc¹
tej
nasadki
do
klucza
dynamometrycznego,
przestrzegaæ
prze³o¿enia!

Na tarczy k¹tomierzowej mo¿na dok³adnie odczytaæ k¹t
dokrêcania 90°, w razie potrzeby w tym celu na
nasadce do klucza dynamometrycznego umieœciæ
oznakowanie 1 .
à Przykrêcanie
cylindra, 7.23

7.22 - 2b

i

dokrêcanie

œrub

g³owicy

RA - A 13

1

PRZYKRÊCANIE I DOKRÊCANIE ŒRUB G£OWICY CYLINDRA
PODSUMOWANIE
Przykrêcanie/dokrêcanie œrub g³owicy cylindra
Skutecznoœæ uszczelnienia g³owicy cylindra zale¿y w znacznym stopniu od tego, czy rzeczywiœcie osi¹ga siê i
utrzymuje potrzebne wstêpne napiêcie œrub g³owicy cylindra.
Do dokrêcania œrub g³owicy cylindra u¿ywaæ cechowanych kluczy dynamometrycznych. Zalecany moment
dokrêcaj¹cy utrzymywaæ podczas dokrêcania ostatecznego kluczami do dokrêcania momentem skrêcaj¹cym
przez co najmniej 5 sekund. Œruby wzgl. nakrêtki dokrêcaæ powoli kluczami dynamometrycznymi
" zatrzaskowymi " , gdy¿ w przeciwnym wypadku nastawiony moment obrotowy nie przejdzie w ca³oœci na œrubê
wzgl. nakrêtkê.
Podczas przekrêcania i dokrêcania œrub wzgl. nakrêtek g³owicy cylindra postêpowaæ jak ni¿ej:
Pamiêtaæ o wyposa¿eniu do œrub, œrubach dokrêcanych k¹towo wzgl. œrubach dynamometrycznych.
1. Przykrêcanie
" Przykrêcanie " to pierwsze dokrêcanie œrub nowo zamontowanych, jeszcze nie dokrêcanych po naprawie, np.
po wymianie uszczelnienia g³owicy.
• Œruby dynamometryczne naoliwiæ przed nasadzeniem na gwint – nie do otworu pod gwint – i na
powierzchni przylegania ³ba œruby. Przy mocowaniu za pomoc¹ nakrêtek naoliwiæ gwint rozpórki i
powierzchniê przylegania nakrêtki.
Nie u¿ywaæ olejów lub dodatków do nich zawieraj¹cych MoS2!
• Œruby dokrêcane k¹towo naoliwiæ przed nasadzeniem na gwint – nie do otworu pod gwint – i na
powierzchni przylegania ³ba œruby past¹ monta¿ow¹ " Optimoly White T " , numer czêœci 09.16012.0117. Nie
u¿ywaæ olejów lub dodatków do nich zawieraj¹cych MoS2!
W przypadku nienaoliwienia œrub wzgl. nakrêtek znaczna czêœæ momentu dokrêcaj¹cego przechodzi w tarcie i
tym samym moment ten nie zostanie zastosowany do naprê¿ania wstêpnego œrub.
− W celu ustalenia g³owic cylindrów, œruby wzgl. nakrêtki g³owic cylindrów przyk³adaæ tylko lekko.
− Pojedyncze g³owice cylindra wypoziomowaæ poprzez dokrêcenie linia³u [37] wzgl. kolektora ss¹cego lub
wydechowego.
− Dokrêcaæ stopniowo w prawid³owej kolejnoœci i przy u¿yciu zalecanego momentu dokrêcaj¹cego wzgl. k¹ta
obrotu.
− Po dokrêceniu g³owicy cylindra nastawiæ luz zaworowy.
UWAGA
Je¿eli podczas dokrêcania wstêpnego poszczególne œruby wzgl. nakrêtki dokrêci siê zbyt silnie, to
g³owica cylindra ulegnie odkszta³ceniu. Odkszta³cenia nie bêdzie mo¿na usun¹æ stosuj¹c dalsze
przepisowe dokrêcanie!

2. Dokrêcanie
" Dokrêcanie " to dokrêcanie œrub ju¿ zamontowanych i ju¿ raz przykrêconych podczas pierwszej konserwacji
wzgl. po naprawach.
Informacja na temat koniecznoœci i terminu dokrêcania œrub g³owicy cylindra przy letnim lub zimnym silniku
podana jest na nastêpnych stronach przy poszczególnych silnikach.
(zimny = skrzynia korbowa letnia lub ch³odniejsza)
• Podczas dokrêcania œrub dynamometrycznych





Œrubê wzgl. nakrêtkê luzowaæ zawsze w zalecanej kolejnoœci,
naoliwiæ powierzchniê uszczelniaj¹c¹ œruby wzgl. nakrêtki,
dokrêcaæ zalecanym momentem obrotowym dokrêcenia koñcowego.
Po dokrêceniu nastawiæ luz zaworowy.

• Podczas dokrêcania œrub dokrêcanych k¹towo
− Œruby bez wczeœniejszego poluzowania dokrêciæ o zalecany k¹t w przepisowej kolejnoœci.
− Po dokrêceniu g³owicy cylindra, nastawiæ luz zaworowy.

RA - A 13

7.23 - 1b

PRZYKRÊCANIE I DOKRÊCANIE ŒRUB G£OWICY CYLINDRA
Silniki typoszeregu D 02..
Zamontowane fabrycznie œruby g³owicy cylindra:
− Silniki bezsprê¿arkowe wyposa¿ono do numeru silnika xxx4703000xxxx w œruby dynamometryczne.
− Silniki bezsprê¿arkowe budowane by³y od numeru silnika xxx4703001xxxx jeszcze tylko ze œrubami
dokrêcanymi k¹towo.
− Silniki z do³adowaniem od pocz¹tku produkcji wyposa¿a siê w œruby dokrêcane k¹towo.

Dokrêcanie przy nowo dostarczonych pojazdach wzgl. silnikach nowych i wymiennych
Nie dokrêca siê œrub dokrêcanych k¹towo.
Œrub dokrêcanych k¹towo nie dokrêca siê.

Œruby dokrêcane k¹towo
Silniki, wyposa¿one w zak³adzie w œruby dokrêcane k¹towo, zaznacza
siê naklejk¹ 51.97801.0150 na pokrywie g³owicy cylindra.
Tych œrub g³owicy nie wolno ju¿ dokrêcaæ.

Œruby montowane przy naprawie
− Jeœli zamontowane by³y œruby dynamometryczne, przy naprawach zamontowaæ nale¿y œruby dokrêcane
k¹towo, jednak tylko wtedy, gdy wszystkie œruby s¹ wymieniane.
Zabrania siê mieszania w jednym silniku œrub dynamometrycznych ze œrubami dokrêcanymi k¹towo!
− Jeœli zamontowane by³y œruby dokrêcane k¹towo, przy naprawach zastosowaæ nale¿y w zasadzie
ponownie œruby dokrêcane k¹towo.

Mo¿liwoœæ ponownego u¿ycia œrub g³owicy cylindra
− Œrub dynamometrycznych (bez symbolu obrotu na ³bie œruby)
mo¿na zawsze ponownie u¿yæ, jeœli nie maj¹ œladów uszkodzeñ
mechanicznych.

− Œrub dokrêcanych k¹towo (symbol obrotu na ³bie œruby) wolno
ponownie u¿yæ tylko wtedy, gdy nie zostanie przekroczony wymiar
" L " 133,5 mm.
W stanie nowym wymiar " L " wynosi 132 ± 0,5 mm.

7.23 - 2b

RA - A 13

PRZYKRÊCANIE I DOKRÊCANIE ŒRUB G£OWICY CYLINDRA
Schemat dokrêcania

7

1

4

6

5

3

2

8

Obowi¹zuje dla wszystkich silników D 02..
przy pierwszym przykrêcaniu i przy dokrêcaniu.

Momenty dokrêcaj¹ce/k¹t dokrêcenia
Pierwsze przykrêcanie po naprawie

• Œruby dynamometryczne:............................................................................... 1. dokrêcenie wstêpne......... 10 Nm
2. dokrêcenie wstêpne......... 80 Nm
3. dokrêcenie wstêpne....... 160 Nm
4. dokrêcanie koñcowe...... 210 Nm
• Œruby dokrêcane k¹towo: .............................................................................. 1. dokrêcenie wstêpne......... 10 Nm
2. dokrêcenie wstêpne......... 80 Nm
3. dokrêcenie wstêpne....... 150 Nm
4. dokrêcenie wstêpne......... 90°
5. dokrêcanie koñcowe........ 90°
Dokrêcanie po naprawie
• Œruby dynamometryczne:

– Najwczeœniej po godzinnej jeŸdzie z obci¹¿eniem,
– NajpóŸniej po 500 km,
– Przy zimnym silniku si³¹........................................................................ 210 Nm.

• Œruby dokrêcane k¹towo po naprawach nie s¹ dokrêcane.

RA - A 13

7.23 - 3b

PRZYKRÊCANIE I DOKRÊCANIE ŒRUB G£OWICY CYLINDRA
Silniki typoszeregu D 08..
Zamontowane fabrycznie œruby g³owicy cylindra
Silniki typoszeregu D 08.. s¹ od pocz¹tku produkcji seryjnej wyposa¿ane w œruby g³owicy cylindra dokrêcane
k¹towo z gwintem asymetrycznym.
Œruby z gwintem asymetrycznym maj¹ tê zaletê, ¿e przy takim samym naprê¿eniu wstêpnym œruby zmniejszone
zostaj¹ znacznie si³y promieniowe.
Nie istnieje niebezpieczeñstwo pomylenia z dotychczasowymi œrubami g³owicy cylindra z gwintem symetrycznym,
poniewa¿ œruby z gwintem asymetrycznym maj¹ wielkoœæ M 14 x 2 a œruby zastosowane w silnikach D 02..
wielkoϾ M 15 x 2.
W przypadku silników bezsprê¿arkowych i z do³adowaniem zamontowane byæ mog¹ œruby g³owicy cylindra
szeœciok¹tne lub Torx.
Silniki D 08.. dostarczane ze œrubami g³owicy cylindra Torx, dokrêcane s¹ w zak³adzie do swojej ostatecznej
wartoœci k¹ta obrotu i nie trzeba ich ju¿ dokrêcaæ.
Rozró¿nienie œruby szeœciok¹tnej/œruby Torx
Œruba o numerze czêœci 51.90020-0284 ma ³eb szeœciok¹tny, rozwartoœæ klucza 19
Œruba o numerze czêœci 51.90020-0356 ma ³eb Torx, rozwartoœæ klucza Torx E18
Œruby montowane przy naprawie
Wymiana œrub szeœciok¹tnych -0284 na œrubê Torx -0356:
Silniki bezsprê¿arkowe i z do³adowaniem: Œruby szeœciok¹tne mo¿na wymieniaæ na œruby Torx, jeœli wszystkie
œruby g³owicy cylindra silnika s¹ wymienione.
Mieszane zastosowanie œrub szeœciok¹tnych i Torx nie jest dopuszczalne.
Schemat dokrêcania

7

1

4

6

5

3

2

8

Obowi¹zuje dla wszystkich silników D 08..

Momenty dokrêcaj¹ce/k¹t dokrêcenia dla pierwszego dokrêcenia po naprawie:
œruba szeœciok¹tna -0284
1.
2.
3.
4.
5.

7.23 - 4b

œruba Torx -0356
1. dokrêcenie wstêpne ....... 10 Nm
2. dokrêcenie wstêpne ....... 80 Nm
3. dokrêcenie wstêpne .......150 Nm
4. dokrêcenie wstêpne ....... 90°
5. dokrêcenie wstêpne ....... 90°
6. dokrêcanie koñcowe ...... 90°

dokrêcenie wstêpne ....... 10 Nm
dokrêcenie wstêpne ....... 80 Nm
dokrêcenie wstêpne ....... 150 Nm
dokrêcenie wstêpne ....... 90°
dokrêcanie koñcowe...... 90°

RA - A 13

PRZYKRÊCANIE I DOKRÊCANIE ŒRUB G£OWICY CYLINDRA
Dokrêcanie po naprawie:
• Silniki bezsprê¿arkowe: Œruby g³owicy cylindra nie s¹ dokrêcane.
• Silniki z do³adowaniem: Œruby dokrêcane k¹towo szeœciok¹tne dokrêcane s¹ po naprawie dwa razy.
Œruby dokrêcane k¹towo Torx po naprawie nie s¹ ju¿ dokrêcane.
Pierwsze dokrêcenie:
Tylko œruby dokrêcane k¹towo szeœciok¹tne





Najwczeœniej po przejechaniu co najmniej 50 km
NajpóŸniej po 20 godzinach pracy
Œruby g³owicy cylindra mo¿na dokrêcaæ przy zimnym lub ciep³ym silniku.
K¹t dokrêcenia wynosi 90° (¼ obrotu) dokrêcaæ dalej bez wczeœniejszego luzowania.
Nastêpnie nalepkê -0211 wzgl. -0213 umieœciæ na jednej z pokryw g³owicy cylindra, usun¹æ istniej¹ce nalepki.

51.97801.0211 (niemiecki/angielski)

wzgl.

51.97801.0213 (francuski/hiszpañski).

Drugie dokrêcanie
Tylko œruby dokrêcane k¹towo szeœciok¹tne





Po przebiegu ok. 20 000 km do 30 000 km
Wzgl. po 400 godzinach pracy
Œruby g³owicy cylindra mo¿na dokrêcaæ przy zimnym lub ciep³ym silniku.
K¹t dokrêcenia wynosi 90° (¼ obrotu) dokrêcaæ dalej bez wczeœniejszego luzowania.

Nastêpnie nalepkê -0211 wzgl. -0213 zast¹piæ nalepk¹ -0212 wzgl. -0214.

51.97801.0212 (niemiecki/angielski)

wzgl.

RA - A 13

51.97801.0214 (francuski/hiszpañski).

7.23 - 5b

PRZYKRÊCANIE I DOKRÊCANIE ŒRUB G£OWICY CYLINDRA
Przegl¹d œrub g³owicy cylindra
Silnik

Œruba g³owicy
cylindra

Ponowne zastosowanie

Moment dokrêcaj¹cy

D 02..

Moment
obrotowy

Zawsze, jeœli nie ma
uszkodzenia mechanicznego

1.
2.
3.
4.

Pierwsze dokrêcenie

Drugie dokrêcanie

− Najwczeœniej po godzinnej
jeŸdzie z obci¹¿eniem,
− NajpóŸniej po 1000 km.
D 02..

K¹t obrotu

Tylko wtedy, jeœli nie bêdzie
przekroczony wymiar
" L-max " .
L-nowy
L-max.
132±0,5 mm

133,5 mm

dokr. wstêpne... 10 Nm
dokr. wstêpne... 80 Nm
dokr. wstêpne... 160 Nm
dokr. koñcowe.. 210 Nm

bez dokrêcania

1.
2.
3.
4.
5.

dokr. wstêpne... 10 Nm
dokr. wstêpne... 80 Nm
dokr. wstêpne... 150 Nm
dokr. wstêpne... 90°
dokr. koñcowe.. 90°

L

Pierwsze dokrêcenie
bez dokrêcania

7.23 - 6b

Drugie dokrêcanie
bez dokrêcania

RA - A 13

Schemat
dokrêcania

PRZYKRÊCANIE I DOKRÊCANIE ŒRUB G£OWICY CYLINDRA
Przegl¹d œrub g³owicy cylindra
Silnik

Œruba g³owicy
cylindra

Ponowne zastosowanie

D 08..

K¹t obrotu z
³bem
szeœciok¹tnym

Zasadniczo wymieniæ nale¿y
wszystkie poluzowane œruby

Moment dokrêcaj¹cy

1.
2.
3.
4.
5.

Pierwsze dokrêcenie
Silniki bezsprê¿arkowe:
bez dokrêcania
Silniki z do³adowaniem:
− Najwczeœniej po 50 km
− Po 20 godzinach pracy
− Dokrêcaæ dalej przy
zimnym lub ciep³ym silniku
o 90° (¼ obrotu)
− Nastawianie luzu
zaworowego
D 08..

K¹t obrotu z
³bem Torx

Zasadniczo wymieniæ nale¿y
wszystkie poluzowane œruby

Schemat
dokrêcania

dokr. wstêpne... 10 Nm
dokr. wstêpne... 80 Nm
dokr. wstêpne... 150 Nm
dokr. wstêpne... 90°
dokr. koñcowe.. 90°

Drugie dokrêcanie
Silniki bezsprê¿arkowe:
bez dokrêcania
Silniki z do³adowaniem:
− Po 20 000 do 30 000 km
− Po 400 godzinach pracy
− Dokrêcaæ dalej przy zimnym
lub ciep³ym silniku o 90°
(¼ obrotu)
− Nastawianie luzu
zaworowego
1.
2.
3.
4.
5.
6.

dokr. wstêpne... 10 Nm
dokr. wstêpne... 80 Nm
dokr. wstêpne... 150 Nm
dokr. wstêpne... 90°
dokr. wstêpne... 90°
dokr. koñcowe.. 90°

Pierwsze dokrêcenie

Drugie dokrêcanie

bez dokrêcania

bez dokrêcania

RA - A 13

7.23 - 7b

7.23 - 8b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ ZAWORÓW
Demonta¿ i monta¿ zaworów
à Demonta¿ i monta¿ mechanizmu dŸwigienek
zaworowych, 7.11, 7.12
à Demonta¿ i monta¿ g³owicy cylindra, 7.21
Wskazówka
Sprê¿yny zaworowe i talerze sprê¿yny
mo¿na
wymieniaæ
równie¿
przy
zamontowanej g³owicy cylindra.
Odpowiedni t³ok musi siê w tym celu
znajdowaæ w ZPO.
Potrzebna jest w tym celu pokazana na rys.
2 dŸwignia do monta¿u zaworu [40].
Demonta¿ i monta¿ zaworów za pomoc¹
nowego
narzêdzia
specjalnego,
à 7.31 - 2.
2

Demonta¿ zaworów
z dŸwigni¹ do monta¿u zaworu [40]

1

DŸwigniê do monta¿u zaworu [40] zamocowaæ na
g³owicy cylindra.
Œrubê nastawcz¹ 1 tak wkrêciæ, by dŸwignia
monta¿owa 2 ustawiona by³a lekko do góry.

Uwaga – Niebezpieczeñstwo
zmia¿d¿enia!
Sprê¿yny zaworowe maj¹ wysokie napiêcie
sprê¿yny.
W razie potrzeby za³o¿yæ rêkawice
ochronne.
DŸwigniê do monta¿u zaworu wcisn¹æ w dó³ i wyj¹æ
kliny zabezpieczaj¹ce 6 .
Podnieœæ dŸwigniê monta¿ow¹ i odci¹¿yæ tym samym
sprê¿ynê zaworow¹, nastêpnie dŸwigniê odchyliæ w bok.
Zdj¹æ górny talerz sprê¿yny
podk³adkê 3 .

5

, sprê¿ynê zaworow¹

Obróciæ g³owicê cylindra,
wyj¹æ zawór wlotowy 2 i wylotowy

4

6
5

i
4

1

.

Zawory ustawiæ w kolejnoœci monta¿u lub oznakowaæ.
Wymierzyæ
wymieniæ.

sprê¿yny

zaworowe,

zu¿yte

sprê¿yny
3

à Dane techniczne, 9.21 - 15
2
1

RA - A 13

7.31 - 1b

DEMONTA¯ I MONTA¯ ZAWORÓW
Demonta¿ zaworów za pomoc¹ nowego urz¹dzenia
Urz¹dzenie [49] do demonta¿u i monta¿u sprê¿yn
zaworowych:
1
2
3
4

5
6
7
8

9

5
4

7

P³yta monta¿owa do g³owicy cylindra
P³yta podstawowa z segmentem rastrowym
Tuleja prowadz¹ca
Tuleja prowadz¹ca dodatkowo do D 28..4-zaworowej g³owicy cylindra
Wide³ki dociskowe
Przed³u¿enie do wide³ek dociskowych
Wk³ad monta¿owy do klinów zabezpieczaj¹cych
Tuleja z du¿¹ œrednic¹ do 2-zaworowej
g³owicy cylindra
Tuleja z ma³¹ œrednic¹ do D 28..4-zaworowej g³owicy cylindra

3
8
9
2
1

– Tulejê przykrêca siê, w zale¿noœci od g³owicy
cylindra, do wk³adu monta¿owego.
G³owicê cylindra zamocowaæ na p³ycie monta¿owej
Œruby mocuj¹ce 2 s¹ równie¿ dostarczane.

6

1

2

.

1

Tulejê prowadz¹c¹ 3 wkrêciæ w p³ytê podstawow¹ 2 i
obydwie czêœci zamontowaæ na g³owicy cylindra.
P³ytê podstawow¹ przykrêciæ za pomoc¹ œruby
mocuj¹cej 10 .

3
2

10

Segment rastrowy wkrêciæ w p³ytê podstawow¹.

7.31 - 2b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ ZAWORÓW
Wk³ad monta¿owy 7 z tulej¹
w tulejê prowadz¹c¹ i

8

(du¿a œrednica) w³o¿yæ

7
8

zamontowaæ wide³ki dociskowe
w dó³ wk³ad monta¿owy.

5

oraz lekko wcisn¹æ
5

Za
pomoc¹
uchwytu
rade³kowanego
wk³adu
monta¿owego zamocowanie wprowadziæ w szczelinê
oddzielaj¹c¹ klinów zabezpieczaj¹cych.
Wk³ad monta¿owy oraz uchwyt rade³kowany (strza³ka)
wcisn¹æ w dó³ do oporu, w razie potrzeby odrobinê
obróciæ.

Powoli
luzowaæ
wide³ki
dociskowe,
kliny
zabezpieczaj¹ce musz¹ siê teraz znajdowaæ we
wk³adzie monta¿owym.

Zdj¹æ tulejê prowadz¹c¹ z p³yt¹ podstawow¹,
zdj¹æ talerz zaworu i sprê¿ynê zaworow¹.
Zamocowaæ na nowo tulejê prowadz¹c¹ z p³yt¹
podstawow¹ dla nastêpnej sprê¿yny zaworowej.
W taki sposób wymontowaæ po kolei wszystkie
sprê¿yny zaworowe.

RA - A 13

7.31 - 3b

DEMONTA¯ I MONTA¯ ZAWORÓW
Wyj¹æ podk³adki do sprê¿yn zaworowych.

Zdj¹æ, jeœli s¹, uszczelnienia trzonków zaworów za
pomoc¹ chwytaka szybkodzia³aj¹cego [53].

Obróciæ g³owicê cylindra i wyj¹æ zawory.
Oczyœciæ czêœci.

Kontrola czêœci
Trzonek zaworu sprawdziæ pod k¹tem miejsc zatarcia i
zu¿ycia.
Gniazda zaworu 1 sprawdziæ pod k¹tem du¿ego
wygiêcia i miejsc przepalenia.
W razie potrzeby docieranie zaworów, 7.34.
Przestrzegaæ przy tym granicy obróbki (H).
Dalsza obróbka zaworów jest niedopuszczalna.
Wskazówka
(H) = WysokoϾ talerza zaworu, od
teoretycznego œrodka gniazda zaworu do
koñca talerza.

7.31 - 4b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ ZAWORÓW
Prowadnice zaworów sprawdziæ pod k¹tem zu¿ycia, w
razie potrzeby zmierzyæ œrednicê wewnêtrzn¹ za
pomoc¹ sprawdzianu trzpieniowego.
Pierœcienie gniazda zaworu sprawdziæ pod k¹tem
miejsc przepaleñ,
g³owicê cylindra pod k¹tem pêkniêæ, à 7.22.
W razie potrzeby dotrzeæ zawory, zwracaæ przy tym
uwagê na wsuniêcie zaworu.
à
à
à
à

Demonta¿ i monta¿ prowadnicy zaworu, 7.32
Dokrêcanie gniazda zaworu, 7.33
Docieranie zaworów, 7.34
Wymiana pierœcienia gniazda zaworu, 7.35

Wskazówka
1. Sprê¿yny zaworowe do silników D 02../D 08../, oraz Euro 2-/Euro 3 s¹ nawiniête symetrycznie.
Po³o¿enie monta¿owe jest dowolne. Rysunki pokazuj¹ bia³e oznaczenie zamontowane
równomiernie w górê.
2. Przy wyp³ywie oleju przez uk³ad wydechowy pomoc mo¿liwa jest tylko na zaworach wylotowych
przez zamontowanie uszczelnienia trzonka zaworu 51.04902.0027.
3. Ma³e uszkodzenia gniazda zaworu mo¿na usun¹æ przez przeszlifowanie.
Nowe zawory zawsze przeszlifowywaæ. Gniazda zaworów musz¹ mieæ równomierny uk³ad
przeszlifowania.

Monta¿ zaworów
Zawory naoliwiæ na trzonku i zamontowaæ
odpowiednich prowadnicach zaworów.

w

Obróciæ g³owicê cylindra i zamocowaæ na p³ycie
monta¿owej.
W³o¿yæ podk³adki do sprê¿yn zaworowych.

RA - A 13

7.31 - 5b

DEMONTA¯ I MONTA¯ ZAWORÓW
1
[41]
do
pierœcieni
Tulejê
monta¿ow¹
uszczelniaj¹cych trzonki zaworów zamontowaæ na
odpowiednim zaworze wylotowym.

UWAGA
Uszczelnienie trzonka zaworu montowaæ
tylko od strony wylotu.

Pierœcieñ uszczelniaj¹cy trzonka zaworu zamontowaæ w
chwytaku [53] w taki sposób, by po monta¿u sprê¿yna
giêtka znajdowa³a siê u góry ↑ .
! ! ! U¿ywaæ tylko nowych pierœcieni uszczelniaj¹cych
trzonków zaworów.

Pierœcieñ uszczelniaj¹cy trzonka zaworu nasadziæ do
oporu.
Zdj¹æ tulejê wpustow¹.

Zamontowaæ sprê¿yny zaworowe.
Zamontowaæ talerze sprê¿yn.
Wskazówka
Sprê¿yny zaworowe s¹ nawiniête
symetrycznie. Po³o¿enie monta¿owe jest
dowolne.

7.31 - 6b

RA - A 13

1



DEMONTA¯ I MONTA¯ ZAWORÓW
P³ytê podstawow¹ 2 i tulejê prowadz¹c¹ 3 urz¹dzenia
do demonta¿u i monta¿u zamontowaæ na zaworze, jak
opisano w " demonta¿u " .
Kliny zabezpieczaj¹ce
monta¿owym 7 .

zamontowaæ

we

7

wk³adzie
23

2

Wk³ad monta¿owy zamontowaæ w tulei prowadz¹cej i
wcisn¹æ w dó³ do oporu za pomoc¹ wide³ek
dociskowych 5 .

5

Zwolniæ wide³ki dociskowe i wyj¹æ wk³ad monta¿owy.

Po
zwolnieniu
wide³ek
dociskowych
zabezpieczaj¹ce musz¹ znajdowaæ siê w
prawid³owym po³o¿eniu.

kliny
swoim

W taki sposób zamontowaæ po kolei wszystkie sprê¿yny
zaworowe.
UWAGA
Zwracaæ uwagê na prawid³owe osadzenie
elementów sto¿kowych zaworów, poniewa¿
wysuniête kliny mog¹ spowodowaæ du¿e
uszkodzenia.

Przy zastosowaniu dŸwigni monta¿owej [40]:
Za pomoc¹ dŸwigni monta¿owej œcisn¹æ sprê¿yny
zaworowe i zamontowaæ kliny zabezpieczaj¹ce w talerzu
zaworu.
DŸwigniê monta¿ow¹ prowadziæ wolno w górê.
Sprawdziæ prawid³owe osadzenie klinów monta¿owych.

RA - A 13

7.31 - 7b

DEMONTA¯ I MONTA¯ ZAWORÓW
Pomiar wsuniêcia zaworu
Czujnik zegarowy z uchwytem [29] zamontowaæ na
g³owicy cylindra.
Koñcówkê czujnika zegarowego zamontowaæ z
napiêciem wstêpnym na g³owicy cylindra, czujnik
zegarowy ustawiæ na " 0 " , potem odchyliæ w kierunku
talerza zaworu i odczytaæ wsuniêcie.

Jeœli
po
oszlifowaniu
czo³owym
powierzchni
oddzielaj¹cej g³owicy cylindra wsuniêcie zaworu jest za
ma³e lub istnieje wysuniêcie zaworu, pierœcieñ gniazda
zaworu poddaæ dodatkowej obróbce, 7.33.
1
2

Wsuniêcie zaworu – zawór wylotowy
Wsuniêcie zaworu – zawór wlotowy

Dane techniczne, 9.21 - 10.

1

2

Uwaga!
Oszlifowaæ
czo³owo
powierzchniê
oddzielaj¹c¹ g³owicy cylindra, wymiar
obróbki dodatkowej: max. 1 mm
Po oszlifowaniu czo³owym powierzchni
oddzielaj¹cej g³owicy cylindra zwróciæ
uwagê na wysuniêcie wtryskiwacza, w razie
potrzeby seryjny pierœcieñ uszczelniaj¹cy
CU wymieniæ na pierœcieñ odpowiednio
grubszy.

1
2

Wysuniêcie wtryskiwacza
Pierœcieñ uszczelniaj¹cy CU

Pierœcienie uszczelniaj¹ce dostêpne s¹ w nastêpuj¹cych
gruboœciach: 0,5/1,0/1,5/2,0/2,5/3,0 mm

7.31 - 8b

RA - A 13

2
1

DEMONTA¯ I MONTA¯ PROWADNICY ZAWORU
Demonta¿ prowadnicy zaworu
à Demonta¿ i monta¿ g³owicy cylindra, 7.21
à Demonta¿ i monta¿ zaworów, 7.31
Prowadnicê zaworu od strony komory spalania
wycisn¹æ za pomoc¹ trzpienia dociskowego [42].

Monta¿ prowadnicy zaworu
Now¹ prowadnicê zaworu naoliwiæ i wcisn¹æ za pomoc¹
takiego samego trzpienia dociskowego i tulei
odleg³oœciowej.

Prowadnice zaworów ró¿ni¹ siê tylko d³ugoœci¹.
1
2
3

Wylot = krótka prowadnica
Wlot = d³uga prowadnica
G³êbokoœæ wciskania 14,1 do 14,5 mm
(obydwie prowadnice)

G³êbokoœæ wciskania okreœlana
odleg³oœciow¹.
4

jest

przez

tulejê

Uszczelnienie trzonka do zaworów wylotowych
Wskazówka
Po wymianie prowadnic zaworów gniazda
zaworów
trzeba
poddaæ
obróbce
wykoñczaj¹cej, 7.33.
Patrz tu dane techniczne i instrukcje
producenta danych znajduj¹ce siê w
warsztacie przyrz¹dów do toczenia gniazd
zaworów.

RA - A 13

7.32 - 1b

Kapitelnummer - 2

RA - ?

DOCIERANIE ZAWORÓW
Docieranie zaworów
Powierzchniê sto¿kow¹ gniazda zaworu posmarowaæ
past¹ szlifiersk¹,
prowadnicê zaworu naoliwiæ, zamontowaæ zawór.
Przy umiarkowanym osiowym docisku i za pomoc¹
ruchu obrotowego za pomoc¹ szlifierki do zaworów
przeszlifowaæ gniazdo zaworu.
UWAGA
Trzonek zaworu i prowadnicê oczyœciæ z
pasty szlifierskiej.

Gniazdo zaworu musi mieæ prawid³owy, zwarty uk³ad
przeszlifowania 2 .
Szerokoœæ uk³adu przeszlifowania powstaje przy
prawid³owym pierœcieniu gniazda zaworu.
Powierzchnia sto¿ka zaworu ......... 3,3 do 3,8 mm
Gniazdo zaworu =
powierzchnia szlifuj¹ca................... 2,0 do 2,5 mm
(H) WysokoϾ talerza zaworu (wymiar podstawowy)
1
2

à Dane techniczne, 9.21 - 13

1
2
3
4

Pierœcieñ gniazda zaworu
Zawór
Gniazdo zaworu dobre
Gniazdo zaworu za szerokie

1

2

1

2

Wskazówka
Za szerokie gniazda zaworów maj¹
sk³onnoœæ do zbierania zanieczyszczeñ
nagarem,
– zawory staj¹ siê nieszczelne –.
Za w¹skie gniazda zaworów uniemo¿liwiaj¹
szybki odp³yw ciep³a z talerza zaworu do
g³owicy cylindra,
– zawory przepalaj¹ siê –.

RA - A 13

3

4

7.34

- 1b

Kapitelnummer - 2

RA - ?

DEMONTA¯ I MONTA¯ WA£KA ROZRZ¥DU
Demonta¿ i monta¿ wa³ka rozrz¹du
D 0824/26
Demonta¿ wa³ka rozrz¹du
à Demonta¿ i monta¿ mechanizmu dŸwigienek
zaworowych, 7.11
à Demonta¿ i monta¿ miski olejowej, 4.31
à Demonta¿ i monta¿ obudowy ko³a zamachowego,
5.53

à Demonta¿ i monta¿ pokrywy napêdu rozrz¹du,
5.54
Demonta¿ ko³a wa³ka rozrz¹du

1

1

.

Wskazówka
Na poni¿szych rysunkach ko³a rozrz¹du i
napêd rozrz¹du s¹ wymontowane. Wa³ek
rozrz¹du
mo¿na
wymieniæ
bez
demontowania tych czêœci.

Wykrêciæ œruby mocuj¹ce ograniczenia osiowego, wyj¹æ
ograniczenie osiowe.

Silnik obróciæ, tak by popychacze zeœliznê³y siê w
kierunku g³owicy cylindra a krzywki do demonta¿u wa³u
zwolni³y.
Za pomoc¹ sworznia wprowadzaj¹cego [43] wycisn¹æ
wa³ek rozrz¹du od strony napêdu rozrz¹du, prowadziæ
przy tym wa³ek od strony ko³a zamachowego.

RA - A 13

7.51 - 1b

DEMONTA¯ I MONTA¯ WA£KA ROZRZ¥DU
Sprawdziæ popychacz, w razie potrzeby wymieniæ.
UWAGA
Przy wymianie popychaczy:
Przestrzegaæ wskazówki dot. wielkoœci – N,
N I, N II –, strona 5.56 - 6 i oznaczenia na
tabliczce znamionowej.
Przy otworach popychaczy liczba po " S "
(pole N I na tabliczce znamionowej)
informuje o liczbie otworów N I w skrzyni
korbowej. Nale¿y je ustaliæ na drodze
pomiaru.

Wymieniana ³o¿yska wa³ka rozrz¹du
Tuleje ³o¿yskowe wa³ka rozrz¹du wybiæ przy pomocy
trzpienia dociskowego [44].

! ! ! Przy nowych tulejach karb 1 musi wskazywaæ w
stronê wentylatora a otwory olejowe 2 musz¹
pokrywaæ siê z otworami olejowymi w obudowie.

2

1

Wbiæ nowe tuleje za pomoc¹ trzpienia dociskowego
[44] w skrzyni korbowej, stycznie w stronê wentylatora.

7.51 - 2b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ WA£KA ROZRZ¥DU
Monta¿ wa³ka rozrz¹du
1
2
3
4
5

6

7

A

B

C

Ko³o wa³ka rozrz¹du
Tarcza rozruchowa
Wa³ek rozrz¹du
Ko³o poœrednie
Tarcza rozruchowa z
zabezpieczeniem przed
przekrêceniem
Tarcza rozruchowa i
zabezpieczaj¹ca, wersja starsza
Tuleja ³o¿yskowa do ko³a
poœredniego
Œruba ko³nierza oporowego
dla 1
M 10 x 1,25 -10.9- ........... 65 Nm
Œruba inbusowa dla 7
M 12 - 10.9-.......................110 Nm
M 12 -11.9-........................120 Nm
M 14 x 1,75............ 100 Nm +90°
Œruba szeœciok¹tna dla 7
starsza wersja
M 8 -10.9- .......................... 30 Nm

à Dane techniczne, 9.51 - 6
Wskazówka
D 0824 ma potrójne ³o¿ysko wa³ka rozrz¹du,
D 0826 ma poczwórne ³o¿ysko wa³ka rozrz¹du,
w wykonaniu z tulejami z br¹zu o³owiowego.
Sworzeñ wprowadzaj¹cy [43] w³o¿yæ w skrzyniê
korbow¹,
w sworzniu osadziæ wa³ek rozrz¹du
i w taki sposób wa³ek rozrz¹du wprowadziæ do skrzyni
korbowej.
! ! ! Nie uszkodziæ ³o¿yska.

Zamontowaæ ograniczenie osiowe,
w³o¿yæ œruby mocuj¹ce i dokrêciæ
momentem obrotowym.

zalecanym

Kontrola luzu osiowego wa³ka rozrz¹du, 5.54 - 2
Wymontowaæ ograniczenie osiowe i zamontowaæ
ponownie z odpowiedni¹ tarcz¹ rozruchow¹, jeszcze raz
sprawdziæ luz.
à Dane techniczne, 9.21 - 14

RA - A 13

7.51 - 3b

DEMONTA¯ I MONTA¯ WA£KA ROZRZ¥DU
Ko³o wa³ka rozrz¹du osadziæ na wa³ku rozrz¹du i ko³ku
osiuj¹cym.
W³o¿yæ œruby mocuj¹ce i dokrêciæ rêk¹.
– Dokrêcenie po zamontowaniu ko³a poœredniego –

Za³o¿yæ ko³o poœrednie,
wa³ek rozrz¹du i wa³ korbowy wyrównaæ w kierunku
oznakowania i wsun¹æ ko³o poœrednie.
• Ko³o zêbate wa³u korbowego do ko³a poœredniego
zaznaczone jako 1-1-1.
• Ko³o zêbate wa³ka rozrz¹du do ko³a poœredniego
zaznaczone jako 2-2-2.
Za³o¿yæ tarczê rozruchow¹ i za³o¿yæ pierœcieñ osadczy
sprê¿ynuj¹cy.

Zablokowaæ ko³o zamachowe i ko³o zêbate wa³ka
rozrz¹du przykrêciæ zalecanym momentem obrotowym.
à Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych,
9.51
à Monta¿ pokrywy napêdu rozrz¹du, 5.54
à Monta¿ obudowy ko³a zamachowego, 5.53
Z³o¿yæ silnik.

Wskazówka: Silniki typoszeregu D 02..
Pamiêtaæ o zmienionym wa³ku rozrz¹du do smarowania napêdu zaworu!
W odosobnionych wypadkach w przypadku silników typoszeregu D 02.., kwestionuje siê odg³osy pisku i gwizdów
z mechanizmu dŸwigienek zaworowych, bêd¹ce wynikiem braku smaru. Aby unikn¹æ tych reklamacji montuje siê
teraz seryjnie wa³ki rozrz¹du z wytoczonym rowkiem olejowym w czopach korbowych 2 i 3 (4-cyl.) wzgl. 2, 3 i 4
(6-cyl.). Równoczeœnie
tuleje ³o¿yskowe 51.04410.0128 (N1- wiêkszy rozmiar: .0129) z rowkiem olejowym zast¹piono
tulejami ³o¿yskowymi 51.04410.0132 (N1-wiêkszy rozmiar: .0133) bez rowka olejowego.
Przy naprawach pamiêtaæ o tym, ¿e wprawdzie obecne wa³ki rozrz¹du (bez rowka olejowego) mog¹ byæ ³¹czone
z dotychczasowymi tulejami ³o¿yskowymi (z rowkiem olejowym), ale nie dotyczy to ³¹czenia dotychczasowych
wa³ków rozrz¹du (bez rowka olejowego) z aktualnymi tulejami ³o¿yskowymi (bez rowka olejowego).
Z centralnego magazynu czêœci zamiennych VZ dostarczane s¹ jeszcze tylko wa³ki rozrz¹du z rowkiem olejowym.

7.51 - 4b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ WA£KA ROZRZ¥DU
D 0834/36
Demonta¿ wa³ka rozrz¹du
à Demonta¿ i monta¿ mechanizmu dŸwigienek
zaworowych, 7.11
à Demonta¿ i monta¿ miski olejowej, 4.31
à Demonta¿ i monta¿ obudowy ko³a zamachowego,
5.53
Wskazówka
Na poni¿szych rysunkach ko³a rozrz¹du i
napêd rozrz¹du s¹ wymontowane. Wa³ek
rozrz¹du
mo¿na
wymieniæ
bez
demontowania tych czêœci.
Narzêdzie specjalne [51]
do wymontowania i montowania wa³u rozrz¹du
1
2

2

1

Wa³ek prowadz¹cy
Adapter

Wykrêciæ œruby mocuj¹ce ograniczenia osiowego, wyj¹æ
ograniczenie osiowe.

Silnik tak obróciæ, by strona czo³owa cylindra
wskazywa³a w dó³, tak by popychacze zeœliznê³y siê w
kierunku g³owicy cylindra a krzywki do demonta¿u wa³u
zwolni³y.
Adapter 2 przykrêciæ do wa³ka rozrz¹du od strony
napêdu rozrz¹du, wa³ek prowadz¹cy 1 wkrêciæ w
adapter.

RA - A 13

2
1

7.51 - 5b

DEMONTA¯ I MONTA¯ WA£KA ROZRZ¥DU
Za pomoc¹ wa³ka prowadz¹cego wa³ek rozrz¹du
wycisn¹æ od strony napêdu rozrz¹du, wa³ek rozrz¹du
prowadziæ przy tym od strony ko³a zamachowego.
Wyj¹æ wa³ek rozrz¹du.
! ! ! Nie uszkodziæ ³o¿yska wa³ka rozrz¹du.
Wa³ek rozrz¹du sprawdziæ pod k¹tem zu¿ycia.
Wskazówka
Popychacz zaworu (popychacz grzybkowy)
demontowaæ
mo¿na
tylko
po
wymontowaniu wa³ka rozrz¹du.

Popychacz zaworów wysun¹æ w dó³ przy pomocy
magnesu i sprawdziæ pod k¹tem zu¿ycia, w razie
potrzeby wymieniæ.
à Demonta¿ i monta¿ tulei ³o¿yskowych wa³ka
rozrz¹du, 7.55

Wskazówka
W tym samym silniku zamontowane byæ mog¹ popychacze zaworów wielkoœci N i N I.
Popychacze N I oznaczone s¹ czerwon¹ kropk¹.
Dalsze oznaczenie znajduje siê na tabliczce znamionowej silnika, à 5.56 - 6.
D 0834 ma 5-krotne ³o¿ysko wa³ka rozrz¹du,
D 0836 ma 7-krotne ³o¿ysko wa³ka rozrz¹du,
w wykonaniu z tulejami z br¹zu o³owiowego.
1. ³o¿ysko wa³ków rozrz¹du (od strony ko³a zêbatego) ma wykonanie sto¿kowo-bary³kowate.

7.51 - 6b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ WA£KA ROZRZ¥DU
Monta¿ wa³ka rozrz¹du
W nowych popychaczach zaworów nale¿y zwracaæ
uwagê na ew. stopnie wiêkszego rozmiaru. W razie
potrzeby ustaliæ je przez pomiar.
Naoliwiæ popychacz zaworów i w³o¿yæ.

Wa³ek rozrz¹du, pojedyncze czêœci
1
2
3
4
5
6

4x œruba szeœciok¹tna M10 x 1,25 x 38 -10.9Ko³o zêbate wa³ka rozrz¹du
2x œruba szeœciok¹tna M 8 x 16 -8.8- z podk³adk¹
Ko³ek pasowany
Ograniczenie osiowe (ko³nierz okularowy)
Wa³ek rozrz¹du

2

3

4

1

6
5

Naoliwiæ tuleje ³o¿yskowe, ³o¿ysko wa³ka rozrz¹du,
wa³ek rozrz¹du z wa³kiem prowadz¹cym, od strony ko³a
zamachowego, zamontowaæ w skrzyni korbowej.
Wa³ek rozrz¹du prowadziæ na ³o¿ysku krañcowym tak
by nie uszkodziæ tulei ³o¿yskowych.

Zamontowaæ ograniczenie osiowe wa³ka rozrz¹du,
œruby mocuj¹ce dokrêciæ zalecanym momentem
obrotowym.
à Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych,
9.51 - 6
à Kontrola luzu osiowego wa³ka rozrz¹du, 5.54 - 8,
w razie potrzeby skorygowaæ
à Monta¿ ko³a zêbatego wa³ka rozrz¹du, 5.54 - 11

RA - A 13

7.51 - 7b

7.51 - 8b

RA - A 13

KONTROLA CZASÓW ROZRZ¥DU ZAWORÓW
Kontrola czasów rozrz¹du zaworów
Przekrêcenie przyœrubowanego ko³a napêdowego wa³ka rozrz¹du mo¿e spowodowaæ powa¿ne uszkodzenia
silnika.
Dlatego te¿ po usterkach silnika, które mog¹ spowodowaæ przekrêcenie – jak np. przy awariach sprê¿arek –
sprawdziæ prawid³owe osadzenie przez skontrolowanie czasów rozrz¹du zaworów.
Warunek: Popychacze nie s¹ wygiête!
Postêpowaæ przy tym jak ni¿ej:
− Na obudowie ko³a zamachowego zamontowaæ urz¹dzenie do obracania silników
− Zdj¹æ os³ony g³owicy cylindra
− Nastawiæ prawid³owo luz zaworowy 1. cylindra
− Silnik obróciæ w kierunku przeciwnym do biegu na ok. 30° przed ZPO
− Czujnik zegarowy z lekkim naprê¿eniem wstêpnym zamontowaæ na talerzu sprê¿yny zaworu wlotowego 1.
cylindra i ustawiæ na " 0 "
− Silnik obracaæ wolno w kierunku biegu i obserwowaæ wskazówkê czujnika zegarowego:
• Gdy wskazówka siê poruszy, zawór wlotowy otwiera siê
− Odczytaæ skalê stopniow¹ na kole zamachowym i porównaæ z czasami rozrz¹du, strona 9.21 - 18 i 19

Przyk³ady
dane w stopniach odnosz¹ siê do k¹ta wa³u korbowego
Wykres rozrz¹du silnika do D 0824 LFL
1
2
3
4
5
6
7
8
9

Kierunek obrotu silnika
Wlot otwiera siê
Wylot zamyka siê
Œrodek krzywki wlotu
Wylot otwiera siê
Wlot zamyka siê
Œrodek krzywki wylotu
Wylot, czas otwierania
Wlot, czas otwierania

Wykres rozrz¹du silnika do D 0834 LFL – Euro 3
z wewnêtrznym odprowadzeniem spalin (AGR)
1
2
3
4
5
6
7
8
9

Kierunek obrotu silnika
Wlot otwiera siê
Wylot zamyka siê
Œrodek krzywki wlotu
Wylot otwiera siê
Wlot zamyka siê
Œrodek krzywki wylotu
Wylot, czas otwierania
Wlot, czas otwierania

à Luz zaworowy i czasy
silników, 9.21 - 18 i 19

rozrz¹du

ró¿nych

RA - A 13

7.52 - 1b

KONTROLA CZASÓW ROZRZ¥DU ZAWORÓW
Wykres rozrz¹du silnika do D 0826 LFL – Euro 2
1
2
3
4
5
6
7
8
9

Kierunek obrotu silnika
Wlot otwiera siê
Wylot zamyka siê
Œrodek krzywki wlotu
Wylot otwiera siê
Wlot zamyka siê
Œrodek krzywki wylotu
Wylot, czas otwierania
Wlot, czas otwierania

Wykres rozrz¹du silnika do D 0836 LFL – Euro 3
z wewnêtrznym odprowadzeniem spalin (AGR)
1
2
3
4
5
6
7
8
9

Kierunek obrotu silnika
Wlot otwiera siê
Wylot zamyka siê
Œrodek krzywki wlotu
Wylot otwiera siê
Wlot zamyka siê
Œrodek krzywki wylotu
Wylot, czas otwierania
Wlot, czas otwierania

à Luz zaworowy i czasy rozrz¹du ró¿nych silników,
9.21 - 18 i 19

Wskazówka
Przez umieszczenie po jednym czujniku zegarowym na talerzu zaworu wlotowego i wylotowego 1.
cylindra mo¿na w ten sposób przez dalsze obracanie silnika kontrolowaæ wszystkie czasy rozrz¹du i
skok zaworu.

7.52 - 2b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ TULEI £O¯YSKOWYCH WA£KA ROZRZ¥DU
Demonta¿ i monta¿ tulei ³o¿yskowych wa³ka
rozrz¹du

1

2

D 0834/36
Narzêdzie specjalne [50]
do wyciskania i wciskania tulei ³o¿yskowych wa³ka
rozrz¹du 2 do 6 w silniku 6-cyl.
i
2 do 4 w silniku 4-cyl.
1
2
3
4

5

6

7

7

Wa³ek z rowkiem i sta³ym ogranicznikiem ....... -6012
Bijak do 1 ............................................................. -0546
Dwustronna tuleja prowadz¹ca.......................... -xxxx
P³yta dociskowa.................................................... -xxxx
do tulei ³o¿yskowej 1 (strona pompy wodnej)
P³yta dociskowa.................................................... -xxxx
do tulei ³o¿yskowych 2 do 6
P³yta do wyciskania.............................................. -xxxx
do tulei ³o¿yskowych 2 do 6
P³yta dociskowa.................................................... -xxxx
do tulei ³o¿yskowej 7 (strona ko³a zamachowego)

5

6

4
3

9

Narzêdzia specjalne
do wyciskania tulei ³o¿yskowych 1 i 5, wzgl. 7
8

9

Mechanizm do wyci¹gania
(p³yta z przegubem) .......................................... [52]
Œci¹gacz udarowy ............................................. [21]

8

Wyciskanie tulei ³o¿yskowej wa³ka rozrz¹du 1
Od strony pompy wodnej:
Za pomoc¹ œci¹gacza udarowego [21] i mechanizmu
do wyci¹gania [52] wyj¹æ tulejê ³o¿yskow¹ 1.
Wskazówka
Tuleja ³o¿yskowa 7 pozostaje osadzona
jako prowadnica.
Sprawdziæ prawid³owe osadzenie tulei
³o¿yskowej 7.
Jeœli tuleja ta by³aby zatarta lub
nieprawid³owo osadzona, wymieniæ j¹ jako
pierwsz¹, à 7.55 - 6.

Narzêdzia specjalne
do wyciskania tulei ³o¿yskowych 2 do 6
1

Z urz¹dzenia monta¿owego................................... [50]
1
3
6

Wa³ek z rowkiem i sta³ym ogranicznikiem .... -6102
Dwustronna tuleja prowadz¹ca....................... -xxxx
P³yta do wyciskania........................................... -xxxx

6
3

RA - A 13

7.55 - 1b

DEMONTA¯ I MONTA¯ TULEI £O¯YSKOWYCH WA£KA ROZRZ¥DU
Wyciskanie tulei ³o¿yskowych wa³ka rozrz¹du 2 do 6
Od strony pompy wodnej:
Tulejê prowadz¹c¹ 3 osadziæ na wale z rowkiem,
pamiêtaæ przy tym o odpowiedniej stronie tulei.
Obci¹¿ona sprê¿ynowo kulka musi zatrzymaæ siê w
otworze olejowym.
6

6
3

P³yta do wyciskania do ³o¿ysk 2 do 6

P³ytê do wyciskania 6 zamontowaæ na wale z drugiej
strony ogranicznika 1 i w³o¿yæ w tulejê ³o¿yskow¹ 2.
6

1

Zamontowaæ tulejê prowadz¹c¹ 3 i w otworze
olejowym zatrzasn¹æ obci¹¿on¹ sprê¿ynowo kulkê.
Rowek wa³u musi wtedy wskazywaæ w górê.
3

Za pomoc¹ miêkkiego m³otka (tworzywo sztuczne lub
miedŸ) wybiæ po kolei tuleje ³o¿yskowe 2, 3, 4 i 5.

7.55 - 2b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ TULEI £O¯YSKOWYCH WA£KA ROZRZ¥DU
Do wyciskania tulei ³o¿yskowej 6 przed p³ytê do
wyciskania 6 w³o¿yæ jako przed³u¿enie p³ytê dociskow¹
5 ,
poniewa¿ w przeciwnym wypadku wa³ek
prowadz¹cy 1 bêdzie za krótki.
7

7

6

5

3

1

Jako dodatkowej prowadnicy u¿yæ mo¿na p³yty
dociskowej do tulei ³o¿yskowej 7.

Za pomoc¹ miêkkiego m³otka (tworzywo sztuczne lub
miedŸ) wybiæ tulejê ³o¿yskow¹ 6.
Wskazówka
Tuleja ³o¿yskowa 7 pozostaje jako
prowadnica po wciœniêciu nowych tulei
³o¿yskowych.

Wciskanie tulei ³o¿yskowej wa³ka rozrz¹du 6
P³ytê dociskow¹ 7 do prowadzenia zamontowaæ w
osadzonej tulei ³o¿yskowej 7 (od strony ko³a
zamachowego), obci¹¿ona sprê¿ynowo kulka musi siê
przy tym zatrzasn¹æ w otworze olejowym ³o¿yska
g³ównego.

Od strony pompy wodnej:
Zamontowaæ wa³ z rowkiem i tulej¹ prowadz¹c¹
przy demonta¿u, w otworze ³o¿yska 1.

3

, jak

7

3

Przy wk³adaniu wa³ka rowek musi wskazywaæ w górê,
tak by tuleja prowadz¹ca by³a ustalona przez
odpowiednie otwory olejowe.

RA - A 13

7.55 - 3b

DEMONTA¯ I MONTA¯ TULEI £O¯YSKOWYCH WA£KA ROZRZ¥DU
Zamontowaæ now¹ tulejê ³o¿yskow¹ na p³ycie
dociskowej 5 .
Naciêcie (K) musi przy tym wskazywaæ w stronê pompy
wodnej,
otwór olejowy (do ³o¿yska g³ównego) zatrzasn¹æ w
obci¹¿onej sprê¿ynowo kulce (X),
inny otwór olejowy musi wtedy odpowiadaæ zag³êbieniu
(Y).

X

K

Y

Do wciskania tulei ³o¿yskowej 6 przed p³ytê dociskow¹
5
w³o¿yæ jako przed³u¿enie p³ytê do wyciskania 6 ,
poniewa¿ w przeciwnym wypadku wa³ek prowadz¹cy
bêdzie za krótki.

5

6

Za pomoc¹ miêkkiego m³otka (tworzywo sztuczne lub
miedŸ) wbiæ tulejê ³o¿yskow¹ 6.
Wskazówka
P³yta dociskowa ustalana jest przez rowek,
tak by po wciœniêciu otwory olejowe
pokrywa³y siê.

Wszystkie wciœniête tuleje ³o¿yskowe sprawdziæ pod
k¹tem osadzenia i swobody poruszania otworów
olejowych.

Olej

UWAGA
Przekrycie otworu olejowego z otworem
olejowym w obudowie, za pomoc¹ trzpienia
sprawdziæ minimalny przekrój ∅ = 2,5 mm.
Ka¿dy kozio³ ³o¿yskowy ma otwór olejowy
do ³o¿yska wa³u korbowego.
Co drugi 2. kozio³ ³o¿yskowy ma
dodatkowo otwór olejowy do g³owicy
cylindra.

Wciskanie tulei ³o¿yskowych wa³ka rozrz¹du 5 do 2
6

Rozmieszczenie narzêdzi specjalnych
6
5

1
3

P³yta do wyciskania jako prowadnica
P³yta dociskowa do tulei ³o¿yskowych
Wa³ek z rowkiem i sta³ym ogranicznikiem
Tuleja prowadz¹ca

7.55 - 4b

RA - A 13

5

1

3

DEMONTA¯ I MONTA¯ TULEI £O¯YSKOWYCH WA£KA ROZRZ¥DU
Na p³ycie dociskowej 5 zamontowaæ now¹ tulejê
³o¿yskow¹, jak pokazano na stronie 7.55 - 4 u góry.
P³ytê dociskow¹ z zamontowan¹ tulej¹ ³o¿yskow¹
osadziæ na wale.
P³ytê do wyciskania 6 zamontowaæ jako prowadnicê w
nowej, wciœniêtej tulei ³o¿yskowej 6.
Zamontowaæ tulejê prowadz¹c¹ 3 i w otworze
olejowym zatrzasn¹æ obci¹¿on¹ sprê¿ynowo kulkê.
Rowek wa³u musi wtedy wskazywaæ w górê.

6

5

3

Za pomoc¹ miêkkiego m³otka (tworzywo sztuczne lub
miedŸ) wbiæ tulejê ³o¿yskow¹ 5.

Tuleje ³o¿yskowe 5 do 2 wbijane s¹ po kolei od strony
pompy wodnej.
3

UWAGA
Po wciœniêciu tulei ³o¿yskowej 2, tulejê do
wyciskania 6 jako prowadnicê oraz tulejê
dociskow¹ 5 zamontowaæ w tulejach
³o¿yskowych.
Potrzebne s¹ one do wciskania tulei
³o¿yskowej 1.
Zdj¹æ tylko tulejê prowadz¹c¹ 3 .

Wciskanie tulei ³o¿yskowej wa³ka rozrz¹du 1
Pozostawiona tuleja do wyciskania 6 i tuleja dociskowa
5 , zatrzaœniête w otworze olejowym, s³u¿¹ teraz jako
prowadnica.

6

5

4

Na p³ycie dociskowej 4 do ³o¿yska 1 (strona pompy
wodnej) zamontowaæ now¹ tulejê ³o¿yskow¹.
Naciêcie musi przy tym wskazywaæ w stronê pompy
wodnej (na zewn¹trz),
otwór olejowy (do ³o¿yska g³ównego) zatrzasn¹æ w
obci¹¿onej sprê¿ynowo kulce.

P³ytê dociskow¹ 4 z zamontowan¹ tulej¹ ³o¿yskow¹
osadziæ na wale.
! ! ! Rowek wa³u musi wskazywaæ w górê.
Za pomoc¹ bijaka 2 tulejê ³o¿yskow¹ wcisn¹æ do
oporu.

RA - A 13

4

2

7.55 - 5b

DEMONTA¯ I MONTA¯ TULEI £O¯YSKOWYCH WA£KA ROZRZ¥DU
Po wciœniêciu ka¿dej tulei ³o¿yskowej
osadzenie i pokrycie otworów olejowych.

sprawdziæ

UWAGA
Przekrycie otworu olejowego z otworem
olejowym w obudowie, za pomoc¹ trzpienia
sprawdziæ minimalny przekrój ∅ = 2,5 mm.
Ka¿dy kozio³ ³o¿yskowy ma otwór olejowy
do ³o¿yska wa³u korbowego.
Co drugi 2. kozio³ ³o¿yskowy ma
dodatkowo otwór olejowy do g³owicy
cylindra.

Olej

Wycisn¹æ tulejê ³o¿yskow¹ wa³ka rozrz¹du 7 w
silniku 6-cyl.,
tulejê ³o¿yskow¹ wa³ka rozrz¹du 5 w silniku 4-cyl.
Od strony ko³a zamachowego:
Wyj¹æ tulejê ³o¿yskow¹ 7, wzgl. 5 w silniku 4-cyl. za
pomoc¹ œci¹gacza udarowego [21] i mechanizmu do
wyci¹gania [52].

Wcisn¹æ tulejê ³o¿yskow¹ wa³ka rozrz¹du 7 w
silniku 6-cyl.,
tulejê ³o¿yskow¹ wa³ka rozrz¹du 5 w silniku 4-cyl.

1

6

5

Rozmieszczenie narzêdzi specjalnych
1
5
6

Wa³ek z rowkiem i sta³ym ogranicznikiem
P³yta dociskowa do tulei ³o¿yskowych 2 do 6
P³yta do wyciskania

P³ytê dociskow¹ 5 do prowadzenia zamontowaæ od
strony pompy wodnej w ³o¿ysku 6 i zatrzasn¹æ
obci¹¿on¹ sprê¿ynowo kulkê.
P³ytê do wyciskania 6 do prowadzenia zamontowaæ od
strony ko³a zamachowego w ³o¿ysku 5.
Wa³ z rowkiem zamontowaæ w obydwóch p³ytach
prowadz¹cych.
! ! ! Rowek musi teraz wskazywaæ w górê ! ! !

5

6

7.55 - 6b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ TULEI £O¯YSKOWYCH WA£KA ROZRZ¥DU
Zamontowaæ now¹ tulejê ³o¿yskow¹ na p³ycie
dociskowej 7 .
Naciêcie musi przy tym wskazywaæ w stronê pompy
wodnej,
otwór olejowy (do ³o¿yska g³ównego) zatrzasn¹æ w
obci¹¿onej sprê¿ynowo kulce (X),
inny otwór olejowy musi wtedy odpowiadaæ zag³êbieniu
(Y).

X

Y

P³ytê dociskow¹ 4 z zamontowan¹ tulej¹ ³o¿yskow¹
osadziæ na wale.
! ! ! Rowek wa³u musi wskazywaæ w górê ! ! !
Za pomoc¹ bijaka 2 tulejê ³o¿yskow¹ wcisn¹æ do
oporu.

Po wciœniêciu ka¿dej tulei ³o¿yskowej
osadzenie i pokrycie otworów olejowych.

sprawdziæ

UWAGA
Przekrycie otworu olejowego z otworem
olejowym w obudowie, za pomoc¹ trzpienia
sprawdziæ minimalny przekrój ∅ = 2,5 mm.

Olej

Ka¿dy kozio³ ³o¿yskowy ma otwór olejowy
do ³o¿yska wa³u korbowego.
Co drugi 2. kozio³ ³o¿yskowy ma
dodatkowo otwór olejowy do g³owicy
cylindra.
à Demonta¿ i monta¿ wa³ka rozrz¹du, 7.51

RA - A 13

7.55 - 7b

7.55 - 8b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ SPRʯARKI, WYMIANA PRZY SILNIKU D 08
Silnik D 08..
Demonta¿ sprê¿arki
Ze sprê¿arki wymontowaæ przewód zasysanego
powietrza 1 .
Ze sprê¿arki wymontowaæ przewód sprê¿onego
powietrza 2 do elementu przy³¹czowego.
Ze sprê¿arki wymontowaæ obydwa przewody ch³odziwa
( 3 + 4 ).
Od³¹czyæ przewód 5 zasilania oleju.
Wymontowaæ alternator, w tym celu od³¹czyæ
elektryczne przy³¹cza kabli i zdj¹æ paski klinowe.

Wykrêciæ œruby mocuj¹ce
uk³adu kierowniczego.

1

pompy wspomagania

Odsun¹æ pompê wspomagania uk³adu kierowniczego,
w razie potrzeby przywi¹zaæ.

Z pompy zdj¹æ tarczê zabierakow¹.

RA - A 13

8.13 - 1b

DEMONTA¯ I MONTA¯ SPRʯARKI, WYMIANA PRZY SILNIKU D 08
Przy D 0824/26 dodatkowo:
Wykrêciæ œruby mocuj¹ce
sprê¿arki 2 .
Zdj¹æ pokrywê.

1

z pokrywy napêdu

Wykrêciæ œruby mocuj¹ce 4 przedniego zamocowania
ko³nierza sprê¿arki.
Wykrêciæ œruby tylnego zamocowania sprê¿arki.
3

Wziernik do luzu miêdzy bokami zêbów przy
D 0824/26
Wskazówka
W silnikach D 0834/36 z ko³ami
steruj¹cymi o prostym uzêbieniu sprê¿arka
nie jest regulowana.

Sprê¿arkê wyj¹æ z obudowy ko³a rozrz¹du.

8.13 - 2b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ SPRʯARKI, WYMIANA PRZY SILNIKU D 08
Przy wymianie sprê¿arki
Wymontowaæ ko³o napêdowe sprê¿arki, w tym celu
poluzowaæ nakrêtkê mocuj¹c¹ 4 .
Wskazówka:
W celu poluzowania i dokrêcenia nakrêtki mocuj¹cej
ko³a napêdowego sprê¿arki ko³a napêdowego nie
wolno mocowaæ w imadle (nawet w szczêkach z
miêkkiego metalu), poniewa¿ doprowadziæ to mo¿e do
uszkodzenia zêbów i odkszta³cenia ko³a zêbatego.
Z tego powodu u¿yæ p³yty monta¿owej 1 [45] w
pokazany sposób.

Ko³o napêdowe sprê¿arki 2 przykrêciæ za pomoc¹ 4
œrub 3 do p³yty monta¿owej si³¹ 30 Nm.
Poluzowaæ nakrêtkê mocuj¹c¹ 4 .
Wycisn¹æ ko³o napêdowe,
w tym celu p³ytê monta¿ow¹ 1 zamocowaæ œrubami 3
w dolnym elemencie ustalaj¹cym na kole napêdowym
2 .

Œrubê 5 wkrêcaæ w œrodkowy otwór gwintowany,
dopóki nie zostanie poluzowane ko³o napêdowe.
Wyj¹æ ko³o odbioru napêdu z p³yt¹ monta¿ow¹.

RA - A 13

8.13 - 3b

DEMONTA¯ I MONTA¯ SPRʯARKI, WYMIANA PRZY SILNIKU D 08
Ko³nierz mimoœrodowy 1 poluzowaæ m³otkiem z
tworzywa sztucznego z obudowy sprê¿arki.
Ko³nierz zdj¹æ z obudowy.
Wykrêciæ króciec wkrêcany 3 przy³¹czy ch³odziwa i
powietrza sprê¿onego.

Oczyœciæ ko³nierz mimoœrodowy 1 .
Wymieniæ pierœcienie samouszczelniaj¹ce o przekroju
okr¹g³ym 2 i przesmarowaæ smarem silikonowym.
Ko³nierz 1 osadziæ w obudowie sprê¿arki.

Ko³o napêdowe sprê¿arki 1 z p³yt¹ monta¿ow¹ 2 [45]
osadziæ na wale korbowym sprê¿arki.
Nakrêtkê mocuj¹c¹ 3 ko³a napêdowego dokrêciæ si³¹
225 Nm.

Z ko³a napêdowego wykrêciæ œruby mocuj¹ce 2 p³yty
monta¿owej 1 .
Zdj¹æ p³ytê monta¿ow¹.
W cylinder wkrêciæ i dokrêciæ króciec wkrêcany 3
przy³¹czy ch³odziwa i powietrza sprê¿onego z nowymi
pierœcieniami uszczelniaj¹cymi.

8.13 - 4b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ SPRʯARKI, WYMIANA PRZY SILNIKU D 08
Monta¿ sprê¿arki
D 0834..
D 0836..
Oczyœciæ powierzchniê uszczelniaj¹c¹ na sprê¿arce i
obudowie ko³a steruj¹cego.
Wymieniæ pierœcienie samouszczelniaj¹ce o przekroju
okr¹g³ym
na
ko³nierzu
mocuj¹cym
wzgl.
mimoœrodowym i przesmarowaæ smarem silikonowym.
Sprê¿arkê zamontowaæ bez regulacji silnika.

D 0824..
D 0826..
Oczyœciæ powierzchniê uszczelniaj¹c¹ na sprê¿arce i
obudowie ko³a steruj¹cego.
Wymieniæ pierœcienie samouszczelniaj¹ce o przekroju
okr¹g³ym
na
ko³nierzu
mocuj¹cym
wzgl.
mimoœrodowym i przesmarowaæ smarem silikonowym.
Ko³o zamachowe silnika ustawiæ na " ZPO " .
DŸwigniê ko³nierza mimoœrodowego sprê¿arki ustawiæ
na górnym ograniczniku (kierunek " G " ).
UWAGA
Przestrzegaæ zmienionego monta¿u przy
silnikach D 0826 zabudowanych na
stoj¹co.

D 0824..
D 0826.. przy kole napêdowym z 30 lub 31 zêbami
(wersja starsza)
Wa³ korbowy sprê¿arki obróciæ w ten sposób, by
oznaczenie ZPO znalaz³o siê u góry, a górna krawêdŸ
ko³ka zabierakowego 5 w po³o¿eniu 6 mniej wiêcej
15° przed nieobtoczonym wg³êbieniem 7 .
Sprê¿arkê w³o¿yæ w obudowê ko³a steruj¹cego.

RA - A 13

8.13 - 5b

DEMONTA¯ I MONTA¯ SPRʯARKI, WYMIANA PRZY SILNIKU D 08
Podczas wk³adania sprê¿arki wa³ korbowy sprê¿arki
obróci siê z powodu uzêbienia skoœnego ko³a
napêdowego o 15°, tak ¿e w stanie zamontowanym
górna krawêdŸ ko³ka zabierakowego 5 powinna siê
znaleŸæ w po³o¿eniu 8
– tzn. ma le¿eæ w jednej linii z nieobtoczonym
wg³êbieniem 7 . –
Jeœli tak nie jest, nale¿y ponownie wyj¹æ sprê¿arkê i
odpowiednio obróciæ jej wa³ korbowy.

D 0826.. przy kole napêdowym z 29 zêbami
Wa³ korbowy sprê¿arki powinien znajdowaæ siê przy
monta¿u 90° przed ZPO, tak by ko³nierz zabieraka po
stronie odbioru mocy (pompa uk³adu kierowniczego)
ustawiony by³ pionowo.
Rys. pokazuje sytuacjê 105°, przed monta¿em 1 .
Po monta¿u wa³ korbowy sprê¿arki obraca siê o ok.
15° w prawo 2 .
Pamiêtaæ o oznaczeniu ZPO 3 na ko³nierzu zabieraka.

Do obudowy ko³a steruj¹cego w³o¿yæ sprê¿arkê wraz z
nowym pierœcieniem samouszczelniaj¹cym o przekroju
okr¹g³ym.
Wkrêciæ œruby mocuj¹ce 4 i lekko dokrêciæ, tak by
mimoœród regulacyjny da³ siê jeszcze przekrêcaæ.

Wszystkie D 08..
Wkrêciæ tylne œruby mocuj¹ce 7 .
Pod³¹czyæ przewód 8 zasilania olejem.
D 0824../26..
Nastawianie luzu miêdzy bokami zêbów, 8.13 - 8.

8.13 - 6b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ SPRʯARKI, WYMIANA PRZY SILNIKU D 08
Œruby zamocowania sprê¿arki 4 dokrêciæ si³¹ 45 Nm.
Tylne œruby mocuj¹ce 7 dokrêciæ si³¹ 30 Nm.

Przy D 0824/26 dodatkowo:
Zamontowaæ pokrywê napêdu sprê¿arki
Wkrêciæ œruby 1 i dokrêciæ si³¹ 45 Nm.

2

.

Zamontowaæ
tarczê
zabierakow¹
do
pompy
wspomagania uk³adu kierowniczego oraz nowy
pierœcieñ samouszczelniaj¹cy o przekroju okr¹g³ym
(strza³ka).
Zamontowaæ
pompê
wspomagania
uk³adu
kierowniczego.

Wkrêciæ œruby

1

i dokrêciæ si³¹ 45 Nm.

RA - A 13

8.13 - 7b

DEMONTA¯ I MONTA¯ SPRʯARKI, WYMIANA PRZY SILNIKU D 08
Zamontowaæ obydwa przewody ch³odziwa ( 1 + 2 ).
Przewód sprê¿onego powietrza 3 sprê¿arki pod³¹czyæ
do elementu przy³¹czowego i dokrêciæ.
Pod³¹czyæ przewód zasysaj¹cy 4 .

Zamontowaæ alternator 1 .
Za³o¿yæ paski klinowe 2 i napi¹æ
pod³¹czyæ przewody elektryczne,
wlaæ ch³odziwo.

3

,

Sprawdziæ poziomy oleju silnika i wspomagania uk³adu
kierowniczego,
w razie potrzeby uzupe³niæ.
Wszystkie poluzowane przewody ( 1 , 2 , 3 , 4 i 5 )
sprawdziæ pod k¹tem szczelnoœci.

8.13 - 8b

RA - A 13

DEMONTA¯ I MONTA¯ SPRʯARKI, WYMIANA PRZY SILNIKU D 08
Nastawianie luzu miêdzy bokami zêbów ko³a
napêdowego sprê¿arki
Luz miêdzy bokami zêbów ko³a napêdowego sprê¿arki
jest regulowany. Nastawia siê go za pomoc¹
obrotowego, mimoœrodowego ko³nierza poœredniego
1 , w którym u³o¿yskowana jest sprê¿arka 2 .
Dla zredukowania zwiêkszonego zu¿ycia przy zbyt
ma³ym luzie lub odg³osów rozruchu przy luzie zbyt
du¿ym, luz miêdzy bokami zêbów nastawiaæ starannie,
zgodnie z poni¿sz¹ instrukcj¹, po ka¿dej pracy, podczas
której luzowane s¹ œruby mocuj¹ce sprê¿arki.
Nastawianie mo¿e odbywaæ siê tylko przy kompletnie
zmontowanym napêdzie zaworu i zimnym silniku.
Wymontowaæ alternator,
wykrêciæ œrubê zamykaj¹c¹ 3 ,
poluzowaæ œruby 7 ,
œruby 4 , dopóki sprê¿arka przez obrócenie ko³nierza
poœredniego na dŸwigni 5 nie da siê regulowaæ przy
u¿yciu ma³ej si³y.

Przez obrócenie dŸwigni 5 w kierunku (G) nastawiæ
maksymalny luz miêdzy bokami zêbów.
Szczelinomierz 0,15 mm wsun¹æ miêdzy znajduj¹ce siê
w zazêbieniu boki zêbów 6 ,
obracaæ w kierunku (K), dopóki
dŸwigniê 5
szczelinomierz nie zaciœnie, ale bêdzie nim mo¿na
jeszcze poruszaæ.
Œruby mocuj¹ce 4 dokrêciæ na krzy¿ w 3 stopniach
si³¹ 45 Nm.
Dokrêciæ œruby 7 (30 Nm).
• Szczelinomierz 0,15 mm musi daæ siê mocno
wsun¹æ przy niezmienionym po³o¿eniu kó³ zêbatych.
Przeprowadziæ dodatkow¹ kontrolê za pomoc¹
szczelinomierza 0,10 mm.
• Sprawdzian 0,10 mm – musi daæ siê lekko wsun¹æ.
Œrubê zamykaj¹c¹ 3 dokrêciæ si³¹ 70 Nm.
Zamontowaæ pokrywê i uchwyt pr¹dnicy, dokrêciæ œruby
1 si³¹ 45 Nm.
Zamontowaæ alternator.

RA - A 13

8.13 - 9b

8.13 - 10b

RA - A 13

DANE TECHNICZNE

Silniki rzêdowe
D 0224, D 0226
D 0824, D 0826
D 0834, D 0836

09.2000

RA - A 13

9.00 - 1b

SPIS TREŒCI
Spis treœci

Rozdzia³/strona

1.

Oznaczenie typu

1.1
1.2

Objaœnienie...............................................................................................................................................
Has³a porz¹dkuj¹ce ................................................................................................................................

1.3

Nowe oznaczenie typu

1.4
1.5
1.6

Przepisy dotycz¹ce gazów spalinowych i wartoœci granicznych szumów ....................................
Gazy spalinowe........................................................................................................................................
Wartoœci graniczne szumów..................................................................................................................

2.

Parametry

2.1

Rodzaj konstrukcji silnika, liczba cylindrów, pojemnoœæ skokowa, stosunek sprê¿ania,
kolejnoœci zap³onu, itd. ...........................................................................................................................

3.

Tabela wartoœci nastawczych silnika

3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9

Wtryskiwacze............................................................................................................................................
Rozdzielaczowa pompa wtryskowa .....................................................................................................
Wielosekcyjna pompa wtryskowa.........................................................................................................
Rozdzielaczowa pompa wtryskowa VP44 ..........................................................................................
Wskazówki dot. mocy/momentu obrotowego, pocz¹tku t³oczenia, ciœnienia wtryskiwaczy......
Wartoœci nastawcze silnika, tabela do D 0824/26 ...........................................................................
Wartoœci nastawcze silnika, tabela do D 0834/36 ...........................................................................
Tabela wysuniêæ dyszy...........................................................................................................................
Tabela ciœnieñ do³adowywania .............................................................................................................

4.

Wartoœci kontrolne/nastawcze

4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
4.6
4.6.1
4.6.2
4.6.3
4.6.4
4.7
4.8
4.8.1
4.8.2
4.9
4.10
4.11
4.12

Skrzynia korbowa ....................................................................................................................................
T³oki ...........................................................................................................................................................
Korbowody................................................................................................................................................
Wa³ korbowy.............................................................................................................................................
Ko³o zamachowe .....................................................................................................................................
G³owice cylindra i zawory ......................................................................................................................
Sprê¿yny zaworowe.................................................................................................................................
Sterowanie ................................................................................................................................................
Luz zaworowy...........................................................................................................................................
Czasy rozrz¹du ........................................................................................................................................
Smarowanie silnika .................................................................................................................................
Uk³ad ch³odzenia.....................................................................................................................................
Termostat ..................................................................................................................................................
Wentylator .................................................................................................................................................
Uk³ad elektryczny ....................................................................................................................................
Sprê¿arka..................................................................................................................................................
Turbosprê¿arka........................................................................................................................................
Ciœnienie sprê¿ania, kontrola ................................................................................................................

5.

Wartoœci orientacyjne momentów obrotowych

5.1
5.2
5.3

Wszystko w zasiêgu wzroku..................................................................................................................
Wartoœci odbiegaj¹ce od normy zak³adowej .....................................................................................
Wartoœci znormalizowane (norma zak³adowa)...................................................................................

6.

Docieranie silnika

6.1

Schemat docierania ................................................................................................................................

9.00 - 2b

RA - A 13

9.11 - 1b
9.11 - 1b

9.11 - 2b
9.11 - 2b
9.11 - 2b

9.12 - 1b

9.13 - 1b
9.13 - 2b
9.13 - 2b
9.13 - 3b
9.13 - 4b
9.13 - 5b
9.13 - 20b
9.16 - 1b
9.17 - 1b

9.21 - 1b
9.21 - 4b
9.21 - 7b
9.21 - 9b
9.21 - 12b
9.21 - 13b
9.21 - 15b
9.21 - 16b
9.21 - 18b
9.21 - 18b
9.21 - 20b
9.21 - 22b
9.21 - 22b
9.21 - 22b
9.21 - 23b
9.21 - 23b
9.21 - 23b
9.21 - 23b

9.50 - 1b
9.51 - 1b
9.53 - 1b

9.61 - 1b

OZNACZENIA TYPÓW
1. Oznaczenie typu
1.1 Objaœnienie
Has³o porz¹dkuj¹ce:

1
x

2
xx

3
x

4
x

5
x(x)

6
x

7
xxxx

8
/xxx

Rodzaj paliwa
Œrednica cylindra
Skok
Liczba cylindrów
Metoda spalania, do³adowanie
Warianty mocy
Monta¿ silnika
Zmniejszona moc zgodnie z przepisami
dot. budowy silników wzgl. oznaczenie specjalne klienta
Przyk³ad:

D

02

2

6

MK

F

/170

1.

2.

3.

4.

5.

7.

8.

has³o porz¹dkuj¹ce

Przyk³ad pokazuje silnik wysokoprê¿ny z otworem 102 mm, skokiem 116 mm, o 6 cylindrach, z metod¹ M z
kombinowanym do³adowaniem i ch³odzeniem powietrza do³adowuj¹cego dla monta¿u samochodów ciê¿arowych
z kabin¹ wagonow¹ i zmniejszon¹ moc¹ 170 KM.
1.2 Has³a porz¹dkuj¹ce (niekompletne, tylko powszechnie stosowane pojêcia, inne pojêcia SD 205, z 02.92.)
1.

2.

Rodzaj
D =
E
=
G =

paliwa
Diesel
Gaz ziemny
Gaz propan/butan (LPG)

MC

= Metoda M z komb. do³adowaniem
bez ch³odzenia powietrza do³adowuj¹cego

6.

7.

Œrednica cylindra
02 = Ø 102 mm
08 = Ø 108 mm

3.

Monta¿ silnika
..F
= Sam. ciê¿arowe, sam. z kabin¹ wagonow¹
z uk³adem kierowniczym po lewej stronie
..FG = Samochody z kabin¹ wagonow¹,
do jazdy terenowej
..GF = Sam. ciê¿arowe, sam. z kabin¹ wagonow¹
z uk³adem kierowniczym po lewej stronie
(tylko silniki typoszeregu D 08, G)
..FA = Samochody ciê¿arowe z kabin¹
wagonow¹, napêd na wszystkie ko³a
..FM = Samochody ciê¿arowe, samochody z
kabin¹ wagonow¹ z uk³adem kierowniczym
po lewej stronie, typoszereg œredni
..FR = Sam. ciê¿arowe, sam. z kabin¹ wagonow¹
z uk³adem kierowniczym po prawej stronie
..H
= Sam. ciê¿arowe z d³ug¹ mask¹, sam. z
kabin¹ wagonow¹ z uk³adem kierowniczym
po lewej stronie
..FO = Podwozie autobusów
..OH = Autobus, monta¿ z ty³u
od 1990 r.:
..LF = Ch³odzenie powietrza do³adowuj¹cego,
samochody z kabin¹ wagonow¹
..FL = Sam. z kabin¹ wagonow¹, sam. ciê¿arowe
..LFL = Ch³odzenie powietrza do³adowuj¹cego,
samochody z kabin¹ wagonow¹,
samochody ciê¿arowe
..LOH = Ch³odzenie powietrza do³adowuj¹cego,
autobus, monta¿ z ty³u

Skok
2
= 116 mm (D 02..)
125 mm (D 08.. silniki bezsprê¿arkowy)
120 mm (D 08.. z do³adowaniem)
125 mm (D 08.. LF 01 do ..)
3
= 125 mm (D 0834/36..)

4.

Warianty mocy
X
= pierwszy stopieñ
Y
= drugi stopieñ

Liczba cylindrów
4
= 4 cylindry
6
= 6 cylindrów

5.1 Do³adowanie (silniki nie metoda M)
T
= z do³adowaniem
L
= z do³adowaniem i
ch³odzeniem powietrza do³adowuj¹cego
C = z komb. do³adowaniem,
bez ch³odzenia powietrza do³adowuj¹cego
K
= z komb. do³adowaniem i
ch³odzeniem powietrza do³adowuj¹cego
5.2 Metoda spalania
M = Metoda M
MT = Metoda M z do³adowaniem
ML = Metoda M z do³adowaniem
i ch³odzeniem powietrza do³adowuj¹cego
MK = Metoda M z komb. do³adowaniem
i ch³odzeniem powietrza do³adowuj¹cego

Wskazówka: W danych technicznych u¿yto tylko liter niezbêdnie koniecznych dla rozró¿nienia hase³
porz¹dkuj¹cych 5 do 8.
RA - A 13

9.11 - 1b

OZNACZENIA TYPÓW
1.3 Nowe oznaczenie typu
Oznaczenia typów silników uleg³y zmianie z pocz¹tkiem 1990 r.
− Pozosta³o oznaczenie podstawowe hase³ porz¹dkuj¹cych 1 do 5 i nr monta¿u silnika nr 6.
− Odpadaj¹ warianty mocy, takie jak np. X, Y, Z.
− Dosz³o has³o 7 jako bie¿¹ca numeracja 01, 02 itd.
6
xxxx

7
xx

Monta¿ silnika
Moc, prêdkoœæ obrotowa,
przepisy dot. odbioru, wartoœci emisji
Przyk³ad:

D

08

2

6

L

F

01

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

has³o porz¹dkuj¹ce

Numeracjê bie¿¹c¹ prowadzi TDA-N. W numerze podaje siê w formie zakodowanej moc, prêdkoœæ obrotow¹ i
przepisy dotycz¹ce odbioru (TÜV, ECE, 88/77 EWG i inne).
Przyk³ad:

D 0826 LF 01 à 140 kW/2400/-20% NOx; 84/424 EWG; (skok 125)

tzn.:.

moc 140 kW przy 2400 obrotów na minutê,
WartoϾ NOx -20%, odpowiada to wytycznym 88/77 EWG, patrz 1.2.1.
SILENT = wartoœci graniczne szumów zewnêtrznych wed³ug 84/424 EWG, patrz 1.2.2.

1.4

Przepisy dotycz¹ce gazów spalinowych i wartoœci granicznych szumów
Silniki MAN, ju¿ odpowiadaj¹ce zalecanym wartoœciom i jako wyposa¿enie udostêpnione
poszczególnym typoszeregom, znajduj¹ siê w tabeli, rozdzia³ 9.13.
Wymienione wartoœci Euro 1 zostaj¹ zachowane w serii, bo dla zgodnoœci produkcji (conformity of
production = COP) dopuszczalne s¹ wartoœci wy¿sze o ok. 10%. Dlatego te¿ silniki te oznaczone s¹
równie¿ jako Euro 1 (COP).

1.5

Gazy spalinowe
ECE-R 49, obowi¹zuje od 15.04.82 r.:
Podane wartoœci, CO 14 g/kWh, HC 3,5 g/kWh, NOx 18 g/kWh, okreœla siê jako wartoœci 100%.
Poprawione wytyczne dotycz¹ce gazów spalinowych (88/77 EWG) odnosz¹ siê zawsze do tych wartoœci
i podaje siê je w formie zredukowanych (–) danych procentowych.
88/77 EWG, obowi¹zuje od 01.10.90 r.:
Poprawione wartoœci: CO -20%, HC -30%, NOx -20%, w odniesieniu do ECE-R 49,
przy Euro 1:
CO -68%, HC -69%, NOx -56%, w odniesieniu do ECE-R 49.
przy Euro 2:
CO -71%, HC -69%, NOx -61%, w odniesieniu do ECE-R 49.
w g/kWh przy:
Nox
HC
CO
PT (cz¹stka)

1.6

Euro 1
8,0
1,1
4,5
0,36 & gt; 85 kW
0,61 ≤ 85 kW

Euro 2
7,0
1,1
4,0
0,15

Euro 3
5,0
0,66
2,1
0,10

FAV 2 (CH)
9,0
1,23
4,9
0,7

KDV (A)
9,0
1,23
4,9
0,7 & gt; 85 kW (1.1.93)
0,4 ≤ 85 kW (1.1.93)

Wartoœci graniczne szumów
Tabelê zawieraj¹c¹ przegl¹d pojazdów z typami silników wg 84/424/EWG wzgl. ECE-R 51, które s¹
dostêpne w zak³adzie, tak¿e z ograniczonymi wariantami wyposa¿enia, mo¿na zamówiæ u TDT. Dotyczy
to tak¿e mo¿liwoœci doposa¿enia starszych silników, których program produkcji ju¿ nie obejmuje.
Przestrzegaæ tak¿e informacji serwisowych dotycz¹cych " POJAZDÓW CICHYCH " :
Pojazdy MAN-SILENT spe³niaj¹ wartoœci graniczne szumów dla cichych pojazdów u¿ytkowych.

9.11 - 2b

RA - A 13

PARAMETRY
2.1 Silnik
Rodzaj konstrukcji ...........................
Zasada dzia³ania..............................
Metoda
Metoda M....................................
D 0824, D 0826 ........................
D 0834, D 0836 ........................

Rzêdowy, zabudowany na stoj¹co
4-suwowy
Wysokoprê¿na z wtryskiem bezpoœrednim promieniowym przez dysze
jednootworowe do œrodkowej kulistej komory spalania w t³oku (metoda M)
Metoda wysokoprê¿na z wtryskiem bezpoœrednim do nieckowej komory
spalania, w zale¿noœci od wariantu silnika przy Euro 1/Euro 2 przez dysze
4- wzgl. wielootworowe
Metoda wysokoprê¿na z wtryskiem bezpoœrednim przez dysze 7- wzgl.
wielootworowe do nieckowej komora spalania i wewnêtrzne odprowadzenie
spalin. Stan spalin: Euro 3

Liczba cylindrów
D 0224, D 0824, D 0834......................................................
D 0226, D 0826, D 0836......................................................
PojemnoϾ skokowa
D 0224 ......................................................................................
D 0226 ......................................................................................
D 0824 ......................................................................................
D 0826 silniki bezsprê¿arkowe ............................................
D 0826 z do³adowaniem (TF, LF, LOH 05) ........................
D 0826 z do³adowaniem (LF 01 do .., LOH 01 do ..) ......
D 0834.. ....................................................................................
D 0836 ......................................................................................
Stosunek sprê¿ania
D 02.. M.. ..............................................................................
M, z do³adowaniem..................................................
D 0824 FL 01/LFL 01, 06.....................................................
D 0824 GF/LF 01/LOH ........................................................
LF 02 do ../LFL 02 do ../LOH 05 ........................
D 0826 F/GF/TF/LF/OH/LOH..............................................
LF 11 do ../LFL 06,09/LOH 15 do .. ...................
D 0834, D 0836 ......................................................................
Œrednica cylindra/skok
D 02.. ........................................................................................
D 08.. silniki bezsprê¿arkowe ............................................
D 08.. z do³adowaniem (TF, LF, LOH 05)........................
D 08.. z do³adowaniem (LF 01 do .., LOH 01 do ..)......
D 0834, D 0836 ......................................................................
Kolejnoœæ zap³onu
4 cylindry...................................................................................
6 cylindry...................................................................................
Smarowanie....................................................................................
Typy z napêdem na wszystkie ko³a (FA).............................
Ch³odzenie ......................................................................................
za pomoc¹................................................................................
Temperatura wody ch³odz¹cej ok. .......................................
dopuszczalna przez krótki czas, w zale¿noœci
od wykonania, max. ................................................................
Ciê¿ar suchego silnika
D 0224 M ok............................................................................
D 0226 M ok............................................................................
M z do³adowaniem ok. ............................................
D 0824 GF ok..........................................................................
D 0826 GF ok..........................................................................
D 0826 TF ok...........................................................................
D 0826 TOH/LF ok.................................................................
D 0834 LFL ok. ......................................................................
D 0836 LFL ok. ......................................................................

4
6
3

3791 cm
3
5687 cm
3
4580 cm
6871 cm3
6596 cm3
3
6871 cm
4580 cm3
6871 cm3
18 : 1
17,5 : 1
16,5 : 1
17 : 1
18 : 1
17 : 1
18 : 1
18 : 1
102/116 mm
108/125 mm
108/120 mm
108/125 mm
108/125 mm
1-3-4-2
1-5-3-6-2-4
Obiegowe powietrzem sprê¿onym
– 1 zêbat¹ pomp¹ olejow¹
– 2 zêbate pompy olejowe
Obieg pompy (ch³odzenie wod¹)
pompy ³opatkowej
80 °C do 90 °C
95° C do 105° C
360 kg
450 kg
540 kg
360 kg
460 kg
495 kg
523/532 kg
445 kg
600 kg

Iloœci nape³nianych œrodków i specyfikacje, à aktualne Zalecenia odnoœnie przegl¹dów i konserwacji.

RA - A 13

9.12 - 1b

9.12 - 2b

RA - A 13

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA
3.

Tabela wartoœci nastawczych silnika

Poni¿sza tabela zawiera dane dotycz¹ce mocy silnika, wartoœci nastawcze pocz¹tku pompowania, oznaczenia
dysz, wartoœci kontrolne dotycz¹ce badania gazów spalinowych (AU) z RA - A 16 i klasyfikacjê pomp
wtryskowych, jeœli s¹.

3.1 Wtryskiwacze
Typ wtryskiwacza
D 02.., metoda – M.................................................................................... Dysza jednootworowa
D 08.., z nieckow¹ komor¹ spalania ...................................................... Dysza czterootworowa
dla Euro 1/Euro 2/Euro 3 ........................................................... Dysza cztero- lub wielootworowa
Oznaczenie wtryskiwacza
DL.................................................................................................................... Dysza otworowa normalna
DLL.................................................................................................................. Dysza otworowa wyd³u¿ona
Obsada wtryskiwacza
Typ KD............................................................................................................ ze z³¹cznym po³¹czeniem œrubowym
(np. do D 02 M –KDEL 82 S 7/13)
Filtr paliwowy
Filtr wstêpny .................................................................................................. z wk³adem sitowym
Filtr g³ówny .................................................................................................... do wyb.: Nabój filtra z pojemnikiem
pojedynczym z elementem
papierowym lub filtr podwójny

RA - A 13

9.13 - 1b

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA
Pompy wtryskowe do dotychczasowych silników, ³¹cznie z Euro 2
3.2 Rozdzielaczowa pompa wtryskowa
Wyrób .......................................................................................................... BOSCH
Typ
.......................................................................................................... £opatkowa pompa t³ocz¹ca ze
sterowanym ciœnieniowo regulatorem
wtrysku
Oznaczenia regulatora
Dwuzakresowy regulator prêdkoœci obrotowej ....................................... RQ (np. RQ 250/1300 MW 84)
Wielozakresowy regulator prêdkoœci obrotowej
(regulator wielozakresowy) ......................................................................... RQV (np. RQV 250/1300 MW 83)
Nastawianie pocz¹tku t³oczenia przy ........................................................ 1 mm skoku t³oka
Objaœnienia do oznaczenia pompy wtryskowej
np.
VE 4/10 F 1500 R 57
VE
.............................................................................................................
4
.............................................................................................................
10
.............................................................................................................
F
.............................................................................................................
1500 .............................................................................................................
R
57

Rozdzielaczowa pompa wtryskowa
Liczba cylindrów
Œrednica t³oka w mm
Regulator odœrodkowy
Koñcowa prêdkoœæ obrotowa
(prêdkoœæ obrotowa przy pe³nym
obci¹¿eniu)
............................................................................................................. Kierunek obrotu wa³ka rozrz¹du
R = w prawo, L = w lewo
............................................................................................................. Liczba charakterystyczna wersji

3.3 Wielosekcyjna pompa wtryskowa
Wyrób ............................................................................................................. BOSCH
Typ ............................................................................................................. Pompa t³okowa z w³asnym wa³kiem
rozrz¹du i zamocowaniem ko³nierza
czo³owego
Oznaczenia regulatora
Dwuzakresowy regulator prêdkoœci obrotowej ....................................... RQ (np. RQ 250/1300 MW 84)
Wielozakresowy regulator prêdkoœci obrotowej
(regulator wielozakresowy) ......................................................................... RQV (np. RQV 250/1300 MW 83)
Regulacja elektroniczna .............................................................................. EDC = Electronic Diesel Control
Wskazówka: Przy silnikach D 08 z wielosekcyjn¹ pomp¹ wtryskow¹ pocz¹tek t³oczenia sprawdzaæ lub nastawiaæ
mo¿na tylko za pomoc¹ " czujnika sygna³ów œwietlnych " . Kontrola wzgl. nastawa " wysokociœnieniow¹ metod¹
przelewow¹ " jest niedopuszczalna.
Objaœnienia do oznaczenia pompy wtryskowej
np.
PES 6 MW 100/321 RS 1153 X
PES ............................................................................................................. Wielosekcyjna pompa wtryskowa z
w³asnym wa³kiem rozrz¹du i
zamocowaniem ko³nierza czo³owego
6
............................................................................................................. Liczba cylindrów
MW ............................................................................................................. WielkoϾ pompy = 8 mm,
10 mm skok t³oka
100 ............................................................................................................. Œrednica t³oka w 0,1 mm
/
............................................................................................................. Wskazówka dot. zmian: /= wersja
podstawowa, A = 1. zmiana itd.
321 ............................................................................................................. Liczba po³o¿eñ monta¿owych, oznacza
po³o¿enie monta¿owe wa³ka rozrz¹du,
regulatora, przestawiacza wyprzedzenia
wtryskiwania i pompy t³ocz¹cej
R
............................................................................................................. Kierunek obrotu wa³ka rozrz¹du
R = w prawo, L = w lewo
1153 ............................................................................................................. Liczba charakterystyczna wersji
1000....1499, dla skoku t³oka i wersji
wzmocnionej
X
............................................................................................................. Do³¹czana litera do innego ustawienia
przy takiej samej iloœci kombinacji
Oznaczenie od " Z " wstecz

9.13 - 2b

RA - A 13

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA
Pompy wtryskowe do nowszych silników, od Euro 3
W typach silników D 0834 i D0836 zamontowane s¹ wielot³okowe promieniowe rozdzielaczowe pompy
wtryskowe typu VP 44.
W typie tym rozró¿nia siê stronê nisko- i wysokociœnieniow¹.
W czêœci niskociœnieniowej paliwo jest t³oczone przez pompê ³opatkow¹ i wytwarzane jest ciœnienie na wejœciu
potrzebne dla strony wysokociœnieniowej. Ciœnienie potrzebne dla w³aœciwego wtrysku wytwarzane jest po stronie
wysokociœnieniowej przez pompê wielot³okow¹ promieniow¹ i rozdzielane na poszczególne wtryskiwacze.
Regulacja parametrów wtrysku realizowana jest przez elektroniczne sterowanie silników wysokoprê¿nych EDC-MS
6.4.
Specjalna instrukcja napraw i diagnozy, à RA - T 17 – A2.
3.4 Rozdzielaczowa pompa wtryskowa VP44
Wyrób .......................................................................................................... BOSCH
Typ
.......................................................................................................... Wysokociœnieniowa pompa
wielot³okowa promieniowa ze
zintegrowan¹ pomp¹ ³opatkow¹ do
t³oczenia paliwa i w pe³ni elektroniczna
regulacja
Oznaczenia regulatora
Regulacja elektroniczna .............................................................................. EDC-MS 6.4
EDC = Electronic Diesel Control

RA - A 13

9.13 - 3b

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

3.5 Wskazówki

Moc/moment obrotowy:
Od 01.10.1988 roku dla tych danych obowi¹zuje nastêpuj¹ca regulacja:
Pojêæ DIN i ISO w przysz³oœci nie bêdzie siê ju¿ u¿ywaæ.
Pomiary bêd¹ dokonywane zgodnie z wytycznymi UE:
• 80/1269 EWG (odpowiada mniej wiêcej DIN).
• 88/195 EWG (odpowiada mniej wiêcej ISO).
W przysz³oœci wszystkie dane nale¿y dostosowaæ do tej wytycznej.
Przy kolejnych danych w starszych silnikach pozostawimy dane DIN, w nowszych podamy dane, jeœli bêd¹,
zgodnie z obiema wytycznymi UE.
Zró¿nicowane zawsze w zale¿noœci od silnika dane dotycz¹ce mocy i momentu obrotowego s¹ nastêpstwem
ró¿nych metod pomiarowych, nie ma przelicznika.
Pocz¹tek t³oczenia:
Pocz¹tek t³oczenia podawany jest w k¹ta obrotu korby przed ZPO. We wszystkich silnikach, w których istnieje
miejsce dla nadajnika sygna³ów œwietlnych 80.99605-6002, pocz¹tek t³oczenia z regu³y mo¿na sprawdziæ
wzgl. nastawiæ tylko nadajnikiem sygna³ów œwietlnych. Kontrola wzgl. nastawa " wysokociœnieniow¹ metod¹
przelewow¹ " jest niedopuszczalna.
Wszystkie wartoœci pocz¹tku t³oczenia s¹ podawane dla kontroli statycznej. Przy dynamicznym pomiarze
pocz¹tku t³oczenia przestrzegaæ Informacji Serwisowej 94 03 22/0.
W rozdzielaczowych pompach wtryskowych skok t³oka pompy wtryskowej wynosi przy pocz¹tku t³oczenia
1,0 mm.
Ciœnienie wtryskiwania
Ciœnienie wtryskiwania jest podane w barach. Tolerancja wynosi +8 bar. Podczas nastawiania nale¿y d¹¿yæ do
górnej granicy tolerancji.
Je¿eli s¹ podane dwie wartoœci, to:
− Wy¿sza wartoœæ obowi¹zuje dla nastawy nowych wtryskiwaczy
− Ni¿sza wartoœæ obowi¹zuje dla nastawy wtryskiwaczy ju¿ pracuj¹cych.
Obsada wtryskiwacza z dysz¹
Obsady wtryskiwaczy z dysz¹ stosowane w danej serii maj¹ nr czêœci MAN, którego ostatnie cztery znaki s¹
wybite na obsadzie dyszy. Z tego kombinowanego numeru czêœci mo¿na wywnioskowaæ typ zamontowanego
wtryskiwacza. Jako czêœæ zamienna pod tym numerem obsady wtryskiwaczy nie s¹ dostêpne w komplecie z
dysz¹, podany numer czêœci stanowi tylko informacjê.
Wartoœci kontrolne dotycz¹ce badania gazów spalinowych (AU)
Wartoœci dotycz¹ce badania gazów spalinowych znajduj¹ siê na szarym tle.
Prêdkoœæ obrotowa biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa zregulowania AU
WartoϾ K AU
Brakuj¹ce wartoœci
Do chwili wydruku nie mogliœmy przedstawiæ wszystkich wartoœci, te brakuj¹ce zamieœcimy w nastêpnym
druku.
Silniki ju¿ nie ujête w wydaniu
Do silników, nie ujêtych w niniejszym wydaniu, nale¿y u¿yæ starszych wydañ SD 203 i RA - A 13.

9.13 - 4b

RA - A 13

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA
3.6 Tabela do silników D 0824../D 0826..
D 0226 M, MF,
MFM, MFO

D 0226 MF/125

D 0226 MC,
MCFO, MCH

D 0226 MKF,
MKH, MKFO,
MKFA

Silnik:

100/136/3000

90/122/2700

125/170/2700

141/192/2800

kW/KM/obr./min.

11° ±1° przed ZPO

11° ±1° przed ZPO

10° ±1° przed ZPO

10° ±1° przed ZPO Pocz¹tek t³oczenia

175 bar

175 bar

200 bar

200 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7225

51.10101-7225

51.10101-7271

51.10101-7271

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0158

51.10102-0158

51.10102-0185

51.10102-0185

Dysza

DLLA 35 S 812

DLLA 35 S 812

DLLA 31 S 921

DLLA 31 S 921

Oznaczenie dyszy

0 433 271 413

0 433 271 413

0 433 271 454

0 433 271 454

Numer producenta

615±35

615±35

615±35

615±35

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

600±100

600±100

600±100

600±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

3150

2835

2835

2940

3450

3105

3105

3220

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

Klasa zanieczyszczeñ

2,0

2,4

2,3

2,5

WartoϾ K AU

VE 6/11 F 1500..

VE 6/11 F 1350..

VE 6/12 F 1400..

VE 6/12 F 1400..

Pompa wtryskowa

51.11102-7941

Nr MAN

RQ

RQV

RQV

RQV

Regulator

D 0226
MKF/170,
MKFO/170

D 0824 F

D 0824 FL 01

D 0824 GF

Silnik:

125/170/2800

75/102/2700

75/102/2700

75/102/2700

kW/KM/obr./min.

Euro 1

Klasa zanieczyszczeñ

10° ±1° przed ZPO

14° ±1° przed ZPO

16° -1° przed ZPO

14° +1° przed ZPO Pocz¹tek t³oczenia

200 bar

315/300 bar

190/175 bar

315/300 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7271

51.10101-7305

51.10101-7339

51.10101-7305

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0185

51.10102-0199

51.10102-0216

51.10102-0199

Dysza

DLLA 31 S 921

DLLA 140 P 175

DSLA 78 P 322

DLLA 140 P 175

Oznaczenie dyszy

0 433 271 454

0 433 171 154

0 433 175 053

0 433 171 154

Numer producenta

615±35

700±25

700±25

700±25

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

600±100

700±100

700±100

700±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2940

2835

2835

2835

3220

3105

3105

3105

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

2,7

1,6

1,9

1,6

WartoϾ K AU

VE 6/12 F 1400..

VE 4/12 F 1350..

VE 4/10 F 1350..

VE 4/12 F 1350..

Pompa wtryskowa

51.11102-7874

51.11103-7175

51.11102-7874

Nr MAN

RQV

RQV

RQV

RA - A 13

Regulator

9.13 - 5b

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0824 GF 01

D 0824 GF 02

75/102/2700

75/102/2700

D 0824 GF 03

D 0824 LF 01

Silnik:

75/102/2700

114/155/2400

kW/KM/obr./min.

Euro 1

Euro 1

Klasa zanieczyszczeñ

17° ±1° przed ZPO

18° -1° przed ZPO

16° -1° przed ZPO

4° -1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

175 bar

190/175 bar

190/175 bar

265/250 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7333

51.10101-7339

51.10101-7339

51.10101-7349

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0217

51.10102-0216

51.10102-0216

51.10102-0202

Dysza

DLLA 35 S 1190

DLLA 78 P 322

DLLA 78 P 322

DLLA 134 P 180

Oznaczenie dyszy

0 433 271 520

0 433 175 053

0 433 175 053

0 433 171 159

Numer producenta

700±25

700±25

700±25

800±30

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

700±100

700±100

700±100

800±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2835

2835

2835

2550

3105

3105

3105

2750

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,4

1,9

1,9

1,4

WartoϾ K AU

VE 4/10 F 1350..

VE 4/10 F 1350..

VE 4/10 F 1350..

VE 4/12 F 1200

Pompa wtryskowa

51.11103-7031

51.11103-7158

51.11103-7217

51.11103-7243

Nr MAN

RQV

RQV

RQV

RQV

Regulator

D 0824 LF 01

D 0824 LF 02

D 0824 LF 03

D 0824 LFG 01

Silnik:

114/155/2400

118/160/2400

114/155/2400

114/155/2400

kW/KM/obr./min.

Euro 1

Euro 2

Euro 2

Euro 2

Klasa zanieczyszczeñ

4° -1° przed ZPO

8° -1° przed ZPO

3° -1° przed ZPO

3° +1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

265/250 bar

270/250 bar

270/250 bar

265/250

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7349

51.10100-7364

51.10100-7364

51.10100.7377

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0202

51.10102-0223

51.10102-0223

51.10102.0202

Dysza

DLLA 134 P 180

DSLA 154 P 492

DSLA 154 P 492

DLLA 134 P 180

Oznaczenie dyszy

0 433 171 159

0 433 175 085

0 433 175 085

A 433 174 765

Numer producenta

800±30

800±30

800±30

800±30

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

800±30

800±30

800±30

800±30

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2520

2520

2520

2520

2760

2760

2760

2760

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,4

0,7

0,8

1,4

WartoϾ K AU

VE 4/12 F 1200..

PES 4P120A320.

PES 4P120A320

VE 4/12 F 1200..

Pompa wtryskowa

51.11103-7242

51.11103-7295

51.11103-7469

51.11103-7536

Nr MAN

RQ

RQVK

RQV

Regulator

9.13 - 6b

RQ

RA - A 13

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0824 LFL 01

D 0824 LFL 02

D 0824 LFL 04

D 0824 LFL 05

Silnik:

114/155/2400

118/160/2400

81/110/2400

114/155/2400

kW/KM/obr./min.

Euro 1

Euro 2

Euro 2

Euro 1

Klasa zanieczyszczeñ

3° +1° przed ZPO

8° -1° przed ZPO

9° -1° przed ZPO

4° -1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

265/250 bar

270/250 bar

295 bar

265/250 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7349

51.10100-7364

51.10100-7379

51.10101-7349

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0202

51.10102-0223

51.10102-0232

51.10102-0202

Dysza

DLLA 134 P 180

DSLA 154 P 492

DLLA 151 P 582

DLLA 134 P 180

Oznaczenie dyszy

0 433 171 159

0 433 175 085

0 433 171 441

0 433 171 159

Numer producenta

800±30

800±30

800±30

800±30

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

800±30

800±30

800±30

800±30

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2520

2520

2520

2520

2760

2760

2760

2760

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,4

0,7

1,5

1,5

WartoϾ K AU

VE 4/12 F 1200..

PES4P120A320..

PES4MW100/321

VE 4/12 F 1200..

Pompa wtryskowa

51.11103-7243

51.11103-7499

51.11103-7412

51.11103-7457

Nr MAN

RQV

RQV

RQV

RQV

Regulator

z RQ
51.11103-7242

Uwaga

D 0824 LFL 06

D 0824 LFL 06

D 0824 LFL 07

D 0824 LFL 08

Silnik:

114/155/2400

114/155/2400

104/141/2400

83/113/2400

kW/KM/obr./min.

Euro 2

Euro 2

Euro 2

Euro 2

Klasa zanieczyszczeñ

4° -1° przed ZPO

4° -1° przed ZPO

2° -1° przed ZPO

3° -1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

270/250 bar

270/250 bar

270/250 bar

295 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10100-7364

51.10100-7364

51.10100-7364

51.10100-7379

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0223

51.10102-0223

51.10102-0223

51.10102-0232

Dysza

DSLA 154 P 492

DSLA 154 P 492

DSLA 154 P 492

DLLA 151 P 582

Oznaczenie dyszy

0 433 175 085

0 433 175 085

0 433 175 085

0 433 171 441

Numer producenta

800±30

800±30

800±30

800±30

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

800±30

800±30

800±30

800±30

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2520

2520

2520

2520

2760

2760

2760

2760

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

0,8

0,8

0,7

1,35

WartoϾ K AU

PES4P120A320..

PES4P120A320..

PES4P120A320..

VE

Pompa wtryskowa

51.11103-7470

51.11103-7469

51.11103-7490

51.11103-7544

Nr MAN

RQV

RQ

RQV

RA - A 13

Regulator

9.13 - 7b

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0824 LFL 09

D 0824 LFL 10

114/155/2400

90/122/2400

Euro 2

Euro 2

3° +1° przed ZPO

3° -1° przed ZPO

265/250 bar

D 0824 LFO 01

D 0824 LFO 02

Silnik:

114/155/2400

118/160/2400

kW/KM/obr./min.

Euro 1

Euro 2

Klasa zanieczyszczeñ

4° -1° przed ZPO

8° -1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

265/250 bar

265/250 bar

270/250 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7349

51.10100-7397

51.10101-7349

51.10100-7364

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0202

51.10102-0240

51.10102-0202

51.10102-0223

Dysza

DLLA 134 P 180

DLLA 134 PV3180

DLLA 134 P 180

DSLA 154 P 492

Oznaczenie dyszy

0 433 171 159

A 433 180 687

0 433 171 159

0 433 175 085

Numer producenta

800±30

800±30

800±30

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

800±30

800±30

800±30

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2520

2520

2520

2520

2760

2760

2760

2760

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,4

0,7

WartoϾ K AU

1,36
VE 4/12 F 1200..

VE 4/12 F 1200..

VE 4/12 F 1200..

PES4P120A320..

Pompa wtryskowa

51.11103-7536

51.11103-7536

51.11103-7243

51.11103-7382

Nr MAN

RQV

RQV

RQV

RQVK

Regulator

D 0824 LOH 01

D 0824 LOH 01

D 0824 LOH 02

D 0824 LOH 02

Silnik:

114/155/2400

114/155/2400

114/155/2400

114/155/2400

kW/KM/obr./min.

Euro 1

Euro 1

Euro 1

Euro 1

Klasa zanieczyszczeñ

4° -1° przed ZPO

4° -1° przed ZPO

4° -1° przed ZPO

4° -1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

265/250 bar

265/250 bar

265/250 bar

265/250 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7349

51.10101-7349

51.10101-7349

51.10101-7349

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0202

51.10102-0202

51.10102-0202

51.10102-0202

Dysza

DLLA 134 P 180

DLLA 134 P 180

DLLA 134 P 180

DLLA 134 P 180

Oznaczenie dyszy

0 433 171 159

0 433 171 159

0 433 171 159

0 433 171 159

Numer producenta

800±30

800±30

800±30

800±30

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

800±30

800±30

800±30

800±30

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2520

2520

2520

2520

2760

2760

2760

2760

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,4

1,4

1,4

1,4

WartoϾ K AU

VE 4/12 F 1200..

VE 4/12 F 1200..

VE 4/12 F 1200..

VE 4/12 F 1200..

Pompa wtryskowa

51.11103-7243

51.11103-7242

51.11103-7243

51.11103-7242

Nr MAN

RQV

RQ

RQV

RQ

Regulator

9.13 - 8b

RA - A 13

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0824 LOH 03

D 0824 LOH 05

D 0824 LOH 05

D 0824 OH

Silnik:

114/155/2400

114/155/2400

114/155/2400

75/102/2700

kW/KM/obr./min.

Euro 1

Euro 2

Euro 2

4° -1° przed ZPO

3° -1° przed ZPO

3° -1° przed ZPO

14° ±1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

265/250 bar

270/250 bar

270/250 bar

315/300 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7349

51.10100-7364

51.10100-7364

51.10101-7305

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0202

51.10102-0223

51.10102-0223

51.10102-0199

Dysza

DLLA 134 P 180

DSLA 154 P 492

DSLA 154 P 492

DLLA 140 P 175

Oznaczenie dyszy

0 433 171 159

0 433 175 085

0 433 175 085

0 433 171 154

Numer producenta

800±30

800±30

800±30

700±25

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

800±30

800±30

800±30

800±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2520

2520

2520

2760

2760

2760

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,4

0,8

0,8

WartoϾ K AU

VE 4/12 F 1200..

PES4P120A320..

PES4P120A320..

VE 4/12 F 1350..

Pompa wtryskowa

51.11103-7243

51.11103-7470

51.11103-7469

51.11102-7874

Nr MAN

RQV

RQV

RQ

RQV

Regulator

RA - A 13

Klasa zanieczyszczeñ

9.13 - 9b

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0826 F

D 0826 F 01

D 0826 F 01

114/155/2700

114/155/2700

114/155/2700

D 0826 F 02

Silnik:

110/150/2700

kW/KM/obr./min.

FAV 2

Klasa zanieczyszczeñ

15° +1° przed ZPO

18° +1° przed ZPO

16° +1° przed ZPO

17° -1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

315/300 bar

175 bar

175 bar

190/175 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7305

51.10101-7333

51.10101-7333

51.10101-7339

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0199

51.10102-0217

51.10102-0217

51.10102-0216

Dysza

DLLA 140 P 175

DLLA 35 S 1190

DLLA 35 S 1190

DSLA 78 P 322

Oznaczenie dyszy

0 433 171 154

0 433 271 520

0 433 271 520

0 433 175 053

Numer producenta

585±35

585±35

585±35

585±35

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

600±100

600±100

600±100

600±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2835

2835

2835

2835

3105

3105

3105

3105

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

2,0

2,0

2,0

1,2

WartoϾ K AU

VE 6/12 F 1350..

VE 6/11 F 1350..

VE 6/11 F 1350..

VE 6/11 F 1350..

Pompa wtryskowa

51.11102-7739

51.11103-7033

51.11103-7157

51.11103-7160

Nr MAN

RQV

RQV

RQ

RQV

Regulator

do numeru silnika
...6579000....

od numeru silnika
...6579001....

Uwaga:

D 0826 FO

D 0826 FO 01

D 0826 FO 02

Silnik:

110/150/2700

114/155/2700

110/150/2700

kW/KM/obr./min.

FAV 2

Klasa zanieczyszczeñ

15° +1° przed ZPO

15° ±1° przed ZPO

17° -1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

315/300 bar

175 bar

190/175 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7305

51.10101-7333

51.10101-7339

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0199

51.10102-0217

51.10102-0216

Dysza

DLLA 140 P 175

DLLA 35 S 1190

DSLA 78 P 322

Oznaczenie dyszy

0 433 171 154

0 433 271 520

0 433 175 053

Numer producenta

585±35

585±35

585±35

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

600±100

600±100

600±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2835

2835

2835

3105

3105

3105

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,5

1,8

1,2

WartoϾ K AU

VE 6/11 F 1350..

VE 6/11 F 1350..

VE 6/11 F 1350..

Pompa wtryskowa

51.11103-7161

51.11103-7157

51.11103-7160

Nr MAN

RQ

RQ

RQV

Regulator

9.13 - 10b

RA - A 13

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0826 GF

D 0826 GF 01

D 0826 GF 01

D 0826 GF 03

Silnik:

114/155/2700

114/155/2700

114/155/2700

110/150/2700

kW/KM/obr./min.

FAV 2

Klasa zanieczyszczeñ

15° +1° przed ZPO

18° +1° przed ZPO

16° +1° przed ZPO

17° -1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

315/300 bar

175 bar

175 bar

190/175 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7305

51.10101-7333

51.10101-7333

51.10101-7339

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0199

51.10102-0217

51.10102-0217

51.10102-0216

Dysza

DLLA 140 P 175

DLLA 35 S 1190

DLLA 35 S 1190

DSLA 78 P 322

Oznaczenie dyszy

0 433 171 154

0 433 271 520

0 433 271 520

0 433 175 053

Numer producenta

585±35

585±35

585±35

585±35

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

600±100

600±100

600±100

600±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2835

2835

2835

2835

3105

3105

3105

3105

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,5

1,8

1,8

1,2

WartoϾ K AU

VE 6/12 F 1350..

VE 6/11 F 1350..

VE 6/11 F 1350..

Pompa wtryskowa

51.11102-7873

51.11103-7032

51.11103-7159

Nr MAN

RQV

RQV

RQV

Regulator

zast¹piony przez
51.11102-7865

do numeru silnika
...6579000....

od numeru silnika
...6579001....

D 0826 GF 04

D 0826 GFA

D 0826 GFA 01

D 0826 GFA 01

Silnik:

107/145/2700

114/155/2700

114/155/2700

114/155/2700

kW/KM/obr./min.

Uwaga:

Euro 1

Klasa zanieczyszczeñ

15° ±1° przed ZPO

15° +1° przed ZPO

18° +1° przed ZPO

16° +1° przed ZPO Pocz¹tek t³oczenia

190/175 bar

315/300 bar

175 bar

175 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7339

51.10101-7305

51.10101-7333

51.10101-7333

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0216

51.10102-0199

51.10102-0217

51.10102-0217

Dysza

DSLA 78 P 322

DLLA 140 P 175

DLLA 35 S 1190

DLLA 35 S 1190

Oznaczenie dyszy

0 433 175 053

0 433 171 154

0 433 271 520

0 433 271 520

Numer producenta

585±35

585±35

585±35

585±35

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

600±100

600±100

600±100

600±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2835

2835

2835

2835

3105

3105

3105

3105

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,3

1,5

1,8

1,8

WartoϾ K AU

VE 6/11 F 1350..

VE 6/12 F 1350..

VE 6/11 F 1350..

VE 6/11 F 1350..

Pompa wtryskowa

51.11103-7215

51.11102-7739

51.11103-7032

51.11103-7157

Nr MAN

RQV

RQV

RQV

RQ

Regulator

do numeru silnika
...6579000....

od numeru silnika
...6579001....

Uwaga:

RA - A 13

9.13 - 11b

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0826 GFA 03

D 0826 GFA 04

D 0826 TF

D 0826 LF

Silnik:

110/150/2700

107/145/2700

132/180/2600

169/230/2600

kW/KM/obr./min.

FAV 2

Euro 1

17° -1° przed ZPO

15° ±1° przed ZPO

12° -1° przed ZPO

15° -1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

190/175 bar

190/175 bar

265/250 bar

265/250 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7339

51.10101-7339

51.10101-7349

51.10101-7349

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0216

51.10102-0216

51.10102-0202

51.10102-0202

Dysza

DSLA 78 P 322

DSLA 78 P 322

DLLA 134 P 180

DLLA 134 P 180

Oznaczenie dyszy

0 433 175 053

0 433 175 053

0 433 171 159

0 433 171 159

Numer producenta

585±35

585±35

585±35

585±35

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

600±100

600±100

600±100

600±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2835

2835

2730

2730

3105

3105

2990

2990

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,2

1,3

2,5

2,5

WartoϾ K AU

VE6/11F1350R417

VE6/11F1350R417

VE 6/12 F 1300..

PES6NW100/321

Pompa wtryskowa

51.11103-7159

51.11103-7215

51.11102-7824

51.11102-7724

Nr MAN

RQV

RQV

RQV

RQ

Regulator

D 0826 LF 01

D 0826 LF 02

D 0826 LF 04

D 0826 LF 05

Silnik:

140/190/2400

169/230/2400

198/270/2400

140/190/2400

kW/KM/obr./min.

Euro 1

FAV 2

Klasa zanieczyszczeñ

Klasa zanieczyszczeñ

11° ±0,5° przed ZPO

16° ±0,5° przed ZPO

12,5° -1° przed ZPO

7° -1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

265/250 bar

265/250 bar

265/250 bar

265/250 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7349

51.10101-7349

51.10100-7377

51.10101-7349

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0202

51.10102-0202

51.10102-0202

51.10102-0202

Dysza

DLLA 134 P 180

DLLA 134 P 180

DLLA 134 P 180

DLLA 134 P 180

Oznaczenie dyszy

0 433 171 159

0 433 171 159

0 433 171 159

0 433 171 159

Numer producenta

585±35

585±35

585±35

585±35

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

600±100

600±100

600±100

600±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2520

2520

2520

2520

2760

2760

2760

2760

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,4

1,8

2,0

1,8

WartoϾ K AU

VE 6/12 F 1200..

PES6MW100/321

PES6MW100/321

VE 6/12 F 1200..

Pompa wtryskowa

51.11103-7034

51.11103-7035

51.11103-7137

51.11103-7110

Nr MAN

RQV

RQ

RQ

RQV

Regulator

zast¹piony przez
51.11103-7240

z RQV
51.11103-7138

9.13 - 12b

RA - A 13

Uwaga

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0826 LF 06

D 0826 LF 07

D 0826 LF 08

D 0826 LF 11

Silnik:

169/230/2400
FAV 2
14° -1° przed ZPO
265/250 bar
51.10101-7349

140/190/2400
Euro 1
5° -1 przed ZPO
265/250 bar
51.10101-7349

169/230/2400
Euro 1
14° -1° przed ZPO
265/250 bar
51.10101-7349

162/220/2400
Euro 2
5° -1° przed ZPO
270/250 bar
51.10100-7364

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159

51.10102-0223
DSLA 154 P 492
0 433 175 085

585±35

585±35

585±35

585±35

600±100

600±100

600±100

630±30

2520

2520

2520

2520

2760
1,8
PES6MW100/321
51.11103-7035
RQ
zast¹piony przez
51.11103-7240

2760
2,3
VE 6/12 F 1200..
51.11103-7169
RQV

2760
2,3
PES6MW100/321
51.11103-7253
RQV

2760
1,0
PES6P120A320..
51.11103-7295
RQ
z RQV
51.11103-7330

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia
Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN
Regulator
Uwaga

D 0826 LF 13

D 0826 LF 15

D 0826 LF 16

D 0826 LF 17

Silnik:

191/260/2300
Euro 2
0° -1° ZPO
300 bar

162/220/2400
Euro 2
5° -1° przed ZPO
270/250 bar

206/280/2400
Euro 2
0° -1° przed ZPO
320/305

191/260/2300
Euro 2
0° -1° ZPO
300 bar

1x51.10100-7386
5x51.10100-7387

6x51.10100-7364

1x51.10100-7386
5x51.10100-7387

1x51.10100-7386
5x51.10100-7387

6x51.10102-0237
DSLA 154 P 625
0 433 175 119

6x51.10102-0234
DSLA 154 P 492
0 433 175 085

6x51.10102-0237
DSLA 154 P 625
0 433 175 119

6x51.10102-0237
DSLA 154 P 625
0 433 175 119

585±35

630±30

600±30

600±50

600±100

600±100

600±100

600±100

2415

2520

2415

2415

2645
1,6
6-cyl. RP 43
51.11103-7529
EDC-MS5

2760
1,0
PES6P120A320..
51.11103-7461
RQV
(regul. stopniowy)

2645
1,6
6-cyl. RP 43
51.11103-7529
EDC-MS5

2645
1,6
6-cyl. RP 43
51.11103-7529
EDC-MS5

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia
Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN
Regulator
Uwaga:

RA - A 13

9.13 - 13b

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0826 LF 18

D 0826 LF/217

D 0826 LFG 01

162/220/2400
Euro 2
5° -1° przed ZPO
265/250 bar

160/217/2200

140/190/2400

6x51.10100-7377
6x51.10102-0202
DLLA 134 P 180

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
11° ±0,5° przed ZPO Pocz¹tek t³oczenia
265/250 bar
Ciœnienie wtrysku
51.10101-7349
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
51.10102-0202
Dysza
DLLA 134 p 180
Oznaczenie dyszy
0 433 171 159
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
585±35
biegu ja³owego
600±100
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
2520
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
2760
min./max.
1,4
WartoϾ K AU
VE 6/12 F 1200..
Pompa wtryskowa
51.11103-7034
Nr MAN
RQV
Regulator
Uwaga:

15° -1° przed ZPO
265/250 bar
51.10101-7349
51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159
585±35

0 433 171 159

600±100

600±50

2310

600±100
2520
2760
1,0
6-cyl. Pompa VE
51.11103-7535

Silnik:

2530
2,5
PES6MW100/320
51.11103-7022
RQV
Silnik Silent

Wielozakresowy
regulator prêdkoœci
obrotowej z charakt.
RQV
Interpretacja zgodnie
z arkuszem
wymagañ TEA-N

D 0826 LFG 02

D 0826 LFG 03

D 0826 LFG 04

D 0826 LFG 05

Silnik:

169/230/2400

265/250 bar
51.10101-7349

140/190/2400
FAV 2
7° -1° przed ZPO
265/250 bar
51.10101-7349

169/230/2400
FAV 2
14° -1° przed ZPO
265/250 bar
51.10101-7349

140/190/2400
Euro 1
5° -1° przed ZPO
265/250 bar
51.10101-7349

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159

585±35

585±35

585±35

585±35

600±100

600±100

600±100

600±100

2520

2520

2520

2520

2760
1,8
PES6MW100/321
51.11103-7165
RQ
z RQV
51.11103-7163

2760
1,8
VE 6/12 F 1200..
51.11103-7110
RQV

2760
1,8
PES6MW100/321
51.11103-7165
RQ
z RQV
51.11103-7163

2760
2,3
VE 6/12 F 1200..
51.11103-7199
RQV

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia
Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN
Regulator
Uwaga:

16° ±0,5° przed ZPO

9.13 - 14b

RA - A 13

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0826 LFG 06

D 0826 LFG 07

D 0826 LFG 15

D 0826 LFG 16

Silnik:

169/230/2400
Euro 1
14° -1° przed ZPO
265/250 bar

198/270/2400
Euro 1
265/250 bar

162/220/2400
Euro 2
5° -1° przed ZPO
270/250 bar

191/260/2300
Euro 2
0° -1° ZPO
320/305 bar

51.10101-7349

51.10100-7377

51.10100-7364

1x51.10100-7386
5x51.10100-7387

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159

51.10102-0234
DSLA 154 P 492/
0 433 175 085

6x51.10102-0237
DSLA 154 P 625
0 433 175 119

585±35

585±35

600±50

600±50

600±100

600±100

600±100

600±100

2520

2520

2520

2415

2760
2,0
PES6MW100/321
51.11103-7299
RQ
z RQV
51.11103-7301
ig³y

2760
1,0
PES6P120A320/
51.11103-7559
RQ
z RQV
51.11103-7558

2645
1,6
6-cyl. RP 43
51.11103-7529
EDC-MS5

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia
Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF*
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN
Regulator
Uwaga:

D 0826 LFL 03

D 0826 LFL 03

D 0826 LFL 05

D 0826 LFL 06

Silnik:

162/220/2400
Euro 2
5° -1° przed ZPO
270/250 bar

162/220/2400
Euro 2
5° -1° przed ZPO
270/250 bar

206/280/2400
Euro 2
0° -1° przed ZPO
320/305

162/220/2400
Euro 1
14° -1° przed ZPO
265/250 bar

51.10100-7364

51.10100-7364

1x51.10100-7386
5x51.10100-7387

51.10101-7349

51.10102-0223
DSLA 154 P 492
0 433 175 085

51.10102-0223
DSLA 154 P 492
0 433 175 085

6x51.10102-0237
DSLA 154 P 625
0 433 175 119

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159

630±30

630±30

600±30

585±35

630±100

630±100

600±100

600±100

2530

2580

2415

2540

2730
1,0
PES6P120A320..
51.11103-7295
RQ
z RQV
51.11103-7330

2760
1,0
PES6P120A320..
51.11103-7295
RQV
(regulator
stopniowy)

2645
1,6
6-cyl. RP 43
51.11103-7529
EDC-MS5

2730
1,4
PES6MW100/321
51.11103-7331
RQ
z RQV
51.11103-7332

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia
Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN
Regulator
Uwaga:

2760
2,3
PES6MW100/321
51.11103-7265
RQ
z RQV
51.11103-7267
* NBF = czujnik ruchów

12,5° -1° przed ZPO

RA - A 13

9.13 - 15b

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0826 LFL 06

D 0826 LFL 07

D 0826 LFL 09

D 0826 LFL 10

Silnik:

162/220/2400

188/255/2400

191/260/2300

162/220/2400

kW/KM/obr./min.

Euro 1

Euro 1

Euro 2

Euro 2

Klasa zanieczyszczeñ

14° -1° przed ZPO

12,5° -1° przed ZPO

0° -1° przed ZPO

5° -1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

265/250 bar

265/250 bar

320/305

265/250 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7349

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF

1x51.10100-7386

51.10102-0202

51.10100-7377

5x51.10100-7387

51.10100-7377

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

DLLA 134 P 180

51.10102-0202

6x51.10102-0237

51.10102-0202

Dysza

0 433 171 159

DLLA 134 P 180

DSLA 154 P 625

DLLA 134 P 180

Oznaczenie dyszy

585±35

0 433 171 159

0 433 175 119

0 433 171 159

Numer producenta

600±100

585±35

600±30

600±30

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

2630

600±100

600±100

600±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2770

2520

2415

2520

1,4

2760

2645

2760

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

PES6MW100/321

1,6

1,6

1,0

WartoϾ K AU

51.11103-7384

PES6MW100/321

6-cyl. RP 43

6-cyl. Pompa VE

Pompa wtryskowa

RQV

51.11103-7491

51.11103-7529

51.11103-7535

Nr MAN

(regulator
stopniowy)

RQV

EDC-MS5

Wielozakresowy
regulator prêdkoœci
obrotowej
(charakterystyka
RQV)

Regulator

Interpretacja
zgodnie z TEA-N

Uwaga:

* NBF = czujnik ruchów ig³y

9.13 - 16b

RA - A 13

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0826 TOH

D 0826 OH

132/180/2600

Silnik:

114/155/2700

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ

12° -1° przed ZPO

15° +1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

265/250 bar

315/300 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7349

51.10101-7305

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0202

51.10102-0199

Dysza

DLLA 134 P 180

DLLA 140 P 175

Oznaczenie dyszy

0 433 171 159

0 433 171 154

Numer producenta

585±35

585±35

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

600±100

600±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2730

2835

2990

3105

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

2,5

1,5

WartoϾ K AU

VE 6/12 F 1300..

VE 6/12 F 1350..

Pompa wtryskowa

51.11102-7824

51.11102-7739

Nr MAN

RQV

RQV

Regulator

z RQ
51.11103-7113

Uwaga:

D 0826 OH 01

D 0826 OH 01

D 0826 OH 02

D 0826 OH 03

Silnik:

114/155/2700

114/155/2700

110/150/2700

107/145/2700

kW/KM/obr./min.

FAV 2

Euro 1

Klasa zanieczyszczeñ

18° +1° przed ZPO

16° +1° przed ZPO

17°-1° przed ZPO

17° -1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

175 bar

175 bar

190/175 bar

190/175 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7333

51.10101-7333

51.10101-7339

51.10101-7339

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0217

51.10102-0217

51.10102-0216

51.10102-0216

Dysza

DLLA 35 S 1190

DLLA 35 S 1190

DSLA 78 P 322

DSLA 78 P 322

Oznaczenie dyszy

0 433 271 520

0 433 271 520

0 433 175 053

0 433 175 053

Numer producenta

585±35

585±35

585±35

585±35

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

600±100

600±100

600±100

600±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2835

2835

2835

2835

3105

3105

3105

3105

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,8

1,8

1,2

1,3

WartoϾ K AU

VE 6/12 F 1350..

VE 6/12 F 1350..

VE 6/12 F 1350..

VE 6/11 F 1350..

Pompa wtryskowa

51.11103-7033

51.11103-7157

51.11103-7160

51.11103-7216

Nr MAN

RQV

RQ

RQV

RQ

Regulator

do numeru silnika
...6579000....

od numeru silnika
...6579001....

Uwaga:

RA - A 13

9.13 - 17b

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0826 LOH

D 0826 LOH 01

169/230/2600

140/190/2400

D 0826 LOH 02

D 0826 LOH 03

Silnik:

140/190/2400

169/230/2400

kW/KM/obr./min.

FAV 2

Klasa zanieczyszczeñ

15° -1° przed ZPO

11° ±0,5° przed ZPO

7° -1° przed ZPO

16° ±0,5° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

265/250 bar

265/250 bar

265/250 bar

265/250 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7349

51.10101-7349

51.10101-7349

51.10101-7349

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0202

51.10102-0202

51.10102-0202

51.10102-0202

Dysza

DLLA 134 P 180

DLLA 134 P 180

DLLA 134 P 180

DLLA 134 P 180

Oznaczenie dyszy

0 433 171 159

0 433 171 159

0 433 171 159

0 433 171 159

Numer producenta

585±35

585±35

585±35

585±35

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

600±100

600±100

600±100

600±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2730

2520

2520

2520

2990

2760

2760

2760

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

2,5

1,4

1,8

1,8

WartoϾ K AU

PES6MW100/321

VE 6/12 F 1200..

VE 6/12 F 1200..

PES6MW100/321

Pompa wtryskowa

51.11103-7020

51.11103-7034

51.11103-7174

51.11103-7035

Nr MAN

RQ

RQV

RQ

RQ

Regulator

z RQV
51.11103-7110

z RQV
51.11103-7036

Uwaga:

z RQV
51.11103-7021

D 0826 LOH 04

D 0826 LOH 05

D 0826 LOH 06

D 0826 LOH 07

Silnik:

169/230/2400

160/217/2200

140/190/2400

169/230/2400

kW/KM/obr./min.

Euro 1

Euro 1

Klasa zanieczyszczeñ

FAV 2
14° -1° przed ZPO

15° -1° przed ZPO

5° -1° przed ZPO

14° -1° przed ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

265/250 bar

265/250 bar

265/250 bar

265/250 bar

Ciœnienie wtrysku

51.10101-7349

51.10101-7349

51.10101-7349

51.10101-7349

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

51.10102-0202

51.10102-0202

51.10102-0202

51.10102-0202

Dysza

DLLA 134 P 180

DLLA 134 P 180

DLLA 134 P 180

DLLA 134 P 180

Oznaczenie dyszy

0 433 171 159

0 433 171 159

0 433 171 159

0 433 171 159

Numer producenta

585±35

585±35

585±35

585±35

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

600±100

600±100

600±100

600±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2520

2310

2520

2520

2760

2530

2760

2760

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,8

2,5

2,3

2,3

WartoϾ K AU

PES6MW100/321

PES6MW100/321

VE 6/12 F 1200..

PES6MW100/321

Pompa wtryskowa

51.11103-7240

51.11103-7115%

51.11103-7291

51.11103-7219

Nr MAN

RQ

RQ

RQ

RQ

Regulator

Silnik Silent

z RQV
51.11103-7199

z RQV
51.11103-7218

Uwaga:

9.13 - 18b

RA - A 13

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0826 LOH 08

D 0826 LOH 10

D 0826 LOH 12

D 0826 LOH 13

Silnik:

198/270/2400
Euro 1

140/190/2400
”Golf Standard”
14° -1° przed ZPO
265/250 bar
51.10100-7377

156/205/2400

265/250 bar
51.10100-7377

184/250/2100
Euro 1
13° -1° przed ZPO
265/250 bar
51.10100-7377

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
0 433 171 159

585±35

585±35

585±35

585±35

600±100

600±100

600±100

600±100

2520

2205

2620

2620

2760
2,0
PES6MW100/321
51.11103-7137
RQ
z RQV
51.11103-7138

2415
1,2
6-cyl.-R-EPP
51.11103-7577
RQ
Interpretacja
zgodnie z TEA-N

2720
6-cyl.-R-EPP
51.11103-7530
RQV
Interpretacja
zgodnie z TEA-N

2720
2,8
PES6MW100/321
51.11103-7137
RQ
z RQV
51.11103-7138

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia
Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN
Regulator
Uwaga:

D 0826 LOH 15

D 0826 LOH 17

D 0826 LOH 18

D 0826 LOH 19

Silnik:

162/220/2400
Euro 2
5° -1° przed ZPO
270/250 bar

162/220/2400
Euro 2
4° -1° przed ZPO
270/250 bar

191/260/2300
Euro 2
0° -1° ZPO
320 bar

162/220/2400
Euro 2
4° -1° przed ZPO
265/150 bar

51.10100-7364

1x51.10100-7391
5x51.10100-7364

1x51.10100-7386
5x51.10100-7387

51.10100-7377

51.10102-0234
DSLA 154 P 492/
0 433 175 085

6x51.10102-0234
DSLA 154 P 492/
0 433 175 085

6x51.10102-0237
DSLA 154 P 625
0 433 175 119

51.10102-0202
DLLA 134 P 180
o 433 171 159

585±35

585±35

600±50

600±50

600±100

600±100

600±100

600±100

2520

2520

2415

2520

2760
0,4
PES6P120A320..
51.11103-7623

2760
1,1/0,6
PES6H120/320..
51.11103-7473

2645
1,6
PES6H120/320
51.11103-7529

2760
1,0
6-cyl. Pompa VE
51.11103-7535
-7578
Interpretacja
zgodnie z TEA-N

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia
Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN

15,5° -1° przed ZPO

RQ z
EDC-MS5
charakterystyk¹
* NBF = czujnik ruchów ig³y

EDC-MS5

RA - A 13

14° -1° przed ZPO
265/250 bar
51.10100-7377

Regulator

9.13 - 19b

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA
3.7 Tabela do silników D 0834../D 0836..
D 0834 LFL 01

D 0834 LFL 02

D 0834 LFL 03

Silnik:

125/170/2400
Euro 3

103/140/2400
Euro 3

132/180/2400
Euro 3

5° ±0,5° za ZPO
300 bar + 8

5° ±0,5° za ZPO
300 bar + 8

5° ±0,5° za ZPO
300 bar + 8

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia

1x51.10100-7441
3x51.10100-7442

1x51.10100-7441
3x51.10100-7442

1x51.10100-7441
3x51.10100-7442

4x51.10102-0260
DSLA 157 P 955
0 433 175 267

4x51.10102-0260
DSLA 157 P 955
0 433 175 267

4x51.10102-0260
DSLA 157 P 955
0 433 175 267

800±30

800±30

800±30

800±100

800±100

800±100

2520

2520

2520

2760
1,2
VP44
51.11103-7647
EDC-MS 6.4
wewnêtrzne AGR

2760

2760

VP44
51.11103-7647
EDC-MS 6.4
wewnêtrzne AGR

VP44
51.11103-7647
EDC-MS 6.4
wewnêtrzne AGR

D 0834 LFL 10

D 0834 LFL 11

Silnik:

125/170/2400
Euro 3

103/140/2400
Euro 3

5° ±0,5° za ZPO
300 bar + 8

5° ±0,5° za ZPO
300 bar + 8

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia

1x51.10100-7441
3x51.10100-7442

1x51.10100-7441
3x51.10100-7442

4x51.10102-0260
DSLA 157 P 955
0 433 175 267

4x51.10102-0260
DSLA 157 P 955
0 433 175 267

800±30

800±30

800±100

800±100

2520

2520

Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN
Regulator
Uwaga:

2760
2760
1,1
VP44
VP44
51.11103-7647
51.11103-7647
EDC-MS 6.4
EDC-MS 6.4
wewnêtrzne AGR
wewnêtrzne AGR
* NBF = czujnik ruchów ig³y
* AGR = odprowadzanie gazów spalinowych

9.13 - 20b

Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN
Regulator
Uwaga:

RA - A 13

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0834 LOH 01

D 0834 LOH 02

Silnik:

125/170/2400

125/170/2400

kW/KM/obr./min.

Euro 3

Euro 3

Klasa zanieczyszczeñ

5° ±0,5° za ZPO

5° ±0,5° za ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

300 bar + 8

300 bar + 8

Ciœnienie wtrysku

1x51.10100-7441

1x51.10100-7441

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF

3x51.10100-7442

3x51.10100-7442

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

4x51.10102-0260

4x51.10102-0260

Dysza

DSLA 157 P 955

DSLA 157 P 955

Oznaczenie dyszy

0 433 175 267

0 433 175 267

Numer producenta

800±30

800±30

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

800±100

800±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2520

2520

2760

2760

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,1

1,1

WartoϾ K AU

VP44

VP44

Pompa wtryskowa

51.11103-7647

51.11103-7647

Nr MAN

EDC-MS 6.4

EDC-MS 6.4

Regulator

wewnêtrzne AGR

wewnêtrzne AGR

Uwaga:

* NBF = czujnik ruchów ig³y
* AGR = odprowadzanie gazów spalinowych

RA - A 13

9.13 - 21b

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0836 LF 01

D 0836 LF 02

D 0836 LF 03

D 0836 LF 04

Silnik:

206/280/2400
Euro 2

196/266/2400
Euro 2

0° ±0,5° ZPO
330 bar +8

0° ±0,5° ZPO
330 bar +8

206/280/2400
Euro 3
4° -1° za ZPO

162/220/2400
Euro 3
4° -1° za ZPO

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia

330 bar +8

300 bar +8

1x51.10100-7437
5x51.10100-7436

1x51.10100-7437
5x51.10100-7436

1x51.10100-7437
5x51.10100-7436

1x51.10100-7441
5x51.10100-7442

6x51.10102-0258
DSLA 154 P 960
0 433 175 269

6x51.10102-0258
DSLA 154 P 960
0 433 175 269

6x51.10102-0258
DSLA 154 P 960
0 433 175 269

6x51.10102-0260
DSLA 157 P 955
0 433 175 267

600±30

600±30

600±30

600±30

600±100

600±100

600±100

600±100

2520

2520

2520

2520

2760
1,2
VP 44
51.11103-7645
EDC-MS 6.4

2760
VP 44
51.11103-7645
EDC-MS 6.4

2760
1,2
VP 44
51.11103-7650
EDC-MS 6.4
wewnêtrzne AGR

2760
1,2
VP 44
51.11103-7646
EDC-MS 6.4
wewnêtrzne AGR

Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN
Regulator
Uwaga:

D 0836 LF 05

D 0836 LF 06

Silnik:

180/245/2400
Euro 3
4° -1° za ZPO

206/280/2400
Euro 2

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia

330 bar +8

0° ±0,5° ZPO
330 bar +8

1x51.10100-7437
5x51.10100-7436

1x51.10100-7437
5x51.10100-7436

6x51.10102-0258
DSLA 154 P 960
0 433 175 269

6x51.10102-0258
DSLA 154 P 960
0 433 175 269

600±30

600±30

600±100

600±100

2520

2520

2760
0,9
VP 44
51.11103-7650
EDC-MS 6.4
wewnêtrzne AGR

2760

Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN
Regulator
Uwaga:

VP 44
51.11103-7645
EDC-MS 6.4

* NBF = czujnik ruchów ig³y
* AGR = odprowadzanie gazów spalinowych

9.13 - 22b

RA - A 13

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0836 LF 10

D 0836 LF 11

D 0836 LF 12

Silnik:

206/280/2400
Euro 3
4° -1° za ZPO
330 bar +8

180/245/2400
Euro 3
4° -1° za ZPO
330 bar +8

162/220/2400
Euro 3
4° -1° za ZPO
300 bar +8

1x51.10100-7456
5x51.10100-7457

1x51.10100-7456
5x51.10100-7457

1x51.10100-7441
5x51.10100-7442

6x51.10102-0263
DLLA 154 P 189

6x51.10102-0263
DLLA 154 P 189

6x51.10102-0260
DSLA 157 P 955
0 433 175 267

600±30

600±30

600±30

600±100

600±100

600±100

2520

2520

2520

2760

2760

2760

VP 44
51.11103-7650
EDC-MS 6.4
zewnêtrzny AGR

VP 44
51.11103-7650
EDC-MS 6.4
zewnêtrzny AGR

VP 44
51.11103-7650
EDC-MS 6.4
zewnêtrzny AGR

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia
Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN
Regulator
Uwaga:

D 0836 LFL 01

D 0836 LFL 02

D 0836 LFL 02

D 0836 LFL 03

Silnik:

206/280/2400
Euro 2

196/267/2400
Euro 2

0° ±0,5° ZPO
330 bar + 8

0° ±0,5° ZPO
330 bar + 8

162/220/2400
Euro 3
4° -1° za ZPO

206/280/2400
Euro 3
4° -1° za ZPO

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia

300 bar +8

330 bar +8

1x51.10100-7425
5x51.10100-7426

1x51.10100-7425
5x51.10100-7426

1x51.10100-7441
5x51.10100-7442

1x51.10100-7437
5x51.10100-7436

6x51.10102-0254
DSLA 157 P 871
0 433 175 283

6x51.10102-0254
DSLA 157 P 871
0 433 175 283

6x51.10102-0260
DSLA 157 P 955
0 433 175 267

6x51.10102-0258
DSLA 154 P 960
0 433 175 269

600±30

600±30

600±30

600±30

600±100

600±100

600±100

600±100

2520

2520

2520

2520

2760
1,2
VP 44
51.11103-7590
EDC-MS6.4

2760
1,2
VP 44

2760
1,2
VP 44
51.11103-7646
EDC-MS 6.4
wewnêtrzne AGR

2760
1,0
VP 44
51.11103-7650
EDC-MS 6.4
wewnêtrzne AGR

Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN
Regulator
Uwaga

EDC-MS6.4

* NBF = czujnik ruchów ig³y
* AGR = odprowadzanie gazów spalinowych

RA - A 13

9.13 - 23b

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0836 LFL 04

D 0836 LFL 05

D 0836 LFL 06

Silnik:

196/267/2400
Euro 2

180/245/2400
Euro 3
4° -1° za ZPO

206/280/2400
Euro 2

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia

0° ±0,5° ZPO
330 bar + 8

330 bar +8

0° ±0,5° ZPO
330 bar + 8

1x51.10100-7437
5x51.10100-7436

1x51.10100-7437
5x51.10100-7436

1x51.10100-7437
5x51.10100-7436

6x51.10102-0258
DSLA 154 P 960
0 433 175 269

6x51.10102-0258
DSLA 154 P 960
0 433 175 269

6x51.10102-0258
DSLA 154 P 960
0 433 175 269

600±30

600±30

600±30

600±100

600±100

600±100

2520

2520

2520

2760
1,1
VP 44
51.11103-7650
EDC-MS 6.4

2760
0,9
VP 44
51.11103-7650
EDC-MS 6.4
wewnêtrzne AGR

2760

D 0836 LFL 10

D 0836 LFL 11

D 0836 LFL 12

Silnik:

162/220/2400
Euro 3
4° -1° za ZPO
300 bar +8

180/245/2400
Euro 3
4° -1° za ZPO
330 bar +8

206/280/2400
Euro 3
4° -1° za ZPO
330 bar +8

1x51.10100-7441
5x51.10100-7442

1x51.10100-7456
5x51.10100-7457

1x51.10100-7456
5x51.10100-7457

6x51.10102-0260
DSLA 157 P 955
0 433 175 267

6x51.10102-0263
DLLA 154 P 189

6x51.10102-0263
DLLA 154 P 189

600±30

600±30

600±30

600±100

600±100

600±100

2520

2520

2520

2760

2760

2760

VP 44
51.11103-7650
EDC-MS 6.4
zewnêtrzny AGR

VP 44
51.11103-7650
EDC-MS 6.4
zewnêtrzny AGR

VP 44
51.11103-7650
EDC-MS 6.4
zewnêtrzny AGR

kW/KM/obr./min.
Klasa zanieczyszczeñ
Pocz¹tek t³oczenia
Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN
Regulator
Uwaga:

VP 44
51.11103-7645
EDC-MS 6.4

* NBF = czujnik ruchów ig³y
* AGR = odprowadzanie gazów spalinowych

9.13 - 24b

RA - A 13

Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹
Dysza
Oznaczenie dyszy
Numer producenta
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego
Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU
Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.
WartoϾ K AU
Pompa wtryskowa
Nr MAN
Regulator
Uwaga:

TABELA WARTOŒCI NASTAWCZYCH SILNIKA

D 0836 LOH 01

D 0836 LOH 02

D 0836 LOH 03

Silnik:

206/280/2400

206/280/2400

162/220/2400

kW/KM/obr./min.

Euro 2

Euro 3

Euro 3

Klasa zanieczyszczeñ

0° ±0,5° ZPO

4° -1° za ZPO

4° -1° za ZPO

Pocz¹tek t³oczenia

330 bar + 8

330 bar +8

300 bar +8

Ciœnienie wtrysku
Obsada wtryskiwacza z
dysz¹ z NBF

1x51.10100-7437

1x51.10100-7437

1x51.10100-7441

5x51.10100-7436

5x51.10100-7436

5x51.10100-7442

Obsada wtryskiwacza z
dysz¹

6x51.10102-0258

6x51.10102-0258

6x51.10102-0260

Dysza

DSLA 154 P 960

DSLA 154 P 960

DSLA 157 P 955

Oznaczenie dyszy

0 433 175 269

0 433 175 269

0 433 175 267

Numer producenta

600±30

600±30

600±30

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego

600±100

600±100

600±100

Prêdkoœæ obrotowa
biegu ja³owego AU

2520

2520

2520

2760

2760

2760

Prêdkoœæ obrotowa
zregulowania AU
min./max.

1,0

1,2

WartoϾ K AU

VP 44

VP 44

VP 44

Pompa wtryskowa

51.11103-7645

51.11103-7645

51.11103-7646

Nr MAN

EDC-MS 6.4

EDC-MS 6.4

EDC-MS 6.4

Regulator

wewnêtrzne AGR

wewnêtrzne AGR

Uwaga:

* NBF = czujnik ruchów ig³y
* AGR = odprowadzanie gazów spalinowych

RA - A 13

9.13 - 25b

9.13 - 26b

RA - A 13

TABELA WYSUNIÊÆ DYSZY
3.8 Tabela wysuniêæ dyszy
Wysuniêcia dysz dotychczasowych silników
D
D
D
D

02,
02,
08,
08,

Metoda M........................................................................................
z do³adowaniem ............................................................................
silnik bezsprê¿arkowy ..................................................................
z do³adowaniem ............................................................................

D 08..

G³owica cyl. ZSB 51.03101-6682

Obsada wtryskiwacza kompletna
bez NBF
z NBF
51.10101-7377
--51.10101-7393
--51.10101-7397
--D 0824/26 GF 01/ F 01

G³owica cyl. ZSB 51.03101-6687

Obsada wtryskiwacza kompletna
bez NBF
z NBF
51.10101-7339
--D 0824/26 GF 01/ F 01

Dysza
51.10102-0260

G³owica cyl. ZSB 51.03101-6725

Obsada wtryskiwacza kompletna
bez NBF
z NBF
51.10100-7426
51.10100-7425
51.10100-7436
51.10100-7437
D 0836 Euro 3

Dysza
51.10102-0234
51.10102-0232
51.10102-0237
51.10102-0254

G³owica cyl. ZSB 51.03101-6725

Obsada wtryskiwacza kompletna
bez NBF
z NBF
51.10100-7442
51.10100-7441
D0836 Euro 2

Dysza
51.10102-0216

G³owica cyl. ZSB 51.03101-6725

Obsada wtryskiwacza kompletna
bez NBF
z NBF
51.10100-7364
51.10100-7391
51.10100-7379
--51.10101-7387
51.10100-7386
51.10101-7426
51.10100-7425
D 0834

Dysza
51.10102-0202
51.10102-0208
51.10102-0240

Dysza
51.10102-0254
51.10102-0258

G³owica cyl. ZSB 51.03101-6777

Obsada wtryskiwacza kompletna
bez NBF
z NBF
51.10100-7436
51.10100-7437
51.10100-7442
51.10100-7441
51.10100-7445
51.10100-7444
51.10100-7457
51.10100-7456

Dysza
51.10102-0258
51.10102-0260
51.10102-0262
51.10102-0263

RA - A 13

1,18 do 2,15 mm
0,84 do 1,81 mm
1,55 do 2,53 mm
1,15 do 2,13 mm
Czêœæ pojedyncza 51.03101-0474

min.
1,62
1,62
1,62

Wysuniêcie dyszy " A " (mm)
nominalne
max.
2,01
2,41
2,01
2,41
2,01
2,41

Czêœæ pojedyncza 51.03101-0480
Wysuniêcie dyszy " A " (mm)
min.
nominalne
max.
1,88
2,28
2,67
Czêœæ pojedyncza 51.03101-0510
min.
2,70
2,04
2,68
2,67

Wysuniêcie dyszy " A " (mm)
nominalne
max.
3,09
3,49
2,44
2,83
3,08
3,47
3,06
3,46

Czêœæ pojedyncza 51.03101-0510
Wysuniêcie dyszy " A " (mm)
nominalne
3,20
Czêœæ pojedyncza 51.03101-0510
Wysuniêcie dyszy " A " (mm)
nominalne
3,20
3,20
Czêœæ pojedyncza 51.03101-0542
Wysuniêcie dyszy " A " (mm)
nominalne
3,20
3,20
3,20

9.16 - 1b

9.16 - 2b

RA - A 13

TABELA CIŒNIEÑ DO£ADOWYWANIA
3.9 Tabela ciœnieñ do³adowywania
Poni¿sza tabela s³u¿y jako uzupe³niaj¹cy dokument do listy kontroli " Reklamacje dot. mocy/u¿ytkowania " ,
SD 087. Przy ustalaniu ciœnienia do³adowywania przestrzegaæ w tym celu wskazówek ze strony 1 SD 087.

Typ silnika
D 0824 LF 01 z RQV
LF 01 z RQ
LF 02
LF 03
D 0824 LFL 01 z RQV
LFL 01 z RQ
LFL 02
LFL 04
LFL 05
LFL 06 z RQV
LFL 06 z RQ
LFL 07
LFL 08
LFL 09
LFL 10
D 0824 LFO 01
LFO 02
D 0824 LOH 01 z RQV
LOH 01 z RQ
LOH 02 z RQV
LOH 02 z RQ
LOH 03
LOH 04
LOH 05 z RQV
LOH 05 z RQ

51.11103-7243
51.11103-7242

51.11103-7243
51.11103-7242

51.11103-7470
51.11103-7469

51.11103-7243
51.11103-7242
51.11103-7243
51.11103-7242

51.11103-7470
51.11103-7469

Euro 1
Euro 1
Euro 2
Euro 2
Euro 1
Euro 1
Euro 2
Euro 2
Euro 1
Euro 2
Euro 2
Euro 2
Euro 2
Euro 2
Euro 2
Euro 1
Euro 2
Euro 1
Euro 1
Euro 1
Euro 1
Euro 1
Euro 1
Euro 2
Euro 2

RA - A 13

Minimalne ciœnienie do³adowywania (mbar)
przy prêdkoœci obrotowej i pe³nym obci¹¿eniu
1200
1400
1600
2400
obr./min
obr./min
obr./min
obr./min
900
1200
900
1200
1100
1200
800
1200
900
1200
900
1200
1100
1200
400
1050
900
1200
800
1200
800
1200
700
1200
650
1100
900
1200
750
1200
900
1200
1100
1200
900
1200
900
1200
900
1200
900
1200
900
1200
1100
1200
800
1200
800
1200

9.17 - 1b

TABELA CIŒNIEÑ DO£ADOWYWANIA
Tabela ciœnieñ do³adowywania (ci¹g dalszy)

Typ silnika
D 0826 LF 04
LF 06
LF 07
LF 08
LF 09
LF 11
LF 12
LF 13
LF 15
LF 16
LF 17
LF 18
D 0826 LFL 02
LFL 03
LFL 05
LFL 06
LFL 07
LFL 08
LFL 09
LFL 10
D 0826 LFG 03
LFG 04
LFG 05
LFG 06
LFG 07
LFG 15
LFG 16
D 0826 LOH 06
LOH 07
LOH 08
LOH 09
LOH 10
LOH 12
LOH 13
LOH 15
LOH 17
LOH 18
LOH 19

9.17 - 2b

Euro 1
FAV 2
Euro 1
Euro 1

1300
obr./min
900

Minimalne ciœnienie do³adowywania (mbar)
przy prêdkoœci obrotowej i pe³nym obci¹¿eniu
1400
1500
1700
2300
obr./min
obr./min
obr./min
obr./min
650

400
550

Euro 2

800

Euro 2
Euro 2
Euro 2
Euro 2
Euro 2
Euro 1
Euro 2

2400
obr./min
1150
950
750
1000
1100

1150

1100

1150

1100

800

1100

Euro 1
Euro 1
Euro 2
Euro 2

Euro
Euro
Euro
Euro

1150
900

1100

1200

1100

1050

1
1
1
2

Euro 2
Euro 2
Euro 2

900

RA - A 13

1050

TABELA CIŒNIEÑ DO£ADOWYWANIA
Tabela ciœnieñ do³adowywania (ci¹g dalszy)

Typ silnika

1300
obr./min

D 0834 LFL 01
LFL 02
LFL 03
LFL 10
LFL 11
D 0834 LOH 01
LOH 02

Euro 3
Euro 3
Euro 3
Euro 3
Euro 3
Euro 3
Euro 3

D 0836 LF 01
LF 02
LF 03
LF 04
LF 05
LF 06
LF 10
LF 11
LF 12
D 0836 LFL 01
LFL 02
LFL 03
LFL 04
LFL 05
LFL 06
LFL 10
LFL 11
LFL 12
D 0836 LOH 01
LOH 02
LOH 03

Euro 2
Euro 2
Euro 3
Euro 3
Euro 3

Minimalne ciœnienie do³adowywania (mbar)
przy prêdkoœci obrotowej i pe³nym obci¹¿eniu
1400
1500
1700
2300
obr./min
obr./min
obr./min
obr./min
1000

900
1000
1100

2400
obr./min
1200

1200
1200

1050

1260
1100

1200
1050

1250

RA - A 13

1200
1180

1100

Euro 2
Euro 3
Euro 3
Euro 2

1260
1250

1180

9.17 - 3b

9.17 - 4b

RA - A 13

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
4.1 Skrzynia korbowa
D 02.., silniki z do³adowaniem i wymienne
Zmienione tolerancje otworów podstawowych dla tulei cylindra w silnikach, które ju¿ pracowa³y, patrz tak¿e 5.71 - 3.
Otwór skrzyni dla tulei
Gniazdo pasowane (A1) Wymiar normalny ...................................... 105,995 do 106,035 mm
1. stop. wiêkszego rozmiaru (0,5 mm). 106,495 do 106,535 mm
Gniazdo pasowane (A)

Wymiar normalny ...................................... 105,990 do 106,035 mm
1. stop. wiêkszego rozmiaru (0,5 mm). 106,490 do 106,535 mm

Wskazówka: (A1) = Wymiar dla otworu skrzyni w obszarze do 50 mm poni¿ej ko³nierza oporowego tulei.
(A) = Wymiar dla otworu skrzyni na pozosta³ym obszarze otworu.
Œrednica ko³nierza oporowego w skrzyni
Gniazdo pasowane (B) Wymiar normalny/
1. stopieñ wiêkszego rozmiaru .............. 111,0 do 111,1 mm
G³êbokoœæ wytoczenia ko³nierza oporowego (C)............................. 8,00 do 8,03 mm
Tuleje, œrednica zewnêtrzna
Gniazdo pasowane (E)

Wymiar normalny ......................................
1. stopieñ wiêkszego rozmiaru ..............
na ko³nierzu (F)
Wymiar normalny/
1. stopieñ wiêkszego rozmiaru ..............
Wysokoœæ ko³nierza oporowego (D) tulei..........................................

Luz

105,975 do 105,990 mm (105,99 h 5)
106,475 do 106,490 mm (106,49 h 5)
110,740 do 110,880 mm (111,0 d 10)
8,04 do 8,06 mm

Otwór skrzyni/œrednica zewnêtrzna tulei (A – E) ............................. 0,010 do 0,035 mm
na ko³nierzu (B – F)............................................................................... 0,120 do 0,360 mm
Wysuniêcie tulei (D – C) ....................................................................... 0,01 do 0,06 mm

Œrednica wewnêtrzna tulei
Gniazdo pasowane (G) Wymiar normalny ...................................... 102,000 do 102,022 mm (102 H 6)
po monta¿u (G)....................................................................................... 102,000 do 102,017 mm
Granica zu¿ycia....................................................................................... 0,15 mm powy¿ej wymiaru normalnego
= 102,172 mm
1. stop. wiêkszego rozmiaru (0,5 mm). 102,500 do 102,522 mm (102,5 H 6)
Tylko silniki bezsprê¿arkowe 2. stop. wiêkszego rozmiaru (1,0 mm). 103,000 do 103,022 mm (103 H 6)

RA - A 13

9.21 - 1b

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
Skrzynia korbowa (ci¹g dalszy)
D 08.., silniki z do³adowaniem i wymienne
Zmienione tolerancje otworów podstawowych dla tulei cylindra w silnikach, które ju¿ pracowa³y, patrz tak¿e 5.71 - 3.
Otwór skrzyni dla tulei
Gniazdo pasowane (A1) Wymiar normalny ...................................... 111,495 do 111,535 mm
1. stop. wiêkszego rozmiaru (0,5 mm) . 111,995 do 112,035 mm
Gniazdo pasowane (A)

Wymiar normalny ...................................... 111,490 do 111,535 mm
1. stop. wiêkszego rozmiaru (0,5 mm) . 111,990 do 112,035 mm

Wskazówka: (A1) = Wymiar dla otworu skrzyni w obszarze do 50 mm poni¿ej ko³nierza oporowego tulei.
(A) = Wymiar dla otworu skrzyni na pozosta³ym obszarze otworu.
Œrednica ko³nierza oporowego w skrzyni
Gniazdo pasowane (B) Wymiar normalny/
1. stopieñ wiêkszego rozmiaru............... 116,0 do 116,1 mm
G³êbokoœæ wytoczenia ko³nierza oporowego (C)............................. 4,00 do 4,03 mm
Tuleje, œrednica zewnêtrzna
Gniazdo pasowane (E)

Wymiar normalny ......................................
1. stop. wiêkszego rozmiaru (0,5 mm) .
na ko³nierzu (F)
Wymiar normalny/
1. stopieñ wiêkszego rozmiaru...............
Wysokoœæ ko³nierza oporowego (D) tulei ..........................................

Luz

111,475 do 111,490 mm (111,490 h 5)
111,975 do 111,990 mm (111,990 h 5)
115,740 do 115,880 mm (116 d 10)
4,04 do 4,06 mm

Otwór skrzyni/œrednica zewnêtrzna tulei (A – E).............................. 0,010 do 0,035 mm
na ko³nierzu (B – F)............................................................................... 0,120 do 0,360 mm
Wysuniêcie tulei (D – C) ....................................................................... 0,01 do 0,06 mm

Œrednica wewnêtrzna tulei
Gniazdo pasowane (G) Wymiar normalny ...................................... 108,000 do 108,022 mm (108 H 6)
po monta¿u (G)....................................................................................... 108,000 do 108,022 mm
Granica zu¿ycia....................................................................................... 0,15 mm powy¿ej wymiaru normalnego
= 108,172 mm
1. stop. wiêkszego rozmiaru (0,5 mm) . 108,500 do 108,522 mm

9.21 - 2b

RA - A 13

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
Wszystkie silniki
D³ugoœæ tulei (H), d³ugoœæ cylindra..............................................................
Œrednica zewnêtrzna tulei
Dopuszczalna nieokr¹g³oœæ ..........................................................................
Dopuszczalna sto¿kowatoœæ na d³ugoœci tulei, d³ugoœci cylindra..........
Œrednica wewnêtrzna tulei
Dopuszczalna nieokr¹g³oœæ ..........................................................................
Dopuszczalna sto¿kowatoœæ na d³ugoœci tulei, d³ugoœci cylindra..........
Wysokoœæ nierównoœci powierzchni bie¿nej, min......................................
G³êbokoœæ rowków na ca³ej d³ugoœci, max................................................

216,7 do 217,0 mm
0,005 mm
0,08 mm
0,005 mm
0,04 mm
4 do 7 µm
12 µm

Dla obróbki dodatkowej powierzchni uszczelniaj¹cej skrzyni korbowej = powierzchni rozdzielaj¹cej g³owicy
cylindra we wszystkich silnikach przewidziano trzy stopnie obróbki dodatkowej.
Obróbkê dodatkow¹ przeprowadzaæ zgodnie z mniejszymi rozmiarami t³oków na wysokoœci sprê¿ania.
Stopieñ I
...................................................................................................... –0,2 mm
Stopieñ II ...................................................................................................... –0,4 mm
Stopieñ III ...................................................................................................... –0,6 mm
Wysokoœæ nierównoœci powierzchni uszczelnienia g³owicy cylindra/
skrzyni korbowej.............................................................................................. 16 µm
Wskazówka:
Podczas kontroli i obróbki dodatkowej otworów cylindrów obowi¹zuj¹ tolerancje i przepisy podane na
rysunkach 51.01101.0349 (D 02) wzgl. .0422 (D 08), 51.01101.0350 (D 02) wzgl. .0431 (D 08) i
51.01101.0429 (silniki D 08 z do³adowaniem). – W razie potrzeby zamówiæ w zak³adach MAN w dziale
TAT-N. –
Otwór skrzyni dla ³o¿yska g³ównego
D 02.. ............................................................................................................. 78,000 do 78,019 mm (78 H 6)
D 08.. ............................................................................................................. 82,000 do 82,022 mm (82 H 6)
Wskazówka
− W silnikach 4- i 6-cylindrowych z do³adowaniem D 08 o mocy do 230 KM od po³owy 1996 r. nie
ma tulei cylindrowych.
Ich brak nie oznacza pogorszenia jakoœci, bo chodzi tu o sprawdzon¹ technologiê, stosowan¹ od
d³u¿szego czasu w silnikach konkurencyjnych i w silnikach bezsprê¿arkowych D 02.. i D 08...
− Naprawy z powodu " zacierania t³oka " mo¿na przeprowadziæ zwiêkszaj¹c otwór podstawowy w
skrzyni korbowej o 0,5 mm i u¿ywaj¹c t³oków o zwiêkszonych wymiarach.
Je¿eli ten stopieñ naprawy oka¿e siê niewystarczaj¹cy, otwór podstawowy mo¿na dalej
powiêkszaæ i ponownie zastosowaæ tuleje cylindrowe z t³okami seryjnymi.

RA - A 13

9.21 - 3b

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
4.2 T³oki
T³oki s¹ dostosowane do ró¿nych typów silnika dziêki
takim drobnym ró¿nicom jak œrednica, nieckowa komora
spalania i luz.

2

Dla lepszej orientacji ka¿dy t³ok jest narysowany.
1
2
3
4
5

Œrednica t³oka i indeks
WysokoϾ uszczelniania
Nr MAN: (ostatnie 4 cyfry)
Dane producenta
Wysokoœæ pomiaru dla u¿ywanych t³oków
zmierzona poprzecznie do g³ówki korbowodu

Podczas napraw miarodajny
zamiennych wzgl. wybite dane.

jest

wykaz

5

1

4

2

czêœci

3

Œrednica t³oka
D 02..
Mahle, zmierzony 9 mm nad doln¹ krawêdzi¹ t³oka 5
Wymiar normalny.........................................................................................................
1. stopieñ wiêkszego rozmiaru 0,5 mm ..................................................................
2. stopieñ wiêkszego rozmiaru 1,0 mm ..................................................................

101,857 do 101,895 mm
102,357 do 102,395 mm
102,857 do 102,895 mm

Alcan, zmierzony 18,7 mm nad doln¹ krawêdzi¹ t³oka 5
Wymiar normalny.........................................................................................................
1. stopieñ wiêkszego rozmiaru 0,5 mm ..................................................................
2. stopieñ wiêkszego rozmiaru 1,0 mm ..................................................................
Luz t³oka
D 02.. ...................................................................................................
Granica zu¿ycia ................................................................................................................

101,859 do 101,895 mm
102,359 do 102,395 mm
102,859 do 102,895 mm
0,113 do 0,173 mm
0,30 mm

D 02.. z do³adowaniem
KS, zmierzona 15 mm nad doln¹ krawêdzi¹ t³oka 5
Wymiar normalny.........................................................................................................
1. stopieñ wiêkszego rozmiaru 0,5 mm ..................................................................
Luz t³oka
D 02.. z do³adowaniem ......................................................................
Granica zu¿ycia ................................................................................................................

101,878 do 101,892 mm
102,378 do 102,392 mm
0,099 do 0,173 mm
0,30 mm

Wysokoœæ sprê¿ania t³oka 2
Wymiar normalny
................................................................................................
Wymiar zmniejszony I ...............................................................................................
II ..............................................................................................
III .............................................................................................

77,5 mm
77,3 mm
77,1 mm
76,9 mm

Wysuniêcie t³oka z górnej krawêdzi skrzyni korbowej ...................................................
Otwór na sworzeñ t³okowy..................................................................................................
Œrednica sworznia t³okowego.............................................................................................
Ró¿nica w ciê¿arze t³oka w zale¿noœci od partii silników, max....................................

0,192 do 0,484 mm
40,003 do 40,009 mm
39,994 do 40,000 mm
40 g

9.21 - 4b

RA - A 13

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
T³oki (ci¹g dalszy)
D 0824../26..
Mahle, zmierzony 22,7 mm nad doln¹ krawêdzi¹ t³oka 5
Wymiar normalny.........................................................................................................
1. stopieñ wiêkszego rozmiaru 0,5 mm..................................................................

107,835 do 107,865 mm
108,335 do 108,365 mm

Alcan, zmierzony 19,1 mm nad doln¹ krawêdzi¹ t³oka 5
Wymiar normalny.........................................................................................................
1. stopieñ wiêkszego rozmiaru 0,5 mm..................................................................

107,846 do 107,864 mm
108,346 do 108,364 mm

Luz t³oka
...............................................................................................................
Granica zu¿ycia ...............................................................................................................
Wysuniêcie t³oka z górnej krawêdzi skrzyni korbowej...................................................

0,135 do 0,177 mm
0,30 mm
0,099 do 0,396 mm

Wysokoœæ sprê¿ania t³oka 2
D 08..
Wymiar normalny
................................................................................................
Wymiar zmniejszony I ...............................................................................................
II ..............................................................................................
III .............................................................................................

72,9 mm
72,7 mm
72,5 mm
72,3 mm

D 0824../26.., z do³adowaniem*
Alcan, zmierzony 13 mm nad doln¹ krawêdzi¹ t³oka 5
Wymiar normalny.........................................................................................................
1. stopieñ wiêkszego rozmiaru 0,5 mm..................................................................

107,876 do 107,885 mm
108,376 do 108,385 mm

Schmidt, zmierzony 12 mm nad doln¹ krawêdzi¹ t³oka 5 *
Wymiar normalny.........................................................................................................

107,879 do 107,893 mm

Luz t³oka
...............................................................................................................
Granica zu¿ycia ...............................................................................................................
Wysuniêcie t³oka z górnej krawêdzi skrzyni korbowej...................................................

0,115 do 0,146 mm
0,30 mm
0,099 do 0,396 mm

Wysokoœæ sprê¿ania t³oka 2
D 08.., z do³adowaniem
Wymiar normalny
................................................................................................
Wymiar zmniejszony I ...............................................................................................
II ..............................................................................................
III .............................................................................................

75,4 mm
75,2 mm
75,0 mm
74,8 mm

Otwór na sworzeñ t³okowy..................................................................................................
Œrednica sworznia t³okowego ............................................................................................
Ró¿nica w ciê¿arze t³oka w zale¿noœci od partii silników, max. ..................................

40,003 do 40,009 mm
39,994 do 40,000 mm
40 g

D 0834../36..
NÜRAL, zmierzona 17 mm nad doln¹ krawêdzi¹ t³oka 5
Wymiar normalny.........................................................................................................
1. stopieñ wiêkszego rozmiaru 0,5 mm..................................................................

107,891 do 107,900 mm
108,391 do 108,400 mm

Luz t³oka
...............................................................................................................
Granica zu¿ycia ...............................................................................................................
Wysuniêcie t³oka z górnej krawêdzi skrzyni korbowej...................................................

0,091 do 0,131 mm
0,30 mm
0,093 do 0,391 mm

Wysokoœæ sprê¿ania t³oka 2
Wymiar normalny
................................................................................................
Wymiar zmniejszony I ...............................................................................................
II ..............................................................................................
III .............................................................................................

63,9 mm
63,7 mm
63,5 mm
63,3 mm

Otwór na sworzeñ t³okowy..................................................................................................
Œrednica sworznia t³okowego ............................................................................................
Ró¿nica w ciê¿arze t³oka w zale¿noœci od partii silników, max. ..................................

42,003 do 42,009 mm
41,994 do 42,000 mm
40 g

Wskazówka: *

T³ok Mahle zast¹piony zosta³ t³okiem Alcan wzgl. Schmidt.
Stosowane s¹ albo t³oki Alcan albo Schmidt.

RA - A 13

9.21 - 5b

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
T³oki (ci¹g dalszy)
Wysokoœæ/luz stykowy pierœcienia t³okowego
D 02 .., D 08..
1. pierœcieñ uszczelniaj¹cy (prostok¹tny) 1
2. pierœcieñ uszczelniaj¹cy (pierœcieñ kompresyjny sto¿kowy) 3
WysokoϾ......................................................... 2,478 do 2,490 mm
Luz stykowy 5
D 02 .. M, D 08 – 1. pierœcieñ
uszczelniaj¹cy ............................ 0,40 do 0,65 mm
D 08 – 2. pierœcieñ
uszczelniaj¹cy ............................ 0,30 do 0,50 mm

1

2

D 02 .., z do³adowaniem
1. pierœcieñ uszczelniaj¹cy (podwójny pierœcieñ trapezowy) 2
WysokoϾ......................................................... 2,575 do 2,595 mm
Luz stykowy 5 ............................................... 0,30 do 0,50 mm
2. pierœcieñ uszczelniaj¹cy (pierœcieñ kompresyjny sto¿kowy) 3
WysokoϾ......................................................... 2,478 do 2,490 mm
Luz stykowy 5 ............................................... 0,30 do 0,55 mm

3

D 02.., D 08..
3. pierœcieñ zgarniaj¹cy oleju (sfazowany pierœcieñ z wciêciem) 4
WysokoϾ......................................................... 3,975 do 3,990 mm
Luz stykowy 5 ............................................... 0,30 do 0,50 mm
Granica zu¿ycia, max. (luz stykowy) ........... 1,2 mm
D 08.., z do³adowaniem
1. pierœcieñ uszczelniaj¹cy (podwójny pierœcieñ trapezowy) 2
WysokoϾ......................................................... 2,429 do 2,463 mm
Luz stykowy 5 ............................................... 0,30 do 0,55 mm
2. pierœcieñ uszczelniaj¹cy (pierœcieñ kompresyjny sto¿kowy) 3
WysokoϾ......................................................... 2,478 do 2,490 mm
Luz stykowy 5 ............................................... 0,30 do 0,50 mm
3. pierœcieñ zgarniaj¹cy oleju (sfazowany pierœcieñ z wciêciem) 4
WysokoϾ......................................................... 3,975 do 3,990 mm
Luz stykowy 5 ............................................... 0,30 do 0,60 mm

4

5

Luz osiowy pierœcienia t³okowego
D 02 .., D 08..
1. pierœcieñ uszczelniaj¹cy (prostok¹tny) ..............................................................................
2. pierœcieñ uszczelniaj¹cy (pierœcieñ kompresyjny sto¿kowy) .........................................
3. pierœcieñ zgarniaj¹cy oleju (sfazowany pierœcieñ z wciêciem)......................................
Granica zu¿ycia, max.................................................................................................................

0,070 do 0,102 mm
0,050 do 0,082 mm
0,030 do 0,065 mm
0,15 mm

D 02 .., z do³adowaniem
1. pierœcieñ uszczelniaj¹cy (podwójny pierœcieñ trapezowy) .............................................
2. pierœcieñ uszczelniaj¹cy (pierœcieñ kompresyjny sto¿kowy) .........................................
3. pierœcieñ zgarniaj¹cy oleju (sfazowany pierœcieñ z wciêciem)......................................
Granica zu¿ycia, max.................................................................................................................

0,095 do 0,115 mm
0,050 do 0,082 mm
0,030 do 0,065 mm
0,15 mm

D 08.., z do³adowaniem
1. pierœcieñ uszczelniaj¹cy (podwójny pierœcieñ trapezowy) .............................................
2. pierœcieñ uszczelniaj¹cy (pierœcieñ kompresyjny sto¿kowy) .........................................
3. pierœcieñ zgarniaj¹cy oleju (sfazowany pierœcieñ z wciêciem)......................................
Granica zu¿ycia, max.................................................................................................................

0,095 do 0,115 mm
0,050 do 0,082 mm
0,050 do 0,085 mm
0,15 mm

Alcan, NÜRAL, D 08.., z do³adowaniem
1. pierœcieñ uszczelniaj¹cy (podwójny pierœcieñ trapezowy) .............................................
2. pierœcieñ uszczelniaj¹cy (pierœcieñ kompresyjny sto¿kowy) .........................................
3. pierœcieñ zgarniaj¹cy oleju (sfazowany pierœcieñ z wciêciem)......................................
Granica zu¿ycia, max.................................................................................................................

0,090 do 0,110 mm
0,050 do 0,082 mm
0,030 do 0,065 mm
0,15 mm

9.21 - 6b

RA - A 13

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
4.3 Korbowody
D 02../D 0824../D0826..
Tuleje sworznia t³okowego – œrednica wewnêtrzna ..............................................
Luz promieniowy sworznia t³okowego .....................................................................
Szerokoœæ korbowodu na g³ówce ³o¿yska korbowodu........................................
Szerokoœæ czopa korbowodu (wa³ korbowy) .........................................................
Luz osiowy korbowodu...............................................................................................
Luz promieniowy ³o¿yska korbowodu......................................................................

40,050 do 40,066 mm (40 E 6)
0,050 do 0,072 mm
38,841 do 38,880 mm (39 c 8)
39,000 do 39,100 mm (39 H 10)
0,120 do 0,259 mm
0,030 do 0,094 mm

Otwór dla panewek ³o¿yska w korbowodzie
D 02.. ................................................ 67,000 do 67,019 mm
(67 H 6)
D 0824/D0826................................ 69,000 do 69,019 mm
(69 H 6)
Rozwarcie panewek ³o¿yska
korbowodu
................................... 0,5 do 2,0 mm
Fa. Glyco .................. 0,5 do 2,0 mm
Fa. Miba.................... 0,6 do 1,6 mm
Wymiar rozwarcia
D 02.. ............Fa.
D 02.. ............Fa.
D 08.. ............Fa.
D 08.. ............Fa,

Glyco ..................
Miba....................
Glyco ..................
Miba....................

67,5 do 69,0 mm
67,6 do 68,6 mm
69,5 do 71,0 mm
69,6 do 70,6 mm

Otwór w ³bie korbowodu
Forma cylindra,
max. odchylenie..................................... 0,01 mm
Prostopad³oœæ do powierzchni przylegania,
max. odchylenie..................................... 0,05 mm
Równoleg³oœæ otwór w ³bie korbowodu –
g³ówka ³o¿yska korbowodu,
max. odchylenie..................................... 0,02 mm
Ró¿nica w ciê¿arze korbowodu w zale¿noœci
od zestawu, max. ...............................................................50 g
Œruby ³o¿yska korbowodu
Silniki D 08..:
Raz poluzowanych œrub ³o¿yska korbowodu nie wolno ju¿ wiêcej u¿ywaæ.

Silniki D 02..:
Dotychczas by³o wymagane, aby podczas napraw z zasady wymieniaæ œruby
³o¿yska korbowodu (œruby rozci¹gliwe), poniewa¿ przykrêcanie tych œrub dawa³o
sta³e wyd³u¿enie.
Badania wykaza³y jednak, ¿e wyd³u¿anie do d³ugoœci trzonka (L) 61 mm jest
nieszkodliwe.
Œruby ³o¿yska korbowodu 51.90020.0190, mog¹ byæ ponownie u¿ywane, jeœli
d³ugoœæ trzonka nie przekracza 61 mm.
D³ugoœæ œrub ³o¿yska korbowodu, nowe D 02.. ....................... 59,5 do 60,5 mm
Wyd³u¿enie do max. ......................................................................... 61 mm

RA - A 13

9.21 - 7b

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
D 0834../D 0836..
Tuleje sworznia t³okowego – œrednica wewnêtrzna ..............................................
Luz promieniowy sworznia t³okowego .....................................................................
Szerokoœæ korbowodu na g³ówce ³o¿yska korbowodu ........................................
Szerokoœæ czopa korbowodu (wa³ korbowy) .........................................................
Luz osiowy korbowodu ...............................................................................................
Luz promieniowy ³o¿yska korbowodu ......................................................................

42,050 do 42,066 mm (42 E 6)
0,050 do 0,066 mm
32,841 do 32,880 mm (33 c 8)
33,000 do 33,100 mm (33 H 10)
0,120 do 0,259 mm
0,041 do 0,103 mm

Otwór dla panewek ³o¿yska w korbowodzie
D 0834/D0836 ................................... 74,000 do 74,019 mm
(74 H 6)
Rozwarcie panewek ³o¿yska korbowodu .........
Fa. Glyco
................................................

0,5 do 2,0 mm
0,5 do 2,0 mm

Wymiar rozwarcia
Fa. Glyco
............................................. 74,5 do 76,0 mm
Otwór w ³bie korbowodu
Forma cylindra,
max. odchylenie....................................................... 0,01 mm
Prostopad³oœæ do powierzchni przylegania,
max. odchylenie....................................................... 0,05 mm
Równoleg³oœæ otwór w ³bie korbowodu –
g³ówka ³o¿yska korbowodu,
max. odchylenie....................................................... 0,02 mm
Ró¿nica w ciê¿arze korbowodu w zale¿noœci
od zestawu, max. . ......................................................................50 g
Œruby ³o¿yska korbowodu
UWAGA
Silniki D 0834/D 0836:
Raz poluzowanych œrub ³o¿yska korbowodu nie wolno ju¿ wiêcej u¿ywaæ.

9.21 - 8b

RA - A 13

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
4.4 Wa³ korbowy
Wskazówka: Silniki D 08..-maj¹ 2 wielkoœci skoków. Koniecznie przestrzegaæ wykazu czêœci zamiennych!
D 02.. ......................................................................................................................
D 08.. Silniki bezsprê¿arkowe .............................................................................
D 08.. z do³adowaniem (TF, LF, LOH 05).........................................................
D 08.. z do³adowaniem (LF 01 do ..).................................................................
1

1

2

2

3

3

72,981 do 73,000 mm (73 h 6)
72,881 do 72,900 mm (72,9 h 6)
72,731 do 72,750 mm (72,75 h 6)
72,481 do 72,500 mm (72,50 h 6)
72,231 do 72,250 mm (72,25 h 6)
71,981 do 72,000 mm (72,00 h 6)

Œrednica czopa ³o¿yska g³ównego D 08..
Wymiar normalny ..........................................................................................
Normalny I
(-0,10 mm) .........................................................................
Stopieñ napr. 1 (-0,25 mm) .........................................................................
2 (-0,50 mm) .........................................................................
3 (-0,75 mm) .........................................................................
4 (-1,00 mm) .........................................................................

76,981 do 77,000 mm (77 h 6)
76,881 do 76,900 mm (76,9 h 6)
76,731 do 76,750 mm (76,75 h 6)
76,481 do 76,500 mm (76,50 h 6)
76,231 do 76,250 mm (76,25 h 6)
75,981 do 76,000 mm (76,00 h 6)

Œrednica czopa ³o¿yska korbowodu D 02..
Wymiar normalny ..........................................................................................
Normalny I
(-0,10 mm) ......................................................................
Stopieñ napr. 1 (-0,25 mm) ......................................................................
2 (-0,50 mm) ......................................................................
3 (-0,75 mm) ......................................................................
4 (-1,00 mm) ......................................................................

62,981 do 63,000 mm (63,00 h 6)
62,881 do 62,900 mm (62,90 h 6)
62,731 do 62,750 mm (62,75 h 6)
62,481 do 62,500 mm (62,50 h 6)
62,231 do 62,250 mm (62,25 h 6)
61,981 do 62,000 mm (62,00 h 6)

Œrednica czopa ³o¿yska korbowodu D 08..
Wymiar normalny ..........................................................................................
Normalny I
(-0,10 mm) ......................................................................
Stopieñ napr. 1 (-0,25 mm) ......................................................................
2 (-0,50 mm) ......................................................................
3 (-0,75 mm) ......................................................................
4 (-1,00 mm) ......................................................................

64,981 do 65,000 mm (65,00 h 6)
64,881 do 64,900 mm (64,90 h 6)
64,731 do 64,750 mm (64,75 h 6)
64,481 do 64,500 mm (64,50 h 6)
64,231 do 64,250 mm (64,25 h 6)
63,981 do 64,000 mm (64,00 h 6)

D³ugoœæ czopa ³o¿yska pasowanego D 02.., D 08.. dla skoku 120 mm
Wymiar normalny .......................................................................................... 36,000 do 36,062 mm (36 H 9)
Stopieñ napr. 1 i 2 ........................................................................................ 36,500 do 36,562 mm (36,5 H 9)
3 i 4 ........................................................................................ 37,000 do 37,062 mm (37 H 9)
D³ugoœæ czopa ³o¿yska pasowanego D 02.., D 08.. dla skoku 125 mm
Wymiar normalny .......................................................................................... 34,000 do 34,062 mm (34 H 9)
Stopieñ napr. 1 i 2 ........................................................................................ 34,500 do 34,562 mm (34,5 H 9)
3 i 4 ........................................................................................ 35,000 do 35,062 mm (35 H 9)

1
4

Oznaczenie barwne
5

102/116 mm
108/125 mm
108/120 mm
108/125 mm

Œrednica czopa ³o¿yska g³ównego D 02..
Wymiar normalny ..........................................................................................
Normalny I
(-0,10 mm) ......................................................................
Stopieñ napr. 1 (-0,25 mm) ......................................................................
2 (-0,50 mm) ......................................................................
3 (-0,75 mm) ......................................................................
4 (-1,00 mm) ......................................................................

Œrednica znamionowa czopa wa³u
korbowego dla ko³a zêbatego
z przodu ....................16,997 do 17,008 mm (17 j 6)

4

Otwór/skok
Otwór/skok
Otwór/skok
Otwór/skok

Stopnie monta¿u – czop ³o¿yska g³ównego
Stopnie monta¿u – czop ³o¿yska korbowodu
Stopieñ monta¿u - 0,10 mm................. szary
Stopieñ monta¿u - 0,25 mm................. czerwony

3

5

2

RA - A 13

9.21 - 9b

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
Wa³ korbowy (ci¹g dalszy)
D 0834
D 0836
1

2

3

................................................................................................................... Otwór/skok
................................................................................................................... Otwór/skok

108/125 mm
108/125 mm

Œrednica czopa ³o¿yska g³ównego D 0834/D 0836
Wymiar normalny .......................................................................................... 76,981 do 77,000 mm (77 h 6)
Normalny I
(-0,10 mm) ...................................................................... 76,881 do 76,900 mm (76,9 h 6)
Stopieñ napr. 1
(-0,25 mm) ...................................................................... 76,731 do 76,750 mm (76,75 h 6)
Œrednica czopa ³o¿yska korbowodu D 0834/D 0836
Wymiar normalny .......................................................................................... 69,981 do 70,000 mm (70,00 h 6)
Normalny I
(-0,10 mm) ...................................................................... 69,881 do 69,900 mm (69,90 h 6)
Stopieñ napr. 1
(-0,25 mm) ...................................................................... 69,731 do 69,750 mm (69,75 h 6)
D³ugoœæ czopa ³o¿yska pasowanego D 0834/D 0836
Wymiar normalny .......................................................................................... 34,000 do 34,062 mm (34 H 9)
Stopieñ napr. 1
.......................................................................................... 34,500 do 34,562 mm (34,5 H 9)

Czop wa³u korbowego
Okr¹g³oœæ, max. odchylenie .......................................................................... 0,010 mm
Kszta³t cylindryczny, max. odchylenie.......................................................... 0,015 mm
Dopuszczalne odchylenie ruchu obrotowego silniki 4-cylindrowe, przy zamocowaniu w ³o¿yskach koñcowych
£o¿ysko
II i IV .......................................................................................... 0,03 mm
III
.......................................................................................... 0,05 mm
Dopuszczalne odchylenie ruchu obrotowego silniki 6-cylindrowe, przy zamocowaniu w ³o¿yskach koñcowych
£o¿ysko
II i VI .......................................................................................... 0,03 mm
III i V .......................................................................................... 0,06 mm
IV
.......................................................................................... 0,08 mm
Promieñ przejœcia na czopach ³o¿yska korbowodu
D 0224/D 0226 ..............................................................................................
D 0824/D 0826 ..............................................................................................
D 0834/D 0836 ..............................................................................................
Promienie przejœcia na czopach ³o¿yska g³ównego ..........................................
Wysokoœæ nierównoœci czopów ³o¿yska g³ównego i korbowodu....................

4,2 do 4,5 mm
3,7 do 4,0 mm
2,7 do 3,0 mm
3,2 do 3,5 mm
1,5 µm (polerowane)

Œrednica znamionowa czopa wa³u korbowego dla ko³a zêbatego z przodu.... 16,997 do 17,008 mm (17 j 6)
Oznaczenie barwne
4
5

Stopnie monta¿u – czopy ³o¿yska g³ównego
Stopnie monta¿u – czop ³o¿yska korbowodu

1
4

Stopieñ monta¿u - 0,10 mm................. szary
Stopieñ monta¿u - 0,25 mm................. czerwony

3
2

9.21 - 10b

RA - A 13

5

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
Wa³ korbowy (ci¹g dalszy)
D 02../D 0824/D 0826: Osiowe u³o¿yskowanie przez panewki ³o¿yska pasowanego
Szerokoœæ panewek ³o¿yska pasowanego 3 dla skoku 120 mm
Wymiar normalny, normalny I.......................... 35,780 do 35,850 mm
Wiêkszy rozmiar 0,25 mm i 0,50 mm ........ 36,280 do 36,350 mm
0,75 mm i 1,00 mm ........ 36,780 do 36,850 mm

3

Szerokoœæ panewek ³o¿yska pasowanego 3 dla skoku 125 mm
Wymiar normalny, normalny I.......................... 33,780 do 33,850 mm
Wiêkszy rozmiar 0,25 mm i 0,50 mm ........ 34,280 do 34,350 mm
0,75 mm i 1,00 mm ........ 34,780 do 34,850 mm
Luz osiowy wa³u korbowego, max........................... 0,150 do 0,282 mm
Gruboœæ œciany panewek ³o¿yska pasowanego 4
Wymiar normalny ............................................
Normalny I
0,10 mm wiêkszy rozm...
Wiêkszy rozmiar 0,25 mm............................
0,50 mm............................
0,75 mm............................
1,00 mm............................

2,468
2,518
2,593
2,718
2,843
2,968

do
do
do
do
do
do

2,480
2,530
2,605
2,730
2,855
2,980

Gruboœæ œciany panewek ³o¿yska g³ównego 2
D 0224/26.. (³o¿ysko znormalizowane), D 0824/26.. Fa. Glyco
Wymiar normalny ............................. 2,468 do 2,480 mm
Normalny I
0,10 mm
wiêkszy rozm. .... 2,518 do 2,530 mm
Wiêkszy rozmiar 0,25 mm............. 2,593 do 2,605 mm
0,50 mm............. 2,718 do 2,730 mm
0,75 mm............. 2,843 do 2,855 mm
1,00 mm............. 2,968 do 2,980 mm
D 0224/26.. (³o¿ysko gruboœcienne)
Wymiar normalny .............................
Normalny I
0,10 mm
wiêkszy rozm. ....
Wiêkszy rozmiar 0,25 mm.............
0,50 mm.............
0,75 mm.............
1,00 mm.............
D 0824/26.. Fa. Miba
Wymiar normalny .............................
Normalny I
0,10 mm
wiêkszy rozm. ....
Wiêkszy rozmiar 0,25 mm.............
0,50 mm.............
0,75 mm.............
1,00 mm.............

mm
mm
mm
mm
mm
mm

4

2

4,475 do 4,487 mm
4,525 do 4,537 mm
4,600 do 4,612 mm
4,725 do 4,737 mm
4,850 do 4,862 mm
4,975 do 4,987 mm
2,470 do 2,480 mm
2,520 do 2,530 mm
2,595 do 2,605 mm
2,720 do 2,730 mm
2,845 do 2,855 mm
2,970 do 2,980 mm

Luz promieniowy ³o¿yska g³ównego ........ 0,040 do 0,105 mm
Rozwarcie panewek ³o¿yska g³ównego
D 02.., D 0824/26.. Fa. Glyco......... 0,5 do 1,5 mm
D 0824/26.. Fa. Miba........................ 0,6 do 1,6 mm
Rozwarcie panewek ³o¿yska pasowanego
D 02.., D 0824/26.. Fa. Glyco......... 0,05 do 0,50 mm
D 0824/26.. Fa. Miba........................ 0,2 do 0,6 mm

RA - A 13

9.21 - 11b

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
Wa³ korbowy (ci¹g dalszy)
D 0834/D 0836: Osiowe u³o¿yskowanie przez panewki ³o¿yska g³ównego z tarczami rozruchowymi
Gruboœæ œciany panewek ³o¿yska g³ównego 2
D 0834../D 0836.. Fa. Glyco
Wymiar normalny ............................. 2,468 do 2,480 mm
Normalny I
0,10 mm
wiêkszy rozm......... 2,518 do 2,530 mm
Wiêkszy rozmiar 0,25 mm ................ 2,593 do 2,605 mm
0,50 mm ................ 2,718 do 2,730 mm
0,75 mm ................ 2,843 do 2,855 mm
1,00 mm ................ 2,968 do 2,980 mm

2

Luz promieniowy ³o¿yska g³ównego......... 0,040 do 0,105 mm
Rozwarcie panewek ³o¿yska g³ównego
D 0834../D 0836.. Fa. Glyco..................... 0,5 do 1,5 mm
GruboϾ tarczy rozruchowej
D 0834../D 0836.. Fa. Glyco
Wymiar normalny ............................. 2,850 do 2,900 mm
Wiêkszy rozmiar 0,25 mm ............. 3,100 do 3,105 mm
Luz osiowy wa³u korbowego, max............ 0,150 do 0,282 mm
4.5 Ko³o zamachowe
Zamocowanie dla wieñca zêbatego rozrusznika, œrednica
D 02.. M, do wyboru MKF/170..................................................................
D 02.., z do³adowaniem ..............................................................................
D 08.., SAE 3 ...........................................................................................
D 08.., SAE 2 ...........................................................................................

356,435 do 356,492 mm (356 u 7)
398,435 do 398,492 mm (398 u 7)
363,735 do 363,792 mm (363,3 u 7)
398,435 do 398,492 mm (398 u 7)

Wieniec zêbaty rozrusznika – œrednica wewnêtrzna
D 02.. M, do wyboru MKF/170..................................................................
D 02.., z do³adowaniem ..............................................................................
D 08.., SAE 3 ...........................................................................................
D 08.., SAE 2 ...........................................................................................

355,671 do 355,760 mm (355,7 J 8)
397,671 do 397,760 mm (397,7 J 8)
362,971 do 363,060 mm (363 J 8)
397,671 do 397,760 mm (397,7 J 8)

Przekrycie
D 02.. .......................................................................................................... 0,675 do 0,821 mm
D 08.., SAE 2, 3 ........................................................................................... 0,675 do 0,821 mm
Temperatura monta¿owa...................................................................................... +220 do 240 °C
Dopuszczalne bicie boczne,
przed nasadzeniem...................................................................................... 0,2 mm
po nasadzeniu ........................................................................................... 0,4 mm
Obtoczenie powierzchni ciernej sprzêg³a max................................................. 1,5 mm
Minimalny dopuszczalny wymiar " a " wynosi przy D 02/D 08........................ 33,7 mm

9.21 - 12b

RA - A 13

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
4.6 G³owice cylindra i zawory
Gruboœæ uszczelnienia g³owicy cylindra
przed monta¿em, D 02 .., D 08.. ok. ....................................................... 1,22 do 1,48 mm
D 02 .. z do³adowaniem, ok...................................... 1,60 do 1,80 mm
zamontowane i dokrêcone,
D 02 .., D 08.. ............................................................ 1,20 mm
D 02 .. z do³adowaniem ............................................ 1,15 do 1,25 mm
Wymiar do szlifowania czo³owego g³owicy cylindra........................................ max. 1 mm
Wsuniêcie zaworu
Wlot
D 02.. .................................................................................... 0,15 do 0,75 mm
D 02 .. z do³adowaniem, D 08 .......................................... 0,25 do 0,71 mm
Wylot
.......................................................................................... 0,45 do 1,05 mm
K¹t gniazda zaworu
D 02 ..
Wlot/wylot.............................................................................. 45° wzgl. ogó³em ∠ 90°
D 02 .. z do³adowaniem, silniki D 08
Wlot......................................................................................... 30° wzgl. ogó³em ∠ 120°
Wylot....................................................................................... 45° wzgl. ogó³em ∠ 90°

Teoretyczne gniazdo zaworu w g³owicy cylindra
Wlot,
D 02.......................................................... A = 3,1 do 3,3 mm
D 02.. z do³adowaniem, silniki D 08 .. A = 4,3 do 4,4 mm
B = Ø 46 mm
C = 3,3 do 3,8 mm
Wylot
................................................................... A = 4,0 do 4,1 mm
B = Ø 40 mm
C = 3,3 do 3,8 mm

1

Œrednica talerza zaworu 3
Wlot
D 02.......................................................... 46,80 do 47,20 mm
D 02.. z do³adowaniem, silniki D 08.. 48,90 do 49,10 mm
Wylot
................................................................... 41,80 do 42,20 mm
WysokoϾ talerza zaworu 4
Wlot
D 02..........................................................
D 02.. z do³adowaniem, silniki D 08..
Wylot
...................................................................
Granica zu¿ycia................................... 0,5 mm poni¿ej

2,3 mm
4,2 do 4,6 mm
3,4 do 3,7 mm
wymiaru podstawowego

Powierzchnia grzybka zaworu 2
Wlot/wylot .................................................................. 3,3 do 3,8 mm
Œrednica trzonka zaworu 1
Wlot
................................................................... 9,965 do 9,980 mm
Wylot
................................................................... 9,950 do 9,965 mm

2

4

3

Prowadnica zaworu, œrednica wewnêtrzna
(po zamontowaniu)............................................................ 10,02 H7 mm
Luz promieniowy zaworu
Wlot
................................................................... 0,020 do 0,050 mm
Wylot
................................................................... 0,035 do 0,065 mm
Granica zu¿ycia.................................................................. 0,1 mm

RA - A 13

9.21 - 13b

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
G³owice cylindra i zawory (ci¹g dalszy)
Gniazdo zaworu – otwór podstawowy w g³owicy cylindra
D 02.. M do nr silnika xxx4575001xxxx
Wlot
N .............................................................. 52,000
Wlot
N I............................................................. 52,200
Wylot
N .............................................................. 44,000
Wylot
N I ........................................................... 44,200

do
do
do
do

52,030
52,230
44,025
44,225

mm
mm
mm
mm

(52 H 7)
(52,2 H 7)
(44 H 7)
(44,2 H 7)

G³êbokoœæ otworu na pierœcienie gniazda zaworu
N .............................................................. 11,0 do 11,1 mm
N I ........................................................... 11,2 do 11,3 mm
Œrednica zewnêtrzna pierœcienia gniazda zaworu
Wlot
N .............................................................. 52,10 do 52,11 mm
Wlot
N I ........................................................... 52,30 do 52,31 mm
Wylot
Wylot

N .............................................................. 44,10 do 44,11 mm
N I ........................................................... 44,30 do 44,31 mm

Gniazdo zaworu – otwór podstawowy w g³owicy cylindra
D 02.. M od nr silnika xxx4575001xxxx, D 02.. z do³adowaniem, D 08..
Wlot
N ............................................................................................
Wlot
N I ..........................................................................................
Wylot
N ............................................................................................
Wylot
N I ..........................................................................................

51,000
51,200
44,000
44,200

G³êbokoœæ otworu na pierœcienie gniazda zaworu
N - D 02.. .................................................................................................
D 08.., Wlot.........................................................................................
Wylot.......................................................................................
N I - D 02.. .................................................................................................
D 08.., Wlot.........................................................................................
Wylot.......................................................................................

10,0 do 10,1 mm
10,8 do 10,9 mm
11,0 do 11,1 mm
10,2 do 10,3 mm
11,0 do 11,1 mm
11,2 do 11,3 mm

do
do
do
do

51,030
51,230
44,025
44,225

mm
mm
mm
mm

(51 H 7)
(51,2 H 7)
(44 H 7)
(44,2 H 7)

Œrednica zewnêtrzna pierœcienia gniazda zaworu
Wlot
N.............................................................................................. 51,10 do 51,11 mm
N I ........................................................................................... 51,30 do 51,31 mm
Œrednica zewnêtrzna pierœcienia gniazda zaworu
Wylot
N.............................................................................................. 44,10 do 44,11 mm
N I ........................................................................................... 44,30 do 44,31 mm
Œrednica prowadnicy zaworu w g³owicy cylindra
N.............................................................................................. 16,000 do 16,018 mm (16 H 7)
N I ........................................................................................... 16,250 do 16,268 mm (16,25 H 7)
Œrednica zewnêtrzna prowadnicy zaworu
N.............................................................................................. 16,028 do 16,046 mm (16 s 7)
N I ........................................................................................... 16,278 do 16,296 mm (16,25 s 7)
Przekrycie

N, N I ...................................................................................... 0,010 do 0,046 mm

Dopuszczalne bicie, prowadnica zaworu do jego gniazda............................ 0,04 mm
Wysuniêcie prowadnicy zaworu od p³aszczyzny gniazda
sprê¿yny zaworowej .............................................................................................. 14,1 do 14,5 mm
Skok zaworowy przy zalecanym luzie zaworowym
D 02.., D 08.. silniki bezsprê¿arkowy .......................................................
D 08 z do³adowaniem, Wlot ......................................................................
Wylot.....................................................................
D 0824 LFL, LOH,
Wlot ......................................................................
Wylot.....................................................................
D 0834..
Wlot ......................................................................
Wylot.....................................................................
D 0836..
Wlot ......................................................................
Wylot.....................................................................
Luz zaworowy, patrz sterowanie, 9.21 - 18.

9.21 - 14b

RA - A 13

11,5 mm
9,4 mm
11,5 mm
11,0 mm
11,5 mm
11,0 mm
11,5 mm
11,5 mm
11,5 mm

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
G³owice cylindra i zawory (ci¹g dalszy)
4.6.1 Sprê¿yny zaworowe
D 02.. M, D 08.. wylot, wlot 1
D³ugoœæ w stanie nienaprê¿onym ok.......................... 59,5 do 61,0 mm
Napiêcie sprê¿yny przy d³ugoœci 45,0 mm ............. 410 do 470 N
33,5 mm ............. 745 do 825 N
Nur D 02.. z do³adowaniem, wlot
Sprê¿yna wewnêtrzna 2 :
D³ugoœæ w stanie nienaprê¿onym, ok......................... 52 mm
Napiêcie sprê¿yny przy d³ugoœci 38 mm................. 140 N
26,5 mm ............. 255 N
Sprê¿yna zewnêtrzna 1 :
D³ugoœæ w stanie nienaprê¿onym, ok......................... 62 mm
Napiêcie sprê¿yny przy d³ugoœci 45 mm................. 300 N
33,5 mm ............. 530 N
Te sprê¿yny zaworowe s¹ nawiniête symetrycznie. Po³o¿enie monta¿owe jest
dowolne.

RA - A 13

9.21 - 15b

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
4.6.2 Sterowanie
4

Schemat kó³ steruj¹cych
2

3

D 02.. ..................................................................... à

5

Legenda
1

2
3

4
5

6
7
8

9
10

Ko³o wa³u korbowego
(z ko³em poœrednim zaznaczonym razem
symbolem " 1-1-1 " )
Ko³o poœrednie
Ko³o wa³ka rozrz¹du
(z ko³em poœrednim zaznaczonym razem
symbolem " 2-2-2 " )
Ko³o napêdowe pompy wtryskowe
Ko³o napêdowe pompy olejowej
(pompa g³ówna)
Ko³o t³ocz¹ce pompy olejowej
Ko³o poœrednie
Ko³o napêdowe pompy olejowej
(pompa dodatkowa, tylko dla D 0826 GFA)
Ko³o t³ocz¹ce pompy olejowej
Przystawka odbioru mocy
(sprê¿arka lub pompa hydrauliczna)

6
1

4
10

3

2

5
6

D 0824/26............................................................. à

1
7
8
9

Luzy miêdzy bokami zêbów D 08..
Ko³o poœrednie................................................
Ko³o wa³ka rozrz¹du ......................................
2
4 Ko³o pompy wtryskowej ................................
2
5 Ko³o napêdowe pompy olejowej
(1. pompa olejowa) ........................................
6 Ko³o t³ocz¹ce pompy olejowej ...........................................................................................
3 Ko³o wa³ka rozrz¹du
8 Ko³o sprê¿arki .................................................
i
Ko³o pompy hydraulicznej.............................
Tylko przy D 0826 GFA dodatkowo:
1 Ko³o wa³u korbowego
7 Ko³o napêdowe pompy olejowej
i
(2. pompa olejowa) ........................................
1
2

Ko³o wa³u korbowego
Ko³o poœrednie
Ko³o poœrednie
Ko³o poœrednie

i
i
i
i

2

3

Wskazówka: Nastawiæ mo¿na ko³o sprê¿arki wzgl. ko³o pompy hydraulicznej

8

RA - A 13

do
do
do

0,465 mm
0,324 mm
0,27 mm

0,1
0,1
0,1
0,056

do
do
do
do

0,266
0,22
0,15
0,475

0,1

do

0,278 mm

0,1
0,1
0,1
0,1
0,1

do
do
do
do
do

0,222
0,210
0,252
0,225
0,22

mm
mm
mm
mm

.

Luzy miêdzy bokami zêbów D 02..
1 Ko³o wa³u korbowego
2 Ko³o poœrednie................................................
i
2 Ko³o poœrednie
3 Ko³o wa³ka rozrz¹du ......................................
i
2 Ko³o poœrednie
4 Ko³o pompy wtryskowej ................................
i
2 Ko³o poœrednie
5 Ko³o napêdowe pompy olejowej ................
i
6 Ko³o t³ocz¹ce pompy olejowej ...........................................................................................
9.21 - 16b

0,0
0,062
0,01

mm
mm
mm
mm
mm

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
Sterowanie (ci¹g dalszy)
Schemat kó³ sterowniczych

2

4

D 0834../36............................................... à

3

Legenda
1

Ko³o wa³u korbowego
(z ko³em wa³ka rozrz¹du 2 zaznaczone
razem symbolem " •-• - • " )

5

7
2
3
4
5
6
7

Ko³o poœrednie 1
Ko³o wa³ka rozrz¹du
Ko³o napêdowe pompy wtryskowe
Ko³o poœrednie 2
Ko³o napêdowe pompy olejowej
Przystawka odbioru mocy
(sprê¿arka lub pompa hydrauliczna)

1

6

Luzy miêdzy bokami zêbów D 0834../36.. z uzêbieniem prostym
1
1
2
2
5
3

Ko³o wa³u korbowego
Ko³o wa³u korbowego
Ko³o poœrednie 1
Ko³o poœrednie 1
Ko³o poœrednie 2
Ko³o wa³ka rozrz¹du

i
i
i
i
i
i

2
3
4
5
6
7

Ko³o poœrednie 1............................................
Ko³o wa³ka rozrz¹du ......................................
Ko³o pompy wtryskowej ................................
Ko³o poœrednie 2............................................
Ko³o napêdowe pompy olejowej..................
Przystawka odbioru mocy .............................

0,111
0,111
0,112
0,126
0,113
0,124

do
do
do
do
do
do

0,269
0,209
0,208
0,234
0,247
0,266

mm
mm
mm
mm
mm
mm

0,104
0,105
0,118
0,127
0,105
0,108

do
do
do
do
do
do

0,316
0,215
0,242
0,253
0,255
0,302

mm
mm
mm
mm
mm
mm

Luzy miêdzy bokami zêbów D 0834../36.. z 17° uzêbienie skoœne
1
1
2
2
5
3

Ko³o wa³u korbowego
Ko³o wa³u korbowego
Ko³o poœrednie 1
Ko³o poœrednie 1
Ko³o poœrednie 2
Ko³o wa³ka rozrz¹du

i
i
i
i
i
i

2
3
4
5
6
7

Ko³o poœrednie 1............................................
Ko³o wa³ka rozrz¹du ......................................
Ko³o pompy wtryskowej ................................
Ko³o poœrednie 2............................................
Ko³o napêdowe pompy olejowej .................
Przystawka odbioru mocy, regulowane......

Œrednica dŸwigienki zaworowej ..........................................................................
Wa³y ³o¿yska dŸwigienki zaworowej – œrednica ..............................................
Tuleja dŸwigienki zaworowej – œrednica wewnêtrzna .....................................
Luz promieniowy dŸwigienki zaworowej ............................................................
Dopuszczalne bicie dr¹¿ków popychacza ........................................................

23,000 do 23,052 mm (23 H 9)
19,957 do 19,970 mm
20,000 do 20,021 mm (20 H 7)
0,030 do 0,064 mm
0,4 mm

Œrednica skrzyni dla popychacza zaworu
N ...................................................................................................................... 20,000 do 20,021 mm (20 H 7)
N I.................................................................................................................... 20,250 do 20,271 mm (20,25 H 7)
Trzonek popychacza zaworu, œrednica zewnêtrzna
N ...................................................................................................................... 19,944 do 19,965 mm
N I.................................................................................................................... 20,194 do 20,215 mm
Luz popychacza zaworu, max. ............................................................................ 0,035 do 0,077 mm

RA - A 13

9.21 - 17b

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
Sterowanie (ci¹g dalszy)
D 02../D 0824../D0826..
Tuleja wa³ka rozrz¹du, œrednica wewnêtrzna ...................................................
Œrednica ³o¿yska wa³ka rozrz¹du .......................................................................
Luz promieniowy, ³o¿ysko wa³ka rozrz¹du ........................................................
Luz osiowy wa³ka rozrz¹du, max. .......................................................................
Granica zu¿ycia......................................................................................................
GruboϾ osiowej tarczy rozruchowej .................................................................

51,000 do 51,030 mm (51 H 7)
50,910 do 50,940 mm (51 e 7)
0,060 do 0,120 mm
0,140 do 0,270 mm
1,5 mm
1,98 do 2,03 mm

Ko³o poœrednie na osi ³o¿yska
Luz promieniowy
D 02.. ............................................................................................................. 0,025 do 0,075 mm
D 08.. ............................................................................................................. 0,035 do 0,076 mm
Luz osiowy
D 02.. ............................................................................................................. 0,100 do 0,372 mm
D 08.. ............................................................................................................. 0,250 do 0,522 mm
D 0834../D 0836..
Tuleja wa³ka rozrz¹du, œrednica wewnêtrzna ...................................................
Œrednica ³o¿yska wa³ka rozrz¹du .......................................................................
Luz promieniowy, ³o¿ysko wa³ka rozrz¹du ........................................................
Luz osiowy wa³ka rozrz¹du, max. .......................................................................
Granica zu¿ycia......................................................................................................
GruboϾ osiowej tarczy rozruchowej .................................................................

55,000 do 55,030 mm (55 H 7)
54,910 do 54,940 mm (55 e 7)
0,060 do 0,150 mm
0,140 do 0,270 mm
1,5 mm
4,830 do 4,860 mm (5 b 9)

Ko³o poœrednie na osi ³o¿yska D 0834../D 0836..
Luz promieniowy
Ko³o poœrednie 1.......................................................................................... 0,072 do 0,129 mm
Ko³o poœrednie 2.......................................................................................... 0,035 do 0,076 mm
Luz osiowy
Ko³o poœrednie 1.......................................................................................... 0,04 do
Ko³o poœrednie 2.......................................................................................... 0,1
do

0,1 mm
0,3 mm

4.6.3 Luz zaworowy (nastawiaæ przy zimnym silniku)
D 02..,
D 08..,

Wlot....................................................................................................................... 0,20 mm
Wylot..................................................................................................................... 0,35 mm
Wlot, wylot ........................................................................................................... 0,50 mm

Luz zaworowy z urz¹dzeniem hamulcowym dŸwigienki zaworowej (nastawiaæ przy zimnym silniku)
Tylko zawór wylotowy
Kolejnoœæ nastawiania 1. przez œrubê dociskow¹ – dŸwigienkê zaworow¹ ............ 0,50 mm
2. przez œrubê nastawcz¹ – wspornik ³o¿yskowy
dŸwigienki zaworowej........................................................... 0,35 mm
4.6.4 Czasy rozrz¹du (przy zalecanym luzie zaworowym)
D 02../D 0824../D 0826..
Wlot otwiera siê

D 02.., D 08.. ............................................................................................... 6° przed ZPO
D 08.., z do³adowaniem .............................................................................. 20° przed ZPO
D 0826 LFL.... ............................................................................................... 18° przed ZPO

Wlot zamyka siê

D 02.. ............................................................................................................
D 08.. ............................................................................................................
D 08.., z do³adowaniem ..............................................................................
D 0824/26 LFL.............................................................................................

44°
38°
12°
32°

za
za
za
za

ZPK
ZPK
ZPK
ZPK

Wylot otwiera siê D 02.. M, D 08.. .......................................................................................... 56° przed ZPK
D 02.., z do³adowaniem, D 08, z do³adowaniem ................................... 63° przed ZPK
Wylot zamyka siê D 02.. M, D 08.. .......................................................................................... 12°
D 02.., z do³adowaniem, D 0824 LFL ...................................................... 13°
D 08.., z do³adowaniem .............................................................................. 29°

9.21 - 18b

RA - A 13

za
za
za

ZPO
ZPO
ZPO

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
Sterowanie (ci¹g dalszy)
Poni¿sze czasy rozrz¹du przyporz¹dkowane s¹ ró¿nym wa³kom rozrz¹du.
D 0834
Proces

Wariant silnika

Czas rozrz¹du
° KW

Wlot otwiera siê

Wa³ek
rozrz¹du
51.04401-

6° przed ZPO

-0820

LFL 01, LFL 02, LFL 03, LOH 01, LOH 02

32° za ZPK

-0815

32° za ZPK

-0820

LFL 01, LFL 02, LFL 03, LOH 01, LOH 02

63° przed ZPK

-0815

LFL 10, LFL 11

63° przed ZPK

-0820

LFL 01, LFL 02, LFL 03, LOH 01, LOH 02

59° za ZPO

-0815

LFL 10, LFL 11

Wylot zamyka siê

-0815

LFL 10, LFL 11
Wylot otwiera siê

6° przed ZPO

LFL 10, LFL 11
Wlot zamyka siê

LFL 01, LFL 02, LFL 03, LOH 01, LOH 02

59° za ZPO

-0820

Czas rozrz¹du

Wa³ek
rozrz¹du

D 0836
Proces

Wariant silnika

° KW

51.04401-

LF 01, LF 02, LF 06, LFL 01, LFL 04, LFL 06, LOH 01

-0740

LF 03, LF 04, LF 05, LFL 02, LFL 03, LFL 05,

18° przed ZPO

-0787

18° przed ZPO

-0821

LF 01, LF 02, LF 06, LFL 01, LFL 04, LFL 06, LOH 01

Wlot otwiera siê

18° przed ZPO

32° za ZPK

-0740

LF 03, LF 04, LF 05, LFL 02, LFL 03, LFL 05,

32° za ZPK

-0787

LOH 02, LOH 03
LF 10, LF 11, LF 12, LFL 10, LFL 11, LFL 12
Wlot zamyka siê

LOH 02, LOH 03
LF 10, LF 11, LF 12, LFL 10, LFL 11, LFL 12

32° za ZPK

LF 01, LF 02, LF 06, LFL 01, LFL 04, LFL 06, LOH 01

-0740

LF 03, LF 04, LF 05, LFL 02, LFL 03, LFL 05,

63° przed ZPK

-0787

63° przed ZPK

-0821

LF 01, LF 02, LF 06, LFL 01, LFL 04, LFL 06, LOH 01

Wylot otwiera siê

63° przed ZPK

29° za ZPO

-0740

LF 03, LF 04, LF 05, LFL 02, LFL 03, LFL 05,

01° za ZPO

-0787

29° za ZPO

-0821

LOH 02, LOH 03
LF 10, LF 11, LF 12, LFL 10, LFL 11, LFL 12
Wylot zamyka siê

LOH 02, LOH 03
LF 10, LF 11, LF 12, LFL 10, LFL 11, LFL 12

RA - A 13

9.21 - 19b

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
4.7 Smarowanie silnika
Minimalne ciœnienia olejów
przy biegu ja³owym ........................................................................................................
przy 1600 obr./min ........................................................................................................
przy 2700 (D 08) do 3000 (D 02) obr./min .............................................................
przy 2600 (D 08, z do³adowaniem ) obr./min ..........................................................

1,0 bar
3,0 bar
4,0 bar
4,0 bar

Prze³¹cznik ciœnienia oleju, D 02.. M
Ciœnienie prze³¹czania ................................................................................................... 0,6 do 0,8 bar
Czujnik ciœnienia oleju z zestykiem ostrzegawczym (kontrola, od strony pojazdu)
Punkt ostrzegawczy, zapalenie siê lampki ostrzegawczej ...................................... 0,25 do 0,40 bar
Ciœnienia otwarcia zaworu
Zawór obejœciowy dla szeregowego filtra olejowego (D 02) ................................. 3,1 do 3,9 bar
w filtrze wymiennym (D 08) M + H .............................................................................. 2,3 do 2,8 bar
Knecht............................................................................................................................... 2,1 do 2,9 bar
Zawór regulacji ciœnienia oleju (zawór przelewowy na pompie oleju) ........................... 5,0 do 6,0 bar
Zawór ciœnieniowy wtryskiwaczy oleju
Ciœnienie otwarcia .......................................................................................................... 1,4 do 1,6 bar
Ciœnienie zamykania ...................................................................................................... 1,3 bar
Ca³kowicie otwarty.......................................................................................................... 1,9 do 2,1 bar
Œrednica otworu wtryskowego wtryskiwaczy oleju ............................................................ 1,75 do 1,85 mm
Pompy oleju
Szerokoœæ ko³a zêbatego 17 mm – D 08..
G³êbokoœæ kad³uba......................... 17,000 do 17,018 mm (17 H 7)
Szerokoœæ ko³a zêbatego (a) ........ 16,941 do 16,968 mm
Luz osiowy kó³ zêbatych ................ 0,032 do 0,086 mm
Luz promieniowy.............................. 0,050 do 0,078 mm
Szerokoœæ ko³a zêbatego 25 mm – D 0224, D 0824/26..,
z do³adowaniem, D 0834..
G³êbokoœæ kad³uba......................... 25,000 do 25,033 mm (25 H 8)
Szerokoœæ ko³a zêbatego (a) ........ 24,927 do 24,960 mm (25 E 8)
Luz osiowy kó³ zêbatych ................ 0,040 do 0,106 mm
Luz promieniowy.............................. 0,050 do 0,078 mm
Szerokoœæ ko³a zêbatego 32 mm – D 0836..
G³êbokoœæ kad³uba......................... 32,000 do 32,033 mm (32 H 8)
Szerokoœæ ko³a zêbatego (a) ........ 31,925 do 31,95 mm (32 e 7)
Luz osiowy kó³ zêbatych ................ 0,050 do 0,128 mm
Luz promieniowy.............................. 0,050 do 0,078 mm
Szerokoœæ ko³a zêbatego 36 mm – D 0226, D 0826 GFA pompa dodatkowa
G³êbokoœæ kad³uba......................... 36,000 do 36,039 mm (36 H 8)
Szerokoœæ ko³a zêbatego (a) ........ 35,911 do 35,950 mm
Luz osiowy kó³ zêbatych ................ 0,050 do 0,128 mm
Luz promieniowy.............................. 0,050 do 0,078 mm
Œrednica wa³u pompy olejowej ............................................................................................. 15,940 do 15,950 mm
Œrednica ko³a zêbatego pompy olejowej – œrednica wewnêtrzna.................................. 15,900 do 15,915 mm
G³êbokoœæ wciskania (x) (ko³a zêbate na wa³ach)............................................................ 16,00 mm
G³êbokoœæ wciskania (x) (ko³a zêbate na wa³ach) dla 2. pompy w D 0226 MFA, D 0826 GFA
Ko³o napêdzaj¹ce........................................................................................................... 11 mm
Ko³o napêdzane.............................................................................................................. 10,5 mm

9.21 - 20b

RA - A 13

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
Smarowanie silnika (ci¹g dalszy)
Przet³aczana iloœæ pomp olejowych (z olejem SAE 20W/20, w 90 °C i p = 1 - 6 bar)
17 mm, przy prêdkoœci obrotowej pompy olejowej
n = 820 obr./min ...................................................................................................... 10 l/min
n = 3404 obr./min ...................................................................................................... 47 l/min
25 mm, przy prêdkoœci obrotowej pompy oleju
n = 570 obr./min D 0224 .......................................................................................
n = 3107 obr./min D 0224 .......................................................................................
n = 820 obr./min D 08 .. z do³adowaniem ..........................................................
n = 3278 obr./min D 08 .. z do³adowaniem ..........................................................

10 l/min
56 l/min
15 l/min
67 l/min

32 mm, przy prêdkoœci obrotowej pompy olejowej
n = 756 obr./min........................................................................................................... 12 l/min
n = 3024 obr./min.......................................................................................................... 80 l/min
36 mm, przy prêdkoœci obrotowej pompy oleju
n = 570 obr./min D 0226 .......................................................................................
n = 698 obr./min D 0826 GFA z 2 pompami.....................................................
n = 3107 obr./min D 0226 .......................................................................................
n = 2900 obr./min D 0826 GFA z 2 pompami.....................................................

RA - A 13

15 l/min
20 l/min
80 l/min
85 l/min

9.21 - 21b

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
4.8

Uk³ad ch³odzenia

Wymiar szczeliny miêdzy kad³ubem pompy wodnej
i wirnikiem ³opatkowym ........................................................................................ 0,4 do 0,9 mm
Kad³ub pompy wodnej
Otwór dla uszczelnienia pierœcieniem œlizgowym, œrednica ................. 36,450 do 36,489 mm
Otwór dla ³o¿yska pompy, œrednica, D 02.. ........................................... 39,958 do 39,983 mm (40 P 7)
D 08.. ............................................................................................................. 54,940 do 54,970 mm (55 R 7)
£o¿ysko pompy, œrednica zewnêtrzna ............................................................... 39,989 do 40,000 mm
D 08.., z do³adowaniem .............................................................................. 54,981 do 54,994 mm
£o¿ysko pompy, œrednica wa³u (wirnik ³opatkowy) ......................................... 16,045 do 16,056 mm
(piasta)............................................................................................................ 20,041 do 20,954 mm
D 08.., z do³adowaniem (piasta)................................................................ 25,048 do 25,061 mm
Wirnik ³opatkowy, œrednica otworu..................................................................... 16,000 do 16,018 mm (16 H 7)
Piasta dla ko³a pasowego, œrednica otworu..................................................... 20,000 do 20,021 mm (20 H 7)
D 08.., z do³adowaniem .............................................................................. 25,000 do 25,021 mm (25 H 7)
Pierœcieñ poœredni, œrednica zewnêtrzna (D 02) ............................................. 124,937 do 125,000 mm (125 h 8)
4.8.1 Termostat
Pocz¹tek otwarcia ........................................................................................ 83 °C (±2°)
ca³kowicie otwarty ........................................................................................ 95 °C
Skok ................................................................................................................ co najmniej 8 mm przy 95 °C
4.8.2 Wentylator: Wentylator ss¹cy
Podane poni¿ej systemy wentylatorów s¹ zale¿ne od pojazdu.
System dwu³opatkowy, œrednica................................................................ 480 mm
System trój³opatkowy, œrednica ................................................................. 480 mm
System szeœcio (Behr)/siedmio³opatkowy (Eaton), œrednica ............... 560 mm
System siedmio³opatkowy, œrednica......................................................... 480 mm
System oœmio³opatkowy, œrednica ............................................................ 600 mm
System oœmio³opatkowy, œrednica ............................................................ 654 mm
Sprzêg³o wentylatora (lepkoœciowe) ......................................................... Behr lub Eaton
D 0826 GF
Przebudowa z wentylatora ze sprzêg³em lepkoœciowym na wentylator ze sprzêg³em sta³ym mo¿liwa tylko w
po³¹czeniu z nastêpuj¹cymi wentylatorami/pompami wtryskowymi. (seryjne od nr silnika xxx6014xxxxxxx)
Sprzêg³o – lepkoœciowe
wentylatora
51.06630.0043 lub

Wentylator ze sprzêg³em
sta³ym
51.06601.0177

51.06630.0037

51.11102.7873 lub
51.11102.7965

51.06601.0167 lub
51.06601.0228

9.21 - 22b

Pompa wtryskowa

RA - A 13

51.11102.7965

WARTOŒCI KONTROLNE / NASTAWCZE
4.9

Uk³ad elektryczny

Rozrusznik (BOSCH)............................................................................................. Napêd przesuwny œrubowy
Napiêcie nominalne ..................................................................................... 24 Volt
Moc nominalna ............................................................................................. 4 kW
Pr¹dnica trójfazowa (BOSCH).............................................................................
Napiêcie robocze .........................................................................................
Pr¹d maksymalny D 02.. M, D 0824/26 .................................................
D 0226 MFA, MFM, D 0824/26 ..............................
D 02, z do³adowaniem...............................................
D 08, z do³adowaniem...............................................
D 0834 .........................................................................
D 0836 .........................................................................

Otwarty biegun k³owy
28 Volt
27 amperów
35 lub 55 amperów
35 amperów
35, 55, 120 amperów
55 amperów
55 lub 90 amperów

4.10 Sprê¿arka
D 02.. M
Objêtoœæ skokowa........................................................................................
Producent ......................................................................................................
Rodzaj konstrukcji........................................................................................
Ch³odzenie.....................................................................................................
Smarowanie...................................................................................................

3

3

110 cm lub 150 cm
Knorr/Wabco
Jednocylindrowa sprê¿arka t³okowa
Ch³odzone powietrzem
Z obiegu silnika

D 0226 MF, MKF/170
D 08.., silniki bezsprê¿arkowe
3
Objêtoœæ skokowa........................................................................................ 150 cm
D 0226 MF, MFA, MFM, MKF/170, MKF,
D 08.., silniki bezsprê¿arkowe, D 08, z do³adowaniem
3
Objêtoœæ skokowa........................................................................................ 220 cm
D 0824/26.., z do³adowaniem
Objêtoœæ skokowa........................................................................................
Producent ......................................................................................................
Rodzaj konstrukcji........................................................................................
Ch³odzenie.....................................................................................................
Smarowanie...................................................................................................

300 cm
Knorr/Wabco
Jednocylindrowa sprê¿arka t³okowa
Ch³odzone wod¹
Z obiegu silnika

D 0834../D 0836..
Objêtoœæ skokowa........................................................................................
Producent ......................................................................................................
Rodzaj konstrukcji........................................................................................
Ch³odzenie.....................................................................................................
Smarowanie...................................................................................................

238 cm3 lub 352 cm3
Wabco
Jednocylindrowa sprê¿arka t³okowa
Ch³odzone wod¹
Z obiegu silnika

3

4.11 Turbosprê¿arka
Max. podciœnienie w przewodzie zasysania powietrza .................................................. 0,5 bar (5000 mm s³upa wody)
Dok³adnoœæ filtrowania filtra olejowego, co najmniej ..................................................................0,015 mm
Luz osiowy wa³ka wentylatora, max.
KKK ................................................................................................................................................0,16 mm
Luz promieniowy wa³ka wentylatora, max.
K 26 ...............................................................................................................................................0,40 mm
K 27 ...............................................................................................................................................0,43 mm
4.12 Kontrola ciœnienia sprê¿ania
D 02.. M
D 02.. z do³adowaniem, D 08..
Dobry ............................................................................................28 bar ............................. 26 do 30 bar
Jeszcze dopuszczalne...............................................................25 do 28 bar ................. 24 do 26 bar
Potrzebuje naprawy....................................................................poni¿ej 24 bar ............... poni¿ej 23 bar
Ró¿nica ciœnienia miêdzy poszczególnymi cylindrami .............. ................. max. 4 bar

RA - A 13

9.21 - 23b

9.21 - 24b

RA - A 13

PRZEGL¥D WARTOŒCI KONTROLNYCH I NASTAWCZYCH
5.1 Wszystko w zasiêgu wzroku
Na poni¿szych ilustracjach pokazano stosowane czêsto momenty dokrêcaj¹ce wzgl. wartoœci nastawcze dla
silników D 08. Nie musz¹ byæ one jednak kompletne. Bardziej szczegó³owe informacje znajduj¹ siê w nastêpnym
rozdziale 9.51 wartoœci kontrolne i nastawcze.

1.
3.

2.
0,50 mm

60 Nm +90°
5.

4.
0,35 mm

I)
II)

& gt; 50 km
do
20000 bis
30000 Km

6)

+90°
0,50 mm

40 Nm

RA - A 13

65 Nm

70 Nm

25 Nm
RP 43/VP 44:
10 Nm+60° (1. mont.)
(1. Mont.)
10 Nm+30° (2. mont.)
(2. Mont.)

9.50 - 1b

PRZEGL¥D WARTOŒCI KONTROLNYCH I NASTAWCZYCH

D 0834/36

1) 50 Nm
2) + 90°

1) 115 Nm
2) + 90°

60 Nm

D 08 T,L 38-42 Nm
D 08 GF, F, O, 50-60 Nm
D 0834/36 38-42 Nm

105 Nm

9.50 - 2b

RA - A 13

1) 100 Nm
2) + 90°

WARTOŒCI ORIENTACYJNE MOMENTÓW OBROTOWYCH
5.2

Wartoœci odbiegaj¹ce od normy
Wskazówka
Wszystkie po³¹czenia œrubowe, dla których w poni¿szej tabeli nie podano celu zastosowania, nale¿y
dokrêcaæ zgodnie z wartoœciami orientacyjnymi normy zak³adowej MAN M 3059.
− Œruby montowaæ po lekkim naoliwieniu.
− Podzia³ wartoœci orientacyjnych momentów obrotowych wg grup instrukcji naprawy.
− Tolerancja zgodnie z M 3059, je¿eli nie podano inaczej max. ±15%.

Zawieszenie silnika
Zawieszenie na silniku i ramie ....................................................................................................................125 Nm
Uk³ad paliwowy
Obsada wtryskiwacza w g³owicy cylindra............................................................ M 28 x 1,5 ................70 Nm
Nakrêtka mocuj¹ca wtryskiwacz.....................................D 02.. ...............................................................60 Nm
D 08.. ...............................................................45 Nm
Œruba dr¹¿ona do przewodu nadmiarowego na obsadzie wtryskiwacza ...... M 6.............................2 do 8 Nm
Przewody t³oczne na pompie wtryskowej i dyszach .......................................... M 12 x 1,5 ................25 Nm
Do RP43/VP44, wszystkie przewody wtryskowe z opaskami
zaciskowymi chromianowane na ¿ó³to ................................................................. M 14 x 1,5 ................10 Nm +60°
Œruba dr¹¿ona w pompie wtryskowej dla zaworu redukcyjnego..................... M 12 x 1,5 ................20 do 30 Nm
Œruba dr¹¿ona na filtrze paliwowym ..................................................................... M 14 x 1,5 ................20 do 30 Nm
Filtr wymienny paliwa na g³owicy filtra.......................................................................................................10 do 15 Nm
Prze³¹cznik temperatury na filtrze paliwowym..........................................................................................20 do 30 Nm
Pompa paliwowa na napêdzie rozrz¹du (D 0834/36) ...................................... M 6............................. 9 Nm
Z³¹czne po³¹czenia œrubowe do przewodów ssawnych i t³ocznych....................................................35 Nm
D 02..:

Ko³o napêdowe/piasta do pompy wtryskowej............................ M 14 x 1,5 ................60 do 70 Nm
Magnes wy³¹czaj¹cy na pompie wtryskowej....................................................................20 do 25 Nm
6-k¹tna œruba ko³nierza oporowego dla k¹townika podporowego pompy
na skrzyni korbowej..............................................................................................................40 Nm

D 08..

Ko³o napêdowe/piasta do pompy wtryskowej RP 43 ............... M 24 x 1,5 ................200 do 230 Nm
Ko³o napêdowe/piasta do pompy wtryskowej VP44................. M 18 x 1,5 ................130 do 140 Nm
Zastosowane od³¹czenie urz¹dzenia steruj¹cego
przy u¿yciu Loctite............................................................................ M 8.............................12 do 14 Nm

D 0826 LF: Regulator wtrysku na wale pompy wtryskowej........................... M 18 x 1,5 ................130 do 140 Nm
Œruba wtryskiwacza do regulatora wtrysku................................. M 8.............................5 Nm
Smarowanie
Ko³o napêdowe pompy olejowej na wale ............................................................ M 12 x 1,5 ................30 Nm
Œruby mocuj¹ce do dodatkowej pompy olejowej D 08.. LFG.................Dokrêcenie wstêpne 115 Nm
Dokrêcenie ostateczne 90° +10°
Œruby mocuj¹ce do przewodu zasysania oleju................................................... ....................................22 Nm
Sonda poziomu oleju............................................................................................... M 18 x 1,5 ................50 Nm
Œruba zamykaj¹ca do zaworu regulacji ciœnienia oleju w skrzyni korbowej.. M 24 x 1,5 ................60 Nm
Œruba spustu oleju – miska olejowa..................................................................... M 18 x 1,5 ................60 Nm
Œruba zamykaj¹ca w g³owicy filtra olejowego....... D 02.................................... M 30 x 1,5 ................70 Nm
D 08.........................................................................40 Nm
D 0834/36
M 10 x 1,0 ................20 Nm
M 18 x 1,5 ................30 Nm
D 02.................................... M 22 x 1,5 ................40 Nm
D 08.................................... M 24 x 1,5 ................20 Nm
D 0834/36 ........................ M 24 x 1,5 ................30 Nm
Œruba zamykaj¹ca w g³owicy filtra olejowego....... ............................................. M 10 x 1 ...................30 Nm
Œruba zamykaj¹ca do zaworu redukcyjnego w g³owicy filtra olejowego ....... M 26 x 1,5 ................70 Nm
Element gwintowany do zamocowania czaszy filtra w g³owicy filtra umieszczony
przy u¿yciu Loctite...................................................... ............................................. M 27 x 2 ...................40 Nm
Czasza filtra olej. na g³owicy filtra olejowego........ D 02.................................... M 12 ..........................40 Nm
Nabój filtra olejowego................................................ D 08.................................... ....................................25 Nm
Czujnik ciœnienia oleju ............................................... D 02, z do³adow. D 08.... M 18 x 1,5 ................80 Nm
Œruba dr¹¿ona do czujnika ciœnienia oleju ............ D 02, z do³adowaniem.........................................30 Nm
Wy³¹cznik ciœnienia oleju na g³owicy filtra olejowego........................................ M 10 x 1, sto¿k........14 Nm
....................................................................................... D 08.................................... M 18 x 1,5 ................50 Nm
Wymienny filtr oleju .................................................... D 08.................................... M 30 x 2 ...................25 Nm

RA - A 13

9.51 - 1b

WARTOŒCI ORIENTACYJNE MOMENTÓW OBROTOWYCH
G³owica cylindra
UWAGA
Metoda dokrêcania jest zale¿na od wyposa¿enia w œruby g³owicy cylindra.
Przestrzegaæ kolejnoœci dokrêcania!
Dalsze wskazówki dot. przykrêcania/dokrêcania, 7.23.
Silniki typoszeregu D 02...
Silniki bezsprê¿arkowe D 02.. do nr silnika xxx4703000xxxx (– koniec 10.1983)
Metoda dokrêcania dla œrub dynamometrycznych
Dokrêcenie wstêpne, stopieñ
Dokrêcanie koñcowe

1................................................................. 10
2................................................................. 80
3...............................................................160
4...............................................................210

Nm
Nm
Nm
Nm

Dokrêcanie po naprawach przy œrubach dynamometrycznych
− Najwczeœniej po godzinnej jeŸdzie z obci¹¿eniem,
− NajpóŸniej po 500 km
– Przy zimnym silniku
.................................................................210 Nm

Silniki bezsprê¿arkowe D 02.. od nr silnika xxx4703001xxxx (od 11.1983)
D 02.., silniki z do³adowaniem
Metoda dokrêcania dla œrub dokrêcanych k¹towo (M 14 x 2 asymetr.)
Dokrêcenie wstêpne, stopieñ 1................................................................. 10 Nm
2................................................................. 80 Nm
3...............................................................150 Nm
4................................................................ 90°
Dokrêcanie koñcowe
5................................................................ 90°
Œruby dokrêcane k¹towo po naprawach s¹ dokrêcane.
Raz poluzowane œruby dokrêcane k¹towo musz¹ byæ wymienione.
7

1

4

6

5

Schemat dokrêcania

3

2

8

Obowi¹zuje dla wszystkich silników D 02..
przy pierwszym przykrêcaniu i przy dokrêcaniu.

9.51 - 2b

RA - A 13

WARTOŒCI ORIENTACYJNE MOMENTÓW OBROTOWYCH
Silniki typoszeregu D 08..
UWAGA
W przypadku silników bezsprê¿arkowych i do³adowanych zamontowane byæ mog¹ œruby g³owicy
cylindra z ³bem szeœciok¹tnym lub Torx.
Silniki D 08.. dostarczane ze œrubami g³owicy cylindra Torx, dokrêcane s¹ w zak³adzie do swojej
ostatecznej wartoœci k¹ta obrotu i nie trzeba ich ju¿ dokrêcaæ.
Œruby montowane przy naprawie
Wymiana œrub szeœciok¹tnych -0284 na œrubê Torx -0356/-0357:
Silniki bezsprê¿arkowe i z do³adowaniem: Œruby szeœciok¹tne mo¿na wymieniaæ na œruby Torx, jeœli wszystkie
œruby g³owicy cylindra silnika s¹ wymienione.
Mieszane zastosowanie œrub szeœciok¹tnych i Torx nie jest dopuszczalne.
Schemat dokrêcania
Obowi¹zuje dla wszystkich silników D 08..

7

1

4

6

5

3

2

8

Momenty dokrêcaj¹ce/k¹t dokrêcenia
dla pierwszego dokrêcenia po naprawie:
Œruba szeœciok¹tna -0284
1. dokrêcenie wstêpne....... 10 Nm
2. dokrêcenie wstêpne....... 80 Nm
3. dokrêcenie wstêpne.......150 Nm
4. dokrêcenie wstêpne....... 90°
5. dokrêcanie koñcowe...... 90°
Œruba Torx -0356/-0357
1. dokrêcenie wstêpne....... 10 Nm
2. dokrêcenie wstêpne....... 80 Nm
3. dokrêcenie wstêpne.......150 Nm
4. dokrêcenie wstêpne....... 90°
5. dokrêcenie wstêpne....... 90°
6. dokrêcanie koñcowe...... 90°
Dokrêcanie po naprawie:
• Silniki bezsprê¿arkowe: Œruby g³owicy cylindra nie s¹ dokrêcane.
• Silniki z do³adowaniem: Œruby dokrêcane k¹towo szeœciok¹tne dokrêcane s¹ po naprawie dwa razy.
Œruby dokrêcane k¹towo Torx po naprawie nie s¹ ju¿ dokrêcane.
Pierwsze dokrêcenie:
Tylko œruby dokrêcane k¹towo z ³bem szeœciok¹tnym






Najwczeœniej po przejechaniu co najmniej 50 km
NajpóŸniej po 20 godzinach pracy
Œruby g³owicy cylindra mo¿na dokrêcaæ przy zimnym lub ciep³ym silniku.
K¹t dokrêcenia wynosi 90° (¼ obrotu) dokrêcaæ dalej bez wczeœniejszego luzowania.
Nalepkê -0211 wzgl. -0213 umieœciæ na jednej z pokryw g³owicy cylindra à 7.23.

Drugie dokrêcanie
Tylko œruby dokrêcane k¹towo z ³bem szeœciok¹tnym






Po przebiegu ok. 20 000 km do 30 000 km
Wzgl. po 400 godzinach pracy
Œruby g³owicy cylindra mo¿na dokrêcaæ przy zimnym lub ciep³ym silniku.
K¹t dokrêcenia wynosi 90° (¼ obrotu) dokrêcaæ dalej bez wczeœniejszego luzowania.
Nastêpnie nalepkê -0211 wzgl. -0213 zast¹piæ nalepk¹ -0212 wzgl. -0214 à 7.23.

RA - A 13

9.51 - 3b

WARTOŒCI ORIENTACYJNE MOMENTÓW OBROTOWYCH
Przegl¹d œrub g³owicy cylindra
Silnik

Œruba g³owicy
cylindra

Ponowne zastosowanie

Moment dokrêcaj¹cy

D 02..

Moment
obrotowy

Zawsze, jeœli nie ma
uszkodzenia mechanicznego

1. dokr. wstêpne... 10 Nm
2. dokr. wstêpne... 80 Nm
3. dokr. wstêpne... 160 Nm
4. dokr. koñcowe.. 210 Nm

Pierwsze dokrêcenie

Drugie dokrêcanie

− Najwczeœniej po godzinnej
jeŸdzie z obci¹¿eniem,
− NajpóŸniej po 1000 km.
D 02..

K¹t obrotu

Tylko wtedy, jeœli nie bêdzie
przekroczony wymiar
" L-max " .
L-nowy
L-max.
132±0,5 mm

133,5 mm

bez dokrêcania

1. dokr. wstêpne... 10 Nm
2. dokr. wstêpne... 80 Nm
3. dokr. wstêpne... 150 Nm
4. dokr. wstêpne... 90°
5. dokr. koñcowe.. 90°

L

Pierwsze dokrêcenie
bez dokrêcania

9.51 - 4b

Drugie dokrêcanie
bez dokrêcania

RA - A 13

Schemat
dokrêcania

WARTOŒCI ORIENTACYJNE MOMENTÓW OBROTOWYCH
Przegl¹d œrub g³owicy cylindra
Silnik

Œruba g³owicy
cylindra

Ponowne zastosowanie

Moment dokrêcaj¹cy

D 08..

K¹t obrotu z
³bem
szeœciok¹tnym

Zasadniczo wymieniæ nale¿y
wszystkie poluzowane œruby

1. dokr. wstêpne... 10 Nm
2. dokr. wstêpne... 80 Nm
3. dokr. wstêpne... 150 Nm
4. dokr. wstêpne... 90°
5. dokr. koñcowe.. 90°

Pierwsze dokrêcenie

Drugie dokrêcanie

Silniki bezsprê¿arkowe:
bez dokrêcania

Silniki bezsprê¿arkowe:
bez dokrêcania

Silniki z do³adowaniem:
− Najwczeœniej po 50 km
− Po 20 godzinach pracy
− Dokrêcaæ dalej przy
zimnym lub ciep³ym silniku
o 90° (¼ obrotu)
− Nastawianie luzu
zaworowego
D 08..

K¹t obrotu z
³bem Torx

Schemat
dokrêcania

Silniki z do³adowaniem:
− Po 20 000 do 30 000 km
− Po 400 godzinach pracy
− Dokrêcaæ dalej przy zimnym
lub ciep³ym silniku o 90°
(¼ obrotu)
− Nastawianie luzu
zaworowego

Zasadniczo wymieniæ nale¿y
wszystkie poluzowane œruby

1. dokr. wstêpne... 10 Nm
2. dokr. wstêpne... 80 Nm
3. dokr. wstêpne... 150 Nm
4. dokr. wstêpne... 90°
5. dokr. wstêpne... 90°
6. dokr. koñcowe.. 90°

Pierwsze dokrêcenie

Drugie dokrêcanie

bez dokrêcania

bez dokrêcania

RA - A 13

9.51 - 5b

WARTOŒCI ORIENTACYJNE MOMENTÓW OBROTOWYCH
Zespó³ korbowy
Pokrywa ³o¿yska wa³u korbowego na skrzyni korbowej
D 02.. ...........................................................................................M 16 ...............................................................
260 Nm
D 02.. z ³o¿yskiem gruboœciennym.........................................M 14 ................. Dokrêcenie wstêpne ........
115 Nm
Dokrêcenie ostateczne.... 90° + 10°
D 08.. ...........................................................................................M 14 ................. Dokrêcenie wstêpne ........
115 Nm
Dokrêcenie ostateczne.... 90° + 10°
Pokrywa ³o¿yska korbowodu..........................................................M 11 x 1,5 ..... Dokrêcenie wstêpne ........
50 Nm
Dokrêcenie ostateczne.... 90° + 10°
Ko³o zamachowe na wale korbowym ..................... M 14 x 1,5 x 30 -10.9- ....... Dokrêcenie wstêpne ........
100 Nm
Dokrêcenie ostateczne.... 90° + 10°
Zawór ciœnieniowy oleju dla dyszy wtryskowej t³oka..................M 12 ......................................................... 38 do 42 Nm
Œruba zamykaj¹ca w przypadku awarii dyszy wtryskowej t³oka....M 12, D 08.. GF, GFA, FOH ................ 50 do 60 Nm
Œruba zamykaj¹ca w skrzyni korbowej, M 20 x 1,5 (D 02), M 22 x 1,5 (D 0824/26).................................
30 Nm
Œruba zamykaj¹ca w skrzyni korbowej, M10 x 1, M14 x 1,5 (D0834/36).....................................................
30 Nm
Œruba zamykaj¹ca w skrzyni korbowej, M 30 x 1,5 (D0834/36).....................................................................
40 Nm
LP

= Sprê¿arka

Sterowanie
Wspornik ³o¿yskowy dŸwigienki zaworowej na g³owicy cylindra...M 10 ............................. -10.9-............................. 65 Nm
... z hamulcem z dŸwigienk¹ zaworow¹ (EVB) ............................M 10 ............................ -10.9- ............... 60 Nm +90°
Nakrêtka zabezpieczaj¹ca na œrubie nastawczej
zaworu bez EVB................................................................................M 10 x 1 ......................- 8.8-............................. 40 Nm
Nakrêtka zabezpieczaj¹ca na œrubie nastawczej zaworu z EVB
Nakrêtka zabezpieczaj¹ca od strony popychacza .....................M 10 x 1 .............................. .............................. 50 Nm
Nakrêtka zabezpieczaj¹ca od strony zaworu ..............................M 10 x 1 .............................. .............................. 40 Nm
Pokrywa g³owicy na g³owicy cylindra............................................M 6 .............................. -10.9-............................. 13 Nm
Œruba zamykaj¹ca do przek³adni k¹towej pasowej
w pokrywie napêdu rozrz¹du..........................................................M 22 x 1,5............................ ..............................
Monta¿ przek³adni k¹towej pasowej na pokrywie
napêdu rozrz¹du...............................................................................M 22 x 1,5............................ ..............................
Napêd rozrz¹du na skrzyni korbowej............................................M 8 ..................................-8.8-.............................
M 10 ................................-8.8-.............................
Zewnêtrzna œruba Torx w spirali Wapu napêdu rozrz¹du.........M 8 ............................... -11.9-.............................
Pokrywa napêdu rozrz¹du ..............................................................M 8 ..................................-8.8-.............................

50 Nm
30
22
45
25
22

Nm
Nm
Nm
Nm
Nm

Wa³ek rozrz¹du
Œruba ko³nierza oporowego do wa³ka rozrz¹du A à 5.54 - 3b
D 08.. ........................................................................................... .............................................................................. 65 Nm
Œruba z ³bem walcowym z szeœciok¹tem wewnêtrznym do sworznia ko³a poœredniego B à 5.54 - 3b
D 0226, D 08.. ...........................................................................M 12 -10.9- .................................................... 110 Nm
D 08.. ..........................................................................................M 12 -11.9- .................................................... 120 Nm
D 08.. ..........................................................................................M 14 x 1,75 ............................................ 100 Nm +90°
Œruba szeœciok¹tna

C

do starszej wersji à 5.54 - 3b.............M 8 -10.9- ......................................................

30 Nm

D 0834/36
Œruba ko³nierza oporowego do wa³ka rozrz¹du
à 5.54 - 11b.....................................................................................M 10 x 1,25 ................ -10.9-.......................... 65 Nm
Œruba ko³nierza oporowego, ko³nierz okularowy
à 5.54 - 11b ...................................................................................M 8 x 16 .........................-8.8-.......................... 23 Nm
Ko³o poœrednie 1 à 5.54 - 12b ...............Œruba szeœciok¹tna M 8 x 45 / 50 ................-8.8-.......................... 23 Nm
Œrub szeœciok¹tna z
szeœciok¹tem wewnêtrznym M 14 x 1,75 x 45..........-8.8-.......................... 115 Nm
Ko³o poœrednie 2 à 5.54 - 13b ...............Œruba szeœciok¹tna M 8 x 50 ...................... -10.9-.......................... 23 Nm
Ko³o zêbate pompy olejowej ..................... .................................... ........................................................................... 30 Nm

9.51 - 6b

RA - A 13

WARTOŒCI ORIENTACYJNE MOMENTÓW OBROTOWYCH
Kolektor wydechowy/kolektor ss¹cy
Kolektor ss¹cy na g³owicy cylindra...............................................M 8 ................................................................

25 Nm

Kolektor wydechowy na g³owicy cylindra.....................................M 10 -GA-/-SD-* (wymieniæ poluzowane œruby)
Dokrêcenie wstêpne ............................................................................................................................ 50 Nm +5 Nm
Dokrêcanie k¹towe ....................................................................................................................................... 90° +10°
Oznakowanie na ³bie œruby
* GA = ¿arowytrzyma³e œruby pod kolektor wydechowy.
* SD = ¿aroodporne œruby pod kolektor wydechowy.
Ch³odzenie
Œruba zamykaj¹ca w rurze wody ch³odz¹cej ..............................M 18 x 1,5 ............................ .......................... 30 Nm
M 14 x 1,5 ....................................................... 20 Nm
Czujnik temperatury na rurze wody ch³odz¹cej ..........................M 14 x 1,5 ....................................................... 15 Nm
Czujnik temperatury na rurze wody ch³odz¹cej do EDC...........M 16 x 1,5 ....................................................... 35 Nm
Opaski zaciskowe, zakres mocowania 12 – 31 mm, szerokoœæ 9 mm ............................................................ 3,6 Nm
Zakres mocowania & gt; 32 mm, szerokoϾ 13 mm................................................................
5 Nm
Œruba spustowa ch³odziwa.............................................................M 10 (M 90 na ch³odnicy) ................... 1,5 do 3 Nm
Alternator/sprê¿arka/pompa hydrauliczna/sprê¿arka czynnika ch³odniczego
Alternator, ko³o pasowe, K1/N1 ....................................................M 14 x 1,5/M 16 x 1,5 ......................... 40 do 50
Alternator, ko³o pasowe, T 1 ..........................................................M 24 x 1,5 ........................................... 120 do 150
Alternator, ko³o pasowe, KC, nakrêtka wieñcowa......................M 16 x 1,5 .............................................. 75 do 85
LP-ko³o pasowe ................................................................................M 18 x 1,5, D 02 ...................................
85
Ko³o pasowe do pompy hydraulicznej, OH/TOH/LOH..............M 12 x 1,5 .............................................. 50 do 60
Nakrêtka zabezpieczaj¹ca na sprê¿arce......................................M 26 x 1,5, D 02 ...................................
100
Kr¹¿ek napinaj¹cy z nakrêtk¹ zabezpieczaj¹c¹..........................M 14, D 02...........................................
60
Ko³o napêdowe sprê¿arki, ..............................................................M 20 x 1,5 ........................................... 200 do 250
Umocowanie sprê¿arki ch³odziwa, D 08...................................... ...............................................................
33

Nm
Nm
Nm
Nm
Nm
Nm
Nm
Nm
Nm

G³owica cylindra sprê¿arki na cylindrze
3
Knorr (110 cm objêtoœæ skokowa)........................................ ...............................................................
Knorr (i wszystkie inne z M 8 x 65 -10.9-)............................. ...............................................................

26 do 28 Nm
33 do 36 Nm

Cylinder sprê¿arki na skrzyni korbowej
3
Knorr (100 cm objêtoœæ skokowa)........................................ ...............................................................
Knorr (i wszystkie inne) ............................................................. ...............................................................

18 do 20 Nm
22 do 24 Nm

P³omieniowy uk³ad rozruchowy
Œwieca ¿arowa p³omieniowa (œwiece) na rurze zasysaj¹cej ....M 20
Gwint przy³¹czowy na œwiecy ¿arowej p³omieniowej .................M 10
Czujnik temperatury dla p³omieniowego uk³adu
rozruchowego.............................................................. .....................M 10
Œruba dr¹¿ona na zaworze elektromagnetycznym.....................M 10
LP

x 1,5 ... ....................................
x 1....... ....................................

25 Nm
5 Nm

x 1, sto¿k. ...............................
x 1....... ....................................

7,5 Nm
10 do 15 Nm

= Sprê¿arka

RA - A 13

9.51 - 7b

WARTOŒCI ORIENTACYJNE MOMENTÓW OBROTOWYCH
T³umik drgañ
T³umiki drgañ nastêpuj¹cych silników mocowane
s¹ za pomoc¹ œrub z szeœciok¹tem wewnêtrznym.
Silnik:
− D 0824 GF
− D 0826 GF (G 90)
− wszystkie silniki bezsprê¿arkowe D 02..
Nr MAN:
Œruba 1 :
M 14 x 1,5 x 90 -10.9 Znphr 3F-...........06.02191.2721

1

Moment dokrêcaj¹cy................................180 Nm

Silnik:
− wszystkie silniki z do³adowaniem D 02..

2

Œruba:
Nr MAN:
1 ...................................51.90030.0036
M 14 x 1,5 x 95
z tarcz¹ 2 ..................................................51.02205.0020
Moment dokrêcaj¹cy
Dokrêcenie wstêpne ..........................150 Nm
Dokrêcenie ostateczne......................90°
1

Silnik:





D 0826 F (M 90)
D 0826 OH
wszystkie silniki z do³adowaniem D 08..
D 0834/36

2

Œruba:
Nr MAN:
M 14 x 1,5 x 95 1 ...................................51.90030.0036
z tarcz¹ 2 ..................................................51.02205.0021
Moment dokrêcaj¹cy
Dokrêcenie wstêpne ..........................150 Nm
Dokrêcenie ostateczne......................90°

1

UWAGA
Poluzowane œruby nale¿y wymieniæ.

9.51 - 8b

RA - A 13

WARTOŒCI ORIENTACYJNE MOMENTÓW OBROTOWYCH
5.3

Monta¿owe momenty dokrêcaj¹ce wg normy zak³adowej M 3059

Po³¹czenia œrubowe bez specjalnie zalecanych momentów dokrêcaj¹cych powinny byæ dokrêcane, za wyj¹tkiem
po³¹czeñ podporz¹dkowanych lub monta¿owych, zawsze typowymi kluczami dynamometrycznymi lub wkrêtakami
precyzyjnymi.
Wymienione momenty dokrêcaj¹ce nie powinny odbiegaæ od podanych wartoœci nastawczych o ponad ±15%.
Wskazówki odnoœnie zastosowania tabel
− Przy innym doborze klas wytrzyma³oœci ni¿ podano, zastosowaæ moment dokrêcaj¹cy czêœci o ni¿szej klasie
wytrzyma³oœci (np. œruba o klasie wytrzyma³oœci 8.8, nakrêtka o klasie wytrzyma³oœci 10; moment dokrêcaj¹cy
wed³ug kolumny 8.8).
− Je¿eli czêœæ z otworem pod³u¿nym jest po³¹czona œrubami z czêœci¹ z otworem, to nale¿y dokrêcaæ od strony
otworu.
− Przykrêcanie œrub i nakrêtek ¿ebrowych do otworów pod³u¿nych jest niedopuszczalne.
− W przypadku ³¹czenia œrubami miêkkich i twardych elementów konstrukcyjnych w miarê mo¿liwoœci dokrêcaæ
zawsze po stronie twardszego elementu.
− Na powierzchniach z metali lekkich, przy zastosowaniu œrub z ³bem szeœciok¹tnym i nakrêtek szeœciok¹tnych,
u¿ywaæ zawsze podk³adek.
− Œrub i nakrêtek ¿ebrowych nie wolno przykrêcaæ do metali lekkich.
− Œruby z g³owic¹ opaskow¹ lub ko³nierzow¹ wolno dokrêcaæ, ze wzglêdu na ma³¹ wysokoœæ powierzchni
przy³o¿enia klucza, za pomoc¹ klucza oczkowego lub nasadowego.
Tabela 1
Monta¿owe nominalne momenty dokrêcaj¹ce MA do po³¹czeñ œrubowych z g³adk¹ powierzchni¹
stykow¹
Klasy wytrzyma³oœci (œruba/nakrêtka) w Nm
Szeœciok¹t zewnêtrzny lub wewnêtrzny
g³adki

WielkoϾ znamionowa
gwintu
x skok gwintu
8.8/8
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M

4
5
6
7
8
8
10
10
10
12
12
12
14
14
16
16
18
18
18
20
20
20
22
22
22
24
24
24

10.9/10

12.9/12

G³owica
opaskowa lub
ko³nierzowa
10.9/10

.....................................2,5 ................................... 4 ....................................... 4,5 ............................... --.....................................5....................................... 7,5.................................... 9 ....................................9
.....................................9.....................................13 .....................................15 ................................. 15
.................................. 14.....................................20 .....................................25 ...................................--.................................. 22.....................................30 .....................................35 ................................. 35
x 1............................. 23.....................................35 .....................................40 ................................. 40
.................................. 45.....................................65 .....................................75 ................................. 75
x 1,25 ....................... 45.....................................65 .....................................75 ................................. 75
x 1............................. 50.....................................70 .....................................85 ................................. 85
.................................. 75...................................105 .................................. 125 ...............................115
x 1,5 ......................... 75...................................110 .................................. 130 ...............................120
x 1,25 ....................... 80...................................115 .................................. 135 ...............................125
................................115...................................170 .................................. 200 ...............................175
x 1,5 .......................125...................................185 .................................. 215 ...............................190
................................180...................................260 .................................. 310 ...............................280
x 1,5 .......................190...................................280 .................................. 330 ...............................300
................................260...................................370 .................................. 430 ...............................380
x 2...........................270...................................390 .................................. 450 ...............................400
x 1,5 .......................290...................................410 .................................. 480 ...............................420
................................360...................................520 .................................. 600 ...............................540
x 2...........................380...................................540 .................................. 630 ...............................560
x 1,5 .......................400...................................570 .................................. 670 ...............................590
................................490...................................700 .................................. 820 ...................................--x 2...........................510...................................730 .................................. 860 ...............................740
x 1,5 .......................540...................................770 .................................. 900 ...............................780
................................620...................................890 ................................1040 ...................................--x 2...........................680...................................960 ................................1130 ...................................--x 1,5 .......................740................................ 1030 ................................1220 ...................................---

RA - A 13

9.53 - 1b

WARTOŒCI ORIENTACYJNE MOMENTÓW OBROTOWYCH
Wskazówki odnoœnie zastosowania tabel 2 i 3
Przy wersji pierœcienia oporowego z ¿ebrowan¹ powierzchni¹ stykow¹ ³ba (np. Verbus Ripp) pamiêtaæ, ¿e:
− Ponowny monta¿ œrub i nakrêtek z ¿ebrowan¹ lub uzêbion¹ powierzchni¹ przylegania (np. naprawa), po
stronie dokrêcania u¿ywaæ zawsze nowych œrub wzgl. nakrêtek.
− W przypadku ³¹czenia œrubami miêkkich i twardych elementów konstrukcyjnych w miarê mo¿liwoœci
dokrêcaæ zawsze po stronie twardszego elementu.
− Dokrêcanie ocynkowanych œrub ¿ebrowych do ³ba œruby, do elementów z ¿eliwa sferoidalnego (GGG) lub z
mniej twardych materia³ów, podane monta¿owe nominalne momenty dokrêcaj¹ce nale¿y zwiêkszyæ o ok.
15%.
− Dokrêcanie elementów lakierowanych nawierzchniowo, w przypadku wiêcej ni¿ dwóch powierzchni ³¹czenia,
nale¿y zwracaæ szczególn¹ uwagê na gruboœæ pow³oki lakieru kryj¹cego i rodzaj lakieru, poniewa¿ po³o¿enie
kilku warstw lakieru mo¿e spowodowaæ znaczny spadek si³y wstêpnego naprê¿enia. W razie potrzeby
konieczna bêdzie optymalizacja momentów dokrêcaj¹cych przez przeprowadzenie prób dokrêcania.

Tabela 2
Monta¿owe nominalne momenty dokrêcaj¹ce MA do po³¹czeñ œrubowych z ¿ebrowan¹ lub uzêbion¹
powierzchni¹ przylegania (g³owica opaskowa lub ko³nierzowa)
Klasy wytrzyma³oœci (œruba/nakrêtka) w Nm
WielkoϾ
znamionowa gwintu
x skok gwintu

Si³a wstêpnego
naprê¿enia
FV max. w kN
1)

10.9/10 ocynkowana
(¿ó³ta)
Grupa materia³u
1

10.9/10
fosforanowana
(czarna)

12.9/12
fosforanowana
(czarna)
Grupa materia³u

2

1
2)

2

2)

M 5 ............................13,6......................... 8 ..............11 .................. .................. ................. --- .................--2)
2)
M 6 ............................16,4.......................14 ..............19 .................. .................. ................. --- .................--2)
2)
M 8 ............................29,9.......................33 ..............45 .................. .................. ................. --- .................--2)
2)
M 10 ............................48,3.......................70 ..............95 .................. .................. ................. --- .................--M 12 ............................81,6.........................--- ................--- .................--- ................. ---............. 150 .............170
2)
2)
M 12 x 1,5...................74,7.....................120 ........... 150 .................. .................. ................. --- .................--M 14 ..........................112,7.........................--- ................--- .................--- ................. ---............. 260 .............320
2)
2)
M 14 x 1,5.................105,8.....................210 ........... 280 .................. .................. ................. --- .................--M 16 ..........................154,1.........................--- ................--- .................--- ................. ---............. 360 .............425 M
2)
2)
16x 1,5 ........................143,7.....................270 ........... 370 .................. .................. ................. --- .................--3)
3)
M 18 x 2 ....................203,5.........................--- ................--- .................--- ................. ---............. 520 ..........520
3)
M 18 x 1,5.................219,6.........................--- ................--- .................--- ................. ---............. 550 ..........550 3)
1)

2)
3)

Pamiêtaæ dodatkowo o sile wstêpnego naprê¿enia, która nie mo¿e w ¿adnym wypadku przekraczaæ wartoœci
z tabeli 2.
Spadek efektywnej u¿ytej si³y wstêpnego naprê¿ania po ostatecznym ustaleniu po³¹czenia œrubowego poni¿ej
0,5 FV max. jest niedopuszczalny i musi byæ zoptymalizowany na drodze prób dokrêcania.
Ustalane wzgl. dane w dokumentacjach technicznych.
Dotyczy tylko œrub Durlok (z¹bek blokuj¹cy).

9.53 - 2b

RA - A 13

WARTOŒCI ORIENTACYJNE MOMENTÓW OBROTOWYCH
Tabela 3
Monta¿owe nominalne momenty dokrêcaj¹ce MA do œrub ¿ebrowych o klasie wytrzyma³oœci 100,
fosforanowanych
Klasy wytrzyma³oœci (œruba/nakrêtka) w Nm
WielkoϾ znamionowa gwintu
x skok gwintu
M
M
M
M
M
M
M
1)

5
6
8
10
12
14
16

Grupa materia³u 1

Grupa materia³u 2

1)

.............................................................10 ................................................................ 11
.............................................................17 ................................................................ 19
.............................................................40 ................................................................ 45
.............................................................85 ................................................................ 95
x 1,5 ..................................................150 ..............................................................170
x 1,5 ..................................................260 ..............................................................320
x 1,5 ..................................................360 ..............................................................425

Przy dokrêcaniu do bardziej miêkkich materia³ów monta¿owe nominalne momenty dokrêcaj¹ce mo¿na w razie
potrzeby zwiêkszyæ dla ∅ – M 14, o 15%, i dla ∅ – M 16, o 10%.

Grupa materia³u 1

– Materia³y twardsze, np.

–
–
–
–

Grupa materia³u 2

– Materia³y mniej twarde, np.

– (¿eliwo sferoidalne (GGG), tylko dla ∅ ≤ M 14
– QSTE340, QSTE420, M22, ST2K60

– Materia³y bardziej miêkkie, np.

– ST12, ST 13, ST14, STO3Z, STO5Z, STO7Z,
– ST37-2, ST280Z

1)

C45, C60, staliwo (GS)
Materia³y ulepszone cieplnie lub hartowane
¯eliwo szare (GG) i kowalne (GTS)
¯eliwo sferoidalne (GGG), tylko dla
1)
∅ ≥ M 12 x 1,5
1)

)

W przypadku zastosowania œrub ¿ebrowanych ocynkowanych (¿ó³tych), klasy wytrzyma³oœci 10.9/10 (tabela
2), obowi¹zuj¹ wartoœci grupy materia³u 1.

RA - A 13

9.53 - 3b

9.53 - 4b

RA - A 13

DOCIERANIE SILNIKA
6.1

Schemat docierania

Uwagi ogólne:
Ka¿dy silnik poddany naprawie musi przejœæ fazê docierania. Dopiero po jej wykonaniu nowe czêœci,
szczególnie takie jak tuleje cylindrowe, t³oki, pierœcienie t³okowe i ³o¿yska uzyskaj¹ potrzebn¹ " p³ynnoœæ " .
Bieg hamulca silnikowego sprawdziæ na stanowisku kontrolnym silnika. Tylko w przypadku, gdy takiego
stanowiska nie ma, docieranie mo¿na przeprowadziæ tak¿e na silniku zamontowanym w pojeŸdzie. Podczas
biegu próbnego silnik powinien byæ wyposa¿ony w termostat i paski klinowe dla pompy wodnej.
Do docierania u¿yæ specjalnego oleju do fazy docierania (pierwsza eksploatacja) lub normalnego oleju
silnikowego (nie oleju hydraulicznego).
Podczas docierania wodê ch³odz¹c¹ utrzymywaæ na korzystnej temperaturze roboczej rzêdu 80 do 85 °C.
Przed docieraniem przeprowadziæ nastêpuj¹ce prace i kontrole:
1.
2.
3.
4.
5.

Sprawdziæ poziom oleju w silniku.
Sprawdziæ poziom ch³odziwa w uk³adzie ch³odzenia i zapas paliwa.
Oczyœciæ filtr olejowy i paliwowy, wymieniæ wk³ady wzgl. naboje.
Oczyœciæ filtr powietrza i nape³niæ olejem silnikowym.
Pompê wtryskow¹, regulator, wtryskiwacze i pocz¹tek pompowania nastawiæ zgodnie z danymi producenta
(patrz te¿ dane techniczne).
6. Oczyœciæ oczyszczacz wstêpny na pompie t³ocz¹cej.
7. Odpowietrzyæ uk³ad paliwowy.
Po fazie docierania:
1. Spuœciæ olej do fazy docierania (tak¿e z filtra olejowego) i nape³niæ olejem hydraulicznym.
2. Wymieniæ wk³ad papierowy filtra olejowego.
3. Przy silnikach z do³adowaniem D 08.. , dokrêciæ œruby g³owicy cylindra o 90° i umieœciæ nalepkê na pokrywie
g³owicy cylindra, 7.23.
Po fazie docierania silnika zu¿ycie oleju rzêdu ok. 0,5% zu¿ycia paliwa nale¿y traktowaæ jako normalne.
Silnik w pojeŸdzie
(tylko, jeœli nie ma stanowiska kontrolnego silnika)
1. Silnik pozostawiæ przez 2 1/2 godziny na n = 1200 do 1600 obr./min. i nastêpnie przez kolejne 2 godziny na
n = 1600 do 2100 obr./min.
2. Wy³¹czyæ silnik, œruby g³owicy cylindra dokrêciæ zgodnie z przepisami 7.23, 9.51 - 2, nastawiæ luz zaworowy,
sprawdziæ poziom oleju, w razie potrzeby uzupe³niæ.
3. W³¹czyæ silnik, pracowaæ na wolnych obrotach (temperatura oleju 80 do 95 °C).
4. Prêdkoœæ obrotow¹ zwiêkszyæ na krótko do poziomu maksymalnego. Nastêpnie silnik pozostawiæ przez ok.
10 minut na poziomie 90% prêdkoœci maksymalnej.
5. Podczas ca³ego przebiegu uwa¿nie obserwowaæ ciœnienie oleju, w tym celu zamiast prze³¹cznika ciœnienia
oleju pod³¹czyæ manometr.
6. Sprawdziæ czy silnik nie traci oleju, paliwa lub ch³odziwa.
7. Pojazd obci¹¿yæ w 50% jego obci¹¿enia u¿ytkowego i docieraæ na mo¿liwie równej i dobrej nawierzchni przez
ok. 2 godziny.
8. Po fazie docierania spuœciæ olej przeznaczony do tej fazy i wlaæ olej hydrauliczny. W filtrze oleju wymieniæ
wk³ad papierowy.
Wskazówka:
1. Kolejne przepisy zwi¹zane z docieraniem, patrz instrukcja obs³ugi.
2. Schematy docierania i diagramy mocy nie stanowi¹ ju¿ czêœci sk³adowej niniejszej instrukcji
napraw.

RA - A 13

9.61 - 1b

Kapitelnummer - 2

RA - ?

NARZÊDZIA SPECJALNE

Silniki rzêdowe
D 02../D 08..

01.2001

RA - A 13

9.71

- 1b

NARZÊDZIA SPECJALNE

[1]

[1.1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[5.1]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[8.1]

9.71 - 2b

RA - A 13

NARZÊDZIA SPECJALNE
Nr rysunku

Oznaczenie

Nr MAN

Rozdzia³-Strona

[1]
[1.1]

Czujnik zegarowy do nastawiania pocz¹tku t³oczenia ....................... 08.71000.1205
Przed³u¿acz do czujnika [1] .................................................................... 08.71075.0507
dodatkowo koñcówka wodz¹ca ............................................................. 08.71074.0004

2.11 - 1
2.11 - 1

[2]
[2.1]

Adapter do [1] ........................................................................................... 80.99605.6007
Adapter do VP44 do [1] .......................................................................... 80.99605.6019

2.11 - 1
2.16 - 1a

[3]

Klucz specjalny (rozwartoϾ 17) do wtryskowych
przewodów wysokociœnieniowych.......................................................... 80.99603.0025

2.12 - 3

[4]

Nadajnik sygna³ów œwietlnych do nastawiania
pocz¹tku t³oczenia .................................................................................... 80.99605.6002

2.21 - 1

[5]
[5.1]

Sworzeñ blokuj¹cy do wa³ka rozrz¹du – pompy wtryskowej............ 81.11523.0042
Nowa wersja, ³¹cznie z Euro 2 ............................................................... 80.99605.0217

[6]

Klucz nasadowy do œruby dociskowej obsady
wtryskiwacza D 02.. ................................................................................. 08.06141.9062

2.31 - 1

[7]

Klucz do nakrêtek okr¹g³ych rowkowych do œruby dociskowej
obsady wtryskiwacza D 08..
– dotychczasowy klucz do nakrêtek okr¹g³ych rowkowych ............. 80.99603.0121
– nowy, do czujnika ruchów ig³y ............................................................ 80.99603.0246

2.31 - 2

2.21 - 1

[8]
[8.1]

Œci¹gacz do wtryskiwaczy ....................................................................... 80.99602.0011
Adapter do [8] ........................................................................................... 80.99602.0059

2.31 - 1

[9]

Urz¹dzenie monta¿owe do wtryskiwaczy.............................................. 80.99606.0312

2.32 - 2

[10]

Klucz nasadowy do z³¹cznego po³¹czenia
œrubowego wtryskiwaczy ......................................................................... 80.99603.0024

2.32 - 3

[11]

Œci¹gacz do ko³a pasowego rowkowego/ko³nierza
paska klinowego pompy wodnej............................................................ 83.09143.6060

3.22 - 1

[12]

Trzpieñ wt³aczany do pierœcienia kasetowego pompy wodnej......... 80.99617.0191

3.22 - 3

[13]

Trzpieñ wt³aczany do wa³ka ³o¿yska pompy wodnej .......................... 80.99635.0008

3.22 - 4

[14]

P³yta dociskowa do wirnika ³opatkowego pompy wodnej................. 80.99614.0016

3.22 - 4

[15]

Klucz do filtra oleju ................................................................................... 80.99603.0254

4.10 - 1

[16]

Urz¹dzenie do wciskania do wa³u pompy olejowej ............................ 80.99604.0055
Sk³adaj¹ce siê z:
Tulejki nak³adanej ..................................................................................... 80.99604.0056
Tulejki odleg³oœciowej .............................................................................. 80.99604.0057

4.32 - 3

RA - A 13

9.71

- 3b

NARZÊDZIA SPECJALNE

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[28.1]

[29]

[30]

[32]

9.71 - 4b

[31]

RA - A 13

NARZÊDZIA SPECJALNE
Nr rysunku

Oznaczenie

Nr MAN

Rozdzia³-Strona

[17]

Œci¹gacz wsadzany do ³o¿yska prowadz¹cego wa³u sprzêg³a ........ 08.99615.1400

5.21 - 1

[18]

Podtrzymka do [17].................................................................................. 08.99615.0005

5.21 - 1

[19]

Trzpieñ wt³aczany do ³o¿yska prowadz¹cego wa³u sprzêg³a............ 80.99617.0059

5.21 - 1

[20]

Hak............................................................................................................... 80.99602.0127

5.51 - 1

[21]

Œci¹gacz udarowy do [20] ...................................................................... 80.99602.0016

[22]

Uchwyt nasadzany do wszystkich p³yt dociskowych.......................... 80.99617.0129

[23]

P³yta dociskowa do pierœcienia uszczelniaj¹cego wa³u
korbowego, z przodu
– D 02.. ...................................................................................................... 80.99614.0033
– D 08.. ...................................................................................................... 80.99617.0073

5.51 - 1
5.51 - 1

[24]

P³yta dociskowa do pierœcienia uszczelniaj¹cego wa³ korbowy,
od strony ko³a zamachowego................................................................. 80.99614.0032

5.52 - 1

[25]

Urz¹dzenie do dokrêcania kluczem k¹towym œrub ³o¿yska ............. 80.99605.0010

5.56 - 4

[26]

Taœma mocuj¹ca pierœcieñ t³okowy, uniwersalna ............................... 80.99625.0001

5.61 - 3

[27]

Tuleja œlizgowa Ø 108 mm ..................................................................... 83.09144.0057

5.61 - 3

[28]
[28.1]

Mechanizm obrotowy silnika ................................................................... 80.99626.6006
Grzechotka ko³a zêbatego do [28]........................................................ 80.99627.0001

5.62 - 6

[29]

Uchwyt czujnika zegarowego.................................................................. 80.99605.0172

5.62 - 1

[30]

Kleszcze do pierœcienia t³okowego........................................................ 83.09144.6090

5.63 - 1

[31]

Mechanizm do wyci¹gania tulei cylindrowych, komplet..................... 80.99602.0019

5.71 - 1

[32]

P³yta wysuwana

5.71 - 2
5.71 - 2

Ø 102 mm ................................................................ 80.99602.0097
Ø 107,8 mm............................................................. 80.99602.0123

Wskazówka
Dysponujemy pe³nym katalogiem " NARZÊDZIA SPECJALNE MAN " .
Katalog ten zawiera wszystkie narzêdzia specjalne dostarczane przez MAN, potrzebne do
konserwacji i napraw samochodów ciê¿arowych, autobusów i silników MAN, nr zamówienia:
81.99593.8120 (D), przez centralny magazyn czêœci zamiennych lub elektronicznie przez system
informacyjny czêœci MAN " MANTIS " .

RA - A 13

9.71

- 5b

NARZÊDZIA SPECJALNE

[33]

[35]

[36]

[37]
[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

9.71 - 6b

RA - A 13

NARZÊDZIA SPECJALNE

Nr rysunku

Oznaczenie

Nr MAN

Rozdzia³-Strona

[33]

Przyrz¹d pomiarowy ciœnienia do³adowywania od 0 do 2,5 bar,
kompletny ................................................................................................... 80.99605.6010

6.32 - 1

[34]

Uchwyt czujnika zegarowego z nó¿k¹ magnetyczn¹
(wyposa¿enie warsztatowe)..................................................................... 08.71082.0005 (bez rys.)

6.34 -1

[35]

Szczelinomierz 0,2/0,25/0,35/0,4/0,5 mm
do nastawiania zaworów.......................................................................... 80.99607.0076

7.13 - 2

[36]

Klucz do nastawiania zaworów............................................................... 83.09195.0002

7.13 - 2

[37]

Linia³ do g³owic cylindrów........................................................................ 80.99607.0044

[38]

Rejestrator ciœnienia sprê¿ania............................................................... 80.99605.0164
– Dodatkowo, adapter k¹towy................................................................ 81.98110.0099
– Czêœæ zamienna, tarcze (pakowane po 100 sztuk)........................ 80.99605.0165

[39]

Przy³¹cze kontrolne dla rejestratora ciœnienia sprê¿ania
D 02.. ......................................................................................................... 80.99607.0034
D 08.. ......................................................................................................... 80.99607.6003

[40]

DŸwignia do monta¿u zaworu ................................................................. 80.99606.0031

[41]
[41.1]

Tuleje monta¿owe do uszczelnieñ trzonka zaworu ............................. 80.99606.0287
Tulejka wt³aczana do uszczelnieñ trzonka zaworu.............................. 80.99604.0106

[42]

Urz¹dzenie do wciskania i wyciskania do prowadnic zaworów z
p³ytami dociskowymi do pierœcieni gniazda zaworu........................... 80.99604.0050

7.24 - 1

7.31 - 1

7.32 - 1

Urz¹dzenie sk³ada siê z:
– Trzpienia do wciskania i wyciskania prowadnicy zaworu............... 80.99604.0051
– Tulei wciskanej (tuleja odleg³oœciowa) .............................................. 80.99604.0052
– P³yty dociskowej do pierœcienia
gniazda zaworu
– Wlot D 02................................... 80.99604.0053
– Wlot D 08.. ............................... 80.99604.0114
– P³yty dociskowej do pierœcienia
gniazda zaworu
– Wylot D 02../D 08.. ................. 80.99604.0054
[43]

Trzpieñ do wsuwania wa³ka rozrz¹du.................................................... 80.99617.0060

7.51 - 1

[44]

Trzpieñ do wciskania i wyciskania tulejek ³o¿yska wa³ka rozrz¹du . A5.00026.1136

7.51 - 2

[45]
P³yta monta¿owa do ko³a napêdowego sprê¿arki .............................. 80.99606.0078
do tego œruby 4 sztuki M 8 x 22 DIN 933 .......................................................... 06.01304.7114
œruby 1 sztuka M 12 x 30 DIN 933....................................................... 06.01304.7317

8.13 - 3

[46]

8.51 - 1

Urz¹dzenie do pomiaru napiêcia pasków klinowych.......................... 81.66814.6001

RA - A 13

9.71

- 7b

NARZÊDZIA SPECJALNE

[47]

[50]

[48]

[49]

[51]

[53]

9.71 - 8b

RA - A 13

[52]

NARZÊDZIA SPECJALNE
Nr rysunku

Nr Oznaczenie

Nr MAN

Rozdzia³-Strona

[47]

Urz¹dzenie do przykrêcania œrub g³owicy cylindra............................. 80.99606-6100
Sk³adaj¹ce siê z:
Nasadki do klucza dynamometrycznego i = 3,3 .........80.99619-0006
Podtrzymka.........................................................................80.99606-6101
Adaptera, tylko przy dociskaczu nr 290 .......................80.99606-0552
Tarczy k¹tomierzowej .......................................................80.99607-0160
Specj. 6-k¹tnego klucza nasadowego ..........................80.99612-0024
2x krótki klucz nasadowy Torx z przy³¹czem
6-k¹tnym .............................................................................80.99612-0023
2x d³ugi klucz nasadowy Torx z przy³¹czem
6-k¹tnym .............................................................................80.99612-0024

7.22 - 2

[48]

P³yta monta¿owa ....................................................................................... 80.99606-6089

7.31 - 2

[49]

Urz¹dzenie monta¿owe ............................................................................ 80.99606-6087
do demonta¿u i monta¿u sprê¿yn zaworowych i elementów sto¿kowych
Urz¹dzenie monta¿owe sk³ada siê z:
P³ytki osiuj¹cej ...................................................................80.99606-0512
Tulei prowadz¹cej .............................................................80.99606-0513
Pierœcienia odleg³oœciowego ..........................................80.99606-0514
Tulei .....................................................................................80.99606-0515
Wide³ek mocuj¹cych.........................................................80.99606-6092
Wide³ek dociskowych.......................................................80.99606-6093
Przed³u¿acza ......................................................................80.99606-6094
Wk³adu monta¿owego......................................................80.99606-6095
Œruba szeœciok¹tna M 8 x 140 -8.8- ............................06.01013-3129
Œruba szeœciok¹tna M 10 x 25 -8.8- .............................06.01289-0102

7.31 - 2

[50]

Urz¹dzenie monta¿owe do tulei ³o¿yskowych wa³ka rozrz¹du ......... 80.99606-X1
Sk³adaj¹ce siê z:
Wa³u prowadz¹cego z rowkiem
i sta³ym ogranicznikiem....................................................80.99606-6102
Stempla udarowego..........................................................80.99606-0546
Dwustronnej tulei prowadz¹cej .......................................80.99606-0545
P³yty do wyciskania do tulei ³o¿yskowych 2 do 6.......80.99606-X2
P³yty dociskowej do tulei ³o¿yskowej 1 .........................80.99606-X3
P³yty do wyciskania do tulei ³o¿yskowych 2 do 4.......80.99606-X4
P³yty do wyciskania do tulei ³o¿yskowych 5 do 6.......80.99606-X5
P³yty dociskowej do tulei ³o¿yskowej 7 .........................80.99606-X6

7.55 - 1

[51]

Adapter i wa³ek prowadz¹cy ................................................................... 80.99xxx-X7

7.51 - 5

[52]

Mechanizm do wyci¹gania (p³yta z przegubem) ................................. 80.99xxx-X8

7.55 - 1

[53]

Urz¹dzenie do demonta¿u i monta¿u do uszczelniania .................... 80.99606-6088
trzonka zaworu razem z tulej¹ monta¿ow¹ [41]

7.31 - 4

Wskazówka
Narzêdzia specjalne, w których nr czêœci zamiennej oznaczone s¹ liter¹ " X.. " , numery te nie by³y
jeszcze ustalone w chwili oddania do druku.
Informacje o tych narzêdziach specjalnych podane zostan¹ jak zwykle w " zapowiedziach dla
narzêdzi specjalnych " .

RA - A 13

9.71

- 9b

NARZÊDZIA SPECJALNE

Bez rysunku:
Narzêdzia do zamykania otworów w skrzyni korbowej/g³owicy cylindra – A 13 – 7.21 - 2.
Oznaczenie

Nr MAN

Rozdzia³/Strona

Nity 5 mm ................................................................................................ 06.21641.0603
Nity 6 mm ................................................................................................ 06.21641.0604
Nasadka 5 mm do pistoletu do nitów jednostronnie
zamykanych GESIPA + AVDEL ............................................................ 08.08720.9003
Nasadka 6 mm do pistoletu do nitów jednostronnie
zamykanych GESIPA + AVDEL ............................................................ 08.08720.9004
Pistolet do nitowania jednostronnego GESIPA
z adapterem (tuleja nasadki) 7009-3008 .......................................... dostêpny w handlu
lub
AVDEL – Urz¹dzenie pneumatyczne kompletne..7349-3036
Sk³adaj¹ce siê z:
– Urz¹dzenia pneumatycznego .................7340-0200
– Nasadki 3,2 mm .......................................7340-6000
– Nasadki 4,0 mm .......................................7340-6100
– Nasadki 4,8 mm .......................................7340-6200
– Szczêk mocuj¹cych .................................7340-0213
– Rozpieracza szczêk mocuj¹cych...........7241-3002
– Tarczy amortyzuj¹cej ...............................7241-2001
– Sprê¿yny.....................................................7498-4301
Zamawianie produktów AVDEL:
• Placówki serwisowe firmy MAN dokonuj¹
zamówienia w dziale.............................................

• Warsztaty MAN wykonuj¹ce naprawy w ramach
serwisu dokonuj¹ zamówienia bezpoœrednio w:

Wykonanie we w³asnym zakresie
Trzpieñ prowadz¹cy do monta¿u ko³a zamachowego
Materia³: ze œrub¹ M 14 x 140, nr MAN 06.01493.4423

9.71 - 10b

RA - A 13

VLNN – Herr Lederer
AVDEL Verbindungselemente GmbH
Verkaufsleitung – Großkunden
Büro Nürnberg – Herr Bock
Gottlieb von Merkel Weg 33
D–90451 Nürnberg
Tel. 0911 / 63 39 21
Fax. 0911 / 64 26 345

NARZÊDZIA SPECJALNE
Narzêdzia specjalne [60] do wykonania we w³asnym zakresie
Trzpieñ wt³aczany [60] do pokrywy Ø 50,1 mm: 51.91606.0068
Materia³: ST 37; obróbka: ∇∇

Trzpieñ wt³aczany [60.1] do pokrywy Ø 62,1 mm: 51.91606.0067
Materia³: ST 37; obróbka: ∇∇

RA - A 13

9.72 - 1b

MAN Nutzfahrzeuge Aktiengesellschaft
Dachauer Str. 667 lub Postfach 50 06 20
80995 MÜNCHEN
80976 MÜNCHEN
Instrukcja napraw – A 13, 3. wydanie, 2. suplement –
D 02../D 08.. – Silniki rzêdowe
– polski –
Nr druku 81.99593-4253
Printed in Germany

9.72 - 2b

RA - A 13